مطالعات جدید نشان می دهد عفونت های دهان ممکن است باعث آلزایمر، آرتریت و سرطان روده شود. این یافته ها می تواند منجر به استراتژی های جدید پیشگیری و درمان شود.
یک قرن پس از اینکه آلویس آلزایمر بیماری را که نام او را دارد کشف کرد، هنوز یک راز اصلی باقی مانده است. با وجود چندین دهه تحقیق، هیچ کس از علل نهایی بیماری آلزایمر اطلاع ندارد.محققان به جهش های جهش های ژنتیکی ، تسریع پیری ، نقص سیستم ایمنی و عوامل محیطی مشکوک هستند اما تا کنون پاسخی برای این پرسش پیدا نکرده اند.اکنون یک کاندید جدید در حال ظهور است: بیماری لثه periodontal disease.
موجی از مطالعات جدید نشان می دهد که آلزایمر ممکن است همزمان با بیماری پریودنتال ایجاد شود، که نیمی از بزرگسالان بالای 30 سال را درگیر می کند.عوامل بیماری زایی که باعث این عفونت های مزمن باکتریایی می شوند در زیر لثه قرار می گیرند و می توانند از طریق خونریزی لثه ها به جریان خون حمله کنند. بیماری پریودنتال به شدت با بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و زایمان زودرس مرتبط است. پیوندهای مربوط به آلزایمر کمتر شناخته شده است، اما شواهد در حال جمع آوری است.
بر اساس یافته های اخیر، بیماری پریودنتال (لثه) ممکن است شرایط سرطان روده بزرگ و سایر اختلالات گوارشی را تشدید و یا حتی منجر به ایجاد آن شود. ریچارد لامونت ، پروفسور ایمونولوژی دهان و بیماری های عفونی در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه لوئیزویل می گوید: این اکتشافات باعث ایجاد طرز تفکر جدیدی در مورد این بیماری ها و مکانیسم های آنها شده است.
هر 65 ثانیه یک نفر در ایالات متحده به آلزایمر مبتلا می شود و انتظار می رود تا سال 2050 تعداد آمریکایی هایی که با این بیماری زندگی می کنند دو یا سه برابر شود. این حقایق نگران کننده فوریت یافتن رویکردهای جدید برای مبارزه با این بیماری کشنده را که تا به امروز درمانی ندارد مشخص میکند.
اولین سرنخ های مربوط به ارتباط پریودنتال از مطالعه جمعیت های بزرگ به دست آمد. به عنوان مثال ، مطالعه ای از دانشگاه پزشکی چونگ سان تایوان که بیش از 27900 نفر را در طول 10 سال مورد بررسی قرار داد ، نشان داد که افراد مبتلا به بیماری های پریودنتال در مقایسه با افرادی که دارای لثه های سالم هستند تا 70 درصد بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر قرار دارند.مطالعه دیگری در سال 2016 نشان داد که در بین افرادی که قبلاً دچار این اختلال شده اند، کاهش شناختی در افرادی که عفونت دهان دارند، شش برابر سریعتر پیشرفت کرده است.
وقتی فردی که بیماری پریودنتال (لثه) دارد مسواک می زند، نخ دندان می کشد یا غذا را می جود، اغلب باعث خونریزی لثه می شود. این اجازه می دهد تا باکتری های دهان، از جمله عامل اصلی بیماری، Porphyromonas gingivalis ، از طریق خونریزی یا التهاب لثه ها وارد جریان خون شوند.
میا گایسینگر ، استاد پلاک های بتا آمیلوئید در دانشگاه آلاباما در دانشکده دندانپزشکی بیرمنگام می گوید:این امر حرکت و ورود باکتری های پریودنتال را از دهان به مغز راحت تر می کند. میکروب های دهان می توانند از سد خونی مغزی عبور کنند. این بافت به طور معمول به عنوان یک دروازه بان دقیق عمل می کند که مواد وارد شده به مغز را تنظیم می کند ، اما در آلزایمر و سایر بیماری های زوال عقل نفوذپذیرتر است.
