عفونت ویروس هرپس ممکن است خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.

فهرست مطالب نمایش

اخبار بیماری ها

یک مطالعه تحقیقاتی جدید منتشر شده در ۱۱ مه ۲۰۲۲ در Diabetologia (مجله انجمن اروپایی برای مطالعه دیابت [EASD]) نشان می‌دهد که دو ویروس هرپس معمولی ممکن است منجر به اختلال در متابولیسم گلوکز و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ (T2D) در بین افراد آلوده شوند. این تحقیق توسط دکتر تیم وولفل (Dr. Tim Woelfle) در دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان (LMU) و هلمهولتز (Helmholtz) مونیخ آلمان و همکارانش انجام شد.

ویروس هرپس یکی از شایع‌ترین ویروس‌ها در انسان است که در حال حاضر هشت نوع آن شناخته شده است: ویروس‌های هرپس سیمپلکس (HSV) ۱ و ۲، ویروس واریسلا زوستر (VZV)، ویروس اپشتین بار (EBV)، سایتومگالوویروس (CMV) و ویروس هرپس انسانی(HHV) ۶ و ۷ و ۸. همه آن‌ها پس از یک عفونت اولیه معمولاً خفیف یا بدون علامت، باعث عفونت‌های نهفته مادام العمر در میزبان خود می‌شوند.

دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌های متابولیک است که حدود ۹.۳٪ از جمعیت جهان تا سال ۲۰۱۹ به این بیماری مبتلا هستند و مرگ و میر بالایی را عمدتاً به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از آن اعمال می‌کند. بسیاری از عوامل رفتاری، محیطی و ژنتیکی در ایجاد T2D نقش دارند اما تا همین اواخر مشخص شد ویروس‌ها فقط در ایجاد دیابت نوع ۱ نقش دارند که در آن لوزالمعده، انسولین کافی تولید نمی‌کند.

زمانی که یک فرد دارای اختلال در گلوکز ناشتا (IFG) یا اختلال تحمل گلوکز (IGT) باشد، ممکن است پیش دیابت تشخیص داده شود. تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که میزان بروز T2D در افراد مبتلا به پیش دیابت (۷.۶٪ در سال) بسیار بیشتر از افراد با تحمل طبیعی گلوکز (۰.۶٪ در هر سال) است.

این تحقیق بر اساس داده‌های بهداشتی برای ۱۹۶۷ نفر در پلت فرم تحقیقات بهداشتی مبتنی بر جمعیت KORA (تحقیقات بهداشتی تعاونی در منطقه آگسبورگ) در جنوب آلمان بود. شرکت‌کنندگان در ابتدا (۲۰۰۶-۲۰۰۸) و در مرحله پیگیری (۲۰۱۳-۲۰۱۴) تحت معاینات بهداشتی دقیق قرار گرفتند که شامل آزمایش وجود هرپس ویروس‌های انسانی، آزمایش‌های تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) و اندازه‌گیری هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) بود. (اندازه‌گیری کنترل قند خون در 3 ماه گذشته).

میانگین سن گروه مورد مطالعه در ابتدا ۵۴ سال بود که ۹۶۲ نفر (۴۹%) مرد و ۹۹۹ (۵۱%) زن بودند. آنالیزهای ایجاد (پیش) دیابت از داده‌های ۱۲۵۷ شرکت‌کننده با تحمل گلوکز طبیعی در ابتدا استفاده کرد (سن متوسط ۴۹ سال، ۴۲٪ مرد و ۵۸٪ زن [به ترتیب ۵۲۸ و ۷۲۹ نفر]).

اخبار مرتبط بیشتری بخوانید:

کشف راهی جدید برای سرکوب درد با استفاده از یک میکروب خطرناک

ارتباط پنهان بین سیستم های دفاع سلولی

شرکت کنندگان بدون تشخیص قبلی T2D تحت یک OGTT استاندارد با وضعیت دیابت قرار گرفتند که با استفاده از آستانه های توصیه شده توسط انجمن دیابت آمریکا تعیین گشت. آنالیزهای بیشتری از نمونه‌های خون برای تشخیص وجود آنتی‌بادی‌ها برای ۷ مورد از ۸ ویروس هرپس شناخته‌شده انسانی انجام گرفت که نشان‌دهنده وجود عفونت‌های اولیه و پنهان است.

متغیرهای زیر که با خطر دیابت مرتبط هستند نیز در ابتدا مورد ارزیابی قرار گرفتند: جنس، سن، BMI، سال تحصیلات، وضعیت همیشه سیگار کشیدن (بله/خیر)، فعالیت بدنی اوقات فراغت (فعال/غیر فعال)، دیابت والدین (بله/نه) و فشار خون (بله/خیر، به عنوان فشار خون بالاتر از ۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه تعریف می‌شود).

