سرطان غدد بزاقی (Salivary Gland Cancer) چیست؟

سرطان غدد بزاقی در یکی از غدد بزاقی شروع می‌شود. چندین غدد بزاقی مختلف در داخل و نزدیک دهان شما وجود دارد. تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) و بدخیم (سرطانی) می‌توانند در این غدد ایجاد شوند. در مقایسه با انواع دیگر سرطان‌های سر و گردن، سرطان غدد بزاقی سرطانی نادر است.

غدد بزاقی (salivary glands)

غدد بزاقی اندام‌هایی در هر دو طرف صورت هستند.‌ آن‌ها بزاق (تف) می‌سازند که مایع روان کننده موجود در دهان و گلو است. بزاق دارای آنزیم‌هایی است که فرآیند هضم (تجزیه) غذا را آغاز می‌کنند. همچنین دارای آنتی بادی‌ها و سایر موادی است که به جلوگیری از عفونت‌های دهان و گلو کمک می‌کنند.

2 نوع اصلی غدد بزاقی عبارتند از: ماژور یا اصلی (major) و مینور یا جزئی (minor).

غدد بزاقی اصلی (Major salivary glands)

• غدد پاروتید (parotid glands): این غدد بزرگترین غدد بزاقی هستند و درست در جلوی گوش قرار دارند. بیشتر تومورهای غدد بزاقی از اینجا شروع می‌شوند. بیشتر این تومورها خوش خیم هستند (نه سرطانی) اما غدد بنا گوشی هنوز جایی هستند که اغلب تومورهای بدخیم (سرطانی) غدد بزاقی در آن جا شروع می‌شوند.
• غدد زیر فکی (submandibular glands): این غدد بزاقی اصلی کوچک تر از غدد پاروتید هستند و در زیر فک قرار دارند.‌ آن‌ها بزاقی را تولید می‌کنند که از زیر زبان خارج می‌شود.
• غدد زیر زبانی (sublingual glands): این غدد بزاقی کوچک ترین غدد بزاقی اصلی هستند و در زیر کف دهان و زیر دو طرف زبان قرار دارند.

غدد بزاقی جزئی (Minor salivary glands)

همچنین صدها غدد بزاقی کوچک وجود دارند که بدون تجهیزات آزمایشگاهی خاص قابل مشاهده نیستند. این غدد زیر پوشش لب و زبان، در سقف دهان و داخل گونه‌ها، بینی، سینوس‌ها و حنجره (جعبه صدا) قرار دارند. تومورها در این غدد غیر معمول هستند اما اغلب بدخیم اند تا خوش خیم. سرطان غدد بزاقی کوچک اغلب از سقف دهان شروع می‌شود.

انواع سرطان غدد بزاقی

انواع مختلفی از سرطان غدد بزاقی وجود دارد. غدد بزاقی طبیعی از انواع مختلفی از سلول‌ها تشکیل شده اند و سرطان‌ها می‌توانند در هر یک از این نوع سلول‌ها شروع شوند. سرطان‌های غدد بزاقی بر اساس نوع سلولی که بیشتر شبیه‌ آن‌ها هستند نام گذاری می‌شوند.

بر اساس طبیعی بودن سلول‌ها، سرطان‌های غدد بزاقی نیز اغلب درجه ‌بندی می‌شوند (از 1 تا 3 یا از کم به بالا)، درجه سرطان ایده ‌ای از سرعت رشد و گسترش آن به ما می‌دهد. همچنین، افراد مبتلا به سرطان‌های درجه پایین نسبت به افرادی که سرطان‌های درجه بالا دارند، نتایج بهتری دارند.

• درجه 1 (همچنین به آن درجه پایین یا خوب تمایز یافته یا well differentiated نیز گفته می‌شود) به این معنی است که سلول‌های سرطانی بسیار شبیه سلول‌های غدد بزاقی طبیعی هستند.‌ آن‌ها تمایل به رشد آهسته ای داشته و نتایج خوبی را به دنبال دارند (چشم انداز).
• درجه 2 (همچنین درجه متوسط ​​یا با تمایز متوسط یا moderately differentiated ​​نیز نامیده می‌شود) به این معنی است که سلول‌های سرطانی شبیه سلول‌های بین سرطان‌های درجه 1 و درجه 3 هستند. نتایج آن‌ها نیز بین سرطان درجه 1 و درجه 3 است.
• درجه 3 (همچنین به آن درجه بالا یا با تمایز ضعیف یا poorly differentiated نیز گفته می‌شود) به این معنی است که سلول‌های سرطانی بسیار متفاوت از سلول‌های طبیعی به نظر می‌رسند و اغلب به سرعت رشد و گسترش می‌یابند. چشم انداز این سرطان‌ها معمولاً به خوبی سرطان‌های درجه پایین نیست.

کارسینوم موکواپیدرموئید (Mucoepidermoid carcinoma)

کارسینوم موکواپیدرموئید شایع ترین نوع سرطان غدد بزاقی است. بیشتر‌ آن‌ها از غدد بنا گوشی شروع می‌شوند.‌ آن‌ها کمتر در غدد زیر فکی یا در غدد بزاقی کوچک داخل دهان ایجاد می‌شوند. این سرطان‌ها معمولاً درجه پایین هستند اما گاهی اوقات می‌توانند با درجه متوسط ​​یا بالا نیز باشند.

کارسینوم کیستیک آدنوئید (Adenoid cystic carcinoma)

کارسینوم کیستیک آدنوئید دومین نوع شایع سرطان غدد بزاقی است، معمولاً رشد کندی داشته و اغلب در آزمایشگاه به نظر می‌رسد که درجه پایینی دارد. با این حال، بهبودی آن بسیار سخت است زیرا تمایل دارد در اعصاب پخش شود. این تومورها پس از روند درمان (معمولاً جراحی و پرتو درمانی) – گاهی اوقات چندین سال بعد – برمی‌گردند. اگر تومور کوچک تر باشد چشم انداز بیمار بهتر است.

کارسینوم سلول اسینیک (Acinic cell carcinoma)

اکثر کارسینوم‌های سلول آسینیک از غده پاروتید شروع می‌شوند.‌ آن‌ها نسبت به سایر سرطان‌های غدد بزاقی تمایل به رشد کند تری داشته و در افراد جوان تر رشد می‌کنند.‌ آن‌ها معمولاً درجه پایینی دارند اما میزان رشد‌ آن‌ها در بافت‌های نزدیک احتمالاً پیش بینی کننده بهتری برای چشم انداز یک فرد است.

آدنوکارسینوم پلی مورف (Polymorphous adenocarcinoma)

این تومورها تمایل دارند از غدد بزاقی کوچک شروع شوند.‌ آن‌ها معمولا (اما نه همیشه) به کندی رشد می‌کنند و عمدتاً قابل درمان هستند.‌ آن‌ها در زنان شایع تر از مردان هستند.

آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma)، غیر مشخص شده (not otherwise specified یا NOS)

هنگامی که این سرطان‌ها در آزمایشگاه دیده می‌شوند، دارای ویژگی‌های کافی برای نشان دادن آدنوکارسینوم هستند اما جزئیات کافی برای طبقه بندی بیشتر‌ آن‌ها را ندارند.‌ آن‌ها بیشتر در غدد پاروتید و غدد بزاقی کوچک یافت می‌شوند. این تومورها می‌توانند هر درجه ای داشته باشند.‌ آن‌ها اغلب در افراد مسن تر از 60 سال دیده می‌شوند.

کارسینوم ترشحی (کارسینوم ترشحی مشابه پستان یا Secretory carcinoma)

این سرطان‌ها بیشتر در غدد بزاقی جزئی یافت می‌شوند.‌ آن‌ها معمولاً درجه پایینی دارند و به کندی رشد می‌کنند.‌ آن‌ها به طور مساوی در مردان و زنان یافت می‌شوند.

آدنوکارسینوماهای نادر

انواع مختلفی از آدنوکارسینوما‌ها بسیار نادر هستند.

برخی از این‌ها معمولاً درجه پایینی دارند و افرادی که‌ به آن‌ها مبتلا هستند معمولاً نتیجه بسیار خوبی دارند:

• آدنوکارسینوم سلول بازال (Basal cell adenocarcinoma)
• کارسینوم سلول شفاف (Clear cell carcinoma)
• سیستادنوکارسینوما (Cystadenocarcinoma)
• آدنوکارسینوم سباسه (Sebaceous adenocarcinoma)
• لنفادنوکارسینوم سباسه (Sebaceous lymphadenocarcinoma)
• آدنوکارسینوم موسینوس (Mucinous adenocarcinoma)

سایر آدنوکارسینوم‌های نادر به احتمال زیاد درجه بالایی دارند و ممکن است نتیجه کمتر مطلوبی نیز داشته باشند:

• کارسینوم انکوسیتیک (Oncocytic carcinoma)
• کارسینوم مجرای غدد بزاقی (Salivary gland duct carcinoma)

تومورهای مختلط بدخیم (Malignant mixed tumors)

تومورهای مختلط بیش از یک نوع سلول سرطانی دارند. 3 نوع تومور مختلط بدخیم وجود دارد:

• کارسینوم آدنوم پلئومورفیک (Carcinoma ex pleomorphic adenoma، دارای سلول‌های خوش خیم و سلول‌های سرطانی)
• کارسینوسارکوم (Carcinosarcoma، هم سلول‌های سرطانی و هم سارکومایی دارد)
• تومور مختلط متاستاز کننده (Metastasizing mixed tumor)

تقریباً تمام تومورهای بدخیم مختلط، کارسینوما از آدنوم پلئومورفیک هستند. 2 نوع دیگر بسیار بسیار نادر هستند.

کارسینوم آدنوم پلئومورفیک از یک تومور مخلوط خوش خیم (همچنین به عنوان آدنوم پلئومورفیک نیز شناخته می‌شود) ایجاد می‌شود. این تومور عمدتاً در غدد بزاقی اصلی یافت می‌شود. هم درجه سرطان و هم میزان گسترش آن (مرحله آن) در پیش بینی نتایج افراد مهم هستند.

سایر سرطان‌های نادر غدد بزاقی

چندین نوع سرطان دیگر می‌توانند در غدد بزاقی ایجاد شوند.

کارسینوم سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma): این سرطان عمدتاً در مردان مسن رخ می‌دهد. کارسینوم سلول سنگفرشی می‌تواند پس از پرتو درمانی برای سایر سرطان‌های یک ناحیه ایجاد شود اما اغلب سرطان از یک سرطان سلول سنگفرشی پوست که از ناحیه سر و گردن شروع شده است، منتشر می‌شود. این نوع سرطان چشم انداز ضعیف تری دارد.

کارسینوم اپیتلیال میواپیتلیال (Epithelial-myoepithelial carcinoma): این تومور نادر تمایل به داشتن درجه پایین دارد اما می‌تواند پس از روند درمان عود کرده و یا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد.

کارسینوم سلول کوچک آناپلاستیک (Anaplastic small cell carcinoma): سلول‌های این تومورها دارای ویژگی‌های نورواندوکرین (neuroendocrine) هستند. این بدان معناست که سلول‌ها از اعصاب پیام دریافت می‌کنند تا هورمون‌های خاصی را آزاد کنند. این تومورها اغلب در غدد بزاقی کوچک یافت می‌شوند و تمایل به رشد سریعی دارند.

کارسینوم‌های تمایز نیافته (Undifferentiated carcinomas): این گروه از سرطان‌ها شامل کارسینوم تمایز نیافته سلول‌های کوچک (small-cell undifferentiated carcinoma)، کارسینوم تمایز نیافته سلول بزرگ (large-cell undifferentiated carcinoma) و کارسینوم لنفوپیتلیال (lymphoepithelial carcinoma) است.

این‌ها سرطان‌های با درجه بالایی هستند که اغلب گسترش می‌یابند. به طور کلی، چشم انداز بقای این سرطان‌ها ضعیف است. کارسینوم لنفوپیتلیال که در افراد اسکیمو (Eskimo) و اینوئیت (Inuit) بسیار شایع است، با عفونت اپشتین بار (Epstein-Barr infection) همراه است و کمی نتیجه بهتری دارد.

انواع تومورهای خوش خیم غدد بزاقی

بیشتر تومورهای غدد بزاقی خوش خیم هستند، یعنی سرطان نیستند و به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند. این تومورها تقریباً هرگز تهدید کننده زندگی نمی‌باشند.

انواع زیادی از تومورهای خوش خیم غدد بزاقی هستند که نام‌هایی مانند آدنوم پلئومورفیک (pleomorphic adenoma)، انکوسیتوما (oncocytomas) و تومورهای وارتین (Warthin tumors) دارند.

تومورهای خوش خیم تقریباً همیشه با جراحی درمان می‌شوند. به ندرت، اگر به مدت طولانی درمان نشوند یا به طور کامل برداشته نشوند و دوباره رشد کنند، ممکن است تبدیل به سرطان شوند. دقیقاً مشخص نیست که چگونه تومورهای خوش خیم به سرطان تبدیل می‌شوند.

اطلاعات این مطلب در مورد سرطان غدد بزاقی، تومورهای خوش خیم را پوشش نمی‌دهد.

سرطان‌های دیگری که می‌توانند غدد بزاقی را تحت تاثیر قرار دهند

این نوع سرطان‌ها معمولاً به عنوان سرطان غدد بزاقی واقعی در نظر گرفته نمی‌شوند، یا به این دلیل که اغلب در سایر قسمت‌های بدن شروع می‌شوند یا به این دلیل که از جای دیگری شروع می‌شوند و سپس به غدد بزاقی رشد می‌کنند یا به غدد بزاقی گسترش می‌یابند.

لنفوم غیر هوچکین (Non-Hodgkin lymphoma)

اکثر لنفوم‌های غیر هوچکین از غدد لنفاوی شروع می‌شوند. به ندرت، این سرطان‌ها در سلول‌های سیستم ایمنی در غدد بزاقی شروع می‌شوند.‌ آن‌ها روند درمان و بهبودی متفاوتی نسبت به انواع دیگر سرطان‌ها در غدد بزاقی دارند.

بیشتر لنفوم‌هایی که از غدد بزاقی شروع می‌شوند، افراد مبتلا به سندرم شوگرن (Sjögren syndrome، اختلالی که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن به سلول‌های غدد بزاقی حمله کند) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر، مطلب لنفوم غیر هوچکین را مطالعه کنید.

سارکوم (Sarcoma)

غدد بزاقی دارای رگ‌های خونی، سلول‌های ماهیچه ای و سلول‌هایی هستند که بافت همبند را می‌سازند. سرطان‌هایی که در این نوع سلول‌ها شروع می‌شوند، سارکوم نامیده می‌شوند. این موارد به ندرت در غده بزاقی رخ می‌دهد.

سرطان‌هایی که به غدد بزاقی سرایت می‌کنند

برخی از سرطان‌ها، مانند سرطان سلول سنگفرشی پوست یا ملانوم یا melanoma، ممکن است از جای دیگری شروع شوند اما به غدد بزاقی گسترش یابند. این سرطان‌ها بر اساس محل شروع سرطان درمان می‌شوند.

