اطلاعات عمومی, ویکی ژن
گروه خونی چیست؟
مقدمه‌ای بر گروه خونی
گروه خونی یا طبقه بندی خون بر اساس تفاوت های آنتی ژنی در آنتی ژن های موجود در سطوح گلبول های قرمز خون است. تفاوت های ارثی موجود در گلبول های سفید خون (لکوسیت ها)، پلاکت ها (ترومبوسیت ها) و پروتئین های پلاسما نیز در گروه های خونی اثر گذار است.
پیشینه تاریخی
پزشک انگلیسی به نام ویلیام هاروی مشاهدات خود را در مورد گردش خون در سال 1616 اعلام کرد و مونوگرافی مشهور خود را منتشر کرد. در انگلستان، آزمایشات انتقال خون در سال 1665 توسط پزشک ریچارد لوور بر روی سگ انجام شد. در نوامبر 1667 لورن خون یک بره را به یک مرد تزریق کرد.
در همین حال، در فرانسه، ژان باتیست دنیس، پزشک دربار پادشاه لوئی چهاردهم، همچنین خون بره ها را به انسان منتقل کرده بود و آنچه را که احتمالاً اولین گزارش ثبت شده از علائم و نشانه های واکنش انتقال خون همولیتیک است، توصیف کرده است.
دنیس پس از مرگ و میر دستگیر شد، و عمل انتقال خون سایر حیوانات به انسان، با اقدام اتاق نمایندگان در سال 1668 ممنوع شد، مگر اینکه توسط دانشکده پزشکی پاریس مجاز شده باشد. ده سال بعد، در سال 1678، پارلمان انگلیس نیز انتقال را ممنوع کرد. در 150 سال آینده پیشرفت کمی صورت گرفت.
در انگلستان در قرن نوزدهم، با فعالیت جیمز بلوندل، متخصص زنان و زایمان، که به دلیل نتایج کشنده خونریزی پس از زایمان، برانگیخته شده بود، دوباره تحقیقات را آغاز کرد. وی اصرار داشت که در چنین مواردی بهتر است از خون انسان برای تزریق استفاده شود.
در سال 1875، لئونارد لندویس، فیزیولوژیست آلمانی نشان داد که، اگر گلبول های قرمز حیوان متعلق به یک گونه با سرمی که از حیوان گونه دیگری گرفته شده مخلوط شود، سلول های قرمز معمولاً جمع می شوند و گاهی اوقات می ترکند – یعنی همولیز. بنابراین، خطرات انتقال خون گونه دیگری به انسان از نظر علمی مشخص شد.
گروه های خونی ABO انسانی توسط زیست شناس آمریکایی اتریشی تبار کارل لندشتاینر در سال 1901 کشف شد. لندشتاینر دریافت که در خون، آنتی ژن ها و آنتی بادی هایی وجود دارد که وقتی سلول های قرمز از یک نوع به سلول های قرمز نوع دیگر اضافه می شوند، باعث تجمع این گلبول های قرمز می شوند.
بر اساس واکنش های انجام شده، سه گروه A، B و O شناخته شدند. گروه چهارم، AB، یک سال بعد توسط یک تیم تحقیقاتی دیگر شناسایی شد. سلول های قرمز گروه A با خون اهدا کننده گروه B آگلوتینه می شوند. افراد گروه B با خون گروه A آگلوتینه می شوند. کسانی که از گروه AB هستند با آن هایی که از گروه A یا B هستند واکنش می دهند زیرا سلول های AB حاوی هر دو آنتی ژن A و B هستند. و افراد گروه O به طور کلی با هیچ گروهی واکنش نمی دهند چرا که هیچ آنتی ژنی ندارند.
کشف سیستم Rh توسط لندشتاینر و الكساندر وینر در سال 1940 انجام شد.
بعدها گروه های خونی دیگری مانند Kell، Diego، Lutheran، Duffy و Kidd شناسایی شدند. غالباً، چنین اکتشافاتی در نتیجه جستجو برای توضیح یک واکنش نامطلوب غیر منتظره در یک گیرنده پس از تزریق با خون سازگار حاصل می شود. در چنین مواردی آنتی بادی موجود در گیرنده علیه آنتی ژن هایی که قبلاً در خون اهدا کننده شناسایی نشده بودند تولید می شود.
به عنوان مثال، در مورد سیستم Rh، وجود آنتی بادی در سرم مادر که بر علیه آنتی ژن های موجود در سلول های قرمز کودک است، می تواند عواقب جدی داشته باشد، زیرا واکنش های آنتی ژن – آنتی بادی سبب اریتروبلاستوز جنینی یا بیماری همولیتیک نوزاد است.
اهمیت آنتی ژن ها و آنتی بادی ها
گلبول های قرمز یک فرد آنتی ژن هایی در سطح آن دارد که با گروه خونی فرد و آنتی بادی های موجود در سرم آن مطابقت دارد و با گروه های خونی ناسازگار واکنش می دهد که آگلوتیناسیون نامیده می شود.
آنتی بادی ها بخشی از پروتئین های گردش خون پلاسما هستند که به عنوان ایمونوگلوبولین شناخته می شوند، که از نظر اندازه و وزن مولکولی و چندین ویژگی بیوشیمیایی دیگر طبقه بندی می شوند. بیشتر آنتی بادی های گروه خونی در گروه ایمونوگلوبولین G (IgG) یا ایمونوگلوبولین M (IgM) یافت می شوند، اما گاهی اوقات کلاس ایمونوگلوبولین A (IgA) نیز می تواند ویژگی گروه خونی را نشان دهد.
آنتی بادی هایی که به طور طبیعی وجود دارند نتیجه ایمن سازی توسط مواد موجود در طبیعت هستند که ساختاری مشابه گروه های خونی انسان دارند. این آنتی بادی ها علی رغم اینکه قبلاً در معرض آنتی ژن های گلبول قرمز مربوطه نبوده اند، در یک فرد وجود دارند.
آنتی ژن های گروه خونی فقط به گلبول های قرمز یا حتی به بافت های خونساز محدود نمی شوند. آنتی ژن های سیستم ABO به طور گسترده ای در سراسر بافت ها توزیع می شوند و بدون شک بر روی پلاکت ها و سلول های سفید (هر دو لنفوسیت و لکوسیت های چند مورفونوکلئر) و در پوست، سلول های اپیتلیال (پوشش) دستگاه گوارش، کلیه، مجاری ادراری شناسایی شده اند. در میان آنتی ژن های گلبول قرمز، فقط آن هایی از سیستم ABO به عنوان آنتی ژن بافتی در نظر گرفته می شوند و بنابراین باید در پیوند اعضا مورد توجه قرار گیرند.
مطالب مرتبط:
