شما دو سلول را در روی تصویر می بینید. آیا می توانید بگویید کدام یک از آن ها سلول گیاهی وکدام یک سلول جانوری است؟ خب نگران نباشید. این شناسایی خیلی دشوار نیست:
سلول های جانوری و گیاهی با یک نگاه ساده قابل تشخیص از هم هستند. حضور یا عدم حضور تعداد کمی از ویژگی ها کافیست تا به ما اجازه شناسایی بین دو سلول را دهد. بگذارید با هم این ویژگی ها را بررسی کنیم. اگر ما بررسی های خود را از خارج سلول به سمت داخل آن شروع کنیم، اولین ویژگی که با آن روبه رو می شویم حضور و عدم حضور دیواره سلولی است. سلول های گیاهی دارای دیواره سلولی توسعه یافته بوده ولی سلول های جانوری این دیواره را دارا نیستند. سلول های جانوری فقط غشاء سلولی دارند که سلول های گیاهی نیز واجد آن هستند.
به دلیل حضور این دیواره سلولی است که سلول های گیاهی دارای شکل مناسب و دقیقی می باشد. از طرفی سلول های جانوری به دلیل عدم حضور دیواره سلولی دارای شکل مناسبی نیستند. تفاوت واضح بعدی حضور کلروپلاست در سلول های گیاهی است. این اندامک همانطور که مطالعات می گوید به صورت اختصاصی فقط در سلول های گیاهی یافت می شود و در سلول های جانوری وجود ندارد.
حال می رسیم به سومین تفاوت. واکوئل ها. در هر دوی سلول های جانوری و گیاهی واکوئل ها وجود دارند. در سلول های گیاهی واکوئل بزرگی در بخش مرکزی سلول حضور دارد در حالی که تعداد زیادی واکوئل کوچک در سلول های جانوری یافت می شود. واکوئل بزرگ مرکزی می تواند بخش اعظم داخل سلول گیاهی را اشغال کرده و دیگر ارگانل ها را به حاشیه سلول بکشاند. این مورد در سلول های جانوری کمی متفاوت است. در این جا واکوئل ها کوچکترند و در سیتوپلاسم پراکنده می باشند. جدای از این ها تعدادی تفاوت دیگر نیز بین این دونوع سلول وجود دارد ما برای شناسایی آن باید به درجات بالاتری برویم.
حالا به نظر شما طبقه بندی سلول ها فقط بر اساس همین ویژگی ها می باشد؟ آیا فقط همین دو نوع سلول وجود دارد؟ جواب هر دو سوال نه می باشد. این فقط تفاوت بین سلول های گیاهی و جانوری است و به طبقه سلول ها مربوط نیست. پس ما چگونه سلول ها را طبقه بندی می کنیم؟ سلول ها به طور گسترده به دو دسته تقسیم می شوند: سلول های پروکاریوتی و سلول های یوکاریوتی.
در این جا دو سلول متداول پروکاریوتی و یوکاریوتی را می بینیم. اجازه دهید بررسی تفاوت ها بین دو سلول را شروع کنیم. اولا اسم پروکاریوت به ما در فهم ساختار آن کمک می کند. بخش پرو آن نشان دهنده اولیه بودن آن است و بخش کاریوت آن نشان دهنده هسته دار بودن آن است که به معنی نوکلئوس نیز می باشد. پس آیا این سلول ها انواعی از هسته های ابتدایی را دارا هستند؟ خب این سلول ها در حقیقت هسته سازمان یافته ندارند و همانطور که در شکل مشخص است محتویات آن ها به صورت نامنظم در سیتوپلاسم پخش شده می باشد. این محتویات ژنتیکی نوکلئوید (Nucleoid) نامیده می شود.
نوکلئوید همانند نوکلئوس در سلول های ماست که شامل رشته DNA بوده و اطلاعات ژنتیکی سلول را انتقال می دهد. تنها تفاوت بین نوکلئوید و نوکلئوس در حضور یا عدم حضور غشاء هسته و همچنین فشردگی DNA است.
تفاوت واضح بعدی در ارگانل ها است که غشاء اندامکی ندارند. این به این معنی است که سلول های پروکاریوتی غشای مناسبی برای ارگانل ها مختلف خود ندارند.
از سوی دیگر سلول های یوکاریوتی به معنی سلولی با هسته واجد غشاء حقیقی هستند. در اینجا چندین ویژگی دیگر نیز قابل بیان است ولی وارد جزئیات آن ها نمی شویم. سوالی که مطرح است، آیا سلول های یوکاریوت شبیه سلول های جانوری نیستند؟ بله هستند و توجه داشته باشید که سلول های جانوری نمونه ای از سلول یوکاریوتی هستند. هر دوی سلول های گیاهی و جانوری می توانند در رده سلول های یوکاریوتی قرار گیرند. پس کدام سلول ها جزء پروکاریوت ها هستند؟ جواب سلول در ارگانیسم های پست تر مانند باکتری هاست که جزئی از پروکاریوت ها هستند.
سه تفاوت سلول های گیاهی وجانوری
سلولهای جانوری برخلاف سلولهای گیاهی دیوارهی سلولی و کلروپلاست ندارند
سلولهای جانوری اغلب شکل گرد یا نامنظم دارند، در حالی که شکل سلولهای گیاهی ثابت و مستطیلی است
در مجموع، سلولهای جانوری از سلولهای گیاهی کوچکتر هستند. طول سلولهای جانوری ۱۰-۳۰ میکرومتر و طول سلولهای گیاهی ۱۰-۱۰۰ میکرومتر است.
سلولهای جانوری انرژی را به شکل کربوهیدرات پیچیدهای به نام گلیکوژن (complex carbohydrate glycogen) ذخیره میکنند. سلولهای گیاهی انرژی را به شکل نشاسته ذخیره میکنند.
و…
بسیار عالی ..سپاسگزارم
ممنون
ممنون از نظر شما
سلول کدام حیوان بیشتر است؟
1_گاو 2_سگ 3_ گربه
4_موش
سلام هرچه جثه بزرگتر باشد تعداد سلول ها بیشتر خواهد بود
آیا پروکاریوتها دارای واکوئل هستند؟
سلام دوست عزیز.
از آنجایی که پروکاریوت ها داری اندامک های غشا دار نیستند خیر، اما با این حال یکسری از باکتری ها وجود دارند که برای کنترل فشار تورژسانس از نوعی واکوئل های گازی استفاده میکنند.
چطوریه که بعضی از گیاهان چربی میسازند ولی بعضی پروتئین مثل زیتون و لوبیا تشکر
سلام دوست عزیز این بستگی به ژنتیک گیاهان دارد که ژن های آن ها دستور ساخت چه ماده ی مورد نیاز گیاه رو بدن.
سلام
لطفا کارگاه کشت سلول سه بعدی و تمایز بر روی داربست
سلام شما میتوانید دوره کارآموزی کشت پیشرفته ما شرکت کنید.