آمار کلیدی در مورد سرطان غدد بزاقی

سرطان غدد بزاقی چقدر شایع است؟

سرطان غدد بزاقی خیلی شایع نیست و 6 تا 8 درصد از کل سرطان‌های سر و گردن در ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. هر سال حدود 2000 تا 2500 مورد ابتلا در ایالات متحده وجود دارد.‌ این سرطان‌ها به میزان حدود 3 مورد در هر 100000 نفر در سال در جهان غرب رخ می‌دهند.

چه کسانی به سرطان غدد بزاقی مبتلا می‌شوند؟

این سرطان‌ها تقریباً در هر سنی ممکن است رخ دهند اما رواج آن‌ها با افزایش سن بیشتر می‌شود. میانگین سنی افراد در هنگام تشخیص 55 سال است.

بیشتر سرطان‌های غدد بزاقی در کجا یافت می‌شوند؟

بیشتر سرطان‌های غدد بزاقی در غدد بنا گوشی و پس از آن در غدد بزاقی زیر فکی، زیر زبانی و فرعی دیده می‌شود.

علائم و نشانه‌های سرطان غدد بزاقی

غدد بزاقی اصلی در هر طرف صورت و زیر زبان قرار دارند. چندین اعصاب مهم و سایر ساختارها از طریق غدد بزاقی یا نزدیک‌ آن‌ها می‌گذرند و می‌توانند تحت تأثیر تومورهای بزاقی قرار گیرند.

علائم و نشانه‌های احتمالی سرطان غدد بزاقی عبارتند از:

• وجود توده یا تورم در دهان، گونه، فک یا گردن
• درد در دهان، گونه، فک، گوش یا گردن که از بین نمی‌رود.
• تفاوت اخیر بین اندازه و یا شکل سمت چپ و راست صورت یا گردن شما
• بی حسی در بخشی از صورت شما
• ضعف عضلات در یک طرف صورت شما
• مشکل در باز کردن زیاد دهان
• مشکل در بلعیدن

بسیاری از این علائم و نشانه‌ها می‌توانند ناشی از تومورهای خوش ‌خیم (غیر سرطانی) غدد بزاقی یا سایر شرایط باشند. با این حال، اگر هر یک از این مشکلات را دارید، مهم است که فوراً به پزشک خود مراجعه کنید تا بتوان علت را پیدا کرده و در صورت نیاز آن را درمان کرد.

چه چیزی باعث سرطان غدد بزاقی می‌شود؟

اگرچه ما چند عامل را می‌شناسیم که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی را در فرد افزایش دهد اما دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث بروز بیشتر موارد این سرطان‌ها می‌شود. در حالی که هیچ رابطه واضحی بین ژن‌های خاص و ایجاد سرطان بزاق وجود ندارد، در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که ممکن است مفید باشد.

DNA ماده شیمیایی موجود در سلول‌های ما است که ژن‌های ما را می‌سازد که نحوه عملکرد سلول‌های ما را کنترل می‌کند. ما شبیه والدین خود هستیم زیرا‌ آن‌ها منبع DNA ما هستند. اما DNA چیزی بیش از ظاهر ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین می‌تواند بر خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند انواع سرطان تأثیر بگذارد.

برخی از ژن‌ها زمان رشد، تقسیم و مرگ سلول‌ها را کنترل می‌کنند:

• ژن‌هایی که به رشد، تقسیم و زنده ماندن سلول‌ها کمک می‌کنند، پروتوآنکوژن (proto-oncogenes) نامیده می‌شوند. اگر چیزی باعث جهش (تغییر) یک پروتوآنکوژن شود، ژن غیر طبیعی شده و سپس آنکوژن (oncogene) نامیده می‌شود.
• ژن‌هایی که به کنترل رشد سلولی کمک می‌کنند یا باعث مرگ سلول‌ها در زمان مناسب می‌شوند، ژن‌های سرکوب کننده تومور (tumor suppressor genes) نامیده می‌شوند.

سرطان‌ها می‌توانند ناشی از جهش‌های DNA (تغییرات ژنی) باشند که انکوژن‌ها را فعال می‌کنند یا ژن‌های سرکوب کننده تومور را خاموش می‌کنند. این پدیده منجر به رشد خارج از کنترل سلول‌ها می‌شود. برای ایجاد سرطان غدد بزاقی معمولاً تغییرات در بسیاری از ژن‌های مختلف لازم است.

محققان هنوز همه تغییرات DNA را که منجر به سرطان غدد بزاقی می‌شود، نشناخته اند اما برخی تغییرات ژنی را یافته اند که اغلب در این سرطان‌ها یافت می‌شود.

• اکثر سرطان‌های موکواپیدرموئید دارای انکوژن فیوژن MECT1-MAML2 هستند.
• بیش از نیمی از سرطان‌های غدد بزاقی کیستیک آدنوئید دارای انکوژن MYB-NFIB هستند.

شناسایی این تغییرات ژنی به یافتن درمان‌های دارویی هدفمند جدید برای برخی از سرطان‌های غدد بزاقی کمک می‌کند.

جهش‌های ژنی ارثی و اکتسابی: سرطان غدد بزاقی معمولاً در خانواده‌ها ایجاد نمی‌شود، بنابراین بیشتر تغییرات DNA که منجر به این سرطان می‌شود، احتمالاً از والدین فرد به ارث نمی‌رسد.

تغییرات ژنی مربوط به این سرطان‌ها معمولا در طول زندگی فرد اتفاق می‌افتند، نه اینکه ارثی باشند.

این جهش‌های اکتسابی اغلب ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان‌زا هستند، مانند موادی که در دود تنباکو یا مواد شیمیایی در محل کار یافت می‌شوند اما سایر جهش‌ها ممکن است اتفاقی تصادفی باشند که در داخل سلول‌ها اتفاق می‌افتند، بدون اینکه دلیلی خارجی داشته باشند.

احتمالاً چندین تغییر ژنی مختلف برای ایجاد سرطان مورد نیاز است و همه این تغییرات در حال حاضر شناسایی نشده اند.

جهش‌های ارثی انکوژن‌ها یا ژن‌های سرکوب کننده تومور به ندرت باعث ایجاد این سرطان‌ها می‌شوند اما به نظر می‌رسد برخی افراد توانایی ضعیفی در سم زدایی (تجزیه) انواع خاصی از مواد شیمیایی سرطان زا را به ارث می‌برند. این افراد نسبت به اثرات سرطان‌زای دود تنباکو و برخی مواد شیمیایی صنعتی حساس‌تر هستند.

عوامل خطرزا برای سرطان غدد بزاقی

عامل خطرزا هر چیزی است که شانس ابتلا به بیماری مانند سرطان را افزایش دهد. سرطان‌های مختلف عوامل خطرزا متفاوتی دارند. برخی از عوامل خطرزا مانند سیگار کشیدن را می‌توان تغییر داد. دیگر عوامل، مانند سن یا سابقه خانوادگی فرد، قابلیت تغییر ندارند.

اما داشتن یک عامل خطرزا یا حتی تعداد زیادی از‌ آن‌ها به این معنی نیست که شما به این بیماری مبتلا خواهید شد. بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند ممکن است عوامل خطرزا شناخته شده کمی داشته باشند یا اصلاً چنیم عواملی در آن‌ها وجود نداشته باشد.

چند عامل خطرزا شناخته شده است که فرد را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان غدد بزاقی قرار می‌دهند اما اکثر سرطان‌های غدد بزاقی بدون هیچ دلیل مشخصی شروع می‌شوند.

سن بالاتر

خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی با افزایش سن افزایش می‌یابد.

قرار گیری در معرض تشعشع و پرتو درمانی

پرتو درمانی در ناحیه سر و گردن به دلایل پزشکی دیگر خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر غدد بزاقی شما در طول پرتو درمانی  محافظت نشده باشند.

قرار گرفتن در معرض برخی مواد رادیو اکتیو در محل کار نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی را افزایش دهد.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن با خطر بالای تومور Warthin، یک تومور خوش خیم غدد بزاقی مرتبط است اما نه سایر انواع سرطان‌های غدد بزاقی.

سایر عوامل خطرزا احتمالی

مواجهه‌های خاص در محل کار

برخی از مطالعات نشان داده اند که افرادی که با فلزات خاصی (گرد و غبار آلیاژ نیکل) یا مواد معدنی (گرد و غبار سیلیس) و افرادی که در معدن آزبست کار می‌کنند یا کارهایی از قبیل لوله کشی، تولید محصولات لاستیکی و برخی از انواع نجاری انجام می‌دهند، ممکن است در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی باشند.

اما این پیوندها قطعی نیستند. نادر بودن این سرطان‌ها مطالعه این موضوع را سخت می‌کند.

عفونت‌های ویروسی

برخی از عفونت‌های ویروسی ممکن است با برخی از تومورهای غدد بزاقی مرتبط باشند.

برخی از انواع پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی (human papillomavirus یا HPV) در برخی از سرطان‌های موکواپیدرموئیدی یافت شده است اما مطالعات بیشتری برای اطمینان از وجود چنین پیوندی مورد نیاز است. واکسن‌هایی برای کمک به پیشگیری از عفونت HPV در دسترس هستند و می‌توانند از شش نوع سرطان مرتبط با HPV جلوگیری کنند.

افراد مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus یا HIV) نیز در معرض خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی هستند. این امر می‌تواند به این دلیل باشد که افراد مبتلا به HIV سیستم ایمنی ضعیفی دارند اما تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

سرطان لنفوپیتلیال (Lymphoepithelial cancer)، نوع بسیار نادری از سرطان غدد بزاقی، با ویروس اپشتین بار (Epstein-Barr virus) مرتبط است.

رژیم غذایی

برخی مطالعات نشان داده اند که رژیم غذایی دارای سبزیجات کم و چربی حیوانی زیاد ممکن است خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی را افزایش دهد اما تحقیقات بیشتری برای تایید این ارتباط احتمالی مورد نیاز است.

استفاده از تلفن همراه

یک مطالعه حاکی از افزایش خطر تومورهای غده پاروتید در میان کاربران با استفاده سنگین از تلفن همراه است. در این مطالعه، بیشتر تومورهای مشاهده شده خوش خیم (نه سرطانی) بودند. سایر مطالعاتی که به این موضوع می‌پردازند چنین پیوندی را پیدا نکرده اند. تحقیقات هنوز در این زمینه در حال انجام است.

آیا می‌توان از سرطان غدد بزاقی پیشگیری کرد؟

از آن جایی که ما نمی‌دانیم چه چیزی باعث بروز بیشتر سرطان‌های غدد بزاقی می‌شود، هنوز نمی‌دانیم چگونه از بسیاری از‌ آن‌ها جلوگیری کنیم.

از قرار گرفتن در معرض برخی عفونت‌ها خودداری کنید

برخی از عفونت‌های ویروسی، مانند ویروس اپشتین بار (EBV)، ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی مرتبط باشند. اجتناب از قرار گرفتن در معرض این ویروس‌ها ممکن است به کاهش خطر ابتلا کمک کند.

اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک یافتن HPV در برخی از سرطان‌های غدد بزاقی مورد نیاز است اما واکسن‌هایی برای کمک به پیشگیری از 6 سرطان مرتبط با HPV وجود دارد.

از مصرف تنباکو پرهیز کنید

اگرچه کشیدن سیگار با انواع خاصی از تومورهای خوش خیم غدد بزاقی مرتبط است اما اجتناب از مصرف دخانیات ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سایر سرطان‌های مرتبط با دخانیات از جمله سایر سرطان‌های سر و گردن و سرطان ریه و همچنین بسیاری از بیماری‌های دیگر کمک کند.

از قرار گرفتن در معرض مواد خاص در محل کار خودداری کنید

برای افرادی که در صنایع خاصی کار می‌کنند که با افزایش خطر ابتلا به سرطان غدد بزاقی مرتبط است، انجام اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.

آیا سرطان غدد بزاقی زود تشخیص داده می‌شود؟

آیا آزمایش غربالگری برای سرطان غدد بزاقی وجود دارد؟

سرطان غدد بزاقی بیماری شایعی نیست، بنابراین پزشکان معمولاً برای آن آزمایشی انجام نمی‌دهند، مگر اینکه کسی علائمی داشته باشد. همچنین هیچ آزمایش یا برنامه غربالگری معمولی توسط هیچ سازمان پزشکی بزرگی برای افراد در معرض خطر متوسط ​​توصیه نشده است.

اما افرادی که ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان غدد بزاقی باشند – زیرا در ناحیه سر و گردن پرتو درمانی دریافت کرده اند – ممکن است با دقت بیشتری تحت نظر قرار گیرند.

آیا تا به حال سرطان غدد بزاقی زود تشخیص داده شده است؟

در بسیاری از موارد، به دلیل محل آن، سرطان غدد بزاقی زود تشخیص داده می‌شود. اغلب بیماران، دندان پزشکان یا پزشکان‌ آن‌ها متوجه وجود یک توده در یکی از غدد بزاقی (معمولاً در طرفین صورت یا در دهان) می‌شوند. گاهی أوقات بررسی غدد بزاقی برای وجود تومورها به عنوان بخشی از معاینه عمومی پزشکی یا دندان پزشکی انجام می‌شود.

هوشیاری نسبت به علائم و نشانه‌های احتمالی سرطان غدد بزاقی و نادیده نگرفتن‌ آن‌ها ممکن است به یافتن زود هنگام این سرطان‌ها کمک کند، زمانی که روند درمان احتمالاً در موفق ‌ترین حالت خود است.

آزمایشات سرطان غدد بزاقی

سرطان غدد بزاقی اغلب زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد به دلیل علائمی که دارد به پزشک مراجعه کند.

اگر علائم یا نشانه‌هایی دارید که ممکن است ناشی از وجود تومور در غدد بزاقی باشد، پزشک شما را معاینه کرده و آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند تا دریابد که آیا این علائم ناشی از سرطان یا بیماری دیگری است یا خیر. اگر سرطان تشخیص داده شود، ممکن است آزمایشات بیشتری انجام شود.

تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی

معمولا اولین قدم پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شماست. پزشک در مورد علائم شما و زمانی که آن‌ها برای اولین بار ظاهر شدند از شما سؤال خواهد کرد. همچنین ممکن است در مورد عوامل خطرزا احتمالی سرطان غدد بزاقی و در مورد سلامت عمومی شما سؤال شود.

در طول معاینه فیزیکی، پزشک دهان و نواحی دو طرف صورت و اطراف گوش و فک شما را به دقت معاینه می‌کند. پزشک بزرگ شدن غدد لنفاوی (توده‌های زیر پوستی) را در گردن شما احساس می‌کند.

پزشک همچنین بی حسی یا ضعف در صورت شما را بررسی می‌کند (که در صورت گسترش سرطان به اعصاب می‌تواند اتفاق بیفتد).

