هایپوترمی چیست؟
هایپوترمی (دمای پایین بدن) هم به یک وضعیت پزشکی و هم به یکی از علائم قرار گرفتن در معرض سرما اشاره دارد. این وضعیت زمانی اتفاق میافتد که بدن از دمای مشخصی پایین میآید و نمیتواند خود را گرم کند. دمای طبیعی بدن 37 درجه و هایپوترمی دمای زیر 35 درجه در نظر گرفته میشود. در صورت عدم درمان، هایپوترمی میتواند به یک مورد اورژانسی تبدیل شود.
سیستم پوششی (پوست) با کنترل اتلاف حرارت به تنظیم دمای بدن کمک میکند. بدن از طریق متابولیسم سلولی گرما تولید میکند.
تا زمانی که بدن ما بتواند حداقل به اندازهای که گرما از دست میدهیم، گرما تولید کند، دمای مرکزی خود را حفظ میکنیم. اگر بیشتر از چیزی که به دست می آوریم از دست بدهیم، دچار هایپوترمی میشویم.
انواع هایپوترمی
سه نوع کلی وجود دارد:
- مواجهه شدید با سرما، مانند غوطه ور شدن در آب سرد یا گرفتار شدن در برف. این شرایط بدتر از بیرون بودن در هوای سرد است.
- خستگی یا عدم عملکرد متابولیک که گرمای کافی تولید نمیکند، از جمله مسمومیت با الکل یا سوء تغذیه.
- قرار گرفتن مزمن در معرض دمای سرد ملایم یا متوسط بدون وقفه. حتی گپ زدن بیش از حد طولانی در بیرون از خانه بدون ژاکت در یک عصر سرد پاییزی برای ایجاد هایپوترمی خفیف کافی است، هرچند که به راحتی درمان میشود.
هایپوترمی در حین جراحی نیز بسیار رایج است که به دلیل ترکیبی از محیط سرد و به خطر افتادن پوست است (از آنجایی که طبق تعریف پوست حین عمل باز شده است) باعث میشود گرما با سرعت بیشتری نسبت به حالت طبیعی خارج شود. هایپوترمی حین عمل به خوبی ثابت شده است و جراحان به دنبال راه هایی برای پیشگیری از آن هستند که در عین حال محیطی سالم و راحت برای تیم جراحی فراهم کنند.
تاریخچه
انسانها هزاران سال است که میدانند قرار گرفتن در معرض سرما میتواند منجر به مرگ شود و خستگی آن را بدتر میکند. برای تعریف و تشخیص هایپوترمی، یک دماسنج کوچک برای استفاده منظم انسان مورد نیاز است؛ که در سال 1866 اختراع شد و تا چند دهه بعد هنوز به طور گسترده برای استفاده پزشکی در دسترس نبود. زمان زیادی طول کشید تا دماسنجها در دسترس قرار گیرند تا بفهمیم بدن چقدر باید گرم باشد.
بسیاری از افراد باید دمای بدن خود را اندازه گیری و ثبت میکردند تا بفهمند چه دمایی طبیعی است. و همه دماها باید به یک شکل گرفته میشد – استانداردسازی که برای سالها وجود نداشت. اولین مطالعه در مورد دمای انسان در سال 1868 منتشر شد و شامل بحث در مورد دما برای بیش از 25000 فرد مبتلا به بیماری های مختلف بود. بیشتر دماها در زیر بازو یعنی خط میدآگزیلاری (midaxillary) گرفته شد، روشی که بسیار نادرست است.
حتی در سالهای اولیه استفاده از دماسنج بهعنوان ابزار تشخیصی، پزشکان میدانستند که بیماران نمیتوانند دمای پایین را تحمل کنند، اما برای این وضعیت نام مناسبی وجود نداشت. اصطلاح “هایپوترمی” تا حدود سال 1880 در چاپ ظاهر نشد و به معنای چیزهای مختلف، از سرد بودن دست گرفته تا “تحمل نکردن” سرما به کار میرفت و تا قرن بیستم آنطور که پزشکان امروزی آن را میشناسند، به وضوح تعریف نشده بود.
