چرخه لیزوژنیک چیست؟

چرخه لیزوژنیک چیست؟

لیزوژنی یا چرخه لیزوژنیک، یکی از دو چرخه تولید مثل ویروس است. لیزوژنی با ادغام اسید نوکلئیک باکتریوفاژ در ژنوم باکتری میزبان یا تشکیل یک کپی حلقوی در سیتوپلاسم باکتری مشخص می شود. در این شرایط باکتری به زندگی خود ادامه می دهد و به طور طبیعی تولید مثل می کند. مواد ژنتیکی باکتریوفاژ، که پروفاژ نامیده می شود و می تواند در هر تقسیم سلولی به سلول های دختر منتقل شود، و در طی حوادث بعدی (مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش یا وجود برخی مواد شیمیایی خاص) می تواند آن را آزاد کند و باعث تکثیر فاژهای جدید از طریق چرخه لیتیک شود.

تفاوت بین چرخه های لیزوژنیک و لیتیک در این است که، در چرخه های لیزوژنی، تکثیر DNA ویروسی از طریق تولید مثل معمول پروکاریوتی اتفاق می افتد، در حالی که چرخه لیتیک سریع تر است به این دلیل که نسخه های ویروسی با سرعت بسیار بیشتری تشکیل می شوند و سلول را از بین می برد یک تفاوت اساسی بین چرخه لیتیک و چرخه لیزوژنیک این است که آخرین مورد سلول میزبان را بلافاصله لیز نمی کند. فاژهایی که فقط از طریق چرخه لیتیک تکثیر می شوند به عنوان فاژهای بدخیم شناخته می شوند در حالی که فاژهایی که با استفاده از هر دو چرخه لیتیک و لیزوژنی تکثیر می شوند به عنوان فاژ معتدل شناخته می شوند.

در چرخه لیزوژنیک، DNA فاژ ابتدا در کروموزوم باکتریایی ادغام می شود و پروفاژ را تولید می کند. هنگامی که باکتری تولید مثل می کند، پروفاژ نیز کپی می شود و در هر یک از سلول های دختر وجود دارد. سلول های دختر می توانند به تکثیر ادامه دهد یا پروفاژ می تواند از کروموزوم باکتریایی خارج شود و چرخه لیتیک را آغاز کند. در چرخه لیزوژنی DNA میزبان هیدرولیز نمی شود اما در چرخه لیتیک DNA میزبان در فاز لیتیک هیدرولیز می شود.