معاینه کامل سر و گردن

اگر دلیلی وجود داشته باشد که فکر کنید ممکن است سرطان داشته باشید، پزشک شما را به یک متخصص ارجاع می‌دهد. این متخصصان جراحان فک و صورت یا جراحان سر و گردن هستند.‌ آن‌ها همچنین به عنوان پزشکان گوش، حلق و بینی (ear, nose, and throat یا ENT) یا متخصص گوش و حلق و بینی شناخته می‌شوند. متخصص به احتمال زیاد یک معاینه کامل سر و گردن انجام می‌دهد و همچنین معاینات و آزمایشات دیگری را تجویز می‌کند.

متخصص به دقت به ناحیه سر و گردن توجه می‌کند و مطمئناً هر ناحیه غیر طبیعی را بررسی می‌کند. این معاینه شامل غدد لنفاوی گردن شما می‌شود که از نظر وجود تورم به دقت بررسی می‌شوند.

از آن جایی که غدد بزاقی در سرتاسر دهان و گلو و برخی در عمق گردن قرار دارند و برخی در قسمت‌هایی که به راحتی قابل مشاهده نیستند، پزشک ممکن است از آینه یا دوربین‌های فیبر نوری ویژه برای مشاهده این مناطق استفاده کند. این معاینات را می‌توان در مطب پزشک انجام داد. پزشک ممکن است ابتدا پشت گلوی شما را با داروی بی ‌حس‌ کننده اسپری کند تا به آسان‌تر شدن معاینه کمک کند.

• فارنگوسکوپی و لارنگوسکوپی غیر مستقیم (Indirect pharyngoscopy and laryngoscopy): از آینه‌های کوچک روی دسته‌های بلند و نازک برای مشاهده گلو، پایه زبان و بخشی از حنجره (جعبه صدا) استفاده می‌شود.
• فارنگوسکوپی مستقیم (انعطاف پذیر) و لارنگوسکوپی: یک اسکوپ فیبر نوری انعطاف پذیر (که آندوسکوپ یا endoscope نامیده می‌شود) از طریق دهان یا بینی شما وارد می‌شود تا به مناطقی که به راحتی با آینه قابل مشاهده نیستند، نگاه کند. این کار می‌تواند مشاهده واضح تری به نواحی تغییر یافته که با آینه‌ها و همچنین در قسمت پشت بینی (نازوفارنکس) و حنجره (جعبه صدا) دیده می‌شود، داشته باشد.

انواع بیوپسی غدد بزاقی

علائم و نتایج معاینات یا آزمایشات تصویر برداری ممکن است قویاً نشان دهد که شما مبتلا به سرطان غدد بزاقی هستید اما تشخیص واقعی بر روی نمونه بیوپسی توسط پاتولوژیست (پزشکی که متخصص در تشخیص و طبقه بندی سرطان با آزمایش و بررسی سلول‌ها در آزمایشگاه است) انجام می‌شود. بسته به موقعیت سرطان ممکن است انواع مختلف بیوپسی انجام شود.

بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA یا Fine needle aspiration)

بیوپسی FNA مقدار کمی سلول و مایع را از یک توده یا تومور برای آزمایش می‌گیرد. این نوع بیوپسی را می‌توان در مطب یا کلینیک پزشک انجام داد. این کار با یک سوزن نازک و تو خالی بسیار شبیه سوزن‌هایی که برای آزمایش خون معمول استفاده می‌شود، انجام می‌شود.

پزشک ممکن است ابتدا ناحیه روی تومور را بی حس کند. سپس پزشک سوزن را مستقیماً داخل تومور می‌کند و سلول‌ها و چند قطره مایع را داخل یک سرنگ می‌کشد. سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و در آن جا برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی بررسی می‌شود.

اگر پزشکان مطمئن نباشند که یک توده دارای سرطان غدد بزاقی است، ممکن است از بیوپسی FNA استفاده کنند. بیوپسی FNA ممکن است نشان دهد که توده ناشی از عفونت، تومور خوش خیم (غیر سرطانی) بزاقی یا سرطان غدد بزاقی است. بیوپسی FNA گاهی بر روی یک توده در غده بزاقی یا روی یک غده لنفاوی مشکوک در گردن انجام می‌شود. در برخی موارد، این نوع بیوپسی می‌تواند به فرد کمک کند تا از انجام جراحی غیر ضروری اجتناب کند.

بیوپسی FNA تنها در صورتی مفید است که سلول‌های کافی برای بررسی خارج شوند. اما گاهی اوقات سلول‌های کافی برداشته نمی‌شود یا بیوپسی منفی (طبیعی) خوانده می‌شود حتی زمانی که تومور سرطانی است. اگر پزشک در مورد نتایج بیوپسی FNA مطمئن نباشد، ممکن است برای دریافت سلول‌ها و بافت‌های بیشتری به نوع دیگری از بیوپسی نیاز باشد.

بیوپسی با سوزن مرکزی (Core needle biopsy)

گاهی اوقات، اگر بیوپسی FNA قادر به دریافت سلول‌های کافی برای آزمایش نباشد، پزشک ممکن است بیوپسی سوزنی هسته ای را انجام دهد که از یک سوزن تو خالی برای خارج کردن تکه‌های بافت از یک ناحیه مشکوک استفاده می‌کند. سوزن ممکن است به ابزار فنری متصل شود که سوزن را به سرعت به داخل و خارج از بافت حرکت می‌دهد یا ممکن است به یک دستگاه مکش که به کشیدن بافت به داخل سوزن کمک می‌کند، متصل شود. اغلب از سونوگرافی برای هدایت سوزن استفاده می‌شود.

یک استوانه (هسته) کوچک از بافت در سوزن خارج می‌شود. چندین هسته اغلب برداشته می‌شوند و برای انجام آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند.

بیوپسی برشی (Incisional biopsy)

این نوع بیوپسی ممکن است گاهی اوقات در صورتی انجام شود که نمونه برداری از FNA نمونه بزرگی را به دست نیاورد. بیوپسی را می‌توان در مطب پزشک یا در اتاق عمل انجام داد، بسته به اینکه تومور در کجا قرار دارد و گرفتن نمونه بافت خوب چقدر آسان است. در این روش، جراح ناحیه روی تومور را بی‌ حس می‌کند، با یک چاقوی جراحی (چاقوی کوچک) یک برش کوچک ایجاد و یک قطعه کوچک از تومور را خارج می‌کند. اگر تومور عمیقا در داخل دهان یا گلو باشد، بیوپسی ممکن است در اتاق عمل و در حالی که شما در خواب عمیق و تحت بیهوشی عمومی هستید انجام شود و سپس برای انجام آزمایش به آزمایشگاه فرستاده شود. این نوع بیوپسی اغلب برای تومورهای غدد بزاقی انجام نمی‌شود.

عمل جراحي (Surgery)

همان طور که در بالا ذکر شد، بیوپسی FNA مشکوک به سرطان غدد بزاقی ممکن است همیشه پاسخ روشنی ارائه نکند. اگر چنین باشد اما معاینه فیزیکی و آزمایشات تصویر برداری نشان دهد که توده سرطانی است، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن کامل تومور توصیه کند. این کار می‌تواند به اندازه کافی نمونه برای تشخیص و درمان تومور به طور همزمان ارائه دهد (برای اطلاعات بیشتر به مبحث جراحی برای سرطان غدد بزاقی مراجعه کنید).

در برخی موارد، اگر معاینات و آزمایش‌ها حاکی از وجود سرطان باشد، پزشک ممکن است بیوپسی FNA را به ‌طور کلی نادیده بگیرد و مستقیماً به عمل جراحی برای برداشتن تومور برود. سپس کل نمونه بافتی که برداشته شده است برای تایید تشخیص به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.

آزمایشات آزمایشگاهی بر روی نمونه‌های بیوپسی غدد بزاقی

تمام نمونه‌های بیوپسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا توسط پاتولوژیست – پزشکی که برای تشخیص سرطان از بیوپسی آموزش دیده است – بررسی شود. پزشک معمولاً می‌تواند سلول‌های سرطانی را از سلول‌های نرمال تشخیص داده و همچنین از طریق ظاهر سلول‌ها، نوع سرطان آن را تشخیص دهد. در برخی موارد، پزشک ممکن است نیاز به آزمایش کردن سلول‌ها با رنگ‌های خاصی داشته باشد تا به نوع سرطان غدد بزاقی کمک کند.

ممکن است برای انواع خاصی از سرطان‌های غدد بزاقی که گسترش یافته ‌اند، آزمایش‌های مولکولی برای بررسی پروتئین‌ها یا تغییرات ژنی خاص برای کمک به انتخاب داروهای هدفمند یا داروهای ایمونوتراپی برای روند درمان انجام شود. مثلا:

• گیرنده آندروژن (Androgen receptor): این پروتئین روی برخی از سلول‌های سرطانی غدد بزاقی وجود دارد که در آن‌ها آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) به سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند و به رشد سرطان کمک می‌کنند. داروهایی که این پروتئین‌ها را هدف قرار می‌دهند و به کاهش رشد تومور کمک می‌کنند، آنتی آندروژن (anti-androgens) نامیده می‌شوند.
• HER2: این پروتئین در قسمت بیرونی برخی از سلول‌های سرطانی غدد بزاقی است که به رشد سرطان کمک می‌کند. این سرطان‌ها معمولا با داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند درمان می‌شوند.
• ژن فیوژن NTRK: این یک تغییر ژن در یکی از ژن‌های NTRK است. سلول‌های دارای این تغییرات ژنی می‌توانند منجر به رشد غیر طبیعی سلول و سرطانی شدن آن شوند. داروهای هدفمندی در دسترس هستند که به دنبال یافتن سلول‌هایی با تغییرات ژن NTRK می‌روند.
• بار جهشی تومور (TMB یا Tumor mutational burden): TMB اندازه گیری تعداد جهش‌های ژن (تغییرات) در داخل سلول‌های سرطانی است. سلول‌های سرطانی که دارای جهش‌های ژنی زیادی هستند (TMB یا TMB-H بالا) ممکن است بیشتر به عنوان توده غیر طبیعی شناخته شده و توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار گیرند. اگر بافت سرطانی شما آزمایش شود و مشخص شود که TMB (TMB-H) بالایی دارد، درمان با یک داروی ایمونوتراپی خاص ممکن است یک گزینه باشد.

آزمایشات تصویر برداری برای سرطان غدد بزاقی

تست‌های تصویر برداری از اشعه ایکس، میدان‌های مغناطیسی یا ذرات رادیو اکتیو برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده می‌کنند. آزمایشات تصویر برداری ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود (قبل و بعد از تشخیص سرطان) از جمله:

• برای کمک به یافتن یک ناحیه مشکوک که ممکن است سرطانی باشد
• برای فهم میزان گسترش سرطان
• برای کمک به یافتن اینکه آیا روند درمان موثر بوده است یا خیر
• برای جستجوی نشانه‌هایی مبنی بر بازگشت (عود) سرطان پس از روند درمان.

اشعه ایکس (X-rays)

اگر یک توده یا تورم در نزدیکی فک خود دارید، پزشک ممکن است برای جستجوی تومور، عکس ‌برداری با اشعه ایکس از فک‌ها و دندان‌ها را تجویز کند.

اگر سرطان برای شما تشخیص داده شده است، ممکن است عکس ‌برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه‌تان انجام شود تا مشخص شود آیا سرطان به ریه‌های شما سرایت کرده است یا خیر. با این حال، اغلب سی تی اسکن از ریه‌ها انجام می‌شود زیرا‌ آن‌ها تمایل دارند تصاویر دقیق تری را ارائه دهند.

گاهی اوقات، اگر پرتو یا انواع خاصی از جراحی، مانند جراحی فک پایین، برنامه ریزی شده باشد، ممکن است عکس برداری با اشعه ایکس پانورامیک دندان (panoramic dental x-rays) انجام شود.

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT یا Computed tomography یا CAT)

سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از بدن شما استفاده می‌کند. سی تی اسکن می‌تواند اندازه، شکل و محل دقیق تومور را نشان دهد و همچنین به یافتن غدد لنفاوی بزرگ شده که ممکن است سرطان داشته باشند کمک کند. سی تی اسکن همچنین می‌تواند برای بررسی گسترش تومور در سایر قسمت‌های بدن مانند ریه‌ها استفاده شود.

بیوپسی سوزنی با هدایت CT (CT-guided needle biopsy): اگر بیوپسی از ناحیه خاصی برای بررسی گسترش سرطان مورد نیاز باشد، می‌توان از سی تی اسکن برای هدایت سوزن بیوپسی به داخل توده (تومور) استفاده کرد تا نمونه بافتی برای بررسی سرطان تهیه شود.

اسکن تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (Magnetic resonance imaging یا MRI)

مانند سی تی اسکن، اسکن MRI تصاویر دقیقی از بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌کند. اما در اسکن MRI به جای اشعه ایکس از امواج رادیویی و آهنرباهای قوی استفاده می‌شود. ماده حاجب به نام گادولینیوم (gadolinium) اغلب قبل از اسکن به داخل ورید تزریق می‌شود تا تصاویر واضح تر شوند.

اسکن MRI می‌تواند به تعیین محل دقیق و وسعت تومور کمک کند (به عنوان مثال، اگر در بافت‌های مجاور رشد کرده است). اگر ضعف یا بی حسی در صورت خود دارید، یک اسکن MRI می‌تواند به شما کمک کند که آیا هر یک از اعصاب یا ماهیچه‌های مجاور تحت تأثیر سرطان قرار گرفته اند یا اینکه آیا سرطان به استخوان جمجمه نزدیک است یا خیر. اسکن MRI همچنین برای بررسی گسترش سرطان به مغز یا نخاع مفید است.

اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET یا Positron emission tomography)

برای اسکن PET، شکل کمی رادیو اکتیو یک نوع قند (معروف به FDG) به خون تزریق می‌شود و عمدتاً در سلول‌های سرطانی تجمع می‌یابد.

اسکن PET/CT: اغلب اسکن PET با سی تی اسکن با استفاده از دستگاه خاصی ترکیب می‌شود که می‌تواند هر دو اسکن را همزمان انجام دهد. این به پزشک امکان می‌دهد مناطق دارای پرتوزایی بالاتر در اسکن PET را با تصویر دقیق‌تر در سی ‌تی اسکن مقایسه کند.

اسکن PET/CT برای سرطان غدد بزاقی ممکن است انجام شود:

• اگر سی تی اسکن یا ام آر آی نتواند تومور اصلی را پیدا کند.
• برای کمک به برنامه ریزی روند جراحی
• برای کمک به یافتن غدد لنفاوی گردن مبتلا به سرطان در صورتی که پرتو درمانی به جای جراحی اصلی باشد.
• برای جستجوی گسترش سرطان به نقاط دورتر بدن

سونوگرافی (Ultrasound)

سونوگرافی از امواج صوتی و پژواک‌ آن‌ها برای ایجاد تصاویری از داخل بدن استفاده می‌کند. یک ابزار کوچک میکروفون مانند به نام مبدل (transducer) امواج صوتی را منتشر می‌کند و پژواک را در حین بازگشت از اندام‌ها دریافت می‌کند. پژواک‌ها توسط کامپیوتر به تصویر روی صفحه تبدیل می‌شوند. سونوگرافی اغلب می‌تواند از غدد بزاقی اصلی انجام شود و ممکن است برای انجام بیوپسی از یک ناحیه مشکوک استفاده شود.

