مروری بر ویروس های انکوژنیک

فهرست مطالب نمایش

مقدمه‌ای بر ویروس های انکوژنیک

ویروس‌ها پاتوژن‌های درون سلولی هستند که فقط در سلول زنده تولید مثل می‌کنند و سلول را برای تولید ویروس‌های بیشتر دستکاری می‌کنند.
تکثیر ویروسی می‌تواند ژن‌های سلولی میزبان را به روش‌های سرطانی متعدد تحت تاثیر قرار دهد.
انکوویروس ویروسی است که می‌تواند باعث سرطان شود.
ویروس‌ها حدود 20 درصد از کل موارد سرطان انسان را تشکیل می‌دهند.
اگرچه بسیاری از ویروس‌ها می توانند باعث ایجاد تومورهای مختلف در حیوانات شوند، اما تنها هفت مورد از آنها با سرطان‌های انسانی مرتبط هستند و در حال حاضر به عنوان ویروس‌های سرطان زا در نظر گرفته می‌شوند.

ویروس های انکوژنیک چیست؟

این ویروس‌ها شامل ویروس هپاتیت B (HBV)، ویروس هپاتیت C (HCV)، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروس اپشتین بار (EBV)، ویروس هرپس انسانی 8 (HHV8)، ویروس پلیومای سلول مرکل (MCPyV) و HTLV-1 هستند.
HBV و HCV تقریباً 80 درصد از سرطان کبد (HCC) را ایجاد می‌کنند که شایع ترین سرطان کبد است.
سویه های پرخطر HPV علل اصلی سرطان دهانه رحم و سایر نئوپلاسم های آنونیتال و همچنین بخش قابل توجهی از تومورهای سر و گردن هستند.
EBV با کارسینوم نازوفارنکس، لنفوم هوچکین و لنفوم بورکیت مرتبط است.
HHV8 همچنین به نام هرپس ویروس مرتبط با سارکوم کاپوزی، KSHV مسئول سارکوم کاپوزی است که اغلب در بیماران مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) یافت می‌شود.
MCPyV باعث کارسینوم سلول مرکل می‌شود و HTLV-1 عامل ایجاد کننده لنفوم سلول T بزرگسالان است.
ویروس هپاتیت B (HBV) و ویروس هپاتیت C (HCV)
HBV و HCV می‌توانند باعث عفونت کبدی شوند که گاهی منجر به سرطان کبد می‌شود.
اگر سوزن‌های مشترکی که برای تزریق مواد مخدر استفاده می‌شود، رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید، یا خون آلوده به شما تزریق شود، این ویروس ها را وارد بدن خود می‌کنید.
پزشکان عفونت‌های HBV و HCV را با دارو درمان می‌کنند.
اغلب می‌توانید پس از چند ماه درمان از شر HCV خلاص شوید.
دارو HBV را درمان نمی‌کند، اما می‌تواند احتمال آسیب کبدی و سرطان کبد را کاهش دهد.
واکسنی برای پیشگیری از HBV وجود دارد، اما HCV نیست. کسانی که شانس ابتلا به HBV بالاتری دارند باید واکسینه شوند. این شامل افرادی می‌شود که HIV دارند، داروهای غیرقانونی تزریق می‌کنند یا کارکنان مراقبت‌های بهداشتی هستند.

ویروس هرپس مرتبط با سارکوم کاپوسی (KSHV)

KSHV یک ویروس تبخال است که می‌تواند باعث ایجاد سارکوم کاپوسی، سرطان رگ‌های خونی و همچنین دو نوع لنفوم شود.
اگر به دلیل پیوند عضو، شیمی درمانی یا ابتلا به ایدز، سیستم ایمنی ضعیفی دارید، احتمال ابتلا به سرطان از KSHV بیشتر است.
این ویروس می‌تواند در حین رابطه جنسی و همچنین از طریق خون و بزاق منتقل شود.

ویروس پلیومای سلول مرکل (MCV)

MCV یک ویروس رایج است که پوست را آلوده می‌کند.
معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند یا منجر به سرطان نمی‌شود. اما در برخی افراد، MCV باعث سرطان پوست نادری به نام کارسینوم سلول مرکل می‌شود.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

HPV گروهی از بیش از 200 ویروس است که حداقل 12 مورد از آنها می‌توانند باعث سرطان شوند.
HPV در طول رابطه جنسی واژینال یا مقعدی سرایت می‌یابد.
HPV اغلب خود به خود از بین می‌رود و هیچ مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند. اگرچه برخی افراد آلوده باقی می‌مانند.
اگر آنها HPV داشته باشند که باعث سرطان می‌شود، می تواند منجر به سرطان دهانه رحم، فرج، واژن، آلت تناسلی، مقعد، لوزه‌ها یا زبان شود.
واکسن‌های HPV می‌توانند شما را از آلوده شدن به این ویروس باز دارند. مقامات بهداشتی آنها را برای زنان جوان تا 26 سالگی و مردان جوان تا 21 سالگی توصیه می‌کنند.

