این توصیه، nOPV2 (واکسن خوراکی جدید فلج اطفال نوع 2) را به عنوان یک ابزار مهم جدید در مبارزه با واکسن رایج ناشی از ویروس فلج اطفال نوع 2 (cVDPV2) ارائه میکند.
امروز به دنبال بررسی دقیق اطلاعاتی که در مورد ایمنی و ثبات ژنتیکیِ بدست آمده از کمپینهای ایمنسازی گسترده مربوط به واکسن خوراکی جدید فلج اطفال نوع 2 (nOPV2) انجام شده است، هیئت مشورتی هدفمند متخصصان در زمینه ایمنسازی (SAGE)، انتقال به مرحله بعدی استفاده از واکسن را حمایت کردند. هیئت مشورتی مستقل جهانی WHO در مورد ایمنی واکسن (GACVS) و SAGE تأیید کردند که پس از بررسی اطلاعات کمپینهایی که بیش از 65 میلیون دوز در نیجریه، لیبریا، کنگو و بنین در اوایل سال جاری استفاده کردند، هیچ نگرانی عمده از لحاظ ایمنی در ارتباط با nOPV2 وجود نداشته است. اجرای nOPV2 در ماه مارس آغاز شد و تا به امروز تقریبا 100 میلیون دوز در هفت کشور برای کودکان تجویز شده است.
این تصمیم، پایان دورهی استفادهی اولیه از واکسن و حذف معیارهای خاص آن را برای کشورهایی که تحتتأثیر پیدایش واکسن رایج ناشی از ویروس فلج اطفال نوع 2 (cVDPV2) قرار گرفتهاند، اعلام میکند. این بدان معناست که طبق فهرست استفاده اضطراری (EUL) WHO، پس از اخذ تأییدیه و با شرط تأمین واکسن، کشورهای بیشتری واجد شرایط استفاده از واکسن هستند.
Aidan O’Leary، مدیر طرح نابودسازی فلج اطفال در WHOتوضیح میدهد: “این حرکت یک پیشرفت مثبت و مطلوب است زیرا GPEI (بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال) و کشورها تلاش میکنند تا پویش cVDPV2 را به پایانی برسانند و در هدف دوم برنامه راهبردی ما، دستیابی به نقطه عطفی مشخص شده است: هدف متوقف کردن cVDPV2.” او میافزاید: “این تصمیم نه تنها سبب اعتماد بیشتری به nOPV2 به عنوان ابزاری ایمن و موثر میشود، بلکه روند آمادگی آسانتری را برای کشورهایی که در آینده به دنبال استفاده از این واکسن هستند، ایجاد میکند.”
Akhil Iyer، مدیر طرح نابودسازی فلج اطفال در یونیسف گفت: “ما از تأییدیه SAGE مبنی بر انتقال nOPV2 به مرحله بعدی اجرا بسیار خوشحالیم. چنین پیشرفتی نتیجه مشارکتهای جدی در تمامی مراحل است و ما باید همراه هم با استفاده از یافتههای جدید مانند nOPV2، برای دستیابی به تمامی کودکان (reach every last child اصطلاحیست در پروژه پولیو برای محافظت از کودکانی که در برخی از چالشبرانگیزترین محیط های جهان هستند) و پایان دادن همیشگی به تمام انواع بیماری فلج اطفال دست یابیم.
Ananda Bandyopadhyay، معاون مدیر در بنیاد Bill & Melinda Gates و همکار سرپرست تیم کاری nOPV2 در بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال (GPEI) اظهار داشت: “امروز نقطه عطف مهمی در مسیر نابودسازی فلج اطفال است. نوآوری همیشه کلید پیشرفت بوده، و این یافته – اولین واکسنی که تاکنون در مسیر EUL در WHO تأیید شده است – نمونه درخشانی از نحوه پاسخگویی GPEI به مسائل میباشد، اما کار هنوز به پایان نرسیده است.” BMGF (Bill & Melinda Gates Foundation) همراه اصلی GPEI بوده و زمینه پیشرفت nOPV2 را از همان ابتدا فراهم کرده است.
شرایط اجرا
پیش از این تغییر مرحله، کشورها ملزم به رعایت یک سری معیارهای دقیقتر برای استفاده از nOPV2 در طول دوره اولیه آن بودهاند. این ها توسط GPEI مطرح و توسط SAGE تأیید شده بودند تا بر عملکرد nOPV2 در طول مرحله مقدماتی و استفادههای بزرگ مقیاس اولیه آن، اجازه نظارتی حتّی دقیقتر داشته باشند. در حالی که کشورها دیگر نیازی به پاسخگویی به این پروتکلهای کاربردی اولیه ندارند، استفاده از nOPV2 همچنان منوط به رعایت الزامات کاربردی خاص بر طبق EUL، مانند نظارت بر ایمنی و اثربخشی باقی میماند.