سونوگرافی گردن و بیوپسی: برای این معاینه، یک تکنسین مبدل را در امتداد پوست روی گردن شما حرکت می‌دهد. از این نوع سونوگرافی می‌توان برای جستجوی غدد لنفاوی در گردن استفاده کرد تا بررسی کند که آیا‌ آن‌ها متورم هستند یا در داخل غیر طبیعی به نظر می‌رسند که می‌تواند نشانه گسترش سرطان باشد. سونوگرافی همچنین می‌تواند به هدایت سوزن به داخل غدد لنفاوی غیر طبیعی برای انجام بیوپسی FNA نیز کمک کند.

همچنین ممکن است پس از درمان برای بررسی علائم بازگشت سرطان (عود) استفاده شود.

قبل از روند درمان سیگار را ترک کنید

ترک سیگار قبل از هر گونه دوره درمانی برای سرطان غدد بزاقی بسیار مهم است. اگر قبل از تشخیص، سیگار را ترک کردید، مهم است که در طول دوره درمان مجدداً شروع نکنید. سیگار کشیدن در طول روند درمان می‌تواند باعث بروز موارد زیر شود:

• بهبود ضعیف زخم، به ویژه پس از جراحی
• عوارض جانبی بیشتر ناشی از شیمی درمانی
• پرتو درمانی به خوبی کار نمی‌کند
• شانس بالاتر ابتلا به عفونت
• ماندن طولانی تر در بیمارستان
• احتمال مرگ بیشتر

آزمایشات بعد از تشخیص سرطان غدد بزاقی

اگر بیماری مبتلا به سرطان غدد بزاقی تشخیص داده شده باشد، تست هایی ممکن است به عنوان بخشی از کارآزمایی انجام شود. این آزمایش‌ها برای تشخیص سرطان استفاده نمی‌شوند اما ممکن است به دلایل دیگری مانند بررسی سلامت کافی برای روش‌های درمانی مانند جراحی، پرتو درمانی یا شیمی ‌درمانی انجام شوند.

آزمایشات خون

هیچ آزمایش خونی نمی‌تواند سرطان غدد بزاقی را تشخیص دهد. با این حال، ممکن است پزشک آزمایش‌های معمول خون را برای دریافت ایده‌ای از سلامت کلی شما، به ‌ویژه قبل از درمان، تجویز کند. چنین آزمایشاتی می‌تواند به تشخیص تغذیه نامناسب و تعداد کم سلول‌های خونی کمک کند.

• شمارش کامل خون (complete blood count یا CBC) بررسی می‌کند که آیا خون شما دارای مقادیر طبیعی انواع مختلف سلول‌های خونی است یا خیر. به عنوان مثال، می‌تواند نشان دهد که آیا شما کم خون هستید (تعداد گلبول‌های قرمز کمی دارید).
• آزمایشات شیمیایی خون می‌تواند به تعیین میزان عملکرد کبد یا کلیه شما کمک کند.

آزمایش قلب و ریه قبل از جراحی

اگر جراحی برنامه ریزی شده باشد، ممکن است یک نوار قلب (EKG) نیز انجام دهید تا مطمئن شوید که قلب شما به خوبی کار می‌کند. برخی از افرادی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند ممکن است به آزمایش‌های تنفسی نیاز داشته باشند که به آن تست‌های عملکرد ریوی (pulmonary function tests یا PFT) می‌گویند.

معاینه دندانی قبل از پرتو درمانی یا جراحی

اگر پرتو درمانی یا انواع خاصی از جراحی (به عنوان مثال، برداشتن بخشی از استخوان فک) بخشی از روند درمان باشد، به احتمال زیاد قبل از شروع درمان از شما خواسته می‌شود به دندان پزشک مراجعه کنید. دندان پزشک در مراقبت‌های معمول دندان‌ها و عکس ‌برداری با اشعه ایکس دندان به شما کمک می‌کند و ممکن است در صورت نیاز، قبل از شروع پرتو درمانی یا انجام جراحی، دندان‌های خراب را از بکشد. پرتو درمانی می‌تواند به غدد بزاقی آسیب برساند و باعث خشکی دهان شود. این امر می‌تواند احتمال ایجاد حفره، عفونت و شکستگی استخوان فک را افزایش دهد.

تست‌های شنوایی

سیس پلاتین (Cisplatin) – یک داروی شیمی درمانی که گاهی برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شود – می‌تواند باعث کاهش شنوایی شود. به احتمال زیاد قبل از شروع درمان، شنوایی خود را (با ادیوگرام) بررسی می‌کنید تا در صورت بروز مشکلات شنوایی ناشی از این داروی شیمی‌ درمانی وضعیت خود را با بعد مقایسه کنید.

تست‌های تغذیه و گفتار

اغلب، شما یک متخصص تغذیه خواهید داشت که وضعیت تغذیه شما را قبل، در طول و بعد از روند درمان ارزیابی می‌کند تا سعی کند وزن و ذخیره پروتئین شما را تا حد امکان طبیعی نگه دارد. همچنین ممکن است به یک گفتار درمانگر مراجعه کنید که توانایی شما را در بلعیدن و صحبت کردن آزمایش کند.‌ آن‌ها ممکن است تمریناتی را در طول روند درمان به شما بدهند تا به تقویت عضلات ناحیه سر و گردن کمک کنند تا بتوانید بعد از درمان به راحتی غذا بخورید و صحبت کنید.

مراحل سرطان غدد بزاقی

پس از تشخیص سرطان غدد بزاقی در فردی، پزشکان سعی می‌کنند بفهمند که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر و اگر چنین است، این گسترش تا کجاست. این فرآیند مرحله بندی (staging) نامیده می‌شود. مرحله سرطان، میزان سرطان در بدن را توصیف می‌کند. این به تعیین اینکه سرطان چقدر جدی است و بهترین روش درمان آن کمک می‌کند. پزشکان همچنین هنگام صحبت در مورد آمار بقا (وضعیت آتی) از مرحله سرطان استفاده می‌کنند.

مراحل اولیه سرطان غدد بزاقی مرحله 0 (سرطان درجا) است و سپس مراحل از I (1) تا IV (4) متغیر است. به عنوان یک قاعده، هرچه این عدد کمتر باشد، سرطان کمتر گسترش یافته است. تعداد بالاتر، مانند مرحله IV، به معنای گسترش بیشتر سرطان است. اگرچه تجربه سرطان هر فرد منحصر به ‌فرد است، سرطان‌هایی که مراحل مشابهی دارند، چشم ‌انداز مشابهی نیز دارند (وضعیت آتی) و اغلب به روش مشابهی نیز درمان می‌شوند.

مرحله چگونه تعیین می‌شود؟

سیستم مرحله بندی که اغلب برای سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شود، سیستم TNM کمیته مشترک سرطان آمریکا (American Joint Committee on Cancer یا AJCC) است که بر اساس 3 اطلاعات کلیدی است:

• وسعت تومور (T): اندازه سرطان چقدر است؟ آیا به ساختارهای مجاور تبدیل شده است؟
• گسترش به غدد لنفاوی مجاور (N): آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور سرایت کرده است؟
• گسترش (متاستاز) به نقاط دور دست (M): آیا سرطان به اندام‌های دور دست مانند ریه‌ها گسترش یافته است؟

اعداد یا حروف بعد از T، N و M جزئیات بیشتری در مورد هر یک از این عوامل ارائه می‌دهند. اعداد بالاتر به معنای پیشرفته تر بودن سرطان است. هنگامی که دسته بندی‌های T، N، و M یک فرد مشخص شد، این اطلاعات در فرآیندی به نام گروه بندی مرحله ای (stage grouping) با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا یک مرحله کلی را تعیین کنند.

سیستم مرحله بندی در جدول با توجه به مرحله پاتولوژیک (pathologic stage) است (که مرحله جراحی نیز نامیده می‌شود). این مرحله با بررسی بافت برداشته شده در طی یک عمل مشخص می‌شود. گاهی اوقات، اگر جراحی بلافاصله امکان پذیر نباشد یا اصلا امکان پذیر نباشد، به جای آن به سرطان یک مرحله بالینی داده می‌شود. این مرحله بر اساس نتایج یک معاینه فیزیکی، بیوپسی و آزمایشات تصویر برداری است.

مرحله بالینی برای کمک به برنامه ریزی روند درمان استفاده خواهد شد. با این حال، گاهی اوقات سرطان فراتر از تخمین‌های مرحله بالینی گسترش یافته است و ممکن است چشم انداز بیمار را به دقت یک مرحله پاتولوژیک پیش بینی نکند.

سیستم توضیح داده شده در اینجا جدید ترین سیستم AJCC است که در ژانویه 2018 قابل اجرا است.

مرحله بندی سرطان غدد بزاقی می‌تواند پیچیده باشد، بنابراین از پزشک خود بخواهید آن را به گونه ای که شما درک می‌کنید برای شما توضیح دهد.

میزان بقا و زنده مانی برای سرطان غدد بزاقی

میزان بقا می‌تواند به شما ایده دهد که چند درصد از افراد مبتلا به همان نوع و مرحله سرطان در مدت زمان معینی (معمولاً 5 سال) پس از تشخیص هنوز زنده هستند.‌ این آمار نمی‌توانند به شما بگویند که چقدر زنده خواهید ماند اما ممکن است به شما کمک کنند تا درک بهتری از احتمال موفقیت روند درمان شما داشته باشید.

به خاطر داشته باشید که میزان بقا تخمینی است و اغلب بر اساس نتایج قبلی تعداد زیادی از افرادی است که سرطان خاصی داشته اند اما‌ آن‌ها نمی‌توانند پیش بینی کنند که در مورد فرد خاصی چه اتفاقی خواهد افتاد. این آمار می‌تواند گیج کننده باشد و ممکن است شما را به پرسیدن سوالات بیشتری سوق دهد. با پزشک خود که با شرایط شما آشنا است، در مورد نحوه اعمال این اعداد برای خودتان صحبت کنید.

نرخ بقای نسبی 5 ساله چقدر است؟

نرخ بقای نسبی افراد مبتلا به همان نوع و مرحله سرطان غدد بزاقی را با افراد در کل جمعیت مقایسه می‌کند. برای مثال، اگر نرخ بقای نسبی 5 ساله برای مرحله خاصی از سرطان غدد بزاقی 90 درصد باشد، به این معنی است که احتمال زنده مانی در 5 سال آینده پس از تشخیص ابتلا در افراد مبتلا به آن سرطان نسبت به افراد غیر مبتلا و سالم به طور متوسط ​​حدود 90 درصد است.

این اعداد بقا از کجا می‌آیند؟

انجمن سرطان آمریکا برای ارائه آمار بقای انواع مختلف سرطان به اطلاعات پایگاه داده نظارت، اپیدمیولوژی و نتایج نهایی (SEER یا Surveillance, Epidemiology, and End Results) که توسط موسسه ملی سرطان (National Cancer Institute یا NCI) نگهداری می‌شود، متکی است.

پایگاه داده SEER نرخ بقای نسبی 5 ساله سرطان غدد بزاقی در ایالات متحده را بر اساس میزان گسترش سرطان دنبال می‌کند. با این حال، پایگاه داده SEER سرطان‌ها را بر اساس مراحل AJCC TNM (مرحله 1، مرحله 2، مرحله 3 و غیره) گروه بندی نمی‌کند. در عوض، سرطان‌ها را به مراحل موضعی، منطقه ای و دور دسته بندی می‌کند:

• موضعی (Localized): هیچ نشانه ای از گسترش سرطان به خارج از غده بزاقی وجود ندارد.
• منطقه ای (Regional): سرطان بسیار بزرگ است یا به خارج از غده بزاقی به ساختارها یا غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
• دور (Distant): سرطان به نقاط دور تر بدن مانند ریه‌ها گسترش یافته است.

نرخ بقای نسبی 5 ساله برای سرطان غدد بزاقی

(بر اساس اطلاعات افراد مبتلا به سرطان غدد بزاقی بین سال‌های 2011 و 2017.)

درک اعداد

• افرادی که اکنون مبتلا به سرطان غدد بزاقی تشخیص داده شده اند، ممکن است چشم انداز بهتری نسبت به این اعداد داشته باشند. روش‌های درمانی با گذشت زمان بهبود می‌یابند و این اعداد بر اساس اطلاعات افرادی هستند که حداقل پنج سال زودتر تشخیص داده شده و درمان شده اند.
• این اعداد فقط برای مرحله سرطان در هنگام اولین تشخیص صدق می‌کنند. اگر سرطان رشد کند، گسترش یابد یا پس از درمان عود کند، بعداً اعمال نمی‌شوند.
• این اعداد همه چیز را در نظر نمی‌گیرند. میزان بقا بر اساس میزان گسترش سرطان گروه‌ بندی می‌شود اما سن، سلامت کلی، میزان واکنش سرطان به روند درمان، عادات مصرف سیگار و الکل، کاهش عمده وزن، افسردگی و عوامل دیگر نیز می‌توانند بر دیدگاه شما تأثیر بگذارند.

جراحی (Surgery) برای سرطان غدد بزاقی

مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به سرطان سر و گردن که در مراکزی که جراحی‌های زیادی برای سرطان سر و گردن انجام می‌دهند درمان می‌شوند، عمر طولانی تری دارند. به دلیل این موضوع و ماهیت پیچیده این عمل‌ها، داشتن یک جراح و مرکز سرطان با تجربه در درمان این سرطان‌ها بسیار مهم است.

جراحی اغلب روش درمانی اصلی سرطان غدد بزاقی است. اگر پزشک معتقد باشد که سرطان شما به طور کامل قابل برداشتن است، احتمالاً بیماری با جراحی درمان می‌شود، یعنی اگر قابل برداشتن باشد. اینکه سرطان قابل برداشتن است یا نه، تا حد زیادی به میزان رشد آن به ساختارهای مجاور بستگی دارد اما به مهارت و تجربه جراح نیز وابسته است. انتخاب یک جراح که بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان غدد بزاقی را درمان کرده است، بهترین شانس را برای برداشتن کامل سرطان به شما می‌دهد.

در بیشتر موارد، سرطان و برخی یا تمام غدد بزاقی اطراف آن برداشته می‌شوند. ممکن است بافت نرم مجاور نیز خارج شود. هدف این است که هیچ سلول سرطانی در لبه‌های خارجی (حاشیه) بافت جراحی برداشته شده حاوی سرطان وجود نداشته باشد. اگر سرطان درجه بالایی داشته باشد (احتمال رشد و گسترش سریع آن بیشتر است) یا اگر قبلاً به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد، غدد لنفاوی ممکن است در عملی به نام دیسکسیون گردن (neck dissection، که در زیر توضیح داده شده است) برداشته شوند.