به خوبی شناخته شده بود که هایپوترمی (علیرغم نداشتن نام واقعی) می تواند در اثر قرار گرفتن در معرض سرما ایجاد شود، و نقش مسمومیت با الکل در هایپوترمی بلافاصله مشخص شد. این ایده که هایپوترمی ممکن است در طول جراحی رخ دهد، یک تحقیق نسبتاً مدرن است.
علائم و نشانههای هایپوترمی به شدت آن بستگی دارد. در ابتدا فقط لرز و احساس ناراحتی وجود دارد. بیمار ممکن است انگشتان دست و پا را حس نکند یا نتواند تکان دهد.
همانطور که پیشرفت میکند، هایپوترمی باعث مشکلات فزاینده ای در مهارتهای حرکتی ظریف، خستگی، سردرگمی، از دست دادن هوشیاری و در نهایت مرگ میشود.
علل
هایپوترمی به دلیل از دست دادن گرما، بیش از آنچه بدن می تواند تولید کند ایجاد میشود. شایع ترین علت آن قرار گرفتن در محیط سرد است. محیط سرد لزوماً به معنای بیرون بودن نیست. افرادی که تحت بیهوشی هستند ممکن است به دلیل تغییر در مکانیسمهای تنظیم کننده دما بیشتر در معرض هایپوترمی باشند.
سایر علل یا عوامل خطر عبارتند از ضربه یا زخمهای جراحی، خستگی و مسمومیت با الکل. برای نوزادان، خوابیدن در اتاق خوابهای سرد میتواند یک عامل خطرناک باشد.
تشخیص بیماری
تشخیص این وضعیت نیاز به اندازه گیری دمای دقیق دارد که زیر یک آستانهی مشخص باشد. ترکیبی از دمای واقعی و علائم و نشانههای بیمار مشخص میکند که هایپوترمی خفیف، متوسط یا شدید در نظر گرفته میشود.
پیشگیری
برای جلوگیری از هایپوترمی نیاز به حفظ گرمای بیشتر از آنچه بیمار از طریق پوست از دست میدهد، میباشد. درمان هایپوترمی دقیقاً از همان تکنیکهایی استفاده میکند که برای جلوگیری استفاده میشود، اما منجر به انتقال گرما به بدن میشود تا اینکه از دست دادن گرما جلوگیری کند. (یعنی به جای اینکه از از دست رفتن گرما جلوگیری کند، گرما را وارد بدن می کند.)
سخن آخر
در بیشتر موارد، پیشگیری یا درمان هایپوترمی را میتوان به سادگی انجام داد تا زمانی که بیمار در یک محیط سرد شناسایی شود و سپس بیمار یا از محیط سرد خارج شود (در یک شب سرد به داخل خانه میرود) یا اقدامات احتیاطی برای به دام انداختن گرما در بدن (پتو، دستکش، ژاکت و یک فنجان شکلات داغ) انجام شود.
هایپوترمی خفیف واقعاً مشکل بزرگی نیست مگر اینکه تشخیص داده نشود، اما بسیار مهم است که هایپوترمی متوسط یا شدید را دست کم نگیرید. لرزیدن چیز خوبی است. به این معنی که هایپوترمی هنوز در مرحله خفیف است و به راحتی قابل برگشت است. هنگامی که لرز متوقف شد، باید وضعیت را جدی بگیرید و اقدامات لازم را برای حفظ گرمای باقی مانده از بیمار انجام دهید و سپس فرآیند گرم کردن مجدد را آغاز کنید.
هوای سرد و خشک بهتر از سرد و مرطوب است. اگر بدن بیمار خیس باشد، 25 برابر سریعتر از حالتی که خشک است، گرما را از دست میدهد. لباس های خیس را در بیاورید. شاید برداشتن لباس از بیماری که به شدت در معرض سرما بوده، غیرمعمول به نظر برسد، اما بیرون آوردن لباس خیس و پیچیده شدن در پارچه یا پیراهن خشک میتواند جان بیمار را نجات دهد.
از صفحات زیر دیدن فرمایید:
مترجم: دیبا ضابطی