ایجاد لخته خون بزرگ، یکی از ویژگی های شناخته شده بیماران مبتلا به کووید 19 است. اما نتایج حاصل از یک مطالعه جدید نشان داده است که برخی از بیماران بستری، در معرض خونریزی بیشتری هستند که حتی می تواند منجر به خطر مرگ شود.
پس از آسیب، فرآیند لخته شدن، سبب می شود تا فرد خون زیادی را از دست ندهد. لخته شدن خون یا “ترومبوز” می تواند رگ های خونی را مسدود کند، و عواقب آن به طور بالقوه کشنده است.
به طور معمول، در خون ما، تعادل ظریفی بین تمایل به ایجاد لخته و تمایل به تجزیه آن وجود دارد.
بدن این کار را با تنظیم مداوم فعالیت پروتئینی به نام پلاسمینوژن در خون انجام می دهد که باعث تجزیه لخته های خون یا “ترومبولیز” می شود.
همچنین این عمل متعادل سازی را با تغییر سطح دو پروتئین دیگر در گردش خون نیز انجام می دهد، یکی فعال کننده های پلاسمینوژن بافت (TPA) و دیگری مهار کننده های فعال کننده پلاسمینوژن -1.
همانطور که از نام آن ها پیداست، اولی پلاسمینوژن را فعال می کند و بنابراین باعث ترومبولیز می شود، در حالی که دومی اثر عکس دارد.
خون چسبنده
در اوایل همه گیری، تحقیقات نشان داد که خون بیماران مبتلا به COVID-19 شدید، به طور غیرمعمولی “چسبنده” یا مستعد لخته شدن است، و عواقب ناشی از آن به طور بالقوه ای کشنده است. از جمله ترومبوز ورید عمقی، سکته مغزی و حمله قلبی.
این یافته ها سبب شد تا این بیماران با دوزهای بالایی از داروهای ضد انعقاد خون تحت درمان قرار گیرند.
با این حال، یک مطالعه جدید توسط محققان Michigan Medicine و دانشگاه میشیگان Ann Arbor نشان داد که این درمان، بهترین روش درمانی برای همه بیماران نیست.
آنها سطح TPA و مهارکننده فعال کننده پلاسمینوژن -1 را در خون 118 بیمار کووید 19 بستری شده و 30 شاهد سالم اندازه گیری کردند.
آنها میزان بسیار بالایی از هر دو پروتئین را در خون این بیماران یافتند. این پروتئین ها عامل مشکلات تنفسی در بیماران بودند اما سطح بالایی از TPA ارتباط قوی تری با مرگ و میر داشت.
در آزمایشگاه، محققان با افزودن آنزیمی به نام ترومبین که لخته شدن را تقویت می کند، تمایل نمونه های خون به لخته شدن را مورد بررسی قرار دادند.
همانطور که انتظار می رفت، این یافته ها نشان داد که مقادیر بسیار بالای فعال کننده پلاسمینوژن به طور قابل توجهی تمایل به تجزیه لخته های خون را افزایش می دهد.
خطر بالای خونریزی
نویسندگان خاطرنشان می کنند که یک مطالعه بزرگ و چند مرکزی خطر خونریزی کلی 4.8٪ را در بین بیماران COVID-19 بستری در بیمارستان گزارش کرده اند. این خطر در بین بیماران حاد تر به 7.6٪ افزایش یافته است.
آن ها بیان کردند: “ما زیرمجموعه ای از بیماران COVID-19 با سطح بسیار بالا [TPA] را شناسایی کردیم که به نظر می رسد [تجزیه لخته های خون] در آن ها غالب است. این عامل حداقل ممکن است تا حدی افزایش خطر خونریزی مشاهده شده در برخی از گروههای بیماران مبتلا به COVID-19 را توضیح دهد. ”
نتیجه گیری ها نشان داد که استفاده از درمان های ضد انعقادی باید “انتخابی و با احتیاط” باشد تا خطر خونریزی را به حداقل برساند.
علاوه بر این، دانشمندان مشتاق اند تا مطالعات بیشتری انجام دهند که دریابند آیا سطح TPA می تواند یک نشانگر زیستی مفید برای شناسایی بیماران در معرض خطر خونریزی باشد یا خیر.
محدودیت های مطالعه
با توجه به محدودیت های تحقیقاتی در طول بیماری همه گیر، نویسندگان گزارش کردند که در مطالعه، آن ها از نمونه خون افراد سالمی استفاده کردند که قبل از پاندمی وارد این مطالعه شدند.
آنها همچنین خاطر نشان می كنند كه پروتئین دیگری، معروف به اوروكیناز نیز پلاسمینوژن را فعال می كند و بنابراین می تواند در لخته شدن خون در COVID-19 نیز نقشی حیاتی داشته باشد.