ویروس لنفوتروپیک سلول T انسانی نوع 1 (HTLV-1)

HTLV-1 سلول‌های T را که نوعی گلبول سفید هستند، آلوده می‌کند. می‌تواند باعث سرطان خون و لنفوم شود.
HTLV-1 از راه‌های مختلفی پخش می‌شود، از جمله: از مادر به فرزند در هنگام تولد یا از طریق شیردهی، استفاده از سوزن مشترک با افراد آلوده، پیوند اعضا، رابطه جنسی ناایمن و غیره.
حدود 2 تا 5 درصد از افرادی که این ویروس را دارند به لوسمی سلول T بزرگسالان یا سایر شرایط سلامتی مبتلا می‌شوند. مشخص نیست که چرا برخی افراد به سرطان خون مبتلا می‌شوند و برخی دیگر نه. علائم و نحوه ایجاد آن برای هر فردی متفاوت است.
درمان یا درمانی برای HTLV-1 وجود ندارد. این یک وضعیت مادام العمر است. اما معاینات منظم می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

ویروس اپشتین بار (EBV)

EBV یک ویروس رایج است. اکثر مردم در مقطعی از زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند. اغلب اوقات، افراد مبتلا به EBV سالم می‌مانند و علائمی ندارند.

برای دیگران، EBV می‌تواند باعث مونونوکلئوز و سایر بیماری های جدی تر، از مننژیت ویروسی گرفته تا ذات الریه شود.

چندین سرطان نیز با EBV مرتبط هستند:

لنفوم بورکیت
کارسینوم نازوفارنکس (سرطان گلو فوقانی)
لنفوم هوچکین و غیر هوچکین
لنفوم سلول T
اختلال لنفوپرولیفراتیو پس از پیوند (گلبول های سفید بیش از حد)
لیومیوسارکوم (سرطان در بافت نرم)
هیچ واکسنی برای EBV وجود ندارد. اگر EVB دارید درمان خاصی وجود ندارد، اما اگر مایعات فراوان بنوشید، استراحت کنید و داروهای درد و تب مصرف کنید می‌توانید علائم را کاهش دهید.

مکانیسم‌های انکوژنز ویروسی

مکانیسم‌های مولکولی انکوژنز ویروسی پیچیده است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

القای التهاب مزمن
اختلال در یکپارچگی ژنتیکی و اپی ژنتیکی میزبان و هموستاز
تداخل با مکانیسم های ترمیم DNA سلولی که منجر به بی ثباتی ژنوم می‌شود اختلال در تنظیم چرخه سلولی.

ویروس‌های DNA انکوژنیک نیز می‌توانند DNA ژنومی خود را وارد کروموزوم‌های سلولی کنند که منجر به ناهنجاری ژنتیکی می‌شود.

آنکوپروتئین‌های ویروسی می‌توانند مسیرهای سیگنال‌دهی سلولی را فعال کنند، بیان ژن‌های سلولی و microRNA‌ها را به صورت رونویسی یا پس از رونویسی تغییر دهند و پروتئین‌ها و پروتئین‌های سرکوب‌کننده تومور را که قطبیت سلولی، انتقال سیگنال، پاسخ ایمنی و آپوپتوز را تنظیم می‌کنند، بی‌ثبات یا غیرفعال کنند.

تغییرات ژنتیکی و اپی ژنتیکی ناشی از عفونت و تکثیر ویروس‌های سرطان‌زا ممکن است منجر به ظهور و تکثیر سلول‌های بنیادی سرطانی شود که برای شروع، پیشرفت، متاستاز، عود و مقاومت در برابر شیمی‌درمانی سرطان‌ها مهم هستند.

اهمیت مکانیسم‌های مولکولی ژن‌های سلولی خاص و مسیرهای سیگنالینگ در انکوژنز ویروسی موضوعی مهم در تلاش‌های تحقیقاتی به شمار می‌آید.

همچنین بخوانید:

منبع

مترجم: امید آهنگریان ابهری

از این مطلب چقدر راضی بودید؟

روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه