خلاصه:
پروتئینی که از سلولها در برابر آسیب DNA محافظت میکند p53 نام دارد که طی فرایند تصحیح ژن با استفاده از روش کریسپر فعال میشود. در نتیجه، سلولهایی با p53 جهش یافته یک مزیت برای بقا دارند، که این امر میتواند باعث ایجاد سرطان شود. محققان ارتباطات جدیدی بین کریسپر، p53 و دیگر ژنهای سرطانی یافتند که میتواند از تجمع سلولهای جهش یافته بدون به خطر افتادن کارآمدی قیچی ژنی، جلوگیری کند.
شرح خبر
پروتئینی که از سلولها در برابر آسیب DNA محافظت میکند p53 نام دارد که طی فرایند تصحیح ژن با استفاده از روش کریسپر فعال میشود. در نتیجه، سلولهایی با p53 جهش یافته یک مزیت برای بقا دارند، که این امر میتواند باعث ایجاد سرطان شود. محققان در موسسه Karolinska در سوئد ارتباطات جدید بین کریسپر، p53 و دیگر ژنهای سرطانی یافتند که میتواند از تجمع سلولهای جهش یافته بدون به خطر افتادن کارآمدی قیچی ژنی، جلوگیری کند. این مطالعه که در مجله Cancer Research چاپ شده میتواند به صحت و دقت علم پزشکی در آینده کمک کند.
امید زیادی به پتانسیل تصحیح ژنی با استفاده از متد کریسپر (قیچیهای ژن) به عنوان بخش مهمی در دقت و صحت علم پزشکی در آینده وجود دارد. با این حال، قبل از اینکه این روش بتواند روتین بیمارستانی شود، نیاز است که بر چند مانع غلبه کرد.
یکی از این چالشها در رابطه با رفتار سلولها در مواجهه با آسیب DNA است، که خاصیت تصحیح ژنی کریسپر با یک روش کنترل شده موجب آن میشود. آسیب به سلولها، پروتئین p53 را فعال میکند، که به عنوان پاسخ “اورژانسی” سلولها به آسیب DNA عمل میکند.
از قبل مشخص شده است که این تکنیک هنگامی که p53 فعال است، کارایی کمتری دارد؛ با این حال، در همین زمان، کمبود p53 میتواند به سلولها اجازه دهد تا به صورت کنترل نشده شروع به رشد کنند و سرطانی شوند. در بیشتر از نیمی از سرطانها ژن مربوط به p53 جهش یافته و بنابراین قادر به محافظت در برابر تقسیم سلولی کنترل نشده نیست . این امر بنابراین برای جلوگیری از غنی شدن (اجتماع) چنین سلولهای جهش یافته ای مهم است.
محققان در موسسه Karolinska اکنون نشان دادهاند که سلولها با جهشهای غیرفعال کنندهی ژن p53 زمانی که در معرض کریسپر قرار میگیرند، مزیتی برای بقا به دست میآورند و بنابراین میتوانند در یک جمعیت سلولی مختلط تجمع یابند.
محققان همچنین شبکهای را بین ژنهای مرتبط به هم با جهشهایی که اثر مشابهی بر روی جهشهای p53 دارند را شناسایی کردند و نشان دادند که محدودیت موقتی p53 یک راهکار دارویی ممکن برای جلوگیری از غنی کردن سلولها با چنین موتاسیونهایی است.
نویسنده ارشد مطالعه Long Jiang، دانشجو دکتری در دپارتمان پزشکی، موسسه Karolinska (Solna) می گوید: “اینکه p53 را در بستر کریسپر محدود کنیم ممکن است متناقض به نظر برسد.” با این حال، بعضی از متون این ایده که محدودیت p53 میتواند کریسپر را کارآمدتر کند را حمایت میکنند. ما در این پژوهش نشان دادیم که این موضوع همچنین میتواند با غنی شدن سلولها با موتاسیونها در p53 و گروهی از ژنهای مرتبط مقابله کند.”
این مطالعه یک پتانسیل کمکی برای اجرای کریسپر برای شناسایی شبکهای از ژنهای کاندید محتمل در آینده دارد که باید هنگامی که سلولها در معرض روش کریسپر قرار میگیرند به دقت از لحاظ موتاسیونها بررسی شوند. نتیجه گیری محتمل دیگر این است که محدود کردن گذرای p53 میتواند راهکاری برای کاهش تجمع سلولهای جهش یافته باشد.
محققان همچنین پاسخ به آسیب DNA را به عنوان یک مارکر احتمالی در توسعه توالیهای RNA راهنما با دقت بیشتر که برای نشان دادن کریسپر در جایی که سکانس DNA تغییر میکند را مورد مطالعه قرار دادند.
نویسنده آخر مطالعه Fredrik Wermeling، محقق در دپارتمان پزشکی موسسه Karolinska (Solna) میگوید: “ما باور داریم که افزایش تنظیم ژنهای درگیر در پاسخ به آسیب DNA میتواند یک مارکر حساس برای این موضوع باشد که فعالیت غیر اختصاصی (“خارج از هدف”) یک RNA راهنما چقدر است و بنابراین میتواند به انتخاب RNAهای راهنمای “ایمنتر” کمک کند.”
این مطالعه عمدتا برپایه کریسپر، آزمایشات غربالگری کریسپر روی سلولهای جدا شده و آنالیز دیتابیس DepMap است.
قدم بعدی مطالعه، درک میزان ارتباط مکانیسمهای توصیف شده است.
دکتر Wermeling میگوید: “ما در کشتهای سلولی، هنگامی که سلولها را تحت کریسپر قرار میدادیم شاهد افزایش سریع و قابل توجهی از سلولهایی با موتاسیونهای p53 بودیم، البته در صورتیکه سلولهای جهش یافته از ابتدا در آنجا وجود داشته باشند،” “بنابراین ما میتوانیم مکانیسمی که وجود دارد و عواملی که بر این اتفاق تاثیر دارند را نشان دهیم، اما در حال حاضر نمیدانیم که این رویداد چقدر مشکلساز است، و این چیزی است که ما میخواهیم آن را بیشتر در آزمایشات بالین-محور بررسی کنیم.”
این مطالعه با همکاری گروه David P. Lane (MTC) انجام شد و توسط شورای تحقیقات سوئد، انجمن سرطان سوئد، موسسه Karolinska، بنیاد Magnus Bergvall، شورای بورس تحصیلی چین و برنامه دکتری مشترک دانشگاه فنی Nanyang – موسسه Karolinska (VSI) تامین مالی شد.
مترجم:صدف حجاریان