مقدمه
CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute) یا مؤسسه استانداردهای بالینی و آزمایشگاهی، یک سازمان غیرانتفاعی جهانی است که استانداردهایی برای روشهای آزمایشگاهی، از جمله آزمایشهای حساسیت آنتیبیوتیکی (AST – Antimicrobial Susceptibility Testing) تدوین میکند.
جدولهای CLSI شامل دستورالعملها و معیارهایی هستند که آزمایشگاهها برای تعیین مقاومت، حساسیت، یا حدواسط بودن یک میکروارگانیسم در برابر آنتیبیوتیکها از آنها استفاده میکنند.
اهمیت جدول CLSI در میکروبیولوژی
جدولهای CLSI در آزمایشگاههای تشخیصی برای:
- تعیین حساسیت آنتیبیوتیکی باکتریها و قارچها.
- مشخص کردن دوز مؤثر آنتیبیوتیکها بر اساس Breakpoints.
- بهبود کیفیت و دقت تستهای آزمایشگاهی در سراسر جهان.
مفهوم Breakpoints در جدول CLSI
Breakpoints یا نقاط برش (حدهای حساسیت و مقاومت) در جدول CLSI، غلظتی از آنتیبیوتیک است که در آن میکروارگانیسم:
- S (Susceptible) – حساس: رشد باکتری مهار شده و آنتیبیوتیک مؤثر است.
- I (Intermediate) – حدواسط: ممکن است با افزایش دوز یا شرایط خاص مؤثر باشد.
- R (Resistant) – مقاوم: آنتیبیوتیک اثر درمانی ندارد.
روشهای تست حساسیت آنتیبیوتیکی بر اساس CLSI
-
روش دیسک دیفیوژن (Kirby-Bauer Disk Diffusion)
- دیسکهای حاوی آنتیبیوتیک روی محیط کشت Mueller-Hinton Agar (MHA) قرار داده میشوند.
-
- بعد از 16-24 ساعت انکوباسیون در 37°C، قطر هاله عدم رشد اندازهگیری و با استاندارد CLSI مقایسه میشود.
-
روش MIC (Minimum Inhibitory Concentration)
- حداقل غلظت آنتیبیوتیکی که مانع رشد باکتری میشود.
-
- روشهای متداول: مایکروبراث دایلوشن (Microbroth Dilution) و E-test.
-
روشهای دیگر (Automated Systems)
- دستگاههایی مانند VITEK، Phoenix، و BD BACTEC برای انجام تستهای CLSI بهصورت خودکار.
ساختار جدول CLSI
جدولهای CLSI معمولاً شامل اطلاعات زیر هستند:
میکروارگانیسم | آنتیبیوتیک | حداقل غلظت مهاری (MIC) (µg/mL) | قطر هاله عدم رشد (mm) – روش دیسک دیفیوژن | تفسیر (S/I/R) |
---|---|---|---|---|
E. coli | Ciprofloxacin | S ≤ 1, I = 2, R ≥ 4 | S ≥ 21, I = 16-20, R ≤ 15 | حساس، حدواسط، مقاوم |
S. aureus | Vancomycin | S ≤ 2, I = 4-8, R ≥ 16 | ندارد (چون دیسک تست انجام نمیشود) | حساس، حدواسط، مقاوم |
P. aeruginosa | Imipenem | S ≤ 2, I = 4, R ≥ 8 | S ≥ 22, I = 19-21, R ≤ 18 | حساس، حدواسط، مقاوم |
نکته: برای برخی آنتیبیوتیکها مانند وانکومایسین، فقط روش MIC معتبر است.
جدیدترین نسخه CLSI
CLSI M100 نسخه جدیدی از استانداردهای حساسیت آنتیبیوتیکی را هر سال بهروز میکند. این نسخه شامل:
- لیست بهروزشده آنتیبیوتیکها و Breakpoints.
- اضافه شدن استانداردهای جدید برای مقاومت آنتیبیوتیکی (مثل ESBL، MRSA، و CRE).
- راهنمای استفاده برای تستهای خاص مانند کارباپنمها، کلیستین، و تایگسیکلین.
دانلود CLSI 2024 به علت حجم بالا باز شدن فایل کمی طول میکشد
نتیجهگیری
جدولهای CLSI ابزاری استاندارد برای آزمایشگاههای تشخیصی هستند که امکان بررسی مقاومت یا حساسیت میکروارگانیسمها به آنتیبیوتیکها را فراهم میکنند. این استانداردها تضمین میکنند که تستهای حساسیت آنتیبیوتیکی دقیق، قابل اعتماد و مبتنی بر آخرین تحقیقات علمی باشند.
همچنین بخوانید: