اطلاعات عمومی
DDT چیست؟
مقدمه‌ای بر DDT
دی کلرودی فنیل تری کلرو اتان، که معمولاً با نام DDT شناخته می شود، یک ترکیب شیمیایی کریستالی بی رنگ، بی مزه و تقریباً بدون بو و یک ارگانوکلر است. این ماده در اصل به عنوان یک حشره کش تولید می شد، اما به دلیل تأثیرات مخرب زیست محیطی بدنام شد. این ترکیب شیمیایی برای اولین بار در سال 1874 توسط شیمیدان اتریشی اتمار زیدلر سنتز شد. قابلیت حشره کشی DDT توسط شیمی دان سوئیسی به نام پاول هرمان مولر در سال 1939 کشف شد.
دی کلرودی فنیل تری کلرو اتان در نیمه دوم جنگ جهانی دوم برای محدود کردن شیوع بیماری های منتقله از حشرات مانند مالاریا و یا تیفوس در میان غیرنظامیان و سربازان مورد استفاده قرار گرفت. مولر در سال 1948 جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را به دلیل کشف کارایی بالای DDT به عنوان یک سم تماسی در برابر چندین گونه از بندپایان دریافت کرد.
دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان یک ترکیب شیمیایی با فرمول C14H9Cl5 است که در شرایط استاندارد دما و فشار (STP)، این ترکیب شیمیایی به صورت یک جامد کریستالی بی رنگ و بی مزه وجود دارد. برخی از خواص و کاربردهای مهم DDT همراه با خطراتی که این ترکیب برای سلامتی انسان دارد در این مقاله ذکر شده است.
ویژگی‌های DDT:
- فرمول شیمیایی دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان C14H9Cl5 است.
- جرم مولی این ترکیب شیمیایی معادل 354.48 گرم بر مول است.
- در شرایط استاندارد، چگالی این ترکیب تقریباً برابر با 1 گرم بر سانتی متر مکعب است.
- نقطه ذوب این ترکیب شیمیایی تقریباً برابر با 108.5 درجه سانتیگراد (یا 381.6 کلوین) است.
- نقطه جوش این ترکیب شیمیایی تقریباً برابر با 260 درجه سانتیگراد (یا 533 کلوین) است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که DDT زمانی که به این محدوده دما گرم می‌رسد، تجزیه می‌شود.
- این ماده حلالیت بسیار ضعیفی در آب دارد. برای تمام اهداف عملی، این ترکیب در آب نامحلول است. حلالیت دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان در آب معادل 25 میکروگرم در لیتر (در دمای 25 درجه سانتیگراد) است.
موارد استفاده از DDT
بین دهه 1950 و 1980، DDT به طور گسترده در صنعت کشاورزی به عنوان حشره کش مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از DDT برای کنترل بیماری‌هایی مانند تیفوس و مالاریا در اوایل دهه 1940 مرسوم بود.
اسپری کردن DDT برای پیشگیری از بیماری فلج‌اطفال
دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان روی کانال‌های یون سدیم در نورون‌های حشرات عمل می‌کند و باعث می‌شود آنی بمیرند و در حقیقت باعث می‌شود حشرات دچار اسپاسم شده و در نهایت بمیرند.
با این حال، جهش‌های خاص در حشرات می‌تواند آنها را در برابر DDT مقاوم کند. بنابراین، کاربرد اولیه این ترکیب به عنوان یک حشره کش برای کنترل بیماری‌های خطرناکی مانند مالاریا بود. اما به دلیل نگرانی از اثرات منفی آن بر محیط زیست و سلامت انسان، استفاده از این ترکیب در چندین کشور ممنوع شده است.
اسپری کردن DDT در مزارع
خطرات بهداشتی مرتبط با DDT
- این ماده به عنوان یک اخلال گر غدد درون ریز شناخته شده است. بنابراین، قرار گرفتن در معرض این ترکیب می‌تواند منجر به تداخل با سیستم غدد درون ریز شود.
- این ترکیب برای انسان سرطان زا است. در حالی که بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که این ترکیب ژنوتوکسیک نیست.
- همچنین می‌توان اشاره کرد که DDT توسط NTP ایالات متحده (national toxicology program) به عنوان یک ماده با سمیت متوسط طبقه بندی شده است. اعتقاد بر این است که قرار گرفتن در معرض غیر مستقیم با این ترکیب شیمیایی برای انسان خطری ندارد.
- همچنین اعتقاد بر این است که DDT باعث تداخل در عملکرد منظم تیروئید در زنان باردار می‌شود.
- این ترکیب همچنین با خطر بالاتر ابتلا به اوتیسم در کودکان مرتبط است.
- همچنین می‌توان اشاره کرد که این ماده به عنوان یک آلاینده آلی پایدار طبقه بندی می‌شود. این ترکیب می‌تواند در خاک نفوذ کرده و تا 30 سال در آن باقی بماند.
مترجم: امید آهنگریان ابهری
سلام این سم مهلک در دهه چهل شمسی به جامعه کشاورزی ایران شناسانده شد و از هوا و زمین مزارع روستاها و حتی شهرها بر علیه آفات و بیماریها و بیماری های انسانی سمپاشی شد .اما زودتر از بسیاری از کشورها در ایران منسوخ شد .مقاله نسبتا کامل و عالی است . منتظر مقالات دیگر شما هستیم .
سلام، ممنون از نظر شما
سم ddt دارید؟
سلام خیر
سلام این سم در ایران هم در سال 1348 استفاده شده؟
سلام این سم به صورت کلی در صنعت کشاورزی استفاده شده است.
با درود در بازدیدی که از دره لیر در سیراف داشتم به دیوار نوشته جالبی برخوردم و چه جالب که رنگ با کیفیتی داشت که تا به حال مانده بوددرتاریخ 1346/11/10سم پاشی د د ت در آن منطقه انجام شده بود.
سم ددت سم خوبی بود چرا تولیدشو قطع کردند
دلایل ممنوعیت DDT شامل موارد زیر است:
تجمع در زنجیره غذایی: DDT به دلیل ماهیت ماندگار و سخت‌تجزیه‌پذیری‌اش، در بافت‌های چربی جانداران تجمع یافته و در زنجیره غذایی انتقال می‌یابد. این امر می‌تواند منجر به اثرات سمی بلندمدت در حیوانات و انسان‌ها شود.
اثرات زیان‌آور بر حیات‌وحش: تأثیرات سوء بر حیات وحش، به ویژه بر پرندگان شکاری مانند عقاب‌ها و شاهین‌ها، که به دلیل تضعیف پوسته تخم‌هایشان به شدت تحت تأثیر قرار گرفتند، به خوبی مستند شده است.
مقاومت حشرات: با گذشت زمان، حشرات به DDT مقاوم شدند، که این امر کارایی آن را در مبارزه با بیماری‌های منتقله توسط حشرات کاهش داد.
نگرانی‌های بهداشتی: مطالعات نشان دادند که DDT می‌تواند اثرات مخرب بالقوه‌ای بر سلامت انسان داشته باشد، از جمله افزایش خطر برخی از انواع سرطان، مشکلات تولیدمثل و آسیب‌های عصبی.