شیوع پیش دیابت (IFG و IGT) ۲۷.۵٪ در ابتدا و ۳۶.۲٪ در ادامه بود، در حالی که T2D در ۸.۵٪ درصد از شرکت کنندگان در ابتدا و ۱۴.۶٪ درصد در ادامه وجود داشت. از ۱۲۵۷ داوطلب با تحمل گلوکز نرمال در ابتدا، ۳۶۴ نفر به پیش دیابت مبتلا شدند و ۱۷ نفر در طول متوسط دوره طی ۶.۵ سال دچار T2D شدند. نویسندگان دریافتند که سن، BMI، سیگار کشیدن و سال‌های تحصیل همگی با خطر ابتلا به پیش دیابت و T2D در افراد مرتبط است.

آزمایش خون در ابتدای مطالعه نشان داد که EBV شایع‌ترین ویروس هرپس بود که ۹۸٪ از گروه نمونه مثبت بودند و پس از آن HSV1 (۸۸٪)، HHV7 (۸۵٪)، VZV (۷۹٪)، CMV (۴۶٪) قرار گرفتند. HHV6 (۳۹%) و HSV2 (۱۱%). شرکت کنندگان به طور متوسط ۴.۴ هرپس ویروس در ابتدا و ۴.۷ در ادامه سرم مثبت بودند. حدود یک سوم (۳۴٪) در پایان دوره برای ویروس‌های بیشتری مثبت بودند، ۵۴٪ همین تعداد را داشتند و تنها ۱۲٪ از نظر ویروس‌های کمتری نسبت به ابتدا مثبت بودند.

در حالی که ویروس‌های هرپس در میزبان خود پایدار هستند و ممکن است همیشه توسط آنتی بادی‌های موجود در خون شناسایی نشوند. عفونت معمولاً در اوایل دوران کودکی اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند در اواخر زندگی نیز رخ دهد، بنابراین در حالی که تغییر سطح سرمی مشاهده‌شده ممکن است نشانه موارد جدیدی باشند، احتمالاً به دلیل پاسخ ایمنی به ویروسی هستند که قبلاً شناسایی نشده بود. به طور مشابه، فردی که دیگر سطح سرمی‌اش مثبت نیست، نمی‌تواند عاری از ویروس در نظر گرفته شود و به احتمال زیاد در وضعیت تأخیری و غیرقابل تشخیص قرار دارد.

از هفت ویروس هرپس بررسی شده، HSV2 و CMV با بروز (پیش) دیابت در بین افراد با تحمل گلوکز طبیعی در ابتدا مرتبط بود که از سایر عوامل خطر مستقل می‌شد. افراد مبتلا به HSV2 نسبت به افرادی که سرم منفی بودند، ۵۹٪ بیشتر در معرض ابتلا به (پیش) دیابت بودند، در حالی که عفونت CMV با افزایش ۳۳٪ بروز (پیش) دیابت همراه بود.

این مطالعه نشان داد که هر دو HSV2 و CMV به طور مداوم و مکمل در ایجاد و پیشرفت (پیش) دیابت، حتی پس از محاسبه جنسیت، سن، BMI، تحصیلات، سیگار کشیدن، فعالیت بدنی، دیابت والدین، فشار خون بالا، سطوح لیپید، مقاومت به انسولین و گلوکز ناشتا نقش دارند. همچنین مشخص شد که HSV2، مستقل از سایر عوامل مخدوش کننده و شیوع خود به خود (پیش) دیابت با سطوح HbA_1c مرتبط است. نویسندگان می‌گویند: «مطالعه ما نشان می‌دهد در حالی که بروز (پیش) دیابت عمدتاً با سن، BMI، کلسترول و گلوکز ناشتا در ارتباط است، هر دو HSV2 و CMV اطلاعات خطر تکمیلی بیشتری را به‌رغم شیوع بالای ویروسی و بروز همزمان اضافه کردند.

مکانیسم‌هایی که توسط آن چنین ویروس‌ها می‌توانند به ایجاد (پیش) دیابت کمک کنند، هنوز کشف نشده است. هر دو HSV2 و CMV باعث عفونت‌های مزمن شده که قادرند سیستم ایمنی را با تحریک یا سرکوب فعالیت آن تعدیل کنند، این به نوبه خود می‌تواند بر عملکرد سیستم غدد درون ریز (هورمونی) تأثیر بگذارد. تحقیقات قبلی نشان داده است که علل ناشناخته T2D علاوه بر مواردی که در ایجاد سندرم متابولیک نقش دارند، وجود دارد.

نویسندگان نتیجه‌گیری می‌کنند: >>این نتایج پیوند بین ویروس‌ها و (پیش) دیابت و نیاز به تحقیقات بیشتر برای ارزیابی استراتژی‌های پیشگیری از ویروسی بهداشت عمومی، احتمالاً نشان دهنده توسعه واکسن‌های مؤثر علیه ویروس‌های هرپس را نشان می‌دهد.<<

خلاصه
دو ویروس هرپس معمولی ممکن است منجر به اختلال در متابولیسم گلوکز و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ (T2D) در بین افراد آلوده شوند.

منابع