چگونه میتوان از بیماری قلبی یا سکته جلوگیری کرد؟

دستورالعملهای انجمن قلب اروپا (ESC) درباره پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی در عمل بالینی امروز به صورت آنلاین در European Heart Journal منتشر میشود.

تا 90 درصد خطر حمله قلبی، سکته مغزی یا بیماری شریانی محیطی (PAD) را میتوان با سیگار کشیدن، عادات غذایی نامناسب، عدم فعالیت بدنی، چاقی شکمی، فشار خون بالا، افزایش سطح چربی خون، دیابت، عوامل روانی اجتماعی یا الکل توضیح داد.

این دستورالعملها بر بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک (CVD) متمرکز است که بر عروق تأثیر میگذارد. با بسته شدن قسمت داخلی رگها توسط رسوبات چربی، دیگر نمیتوانند خون کافی را برای بدن تامین کنند. این فرآیند علت اصلی سکته‌های قلبی، سکته مغزی، PAD و مرگ ناگهانی است که در آن عروق به طور کامل مسدود میشوند. مهمترین راه پیشگیری از این شرایط اتخاذ یک سبک زندگی سالم در طول زندگی، به ویژه عدم سیگار کشیدن و درمان عوامل خطر است.

بیماری آترواسکلروتیک نام یک بیماری در رگ‌ها و نوعی آرتریواسکلروزیس است که با رسوب لیپید و کلسترول کم‌چگال بر روی دیواره داخلی سرخ‌رگ‌های با قطر متوسط و بزرگ، مشخص می‌گردد. نتیجه این فرایند تشکیل پلاک‌های فیبری-چربی (آتروما) بوده که با افزایش سن رفته رفته ازدیاد می‌یابد و موجب تنگی رگ (استنوزیس) یا دیگر عواقب می‌گردد.

توصیه‌هایی برای بزرگسالان سالم در هر سنی و همچنین بیماران مبتلا به CVD یا دیابت ارائه شده است. شناسایی افرادی که بیشتر از درمانهای پیشگیرانه مانند درمان فشار خون و کاهش لیپیدها سود خواهند برد، در تلاشهای پیشگیرانه مرکزی است و بنابراین برآورد خطر بیماری قلبی عروقی سنگ بنای دستورالعملها است.

اهداف چربی خون، فشار خون و کنترل قند خون در دیابت مطابق توصیه های اخیر ESC در مورد دیس لیپیدمی(به معنای هر گونه اختلال در سطح سرمی چربی‌ها شامل افزایش یا کاهش غیرطبیعی است.) ، فشار خون بالا یا دیابت باقی می ماند. دستورالعمل های فعلی یک روش گام به گام برای تشدید درمان های پیشگیرانه، در حالی که همیشه مزایای احتمالی، سایر شرایط، عوامل روانی اجتماعی و ترجیحات بیمار را در نظر میگیرند، ارائه میدهند. به عنوان مثال، در افراد سالم، رویکرد مرحله‌ای با توصیه‌هایی برای همه افراد شروع می شود: ترک سیگار، اتخاذ شیوه زندگی سالم و حفظ فشار خون سیستولیک زیر 160 میلی متر جیوه. سپس توصیه‌ها با توجه به خطر 10 ساله CVD (محاسبه شده توسط متخصص بهداشت با استفاده از نمرات خطر موجود) تنظیم میشود.

پروفسور Frank Visseren سرپرست گروه، از مرکز پزشکی دانشگاه اوترخت گفت: تصمیمات فردی با استفاده از برآورد ریسک و رویکرد مرحله به مرحله درمانها پیچیده‌تر از یک رویکرد همه جانبه است، اما نشان دهنده تنوع بیماران و ویژگیهای بیمار در تمرینات بالینی روزمره است و برای ارائه حق بیمار مناسب ضروری است.

بخش جدیدی به ارتباط ریسک در فرایند تصمیم گیری مشترک اختصاص داده شده است. اهداف این است که افراد خطر خود، کاهش خطر پیش بینی شده با اقدامات پیشگیرانه، جوانب مثبت و منفی مداخله و اولویتهای خود را درک کنند. در افراد سالم، رویکرد استاندارد این است که احتمال CVD را ظرف 10 سال محاسبه کنند. جوانان ممکن است برآورد خطر مادام العمر و مزایای موثر اقدامات پیشگیرانه را آموزنده‌تر بدانند، زیرا خطر 10 ساله آنها به طور کلی کم است.