قبل از جراحی، از جراح خود بپرسید:

• در حین عملیات دقیقا چه کاری انجام خواهد شد؟
• اهداف جراحی چیست؟
• آیا گزینه‌های دیگری وجود دارد؟
• آیا جراحی ظاهر من یا نحوه عملکرد بدن من را تغییر می‌دهد؟
• چه عوارض جانبی را می‌توانم انتظار داشته باشم؟

ترک سیگار

اگر سیگار می‌کشید، ترک مصرف برای همیشه (قبل از شروع روند درمان، در صورت امکان) بهترین راه برای بهبود شانس بقا است. سیگار کشیدن در طول روند درمان سرطان می‌تواند خطر عوارض جانبی پس از جراحی را افزایش دهد و با بهبود ضعیف زخم و پیامدهای بدتر مرتبط است. سیگار کشیدن پس از روند درمان همچنین می‌تواند خطر عود سرطان و همچنین خطر ابتلا به سرطان جدید را افزایش دهد. هیچ وقت برای ترک سیگار دیر نیست.

انواع جراحی برای سرطان غدد بزاقی

نوع جراحی بستگی به این دارد که کدام غده بزاقی تحت تأثیر قرار گرفته است.

جراحی غده پاروتید (Parotid gland)

بیشتر تومورهای غدد بزاقی در غده پاروتید رخ می‌دهد. جراحی در اینجا با این واقعیت پیچیده است که عصب صورت (که حرکت عضلات صورت، برخی از توانایی چشایی، توانایی ایجاد اشک و بزاق و برخی از جنبه‌های احساس پوست در همان سمت صورت را کنترل می‌کند) از طریق غده عبور می‌یابد. برای این عمل‌ها، برشی در پوست جلوی گوش ایجاد می‌شود و ممکن است تا گردن کشیده شود.

بیشتر سرطان‌های غده پاروتید از قسمت بیرونی غده به نام لوب سطحی (superficial lobe) شروع می‌شوند. تنها با برداشتن این لوب که به آن پاروتیدکتومی سطحی (superficial parotidectomy) گفته می‌شود، می‌توان این موارد را درمان کرد. این عمل معمولاً عصب صورت را بدون آسیب باقی گذاشته و بر حرکات، طعم یا حس صورت تأثیر نمی‌گذارد.

اگر سرطان شما عمیق تر گسترش یافته باشد، جراح کل غده را خارج می‌کند. این عمل پاروتیدکتومی کامل (total parotidectomy) نامیده می‌شود. اگر سرطان به عصب صورت رشد کرده باشد، باید آن را نیز برداشت. اگر جراح شما این جراحی را به عنوان یک احتمال ذکر کرده است، بپرسید برای ترمیم عصب و درمان عوارض جانبی ناشی از برداشتن عصب چه کاری می‌توان انجام داد. اگر سرطان به بافت‌های دیگر نزدیک غده پاروتید شما رشد کرده است، ممکن است این بافت‌ها نیز نیاز به برداشتن داشته باشند.

جراحی غدد زیر فکی یا زیر زبانی

اگر سرطان شما در غدد زیر فکی یا زیر زبانی باشد، جراح برشی در پوست ایجاد می‌کند تا کل غده و شاید بخشی از بافت یا استخوان اطراف را بردارد. اعصابی که از داخل یا نزدیک این غدد عبور می‌کنند، حرکت زبان و نیمه پایینی صورت و همچنین حس و چشایی را کنترل می‌کنند. بسته به اندازه و محل سرطان، جراح ممکن است نیاز به برداشتن برخی از این اعصاب داشته باشد.

جراحی جزئی غدد بزاقی

سرطان‌های جزئی غدد بزاقی می‌توانند در لب‌ها، زبان، کام (سقف دهان)، دهان، گلو، جعبه صدا (حنجره)، بینی و سینوس‌ها ایجاد شوند. جراح معمولا برخی از بافت‌های اطراف را همراه با سرطان برمی دارد. جزئیات دقیق جراحی به اندازه و محل سرطان بستگی دارد.

خطرات و عوارض احتمالی جراحی غدد بزاقی

همه جراحی‌ها دارای خطراتی هستند، از جمله عوارض ناشی از بیهوشی، خونریزی، لخته شدن خون و عفونت. این خطرات به طور کلی کم هستند اما با عملیات پیچیده تر، بیشتر رخ می‌دهند.

درد: برای هر عمل جراحی سرطان غدد بزاقی، جراح ممکن است نیاز داشته باشد پوست شما یا داخل دهان شما را برش دهد. اکثر افراد پس از آن کمی درد خواهند داشت، اما معمولاً می‌توان این درد را با دارو کنترل کرد.

آسیب به عصب صورت: اگر عصب صورت شما در حین جراحی آسیب دیده باشد، ممکن است کنترل عضلات صورت خود را در سمتی که جراحی انجام شده از دست بدهید. آن طرف صورت شما ممکن است آویزان شود. همچنین ممکن است در بستن کامل چشم‌ها از آن طرف مشکل داشته باشید که می‌تواند منجر به خشکی چشم شود. این عارضه ممکن است با قطره‌های چشمی، چسب‌های چشمی یا اشک مصنوعی درمان شود. اگر آسیب به عصب صورت مربوط به پسرفت (کشیدن) عصب در حین جراحی و یا تورم ناشی از عمل باشد، ممکن است آسیب به مرور زمان بهبود یابد و عملکرد عصب صورت معمولاً طی چند ماه بر می‌گردد. اگر عصب صورت بعد از مدت زمان مشخصی شروع به کار نکرد، برخی از انواع جراحی وجود دارد که ممکن است به شما کمک کند، مانند پیوند عصب (nerve grafting). ایده خوبی است که در مورد درمان‌های احتمالی این عارضه بپرسید.

سندرم فری (Frey syndrome): گاهی اوقات، اعصاب قطع شده در حین جراحی به طور غیر طبیعی رشد کرده و به غدد عرق صورت متصل می‌شوند. این بیماری که سندرم فری (Frey syndrome) یا عرق چشایی (gustatory sweating) نامیده می‌شود، منجر به برافروختگی یا تعریق در نواحی صورت شما هنگام جویدن می‌شود. سندرم فری را می‌توان با دارو یا با جراحی اضافی درمان کرد.

مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن: آسیب به سایر اعصاب صورت یا دهان ممکن است باعث مشکلاتی در حرکت زبان، گفتار یا بلع شود.

تغییر در ظاهر شما: بسته به وسعت جراحی، ظاهر شما ممکن است در نتیجه تغییر کند. این تغییر می‌تواند از یک اسکار (جای زخم) ساده در کنار صورت یا گردن تا تغییرات گسترده تر در صورت نیاز به برداشتن اعصاب، بخش‌هایی از استخوان‌ها یا سایر ساختارها باشد.

مهم است که قبل از جراحی با پزشک خود در مورد تغییرات ظاهری یا سایر عوارض جانبی که ممکن است انتظار داشته باشید صحبت کنید. این کار می‌تواند به شما کمک کند برای‌ آن‌ها آماده شوید. پزشک شما همچنین می‌تواند درباره گزینه‌های اصلاحی مانند پیوند پوست، پیوند عصبی و جراحی ترمیمی به شما ایده بدهد.

برداشتن غدد لنفاوی (Lymph node removal، کالبد شکافی گردن یا neck dissection)

سرطان غدد بزاقی گاهی اوقات به غدد لنفاوی گردن (غدد لنفاوی گردنی) گسترش می‌یابد و ممکن است به عنوان بخشی از روند درمان سرطان نیاز به برداشتن‌ آن‌ها باشد. جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی ممکن است به نام دیسکسیون غدد لنفاوی، لنفادنکتومی (lymphadenectomy) یا تشریح گردن نامیده شود.

تشریح گردن ممکن است در موارد زیر انجام شود:

• گره‌های لنفاوی گردن بزرگ شده اند (که ممکن است در سی تی اسکن یا ام آر آی احساس یا دیده شود)
• اسکن PET (توموگرافی گسیل پوزیترون) نشان می‌دهد که غدد لنفاوی ممکن است حاوی سرطان باشند.
• سرطان درجه بالایی دارد (در آزمایشگاه بسیار غیر طبیعی به نظر می‌رسد) یا دارای ویژگی‌های دیگری است که به این معنی است که خطر شیوع بالایی دارد.
• بیوپسی یکی از غدد لنفاوی غیر طبیعی در گردن سرطان را نشان می‌دهد.

غدد لنفاوی برداشته شده در آزمایشگاه به دقت بررسی می‌شوند تا ببینند آیا حاوی سلول‌های سرطانی هستند یا خیر. بیرون آوردن غدد لنفاوی می‌تواند به حذف تمام سرطان کمک کند. همچنین می‌تواند برای مرحله بندی و تصمیم گیری در مورد نیاز به دوره درمانی بیشتر مهم باشد.

انواع مختلفی از کالبد شکافی گردن وجود دارد و در میزان برداشت بافت از گردن متفاوت است. مقدار بافت برداشته شده به اندازه سرطان اولیه و میزان گسترش آن به غدد لنفاوی بستگی دارد.

• در دیسکسیون نسبی (partial neck dissection) یا انتخابی گردن (selective neck dissection) تنها چند غدد لنفاوی برداشته می‌شوند.
• برای تشریح رادیکال اصلاح شده گردن (modified radical neck dissection)، اکثر غدد لنفاوی یک طرف گردن بین استخوان فک و ترقوه و همچنین مقداری بافت عضلانی و عصبی برداشته می‌شوند.
• در تشریح رادیکال گردن، تقریباً تمام گره‌ها در یک طرف و همچنین تعداد بیشتری از عضلات، اعصاب و سیاهرگ‌ها برداشته می‌شوند.

این نوع جراحی معمولاً از طریق یک برش (incision) در کنار گردن انجام می‌شود اما گاهی اوقات ممکن است نیاز به برش طولانی‌تری از گردن باشد.

خطرات و عوارض جانبی احتمالی برداشتن غدد لنفاوی

خطرات کلی کالبد شکافی گردن بسیار شبیه به هر نوع جراحی دیگری است، از جمله مشکلات بیهوشی، خونریزی، لخته شدن خون، عفونت‌ها و بهبود ضعیف زخم. اکثر افراد پس از آن کمی درد خواهند داشت اما معمولاً می‌توان این درد را با داروهای مسکن کنترل کرد.

آسیب عصبی: شایع ترین عوارض جانبی هر کالبد شکافی گردن، بی حسی گوش، ضعف هنگام بالا بردن بازو به بالای سر و ضعف لب پایین است. این عوارض جانبی زمانی رخ می‌دهد که اعصابی که این نواحی را تامین می‌کنند در حین عمل آسیب ببینند. پس از کالبد شکافی انتخابی گردن، عصب ممکن است تنها آسیب ببیند و به مرور زمان بهبود یابد. اعصاب به آرامی بهبود می‌یابند و ضعف شانه و لب پایین ممکن است پس از چند ماه از بین برود. اگر عصب به عنوان بخشی از تشریح رادیکال گردن یا به دلیل درگیری با تومور برداشته شود، ضعف دائمی خواهد بود.

پس از انجام هر گونه عمل تشریح گردن، فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود حرکت گردن و شانه کمک کند.

بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (Sentinel lymph node biopsy)

نقشه برداری و بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان به روشی رایج برای کشف اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته است تبدیل شده است. این روش ممکن است در انواع خاصی از سرطان غدد بزاقی مورد استفاده قرار گیرد و می‌تواند به شما کمک کند که نیاز به تشریح گردن نداشته باشید. این روش می‌تواند غدد لنفاوی را پیدا کند که مایع لنفاوی را از غده بزاقی که در آن سرطان شروع شده تخلیه می‌کنند. از آن جایی که این غدد لنفاوی معمولاً اولین جایی هستند که سرطان به‌ آن‌ها مراجعه می‌کند،‌ آن‌ها را خارج می‌کنند و در طول جراحی از نظر سرطان بررسی می‌شوند. اگر هیچ سلول سرطانی یافت نشود، دیگر غدد لنفاوی را می‌توان به حال خود رها کرد. اگر سلول‌های سرطانی در‌ آن‌ها یافت شود، معمولاً به تشریح گردن پیچیده تری نیاز است.

بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان فقط باید در مراکز درمانی توسط پزشکان با تجربه زیاد در این روش انجام شود.

جراحی حمایتی (Supportive surgery)

لوله‌های تغذیه (Feeding tubes)

گاهی اوقات، اگر سرطان غدد بزاقی به طور گسترده به بافت‌های مجاور گسترش یافته باشد، این سرطان‌ها ممکن است شما را از قورت دادن غذای کافی برای حفظ تغذیه خود بازدارند. این امر می‌تواند شما را ضعیف کرده و تکمیل روند درمان را دشوارتر کند. گاهی اوقات روند درمان، مانند جراحی‌های گسترده، می‌تواند خوردن را سخت کند.

لوله گاستروستومی (gastrostomy tube یا G-tube) یک لوله تغذیه است که از طریق پوست و ماهیچه شکم شما (belly) مستقیماً وارد معده شما می‌شود. گاهی اوقات این لوله در حین عمل در بدن قرار می‌گیرد اما اغلب به روش آندوسکوپی وارد می‌شود. در حالی که تحت دریافت آرام ‌بخش هستید (از داروها برای فرو رفتن در خواب عمیق و بیهوشی استفاده می‌کنید)، پزشک یک لوله بلند، نازک و انعطاف‌ پذیر با یک دوربین در انتهای گلو (آندوسکوپی) برای دیدن داخل معده قرار می‌دهد. سپس لوله تغذیه از طریق آندوسکوپ و به خارج از بدن هدایت می‌شود. هنگامی که لوله تغذیه از طریق آندوسکوپی قرار می‌گیرد، گاستروستومی آندوسکوپی از راه پوست (percutaneous endoscopic gastrostomy) یا لوله PEG نامیده می‌شود. هنگامی که لوله در جای خود قرار گرفت، می‌توان از آن برای قرار دادن مواد غذایی مایع درست در معده استفاده کرد. تا زمانی که می‌توانند به طور طبیعی قورت دهند، افراد دارای این لوله‌ها می‌توانند غذای معمولی نیز بخورند.

لوله‌های PEG را می‌توان تا زمانی که نیاز باشد استفاده کرد. گاهی اوقات از این لوله‌ها برای مدت کوتاهی برای کمک به حفظ سلامتی و تغذیه شما در طول روند درمان استفاده می‌شود. زمانی که بتوانید به طور معمول غذا بخورید می‌توان‌ آن‌ها را حذف کرد.

اگر مشکل بلع احتمالاً کوتاه مدت باشد، گزینه دیگر قرار دادن لوله تغذیه بینی معدوی (nasogastric feeding tube یا لوله NG) است.

این لوله از طریق بینی وارد مری شده و سپس وارد معده می‌شود. مجدداً، مواد مغذی مایع مخصوص از طریق لوله وارد می‌شوند. برخی از افراد از بیرون آمدن لوله از بینی خود متنفرند و لوله PEG را ترجیح می‌دهند.

در هر صورت نحوه استفاده از لوله به بیمار و خانواده آموزش داده می‌شود. پس از اینکه به خانه رفتید، معمولاً پرستاران بهداشتی به خانه شما مراجعه می‌کنند تا مطمئن شوند که شما با تغذیه لوله ای راحت هستید.