یک تیم بین المللی در سال 2019 در Science Advances گزارش کرد که P. gingivalis می تواند نورون های مغزی را از بین ببرد و تولید پلاک های بتا آمیلوئید ، توده پروتئین های درهم تنیده که مشخصه آلزایمر هستند را افزایش دهد. محققان همچنین دریافتند که آنزیم های سمی منتشر شده توسط P. gingivalis لثه در 96 درصد نمونه های مغز بیماران آلزایمری فوت شده و مایع نخاعی بیماران زنده وجود داشت. مواد شیمیایی که لثه ها را مسدود می کنند عفونت های مغزی P. gingivalis را از بین می برند و سلول های عصبی را در هیپوکامپ، ناحیه ای از مغز که برای شکل گیری خاطرات ضروری است، بازسازی می کند.
یکی دیگر از میکروب های دهان، Fusobacterium nucleatum نام دارد. این میکروب مدتهاست مشکوک به تحریک سرطان روده بزرگ و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده است. این میکروب به علت چسبندگی و نقش آن در تشکیل پلاک دندانی به خوبی شناخته شده است.همچنین سطوح بالایی از این میکروب اغلب در بافت های سرطان روده بزرگ یافت می شود و با سرطان تهاجمی تر، متاستاز به سایر اندام ها و پیش آگهی نامناسب مرتبط است. این میکروب به عنوان یک شتاب دهنده در سلول های سرطانی عمل میکند مثل ریختن بنزین روی آتش! این تیم تحقیقاتی علت این امر را در سال 2019 پیدا کردند هنگامی که دریافتند F. nucleatum باعث تحریک سلول های روده بزرگ برای افزایش تولید پروتئینی به نام annexin A1 می شود که به نوبه خود رشد سرطان را تقویت می کند. یک حلقه بازخورد مثبت که توضیح می دهد که چرا این باکتری رشد سرطان روده را تحریک می کند و پیشرفت آن را بدتر می کند.
افرادی که مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند بیشتر احتمال دارد که لثه های عفونی داشته باشند تا افرادی که مبتلا نیستند. این نشان می دهد که عفونت های دهانی ممکن است باعث پیشرفت و بدتر شدن روماتیسم مفصلی شوند. علاوه بر این ، هرچه بیماری پریودنتال پیشرفته تر باشد ، روماتیسم مفصلی شدیدتر است.
محققان یک مدل ٬دوگانه٬ برای توضیح اینکه چگونه پریودنتیت می تواند به طور بالقوه باعث بیماری مفصل شود ایجاد کرده اند که در آن اولین ضربه التهاب مزمن است – که در آن پاسخ ایمنی طولانی مدت به باکتری های پریودنتال در دهان و جریان خون منجر به التهاب سیستمیک می شود. پس از آن ضربه دوم مانند ضربه به مفاصل ایجاد می شود.
Iain Chapple استاد پریودنتولوژی میگوید: به نظر می رسد که این بیماری دوگانه باعث ایجاد آنتی بادی های خود ایمنی می شود که به مفاصل و بافت های بدن حمله می کنند. این منجر به علائم روماتیسم مفصلی ناتوان کننده می شود ، مانند تورم دردناک ، تغییر شکل مفصل و آسیب به طیف وسیعی از بافت های بدن ، از جمله قلب ، پوست ، چشم ها و شریان ها.
همچنین به نظر می رسد که P. gingivalis بافت مفصل را مستعد آنتی بادی های جدید می کند. آنزیمی تولید می کند که با تبدیل اسید آمینه آرژنین به سیترولین ، پروتئینی را تا حدی تغییر می دهد.
شواهد نشان می دهد که درمان پریودنتال ممکن است پیشرفت روماتیسم مفصلی را کند کند. این آنتی بادی ها حدود ده سال قبل از شروع علائم ظاهر می شوند ، بنابراین محققان در حال آزمایش بستگان در معرض خطر افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند تا ببینند آیا درمان بیماری های پریودنتال (لثه) ممکن است آنها را از ایجاد بیماری مفصلی در وهله اول محافظت کند یا خیر.
ترجمه: سرکار خانم غزل زارعی