ترک سیگار بالقوه موثرترین روش پیشگیرانه با کاهش قابل توجه حملات قلبی یا مرگ است. خطر CVD در افراد سیگاری زیر 50 سال پنج برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری است. ترک سیگار باید در همه افراد سیگاری تشویق شود و در صورت امکان از سیگار کشیدن خودداری شود. برای اولین بار، دستورالعمل‌ها به صراحت بیان میکنند که ترک سیگار توصیه میشود و صرف نظر از افزایش وزن مفید است. در حالی که شواهد نشان میدهد که سیگارهای الکترونیکی ممکن است برای ترک سیگار موثرتر از جایگزینی نیکوتین باشند، اما تأثیرات طولانی مدت بر سلامت قلب و عروق و ریه نامشخص است و باید از مصرف دوگانه آن با سیگارهای تنباکو اجتناب کرد.

در مورد ورزش، بزرگسالان در هر سنی باید حداقل 150 تا 300 دقیقه در هفته با شدت متوسط​​، یا 75 تا 150 دقیقه در هفته با فعالیت بدنی شدید، هوازی یا ترکیبی معادل تلاش کنند. برای اولین بار توصیه میشود زمان کم تحرکی را کاهش داده و حداقل در طول روز فعالیتهای سبک انجام دهید.. در این دستورالعملها آمده است: مهمترین امر تشویق فعالیتهایی است که افراد از آن لذت میبرند وی ا میتوانند در برنامه‌های روزانه خود قرار دهند، زیرا چنین فعالیتهایی به احتمال زیاد پایدار هستند.

در مورد تغذیه، یک رژیم غذایی سالم برای همه افراد برای جلوگیری از CVD توصیه میشود. این باید بر غذاهای گیاهی شامل غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و آجیل تأکید کند. توصیه‌های جدید شامل اتخاذ رژیم مدیترانه‌ای یا رژیم غذایی مشابه است. خوردن ماهی ترجیحاً چرب، حداقل یک بار در هفته ؛ و محدود کردن مصرف گوشت، به ویژه گوشت فرآوری شده.

از نظر وزن بدن، توصیه میشود که افراد دارای اضافه وزن و چاق برای کاهش فشار خون، چربی خون و خطر ابتلا به دیابت وزن کم کنند و در نتیجه احتمال CVD را کاهش دهند. برای اولین بار، دستورالعملها بیان میکنند که جراحی چاقی باید برای افراد چاق در معرض خطر بالای CVD در نظر گرفته شود در صورتی که رژیم غذایی سالم و ورزش منجر به کاهش وزن ثابت نشود.

اختلالات روانی مانند اضطراب با افزایش خطر ابتلا به CVD و پیش آگهی بدتر برای کسانی که قبلاً CVD تشخیص داده‌ شده‌اند، همراه است. یک توصیه جدید این است که از بیماران مبتلا به این شرایط برای تقویت پایبندی به تغییرات شیوه زندگی و درمان دارویی حمایت بیشتری ارائه شود. همچنین جدید است که به مراجعات به مدیریت استرس روان درمانی برای بیماران مبتلا به CVD و استرس توجه شود.

دستورالعملها مداخلات سیاستی را در سطح جمعیت برای بهبود سلامت قلب و ارتقاء انتخابهای سالم توصیه میکنند. این اقدامات شامل کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف سوختهای فسیلی و محدود کردن انتشار دی اکسید کربن است. اقدامات دیگر در دسترس بودن بیشتر فضاهای بازی مدرسه و وضع قوانینی است که بازاریابی مواد غذایی ناسالم را برای کودکان در تلویزیون، اینترنت، رسانه‌های اجتماعی و بسته بندی مواد غذایی محدود میکند. سیگارهای الکترونیکی که اعتیادآور هستند، باید تحت کنترل بازاریابی مشابه سیگارهای معمولی قرار گیرند، مخصوصاً انواع طعم دار که برای کودکان جذاب است.

پیشگیری از CVD نیاز به یک رویکرد یکپارچه و بین رشته‌ای دارد که افراد سالم و بیماران را در مرکز قرار داده و سایر شرایط بهداشتی و عوامل محیطی از جمله آلودگی هوا را در نظر میگیرد.

ترجمه: غزل زارعی

منبع