پرتو درمانی (Radiation Therapy) برای سرطان غدد بزاقی

مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی سر و گردن که در مراکزی که بسیاری از سرطان‌های سر و گردن را با پرتو درمانی درمان می‌کنند، درمان می‌شوند، عمر طولانی تری دارند. اگرچه سرطان‌های غدد بزاقی به ندرت سرطان سلول سنگفرشی هستند اما شایع نیستند و عمل‌ها معمولاً پیچیده هستند. با توجه به این موضوع، مهم است که به یک مرکز سرطان و انکولوژیست پرتو درمانی که تجربه درمان این سرطان‌ها را دارند، بروید.

پرتو درمانی از اشعه ایکس یا ذرات پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا کند کردن رشد‌ آن‌ها استفاده می‌کند. برای درمان سرطان غدد بزاقی می‌توان از آن به روش‌های مختلفی استفاده کرد:

ممکن است از پرتو درمانی در موارد زیر استفاده شود:

• به عنوان دوره درمانی اصلی (به تنهایی یا با شیمی درمانی) برای برخی از سرطان‌های غدد بزاقی که به دلیل اندازه یا محل تومور با جراحی قابل برداشتن نیستند.
• به عنوان درمان اصلی (به تنهایی یا با شیمی درمانی) یا اگر فرد نمی‌تواند (یا نمی‌خواهد) جراحی شود.
• پس از عمل جراحی که به آن پرتو درمانی کمکی (adjuvant radiation) نیز می‌گویند، (به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده برای کمک به کاهش احتمال بازگشت سرطان
• برای کمک به علائم، مانند درد، خونریزی، یا مشکل در بلع، در افراد مبتلا به سرطان غدد بزاقی پیشرفته

شیمی پرتویی (Chemoradiation، پرتو درمانی که همزمان با شیمی درمانی انجام می‌شود) اغلب بهتر از پرتو درمانی به تنهایی کار می‌کند اما عوارض جانبی بیشتری نیز دارد.

تابش اشعه به این قسمت از بدن شما می‌تواند مشکلاتی را برای دندان‌ها و لثه‌ها ایجاد کند، بنابراین قبل از شروع روند درمان ضروری است که به دندان پزشک مراجعه کنید. دندان پزشک می‌تواند قبل از روند درمان از سلامت دهان شما اطمینان حاصل کند.‌ آن‌ها ممکن است توصیه کنند که برخی از دندان‌های خراب را قبل از شروع پرتو درمانی بکشید زیرا می‌توانند احتمال بروز عفونت در شما را افزایش دهند. در طول روند درمان و پس از آن، دندان پزشک شما می‌تواند به بررسی و درمان هر گونه مشکلی که ممکن است پیش آید، مانند عفونت یا آسیب دندان و استخوان کمک کند.

قبل از شروع درمان سرطان غدد بزاقی سیگار را ترک کنید

اگر سیگار می‌کشید، مهم است که آن را ترک کنید. استعمال دخانیات در طول پرتو درمانی می‌تواند عوارض جانبی بیشتر و پاسخ ضعیف به تشعشع را ایجاد کند که می‌تواند خطر بازگشت سرطان (عود) را افزایش دهد. سیگار کشیدن پس از روند درمان نیز احتمال ابتلا به سرطان جدید را افزایش می‌دهد. ترک سیگار برای همیشه (اگر می‌توانید قبل از شروع درمان) بهترین راه برای بهبود شانس شما برای داشتن درمان موفقیت آمیز است. هیچ وقت برای ترک دیر نیست.

پرتو درمانی‌های خارجی برای سرطان غدد بزاقی

پرتو درمانی خارجی (EBRT یا External beam radiation therapy)، نوعی پرتو درمانی است که اغلب برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شود. این روش پرتوهای خارج از بدن را روی سرطان متمرکز می‌کند.

قبل از شروع EBRT، ممکن است یک ماسک مشبک سر و گردن تا حدی انعطاف ‌پذیر اما محکم ساخته شود تا سر، گردن و شانه‌های شما را دقیقاً در یک موقعیت برای هر جلسه درمانی نگه دارد. برخی از افراد ممکن است در حین استفاده از این ماسک کمی احساس محدودیت کنند و ممکن است نیاز به دریافت دارویی برای کمک به‌ آن‌ها در طول درمان داشته باشند. گاهی اوقات می‌توان ماسک را طوری تنظیم کرد که خیلی منقبض نشود. گزینه‌های مناسب خود را با انکولوژیست پرتو درمانی خود در میان بگذارید. همچنین ممکن است برای شما یک قطعه گاز زدنی که در طول درمان در دهان خود نگه دارید، تعبیه شود.

دریافت پرتو درمانی بسیار شبیه به عکس برداری با اشعه ایکس است اما دوز پرتو قوی تر است و دقیقاً سرطان را هدف قرار می‌دهد. این روش به خودی خود بدون درد است و هر جلسه درمانی تنها چند دقیقه طول می‌کشد. زمان تنظیم – قرار دادن شما در محل و موقعیت مناسب برای روند درمان – اغلب بیشتر طول می‌کشد.

انواع پرتو درمانی خارجی (external beam radiation therapy یا EBRT)

تکنیک‌های EBRT پیشرفته تری وجود دارد که به پزشکان کمک می‌کند تا پرتو را با دقت بیشتری متمرکز کنند.

پرتو درمانی سه بعدی منسجم (3D-CRT یا Three-dimensional conformal radiation therapy) با استفاده از کامپیوترهای مخصوص موقعیت تومور را دقیقاً ترسیم می‌کند. سپس چندین پرتو تشعشعی شکل می‌گیرد و از جهات مختلف به سمت تومور نشانه می‌رود که باعث می‌شود احتمال آسیب رساندن به بافت‌های طبیعی که از آن عبور می‌کند کمتر شود. پرتوها در تومور به هم می‌رسند تا دوز بالاتری از تابش را در آن جا ایجاد کنند.

پرتو درمانی تعدیل ‌شده شدت (Intensity modulated radiation therapy یا IMRT) شکل پیشرفته‌ای از 3D-CRT است. این دستگاه از یک ماشین کامپیوتری استفاده می‌کند که در حین ارسال پرتو در اطراف بیمار حرکت می‌کند. همراه با شکل دادن به پرتوها و هدف قرار دادن‌ آن‌ها به سمت تومور از چندین زاویه، می‌توان شدت (قدرت) پرتوها را تنظیم کرد تا دوز رسیدن به حساس ترین بافت‌های طبیعی مجاور را محدود کرد. این تکنیک ممکن است به پزشک اجازه دهد تا دوز بالاتری را به تومور بدهد.

پرتو درمانی با پرتو پروتون (Proton beam radiation therapy)، پرتوهای پروتون را به جای اشعه ایکس بر روی سرطان متمرکز می‌کند.

برخلاف اشعه ایکس که از بیمار عبور می‌کند و بافت‌ها را هم قبل و هم بعد از برخورد با تومور در معرض تشعشع قرار می‌دهد، پروتون‌ها فقط مسافت مشخصی را طی می‌کنند، بنابراین بافت‌های پشت تومور در معرض تابش بسیار کمی قرار می‌گیرند. حتی بافت‌های جلوی تومور نسبت به خود تومور تابش کمتری را دریافت می‌کنند. این بدان معناست که تابش پرتو پروتون می‌تواند تابش را به سرطان برساند در حالی که آسیب کمتری به بافت‌های طبیعی مجاور وارد می‌کند. از آن جایی که بسیاری از ساختارهای حیاتی در نزدیکی این نوع تومور‌ها وجود دارند، تابش پرتو پروتون می‌تواند برای درمان برخی از تومورهای غدد بزاقی استفاده شود. پروتون درمانی در موارد خاصی می‌تواند یک گزینه بی خطر باشد، در صورتی که استفاده از اشعه ایکس چنین نیست.

پروتون درمانی (Proton therapy) به طور گسترده در ایالات متحده در دسترس نیست. پروتون درمانی نیز ممکن است در حال حاضر توسط همه شرکت‌های بیمه پوشش داده نشود.

تابش پرتو نوترونی سریع (Fast neutron beam radiation) به جای استفاده از اشعه ایکس از پرتوی نوترون‌های پرانرژی استفاده می‌کند. نوترون‌ها ذرات خنثی در اتم‌ها هستند. برخی از مطالعات نشان داده اند که این نوع پرتوها ممکن است موثرتر باشند اما ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی بیشتری نیز شوند. در حال حاضر تنها یک مرکز نوترون درمانی در ایالات متحده وجود دارد.

برنامه درمانی برای پرتو درمانی خارجی (EBRT)

EBRT استاندارد برای سرطان‌های غدد بزاقی معمولاً به صورت فراکسیون‌های روزانه (دوز) 5 روز در هفته برای حدود 6 تا 7 هفته تجویز می‌شود. اما گاهی اوقات ممکن است از برنامه‌های دیگری نیز استفاده شود:

• پرتو درمانی بیش از حد (Hyperfractionation radiation) یک دوز کمی کمتر از تشعشع است که بیش از یک بار در روز داده می‌شود (به عنوان مثال، دو بار در روز به مدت 7 هفته).
• تشعشع شکنش تسریع شده (Accelerated fractionation radiation) دوز استاندارد تابش است که هر روز داده می‌شود اما در مدت زمان کوتاه تری (5 تا 6 هفته) به جای 7 هفته معمول (به عنوان مثال، تابش به جای 5 روز استاندارد، 6 روز در هفته به جای 5 روز در هفته و به مدت 7 هفته داده می‌شود).
• تشعشعات هیپوفرکشناسیون (Hypofractionation radiation) یک دوز تشعشعی کمی بالاتر است که هر روز برای کاهش تعداد جلسات درمانی داده می‌شود (به عنوان مثال، دوز پرتو بالاتر هر روز به مدت 6 هفته داده می‌شود، نه 7 هفته استاندارد).

عوارض جانبی احتمالی پرتو درمانی برای سرطان غدد بزاقی

اگر می‌خواهید پرتو درمانی کنید، مهم است که از پزشک خود در مورد عوارض جانبی احتمالی سوال کنید تا بدانید چه انتظاری باید داشته باشید.

عوارض کوتاه مدت پرتو درمانی

تابش اشعه به ناحیه گونه، دهان و گلو می‌تواند چندین عارضه جانبی کوتاه ‌مدت ایجاد کند که بستگی به این دارد که تابش به کجا داده می‌شود و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات پوستی مانند آفتاب سوختگی یا برنزه شدن در ناحیه تحت درمان
• از دست دادن چشایی
• قرمزی، درد یا حتی درد در دهان و گلو
• دهان خشک
• مشکل در بلعیدن
• احساس خستگی
• زخم‌های باز در دهان و گلو
• گرفتگی صدا

اغلب این موارد پس از پایان روند درمان به مرور زمان از بین می‌روند.

عوارض جانبی طولانی مدت یا دائمی پرتو درمانی

تغذیه نامناسب و مشکل در بلع: بسیاری از افرادی که تحت درمان با اشعه در ناحیه غدد بزاقی قرار می‌گیرند، زخم‌های دردناکی در دهان و گلو دارند که می‌توانند خوردن و نوشیدن را بسیار سخت کنند. این عارضه می‌تواند منجر به کاهش وزن و تغذیه نامناسب شود. زخم‌ها با گذشت زمان پس از پایان پرتو درمانی بهبود می‌یابند اما در برخی از افراد مدت‌ها پس از پایان درمان به دلیل سفت شدن ماهیچه‌ها ناشی از دریافت تشعشع، مشکلات بلع ادامه می‌یابند. از آسیب شناس گفتاری خود در مورد تمرینات بلع که می‌توانید برای کمک به کارکرد آن ماهیچه‌ها و افزایش شانس شما برای غذا خوردن طبیعی بعد از روند درمان انجام دهید، بپرسید. تغذیه مایع از طریق لوله ای که در معده قرار می‌گیرد ممکن است مورد نیاز باشد. (برای اطلاعات بیشتر در مورد تغذیه لوله ای به مبحث جراحی برای سرطان غدد بزاقی مراجعه کنید.)

خشکی دهان: آسیب غدد بزاقی (spit) ناشی از تشعشعات می‌تواند باعث خشکی دهان شود که با گذشت زمان بهتر نمی‌شود. برای اکثر سرطان‌های اصلی غدد بزاقی، اشعه فقط به سمت صورت و گردن همراه با سرطان داده می‌شود. این امر خطر عوارض جانبی جدی دراز مدت را کاهش می‌دهد اما در موارد نادر، ممکن است هر دو طرف صورت و گردن شما نیاز به پرتو درمانی داشته باشند. این کار ممکن است به سایر غدد بزاقی آسیب برساند و در نتیجه باعث خشکی دائمی دهان شود. همچنین می‌تواند منجر به ناراحتی و مشکلات در خوردن و بلع و همچنین آسیب به استخوان فک شود.

کمبود بزاق می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان (حفره دهانی) شود. افرادی که تحت درمان با تشعشعاتی به دهان یا گردن قرار می‌گیرند، باید بهداشت دهان و دندان را به دقت رعایت کنند تا از بروز این مشکل جلوگیری کرده و به طور منظم به دندان پزشک خود مراجعه کنند. فلوراید تراپی (Fluoride treatments) نیز ممکن است کمک کند.

آسیب به استخوان فک: این مشکل که به عنوان استئورادیونکروز فک (osteoradionecrosis of the jaw) شناخته می‌شود، می‌تواند یک عارضه جانبی جدی پرتو درمانی باشد. این امر پس از عفونت دندان، کشیدن دندان یا ضربه شایع تر است و درمان آن ممکن است سخت باشد. علامت اصلی درد در فک است. در برخی موارد، استخوان واقعا می‌شکند. گاهی اوقات شکستگی استخوان خود به خود بهبود می‌یابد اما اغلب استخوان آسیب دیده باید با جراحی ترمیم شود.

برای کمک به جلوگیری از این مشکل، افرادی که در آن‌ها پرتو به ناحیه دهان یا گلو می‌رسد باید به دندان پزشک مراجعه کنند تا قبل از شروع پرتو درمانی هر مشکلی در دندان‌هایشان درمان شود. در برخی موارد ممکن است نیاز به برداشتن و کشیدن دندان‌ها باشد.

قفل شدن فک: قفل شدن فک که همچنین به عنوان تریسموس (trismus) شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن دهان نمی‌تواند به طور کامل باز شود.

این مشکل می‌تواند یک عارضه جانبی جدی پرتو درمانی باشد. این وضعیت به دلیل اسکار (جای زخم) یا آسیب به عضلات، مفاصل و بافتی است که به عملکرد فک کمک می‌کنند. این امر باعث می‌شود افراد نتوانند غذای خود را به خوبی بجوند، به درستی صحبت کنند و احتمال پوسیدگی دندان‌ها را نیز افزایش می‌دهد. همه افرادی که برای سرطان غدد بزاقی اشعه یا پرتو درمانی دریافت می‌کنند این عارضه جانبی را ندارند اما تشخیص زود هنگام مشکل می‌تواند به افراد کمک کند تا درمان را زودتر شروع کنند و احتمال ایجاد مشکلات بزرگ را کاهش دهند.