Simona Zipursky، همکار سرپرست تیم کاری nOPV2 در بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال (GPEI)، میگوید: “همانطور که ما رو به جلو به مرحله بعدی از رونمایی واکسن حرکت میکنیم، کشورها نیز همچنان نیاز به تهیه الزامات ویژهای دارند، اما دشواری کار آنها کمتر است. GPEI به همکاری با بقیه کشورهایی که خواهان اجرای nOPV2 هستند، ادامه خواهد داد تا آنها را در رعایت این معیارهای باقیمانده یاری رساند.
بهترین پاسخ با واکسن موجود
در حال حاضر علاوه بر آنانی که واکسن جدید را به بازار عرضه کردهاند، آمادگی16کشور دیگر جهت استفاده از nOPV2 توسط بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال (GPEI) تایید شده است و 17کشور دیگر نیز در مرحله آمادهسازی هستند. علیرغم محدودیت در عرضه واکسن، قرار است کمپینهای nOPV2 بیشتری در اواخر امسال شروع به کار کنند.
شیوع جدی cVDPV2 در بیش از 20 کشور در سراسر آفریقا و آسیا درحال پیشرفت است و اخیراً ویروس در اروپا شناسایی شده است. کووید 19 فرآیند تولید واکسن را تحتتاثیر قرار داده است که محدودیت منابع و پرسنل موجود و کاهش ظرفیت تولید شرکتهای سازنده از جمله آن است. بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال با شرکت سازنده nOPV2 به نام Bio Farma، همکاری میکند تا در اسرع وقت عرضه را افزایش دهد و در حال تلاش بسیار جهت تأمین دومین شرکت سازنده است که آماده تولید باشد. چارچوب اولویتبندی GPEI، توزیع nOPV2 را درکوتاه مدت تعیین خواهدکرد، تا زمانی که عرضه افزایش یابد.
O’Leary میگوید: “ما شاهد افزایش شدید تقاضا برای nOPV2 هستیم که گواهی بر کارایی واکسن در این زمینه است و ما در تلاشیم عرضه را به سرعت افزایش دهیم.” وی گفت: “با این حال، به وضوح باید بدانیم که به استثنای nOPV2، هیچ کمبودی در واکسنهای خوراکی فلج اطفال نوع 2 وجود ندارد و کشورها نباید در واکنش نسبت به شیوع بیماری تأخیر داشته باشند. طبق دستورالعمل SAGE، کشورها باید سریعاً اقدام به انجام واکسیناسیون کنند؛ با هرکدام از واکسنها (mOPV2/nOPV2) که در دسترس آنهاست.
با توجه به این که nOPV2 هنوز از سوی سازمان بهداشت جهانی واجد شرایط نشده است، واکسن فلج اطفال خوراکی تک ظرفیتی نوع2 (mOPV2) که نمونه مشابه و نزدیک به nOPV2 است برای پاسخ به شیوع بیماری در دسترس کشورها قرار دارد. این واکسن دارای سابقه موفق در جلوگیری از سرایت cVDPV2 است و تقریباً 80 درصد شیوع بیماری پس از دو دور واکسیناسیون از سال 2019 تا 2020 خاتمه یافت. واکسن فلج اطفال خوراکی سه ظرفیتی (tOPV) که حاوی هر سه سروتایپ است احتمالاً در شرایطی که به طور همزمان گردش ویروس خطرناک فلج اطفال نوع 1 (WPV1) و cVDPV2 وجود دارد، ابزار مناسبتری باشد.
O’Leary میگوید: “تمامی واکسنهای خوراکی فلج اطفال قادرند از گسترش بیماری جلوگیری کنند. صرف نظر از نوع واکسن، عامل اصلی در پاسخی موفق علیه شیوع، دستیابی سریع به سطوح بالای واکسیناسیون است. این چیزی است که ما باید به آن توجه کنیم و به آن دست یابیم. nOPV2 تنها یکی از واکسنهای موثر در جعبه واکسنهای ما است و طبق دستورالعمل SAGE، GPEI همچنان به کشورها جهت اقدام علیه شیوع بیماری با حداکثر سرعت ممکن، کمک خواهد کرد.”
گامهای بعدی درجهت توسعه nOPV2
تحت مقررات بین المللی بهداشت، فلج اطفال همچنان یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی (PHEIC) است که استفاده مستمر از nOPV2 براساس فهرست استفاده اضطراری (EUL) را موجب میشود. جمعآوری و تجزیهوتحلیل اطلاعات در این زمینه برای تأیید صلاحیت واکسن و صدور مجوز کامل که انتظار میرود در سال 2023 محقق گردد، ادامه خواهد یافت. در میان سایر مطالعات، هم اکنون آزمایش بالینی مرحله سوم در Gambia در حال انجام است.
خلاصه: محققان در تلاشند پروژه nOPV2 (واکسن خوراکی جدید فلج اطفال نوع 2) را، که نقطهی عطف مهمی در مسیر نابودسازی فلج اطفال شناخته شده، به مرحله بعدی بهرهوری برسانند. بنیاد جهانی نابودسازی فلج اطفال (GPEI)، در تلاش است با دستیابی به سطوح بالای واکسیناسیون، به کشورها جهت اقدام علیه شیوع بیماری با حداکثر سرعت ممکن، یاری برساند.
مترجم: ستایش بصیری