اخبار علمی, مطالب
واکسن‌های mRNA-عصری جدید در علم واکسن
واکسن‌ها از میلیون‌ها بیماری جلوگیری می‌کنند و سالیانه جان بسیاری را نجات می‌دهند. در نتیجه‌ی استفاده گسترده از واکسن‌ها، ویروس آبله به طور کامل ریشه‌کن شد و شیوع فلج اطفال، سرخک و سایر بیماری‌های دوران کودکی در سراسر جهان به شدت کاهش یافت. همه واکسن‌ها بخشی غیرمضر از یک باکتری یا ویروس خاص را وارد بدن می‌کنند و باعث ایجاد ایمنی می‌شوند. اکثر واکسن‌ها حاوی باکتری یا ویروس ضعیف شده و یا کشته شده هستند. هر چند، دانشمندان نوع جدیدی از واکسن را توسعه داده‌اند که از مولکولی به نام RNA پیام رسان یا به طور خلاصه (mRNA) به جای بخشی از یک باکتری و یا ویروس استفاده می‌شود. روش‌های معمول واکسن، محافظت طولانی‌مدت در برابر انواع بیماری‌های خطرناک را فراهم می‌کنند. برای اکثر واکسن‌های نوظهور ویروس، مسئله اصلی میزان تاثیر بیشتر نسبت به روش‌های متداول نیست، بلکه نیاز به توسعه سریع‌تر و گسترش در مقیاس وسیع است.
درمان با اسید نوکلئیک، به عنوان جایگزین امیدوارکننده‌ای به جای روش‌های معمول واکسن پدیدار شده‌است. در دهه گذشته، نوآوری‌های بزرگ و سرمایه‌گذاری گسترده روی تحقیقات، mRNA را به یک ابزار درمانی موفق در زمینه توسعه واکسن و درمان جایگزین پروتئینی تبدیل کرده‌است. RNA پیام‌رسان نوعی از RNA است که برای تولید پروتئین ضروری است. در سلول‌ها، mRNA از اطلاعات موجود در ژن‌ها برای ایجاد نقشه‌ای به منظور ساخت پروتئین استفاده می‌کند.mRNA مربوط به واکسن‌ها، وارد هسته نمی‌شود و تغییری در DNA ایجاد نمی‌کند.
استفاده از mRNA دارای مزیت‌هایی، نسبت به ویروس کشته‌شده یا ضعیف‌شده است. اول، ایمنی: از آنجا که mRNA یک بستر غیرعفونی و غیرترکیبی است، در آن هیچ‌گونه خطر پنهانی برای عفونت یا جهش‌زایی وجود ندارد. علاوه بر این، mRNA طی فرآیندهای طبیعی سلول ایجاد شده است. ایمنی‌زایی ذاتی mRNA می‌تواند تضمینی برای سلامت بیشتر باشد. دوم، اثربخشی: اصلاحات مختلف، mRNA را پایدارتر کرده و قابلیت ترجمه آن را بیشتر می‌کند. mRNA یک وکتور ژنتیکی کوچک است، در نتیجه از ایجاد ایمنی علیه وکتور خبری نیست و واکسن‌های mRNA را می توان بارها و بارها تجویز کرد. سوم، عرضه مطمئن محصول: واکسن‌های mRNA عمدتا به دلیل بازده بالای واکنش‌های رونویسی در شرایط آزمایشگاهی(in vitro) قابلیت تولید سریع، ارزان و پیشرو را دارند.
در این نوع واکسن‌ها، از بخشی از ویروس یعنی mRNA آن استفاده می‌شود که با ساخته شدن نوعی از پروتئین ویروس در ارتباط است (معمولاً قطعه‌ای کوچک از پروتئین موجود در غشای خارجی ویروس به نام پروتئین‌های اسپایک). با استفاده از این واکسن، سلول‌ها با توجه به mRNA شروع به ساخت پروتئین ویروسی می‌کنند. با توجه به پاسخ ایمنی طبیعی، سیستم ایمنی بدن، خارجی بودن این پروتئین را تشخیص می‌دهد و پروتئین‌های خاصی به نام آنتی‌بادی یا پادتن تولید می‌کند. آنتی‌بادی‌ها با تشخیص ویروس‌ها یا سایر عوامل بیماری‌زا و سپس چسبیدن به آن‌ها و علامت‌گذاری کردنشان، از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کنند. وقتی که آنتی‌بادی‌ها یک بار تولید شوند، در بدن باقی می‌مانند. حتی پس از این که بدن از پاتوژن رهایی یافت، اگر سیستم ایمنی بدن دوباره در معرض آن ویروس قرار گیرد، به سرعت پاسخ می‌دهند، یعنی اگر فردی پس از دریافت واکسن mRNA در معرض ویروس قرار گیرد، آنتی بادی ها می توانند آن را به سرعت تشخیص داده، به آن متصل شوند و قبل از ایجاد بیماری جدی، آن را به منظور نابودی علامت‌گذاری کنند. افرادی که واکسن mRNA را دریافت می‌کنند و در معرض ویروس نیستند، توسط واکسن آلوده نمی‌شوند.
مانند همه واکسن های ایالات متحده، واکسن های mRNA قبل از این که مورد استفاده قرار گیرند، نیاز به مجوز یا تأیید از سازمان غذا و دارو (FDA) دارند. در حال حاضر واکسن‌های کووید-19 (بیماری ناشی از ویروس SARS-CoV-2)، تنها واکسن‌های mRNA دارای مجوز یا تأیید شده هستند.
ترجمه: ستایش بصیری