کم شنوایی: اعصاب یا اندام‌هایی که به شنیدن کمک می‌کنند ممکن است در اثر تشعشع و پرتو درمانی آسیب ببینند. ممکن است از شما خواسته شود که به یک متخصص شنوایی (فردی که در شنوایی تخصص دارد) مراجعه کنید تا شنوایی شما را قبل و بعد از دوره درمان آزمایش کند تا علائم کم شنوایی را بررسی کند.

مشکلات تیروئید: اشعه ممکن است به غده تیروئید شما آسیب برساند. پزشک شما به طور منظم آزمایش خون انجام می‌دهد تا ببیند تیروئید شما چقدر خوب کار می‌کند. اگر غده تیروئید به خوبی کار نمی‌کند، ممکن است برخی افراد نیاز به مصرف قرص‌هایی برای جایگزینی هورمون تیروئید داشته باشند.

ادم لنف (Lymphedema): برخی از افراد تحت درمان با پرتو درمانی ممکن است در معرض خطر ابتلا به ادم لنف در نواحی سر و گردن باشند که تحت درمان قرار گرفته اند. این نواحی می‌توانند متورم و سفت شوند. اگر فرد تحت عمل جراحی نیز قرار گرفته باشد، این عارضه می‌تواند بدتر شود. گاهی اوقات، داروها، فیزیوتراپی یا ماساژ درمانی ممکن است مفید باشند.

آسیب به شریان کاروتید (carotid artery): تابش اشعه به ناحیه گردن ممکن است خطر سکته مغزی را سال‌ها پس از درمان افزایش دهد. این اتفاق ممکن است به دلیل مشکلات سلامتی باشد که قبلاً قبل از تشعشع وجود داشته است، مانند تنگ شدن شریان یا افزایش پلاک که هر دو می‌توانند جریان خون را کاهش دهند. افرادی که سیگار می‌کشند به شریان‌های خود نیز آسیب می‌رسانند. به همین دلیل، برخی از پزشکان ممکن است پس از درمان، سونوگرافی‌های منظم را برای شما تجویز کنند تا مراقب شریان‌ها باشند.

مهم است که قبل از شروع درمان در مورد عوارض جانبی احتمالی پرتو درمانی با پزشک خود صحبت کنید و مطمئن شوید که همه چیز برای محدود کردن این عوارض جانبی تا حد امکان انجام شده است. اگر عوارض جانبی دارید، راه‌هایی برای کاهش بسیاری از‌ آن‌ها وجود دارد، بنابراین حتماً در مورد هر مشکلی با تیم مراقبت از سرطان خود صحبت کنید.

شیمی درمانی (Chemotherapy) برای سرطان غدد بزاقی

قبل از درمان سرطان غدد بزاقی، سیگار را ترک کنید

اگر سیگار می‌کشید، باید آن را ترک کنید. سیگار کشیدن در طول روند درمان شیمی درمانی می‌تواند عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند و باعث شود داروهای شیمی درمانی نیز به خوبی کار نکنند. این امر می‌تواند به شما شانس بیشتری را برای ابتلا به عفونت بدهد و با پیامدهای بدتری مرتبط است. سیگار کشیدن پس از روند درمان همچنین می‌تواند خطر عود سرطان و ابتلا به سرطان جدید دیگری را افزایش دهد. ترک سیگار (در صورت امکان قبل از شروع دوره درمان) بهترین راه برای بهبود شانس بقا و زنده مانی است. هیچ وقت برای ترک سیگار دیر نیست.

شیمی درمانی چگونه برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شود؟

شیمی درمانی (chemo) درمان با داروهای ضد سرطان است که در ورید یا به شکل خوراکی تجویز می‌شود. این داروها وارد جریان خون شده و تقریباً به تمام نواحی بدن می‌رسند. شیمی درمانی اغلب برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده نمی‌شود زیرا به طور کلی در این سرطان‌ها به خوبی عمل نمی‌کند.

برای افراد مبتلا به سرطان غدد بزاقی، شیمی درمانی اغلب در موارد زیر استفاده می‌شود:

• هنگامی که سرطان به اندام‌های دور گسترش یافته است (متاستاز کرده یا metastasized).
• اگر سرطان با جراحی و پرتو درمانی قابل کنترل نباشد

شیمی درمانی گاهی اوقات تومورها را کوچک می‌کند اما به احتمال زیاد این نوع سرطان را درمان نمی‌کند.

شیمی پرتویی (Chemoradiation) شیمی درمانی است که همزمان با پرتو درمانی انجام می‌شود. این روش برای درمان سلول‌های سرطانی غدد بزاقی که خیلی کوچک هستند و با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند و دارای ویژگی‌هایی هستند که‌ آن‌ها را در معرض خطر بالایی برای بازگشت پس از انجام جراحی قرار می‌دهند یا سرطان‌های غدد بزاقی که با جراحی قابل برداشتن نیستند، استفاده می‌شود. مطالعات زیادی برای حمایت از شیمی پرتویی در این موارد برای سرطان غدد بزاقی وجود ندارد، بنابراین به طور معمول انجام نمی‌شود. کار آزمایی‌های بالینی برای بررسی بیشتر استفاده از شیمی‌ پرتویی برای درمان سرطان‌های غدد بزاقی غیر قابل برداشت (با جراحی قابل برداشتن نیست) انجام می‌شود.

شیمی درمانی چگونه انجام می‌شود؟

داروهای شیمی درمانی برای سرطان غدد بزاقی معمولاً از طریق دهان یا داخل ورید (IV) به عنوان انفوزیون در مدت زمان معینی تجویز می‌شوند. این کار را می‌توان در مطب پزشک، مرکز انفوزیون یا در یک محیط بیمارستان انجام داد.

اغلب، یک IV کمی بزرگتر و قوی تر در سیستم ورید برای شیمی درمانی مورد نیاز است. این IV‌ها به عنوان کاتترهای ورید مرکزی (central venous catheters یا CVCs)، دستگاه‌های دسترسی وریدی مرکزی (central venous access devices یا CVAD) یا خطوط مرکزی شناخته می‌شوند.‌ آن‌ها برای قرار دادن داروها، فرآورده‌های خونی، مواد مغذی یا مایعات مستقیماً در خون شما استفاده می‌شوند. همچنین می‌توان از‌ آن‌ها برای گرفتن خون برای آزمایش استفاده کرد. CVC‌ها انواع مختلفی دارند. رایج ترین آن‌ها انواع پورت و خط PICC هستند.

شیمی درمانی به صورت چرخه ای انجام می‌شود: یک دارو یا ترکیبی از داروها بر اساس یک برنامه مشخص و به دنبال آن یک دوره استراحت داده می‌شود. برنامه‌های معمول سیکل‌های شیمی درمانی می‌تواند یک بار در هفته، هر 3 هفته یک بار یا هر 4 هفته یک بار باشد. نوع برنامه به داروهای مورد استفاده بستگی دارد. برنامه شیمی درمانی برای شروع چرخه بعدی تکرار می‌شود.

داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شوند

برخی از داروهای شیمی درمانی مورد استفاده برای درمان سرطان غدد بزاقی عبارتند از:

• سیس پلاتین (Cisplatin)
• میتوکسانترون (Mitoxantrone)
• دوکسوروبیسین (آدریامایسین یا Doxorubicin)
• Epirubicin (Ellence)
• سیکلوفسفامید (سیتوکسان یا Cyclophosphamide)
• پاکلیتاکسل (تاکسول یا Paclitaxel)
• Docetaxel (Taxotere)
• Vinorelbine (Navelbine)
• متوترکسات (Methotrexate)

این داروها ممکن است به تنهایی استفاده شوند اما اغلب به صورت ترکیبی از 2 یا چند دارو تجویز می‌شوند. از آن جایی که سرطان غدد بزاقی شایع نیست و از آن جا که انواع مختلفی از سرطان غدد بزاقی وجود دارد، هیچ مطالعه بزرگی برای اثبات بهتر بودن یک برنامه شیمی درمانی از سایرین انجام نشده است. بهترین راه برای استفاده از شیمی درمانی برای درمان سرطان غدد بزاقی مشخص نیست. داروهای شیمی درمانی جدید و ترکیبی از داروها در آزمایشات بالینی در حال مطالعه هستند.

عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی

داروهای شیمی درمانی به سلول‌هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند حمله می‌کنند و به همین دلیل است که‌ آن‌ها علیه سلول‌های سرطانی کارایی دارند. اما سایر سلول‌های بدن، مانند سلول‌های مغز استخوان (جایی که سلول‌های خونی جدید ساخته می‌شوند)، پوشش داخلی دهان و روده و فولیکول‌های مو نیز به سرعت تقسیم می‌شوند. این سلول‌ها همچنین احتمالاً تحت تأثیر شیمی درمانی قرار می‌گیرند که می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی شود.

عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع و دوز داروهای داده شده و مدت زمان استفاده از‌ آن‌ها بستگی دارد. عوارض جانبی رایج عبارتند از:

• ریزش مو
• زخم‌های دهانی
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• اسهال یا یبوست

شیمی درمانی می‌تواند سلول‌های تولید کننده خون مغز استخوان را تحت تاثیر قرار دهد که می‌تواند منجر به بروز موارد زیر شود:

• افزایش احتمال عفونت (به دلیل داشتن گلبول‌های سفید بسیار کم)
• کبودی یا خونریزی آسان (به دلیل داشتن تعداد بسیار کم پلاکت خون)
• خستگی (به دلیل داشتن گلبول‌های قرمز بسیار کم)

همراه با خطرات فوق، برخی از عوارض جانبی بیشتر با داروهای شیمی درمانی خاص دیده می‌شود. مثلا:

• سیس پلاتین و پاکلیتاکسل می‌توانند باعث آسیب عصبی (نوروپاتی یا neuropathy) شوند. این آسیب گاهی اوقات می‌تواند منجر به کاهش شنوایی یا مشکلاتی در دست و پا مانند درد، سوزش یا سوزن سوزن شدن، حساسیت به سرما یا گرما یا ضعف شود. در بیشتر موارد، این وضعیت پس از توقف درمان بهتر می‌شود یا از بین می‌رود اما در برخی افراد می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
• سیس پلاتین همچنین می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند. برای کمک به جلوگیری از آسیب کلیه، قبل و بعد از هر دوز، مایع داخل وریدی (IV) داده می‌شود.

شما باید هر گونه مشکلی را که در حین انجام شیمی درمانی دارید به تیم پزشکی خود گزارش دهید تا فوراً تحت درمان قرار گیرید.

اغلب راه‌هایی برای کاهش این عوارض وجود دارد و معمولاً با گذشت زمان پس از پایان روند درمان از بین می‌روند. حتماً از پزشک یا پرستار خود بپرسید که چه کاری می‌توان برای کمک به کاهش عوارض جانبی انجام داد و در صورت داشتن عوارض جانبی به‌ آن‌ها اطلاع دهید تا بتوان‌ آن‌ها را مدیریت کرد. به عنوان مثال، می‌توان داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش تهوع و استفراغ تجویز کرد. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد دوز داروهای شیمی درمانی کاهش یابد یا روند درمان به تاخیر بیفتد یا متوقف شود تا اثرات بدتر نشوند.

درمان دارویی هدفمند (Targeted Drug Therapy) برای سرطان غدد بزاقی

دارو درمانی هدفمند از داروهایی استفاده می‌کند که پروتئین‌های سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند یا به سمت‌ آن‌ها هدایت می‌شوند که به رشد، گسترش و عمر طولانی‌تر‌ آن‌ها کمک می‌کنند. تحقیقات اخیر نشان داده است که برخی از سرطان‌های غدد بزاقی پروتئین‌های خاصی را می‌سازند یا تغییرات ژنی دارند که می‌توان آن‌ها را با داروهای خاصی هدف قرار داد تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرند یا رشد‌ آن‌ها را کاهش دهند. بسیاری از این داروها را می‌توان به صورت قرص مصرف کرد و عوارض جانبی‌ آن‌ها با شیمی درمانی (گاهی اوقات با شدت کمتر) متفاوت است.

برخی از داروهای هدفمند، به عنوان مثال، آنتی بادی‌های مونوکلونال (monoclonal antibodies)، به بیش از یک روش برای کنترل سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند و همچنین ممکن است به عنوان ایمونوتراپی (immunotherapy) در نظر گرفته شوند زیرا سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند.

داروهایی که گیرنده آندروژن را هدف قرار می‌دهند

هورمون درمانی (Hormone therapy) یک درمان رایج برای سرطان‌های پروستات و سرطان سینه است و مشخص شده است که در برخی از سرطان‌های غدد بزاقی نیز مفید است.

برخی از سرطان‌های غدد بزاقی پروتئینی به نام گیرنده آندروژن می‌سازند که به رشد سلول‌های سرطانی با هورمون‌ها کمک می‌کند. بیکالوتامید (Bicalutamide یا Casodex) یک داروی هورمونی (به صورت قرص) است که به این گیرنده (پروتئین) متصل می‌شود تا از رشد سرطان جلوگیری کند. این دارو معمولاً همراه با لوپرولید (لوپرون، الیگارد یا leuprolide) – نوع دیگری از هورمون درمانی است که سطح هورمون را در خون کاهش می‌دهد – داده می‌شود بنابراین هورمون‌های زیادی برای اتصال به گیرنده آندروژن باقی نمی‌ماند. این کار همچنین رشد سرطان را سخت می‌کند. لوپرولاید به صورت ایمپلنت‌های کوچک زیر پوست تزریق شده یا قرار می‌گیرد. برای استفاده از این روش درمانی ترکیبی، سرطان غدد بزاقی باید ابتدا در آزمایشگاه از نظر وجود گیرنده آندروژن آزمایش شود. این درمان هورمونی اغلب پس از انجام شیمی درمانی انجام می‌شود.

عوارض جانبی بیکالوتامید و لوپرولاید می‌تواند شامل اسهال، احساس بیماری در معده، مشکلات کبدی و خستگی باشد.

داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند

برخی از سرطان‌های غدد بزاقی بیش از حد پروتئین محرک رشد به نام HER2 تولید می‌کنند. سرطان‌هایی با سطوح بالایHER2 ، HER2 مثبت نامیده می‌شوند. داروهایی که پروتئین HER2 را هدف قرار می‌دهند اغلب می‌توانند در درمان این سرطان‌ها، به ویژه کارسینوم‌های موکواپیدرموئید (mucoepidermoid carcinomas) و مجرای بزاقی (salivary ductal carcinomas) مفید باشند.

تراستوزوماب (Trastuzumab یا Herceptin) یک آنتی بادی مونوکلونال، نسخه ای ساخته شده از پروتئین سیستم ایمنی است که پروتئین HER2 را هدف قرار می‌دهد. این دارو فقط در صورتی کار می‌کند که سلول‌های سرطانی پروتئین HER2 بیش از حد داشته باشند، بنابراین قبل از شروع درمان باید از نظر HER2 آزمایش شوند. تراستوزوماب به داخل ورید تزریق می‌شود و معمولاً همراه با پاکلیتاکسل یا دوستاکسل (داروهای شیمی درمانی) به فرد داده می‌شود.

اگر تراستوزوماب و ترکیب شیمی درمانی تاکسان امتحان شده و دیگر کارایی نداشته باشد، گاهی اوقات ممکن است از ترکیب آنتی بادی-دارو (antibody-drug conjugate یا ADC) استفاده شود. ADC یک آنتی بادی مونوکلونال است که به یک داروی شیمی درمانی مرتبط می‌باشد. در این مورد، آنتی بادی ضد HER2 با اتصال به پروتئین HER2 روی سلول‌های سرطانی، مانند یک سیگنال بازگشتی عمل می‌کند و دارو را مستقیماً به‌ آن‌ها می‌رساند. Ado-trastuzumab emtansine (Kadcyla یا TDM-1) – یک ADC – نتایج اولیه مطلوبی در سرطان‌های غدد بزاقی که HER2 مثبت هستند داشته است. این دارو در ورید (IV) تجویز می‌شود.

عوارض جانبی جدی درمان دارویی هدفمند HER2 می‌تواند شامل آسیب قلبی یا نارسایی قلبی باشد.

مهار کننده‌های TRK (TRK inhibitors)

برخی از سرطان‌های غدد بزاقی تغییراتی در یکی از ژن‌های NTRK دارند. این تغییر ژنی باعث می‌شود‌ آن‌ها پروتئین‌های TRK غیر طبیعی بسازند که می‌تواند منجر به رشد غیر طبیعی سلول و سرطان شود. این تغییر ژنی بیشتر در سرطان‌های غدد بزاقی ترشحی دیده می‌شود.

لاروترکتینیب (Larotrectinib یا Vitrakvi) و انترکتینیب (entrectinib یا Rozlytrek) داروهایی هستند که پروتئین‌های TRK را هدف قرار می‌دهند. این داروها را می‌توان ابتدا برای درمان سرطان‌های پیشرفته غدد بزاقی با تغییرات ژن NTRK استفاده کرد.

این داروها به صورت قرص، یک یا دو بار در روز مصرف می‌شوند.

عوارض جانبی رایج مهار کننده‌های TRK شامل درد عضلات و مفاصل، سرفه، سرگیجه، خستگی، حالت تهوع، استفراغ، یبوست، تب، درد شکم و اسهال است.

ایمونوتراپی (Immunotherapy) برای سرطان غدد بزاقی

ایمونوتراپی از داروها برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کند تا سلول‌های سرطانی را به طور موثرتری شناسایی کرده و از بین ببرد. ایمونوتراپی معمولاً روی پروتئین‌های خاصی که در سیستم ایمنی دخیل هستند، برای تقویت پاسخ ایمنی کار می‌کند. این داروها عوارض جانبی متفاوتی نسبت به شیمی درمانی دارند.

برخی از داروهای ایمونوتراپی، به عنوان مثال، آنتی بادی‌های مونوکلونال، به بیش از یک روش برای کنترل سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند و همچنین ممکن است به عنوان درمان دارویی هدفمند در نظر گرفته شوند زیرا پروتئین خاصی را روی سلول سرطانی مسدود می‌کنند تا از رشد آن جلوگیری کنند.

ایمونوتراپی برای درمان برخی از انواع سرطان غدد بزاقی استفاده می‌شود.

مهار کننده‌های ایست بازرسی ایمنی (Immune checkpoint inhibitors) برای سرطان غدد بزاقی

بخش مهمی از سیستم ایمنی توانایی آن در جلوگیری از حمله به سلول‌های طبیعی بدن است. برای انجام این کار، از پروتئین‌ها (یا «نقاط بازرسی یا checkpoints») روی سلول‌های ایمنی استفاده می‌کند که برای شروع پاسخ ایمنی باید روشن یا خاموش شوند. سلول‌های سرطانی غدد بزاقی گاهی اوقات از این نقاط بازرسی برای جلوگیری از حمله سیستم ایمنی استفاده می‌کنند. داروهایی که این پروتئین‌های ایست بازرسی را هدف قرار می‌دهند، (به نام مهار کننده‌های ایمن بازرسی) می‌توانند برای درمان برخی از سرطان‌های غدد بزاقی استفاده شوند.

مهار کننده PD-1

پمبرولیزوماب (Keytruda یا Pembrolizumab) برای سرطان غدد بزاقی

پمبرولیزوماب (Keytruda) دارویی است که PD-1 (پروتئینی روی سلول‌های T سیستم ایمنی که به طور معمول به‌ آن‌ها برای حمله به سایر سلول‌های بدن کمک می‌کند) را هدف قرار می‌دهد. با مسدود کردن PD-1، این داروها پاسخ ایمنی در برابر سلول‌های سرطانی را تقویت می‌کنند. این کار اغلب می‌تواند تومورها را کوچک کرده یا رشد‌ آن‌ها را کند کند.

پمبرولیزوماب ممکن است گزینه ای برای درمان برخی از سرطان‌های غدد بزاقی پیشرفته باشد – معمولاً پس از آزمایش سایر روش‌های درمانی یا زمانی که هیچ گزینه درمانی خوب دیگری در دسترس نیست و اگر سلول‌های سرطانی دارای بار جهش توموری بالا (TMB-H) باشند، به معنای اینکه سلول‌های سرطانی دارای جهش‌های ژنی زیادی هستند. سلول‌های تومور را می‌توان برای این تغییرات ژنی آزمایش کرد.

مصرف این دارو به صورت انفوزیون داخل وریدی (IV) است و معمولا هر 3 یا 6 هفته یکبار تجویز می‌شود.

عوارض جانبی احتمالی مهار کننده‌های ایست بازرسی ایمنی

عوارض جانبی این داروها می‌تواند شامل خستگی، سرفه، حالت تهوع، زوائد پوستی، کم اشتهایی، یبوست و اسهال باشد.

سایر عوارض جانبی جدی تر کمتر رخ می‌دهد.

واکنش‌های انفوزیون: برخی از افراد ممکن است در حین مصرف این داروها واکنش انفوزیون داشته باشند. این مانند یک واکنش آلرژیک است و می‌تواند شامل تب، لرز، برافروختگی صورت، زوائد پوستی، خارش پوست، احساس سرگیجه، خس خس سینه و مشکل در تنفس باشد. مهم است که در صورت داشتن هر یک از این علائم در حین مصرف این داروها فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

واکنش‌های خود ایمنی (Autoimmune reactions): این داروها یکی از محافظت‌های سیستم ایمنی بدن را از بین می‌برند. گاهی اوقات سیستم ایمنی شروع به حمله به سایر قسمت‌های بدن می‌کند که می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی یا حتی تهدید کننده زندگی در ریه‌ها، روده‌ها، کبد، غدد هورمون ساز، کلیه‌ها یا سایر اندام‌ها شود.

بسیار مهم است که هر گونه عوارض جانبی جدید را به سرعت به تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی خود گزارش دهید. در صورت بروز عوارض جانبی جدی، ممکن است لازم باشد روند درمان قطع شود و ممکن است دوزهای بالایی از کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) را برای سرکوب سیستم ایمنی خود دریافت کنید.

گزینه‌های درمانی بر اساس مرحله سرطان غدد بزاقی

گزینه‌های درمانی برای سرطان غدد بزاقی تا حد زیادی به نوع و مرحله (وسعت) سرطان بستگی دارد.

اما عوامل دیگر، مانند درجه سرطان (این که چقدر احتمال رشد و گسترش آن وجود دارد) و سلامت کلی فرد نیز می‌تواند مهم باشد.

از آن جایی که سرطان غدد بزاقی نادر بوده و درمان آن سخت است، آزمایشات بالینی ممکن است گزینه خوبی برای فکر کردن باشند.

مرحله I

این سرطان‌ها کوچک هستند و هنوز فقط در غده بزاقی قرار دارند. اگر سرطان غدد بزاقی مرحله یک دارید، پزشکان احتمالاً جراحی را برای برداشتن سرطان و بخش یا تمام غده بزاقی توصیه می‌کنند.

اگر سرطان با درجه متوسط ​​یا بالا یا کارسینوم کیستیک آدنوئید (adenoid cystic carcinoma) دارید، اگر سرطان نمی‌تواند به طور کامل برداشته شود، اگر لبه‌های ناحیه برداشته شده دارای سلول‌های سرطانی هستند، ممکن است پس از جراحی، پرتو درمانی توصیه شود (نشانه ای که ممکن است برخی سرطان‌ها باقی مانده باشند) یا اگر سرطان در حال تهاجم (رشد به) اعصاب مجاور باشد، پرتو درمانی پس از جراحی ممکن است توصیه شود.

مرحله II

مرحله دوم سرطان غدد بزاقی بزرگتر هستند اما هنوز هم فقط در غده بزاقی قرار دارند.‌ آن‌ها همچنین عمدتاً با جراحی درمان می‌شوند اما ممکن است گسترده تر از سرطان‌های مرحله یک باشند (منطقه وسیع تری را پوشش دهند). جراح همچنین ممکن است غدد لنفاوی گردن شما را در همان سمت بردارد تا ببیند آیا‌ آن‌ها حاوی سرطان هستند، به خصوص اگر تومور اصلی با درجه بالا باشد.

اگر سرطان شما درجه متوسط ​​یا بالا یا کارسینوم کیستیک آدنوئید باشد، اگر سرطان به طور کامل حذف نشده باشد، اگر سرطان به عروق خونی، رگ‌های لنفاوی یا اعصاب مجاور حمله کرده باشد، ممکن است پس از جراحی، پرتو درمانی انجام شود. اگر غدد لنفاوی برداشته شده سرطان داشته باشند یا اگر لبه‌های بافت برداشته شده حاوی سلول‌های سرطانی باشند ممکن است در موارد خاص شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی انجام شود اما این روش درمان ترکیبی هنوز در حال مطالعه است.

اگر جراحی منجر به مشکلات جدی در غذا خوردن، گفتار یا ظاهر شود یا افراد از جراحی امتناع کنند، پرتو درمانی ممکن است به عنوان روند درمان اصلی انتخاب شود. اما مشخص نیست که آیا این کار شانس مشابه جراحی را برای درمان سرطان ارائه می‌دهد، بنابراین همه پزشکان موافق نیستند که این رویکرد خوبی برای سرطان‌های مرحله دوم باشد.

مرحله III و IVA

این سرطان‌ها حتی بزرگتر هستند و یا شروع به رشد در خارج از غده بزاقی و به ساختارهای مجاور کرده اند. همچنین ممکن است به غدد لنفاوی گردن در همان سمت سرطان یا هر دو طرف گردن گسترش یافته باشند.

در صورت امکان، پزشکان معمولاً جراحی گسترده (برداشتن غده بزاقی حاوی تومور، بافت‌های مجاور و غدد لنفاوی گردن در همان سمت) را توصیه می‌کنند. برای تومورهای درجه پایین بدون هیچ ویژگی نگران کننده، این کار ممکن است تنها روش درمانی مورد نیاز در صورت برداشتن تمام سرطان باشد. اما در موارد دیگر، به ویژه برای تومورهای با درجه بالا یا سرطان کیست آدنوئید، جراحی اغلب با پرتو درمانی دنبال می‌شود. شیمی درمانی (chemo) نیز ممکن است اضافه شود اما مشخص نیست که چقدر مفید است. این رویکرد هنوز در حال مطالعه است.

در صورتی که جراحی گزینه مناسبی نباشد (به عنوان مثال، اگر برداشتن سرطان با جراحی باعث ایجاد مشکلات جدی در خوردن، گفتار یا ظاهر شود یا اگر فردی به اندازه کافی برای انجام عمل جراحی سالم نباشد) از پرتو درمانی ( همراه با شیمی درمانی یا بدون آن) ممکن است به عنوان روش درمانی اصلی استفاده شود.

مرحله IVB

درمان سرطان غدد بزاقی مرحله IVB بسیار سخت است، به خصوص اگر سرطان به اندام‌های دور گسترش یافته باشد.

برخی از این سرطان‌ها ممکن است با جراحی درمان شوند، اگر پزشک احساس کند که می‌توان تمام سرطان را از بین برد. (به دنبال آن پرتو درمانی و شاید شیمی درمانی انجام می‌شود.)

اما اغلب، پرتو درمانی به عنوان روش درمانی اصلی برای کوچک کردن تومور(ها) و تسکین درد، خونریزی یا سایر علائم استفاده می‌شود. پرتو درمانی ممکن است با شیمی درمانی ترکیب شود. اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، شیمی درمانی یا دارو درمانی هدفمند ممکن است رشد سرطان را برای مدتی کوچک یا کند کرده و به تسکین علائم ناشی از سرطان کمک کند.

از آن جایی که این سرطان‌ها نادر هستند و ممکن است درمان‌ آن‌ها سخت باشد، شرکت در یک کار آزمایی بالینی گزینه خوبی است.

درمان سرطان غدد بزاقی عود کننده (recurrent salivary gland cancer)

اگر سرطان پس از دوره درمان عود کند، عود کننده (recurrent) نامیده می‌شود. سرطان می‌تواند به صورت موضعی (در همان جایی که شروع شده است یا نزدیک آن) یا به مناطق دور (به اندام‌هایی مانند ریه‌ها یا کبد گسترش یابد) عود کند.

اگر سرطان پس از درمان عود کرد، انتخاب‌های شما به محل و وسعت سرطان و همچنین نوع روش درمانی که اولین بار استفاده شده است بستگی دارد. درک خطرات و مزایا و اهداف روند درمان بیشتر مهم است – چه تلاش برای درمان سرطان یا کمک به تسکین علائم.

اگر سرطان به صورت موضعی عود کند و تصور شود که قابل برداشتن (قابل برداشتن کامل) است، جراحی معمولاً درمان انتخابی است. اگر این کار قبلاً انجام نشده باشد، اغلب با پرتو درمانی دنبال می‌شود.

اگر سرطان در ناحیه ای که شروع شده بازگردد (محلی یا local) اما قابل برداشتن نباشد، پرتو درمانی ممکن است یک گزینه باشد. شیمی درمانی (chemo) ممکن است همراه با پرتو درمانی یا به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد (به خصوص اگر پرتو درمانی قبلاً در بار اول استفاده شده باشد).

سرطان‌های غدد بزاقی که در قسمت‌های دورتر بدن عود می‌کنند معمولاً با شیمی درمانی یا دارو درمانی هدفمند درمان می‌شوند.

در برخی موارد، درمان‌های دیگری مانند جراحی یا پرتو درمانی ممکن است برای کمک به تسکین علائم ناشی از گسترش سرطان یا درمان تعداد کمی از تومورهایی که ممکن است در اندام‌های خاصی مانند ریه‌ها در حال رشد هستند، استفاده شود. اگر سرطان بسیار کند رشد می‌کند، تنها در صورتی که شروع به ایجاد مشکل کند، می‌توان آن را تحت نظر گرفته و درمان کرد.

منبع

مترجم: فاطمه فریادرس

 

مطالعه صدها مطلب علمی در حوزه بیولوژی

آرشیو جدیدترین خبرهای روز دنیای بیولوژی