مقدمه‌ای بر رنگ آمیزی آلبرت
رنگ آمیزی‌های مختلفی در طول زمان ابداع شده‌اند تا گونه‌های باکتری را متمایز کنند و آنها را از نظر مورفولوژیکی و ویژگی‌های خاصی که دارند، از هم جدا کنند. محبوب‌ترین رنگ آمیزی‌ها، رنگ آمیزی گرم، رنگ آمیزی اسید فست و رنگ آمیزی اندوسپور است. هدف هر رنگ آمیزی شناسایی و تعریف باکتری‌ها بر اساس شکل و مورفولوژی آنها است.
در این نوع رنگ آمیزی، برای شناسایی باکتری‌ها از ساختارهای خاصی به نام گرانول‌های متاکروماتیک استفاده می‌شود. سایر تکنیک‌های رنگ آمیزی که برای تعیین وجود گرانول‌هایی در داخل غشای سیتوپلاسمی باکتری‌ها به کار می‌روند شامل رنگ آمیزی Pugh و همچنین Nessers است. رنگ آمیزی آلبرت به وضوح گرانول‌های متاکروماتیک موجود در کورینه باکتریوم دیفتری را شناسایی می‌کند.
کورینه باکتری‌ها باکتری‌های گرم مثبت، بدون اسپور و غیر متحرکی هستند که دارای گرانول‌های متاکروماتیک (Volutin) هستند که اجسام درون‌سلولی را تشکیل می‌دهند که در لایه سیتوپلاسمی برخی از سلول‌های باکتری یافت می‌شوند تا امکان ذخیره‌سازی پلی فسفات معدنی (پلی-P) را فراهم کنند و همچنین آنزیم‌ها هنگامی که این گرانول‌ها با استفاده از رنگ متیلن آبی رنگ آمیزی می‌شوند، رنگ قرمز مایل به بنفش نشان می‌دهند.
شناخته‌شده‌ترین کورینه باکتریوم را می‌توان کورینه باکتریوم دیفتری نامید. این گونه، عامل بیماری دیفتری است که یک بیماری نازوفارنکس است که به دنبال فرآیند کلونیزاسیون باکتریایی و عفونت روی پوست نیز تأثیر می‌گذارد.
روش کار به این صورت است که باکتری‌ها ابتدا در محیط‌های خاصی مانند لوفلر آگار یا آگار مولر-میلر و آگار تین‌دیل تلوریت کشت می‌شوند. سپس کلنی جدا می‌شود تا کشت‌های مایعی ایجاد شود که بعداً برای رنگ آمیزی استفاده می‌شوند. رنگ آمیزی آلبرت فقط به عنوان یک رنگ آمیزی مثبت برای باکتری عمل می‌کند. به عنوان یک رنگ آمیزی افتراقی فقط گرانول‌های ولوتین را رنگ می‌کند، بنابراین باکتری‌هایی که این دانه‌ها را ندارند با این روش شناسایی یا رنگ آمیزی نمی‌شوند.
هدف رنگ آمیزی آلبرت
- شناسایی و رنگ آمیزی گرانول‌های متاکروماتیک کورینه باکتریوم دیفتری.
اصول رنگ آمیزی آلبرت
رنگ آمیزی آلبرت روشی برای یافتن اجسام گرانوله متاکروماتیک در کورینه باکتریوم دیفتری است. رنگ آلبرت از دو محلول رنگ آمیزی تشکیل شده است. مانند محلول آلبرت 1 و محلول آلبرت 2. محلول آلبرت 1 از مالاشیت گرین، تولوییدین بلو، اسیدهای استیک و الکل تشکیل شده است. محلول آلبرت 2 از ید و همچنین پتاسیم یدید موجود در آب تشکیل شده است.
برای استفاده از این محلول رنگ آمیزی، هر دو محلول باید با درصد مناسبی از مواد درست شوند تا گرانول‌ها پس از رنگ آمیزی، رنگ مناسبی پیدا کنند.
محلول رنگ آمیزی آلبرت 1 به عنوان عامل رنگ آمیزی عمل می‌کند، در حالی که محلول آلبرت 2 به عنوان یک عنصر یونی عمل می‌کند که رنگهای شیمیایی را به هم متصل می‌کند و آن را نگه می‌دارد تا به میکروارگانیسم بچسبد.
تولوییدین بلو “O” و مالاشیت گرین هر دو رنگهای اساسی با میل ترکیبی بالا برای بافت‌های دارای اجزای اسیدی مانند سیتوپلاسم هستند. PH رنگ آمیزی آلبرت را می‌توان با استفاده از اسید استیک روی 2.8 تنظیم کرد که سپس به محیط مناسبی برای گرانول‌های ولوتین تبدیل می‌شود زیرا pH گرانول‌های ولوتین بسیار اسیدی است.
هنگام استفاده از این رنگ آمیزی روی اسمیر، تولوئیدین بلو O، ذرات ولوتین را رنگ می‌کند و مالاشیت گرین سیتوپلاسم سلول را به رنگ آبی مایل به سبز رنگ می‌کند. در صورت افزودن ید، اثر متاکروماتیک مشهود نیست و گرانول‌ها آبی رنگ به نظر میرسند.
ترکیبات رنگ آمیزی آلبرت
محلول آلبرت 1
| عناصر | مقادیر |
| تولوئیدین بلو | 0.15 gm |
| مالاشیت گرین | 0.20 gm |
| اسید استیک گلاسیال | 1 ml |
| الکل (اتانول 95%) | 2 ml |
محلول آلبرت 2
| عناصر | مقادیر |
| ید | 2 gm |
| پتاسیم یدید (KI) | 3 gm |
آماده سازی محلول
تهیه محلول رنگ آمیزی آلبرت1، در حجم 100 میلی‌لیتر
- 0.1 میلی‌لیتر اسید استیک گلاسیال را در 100 میلی‌لیتر آب اضافه کنید.
- 2 میلی‌لیتر اتانول 95 درصد را در محلول بریزید.
- سپس 0.15 گرم تولوییدین بلو را در محلول حل کنید.
- سپس 0.2 گرم مالاشیت گرین را در محلول حل کنید.
تهیه 300 میلی‌لیتر محلول رنگ آمیزی آلبرت 2
- 2 گرم ید را در 50 میلی‌لیتر آب مقطر حل کنید.
- 250 میلی‌لیتر آب به محلول اضافه کنید.
- 3 گرم پتاسیم یدید را در محلول حل کنید.
فرآیند رنگ آمیزی
به دو مرحله تقسیم می‌شود:
الف. رنگ آمیزی:
- به صورت آسپتیک یکی از حلقه‌های کورنی باکتریوم دیفتری را بردارید.
- یک لکه از رنگ را در مرکز لام شیشه‌ای شفاف قرار دهید.
- حرارت را اعمال کنید تا رنگ آمیزی به آرامی تثبیت شود.
- شیشه اسمیر را روی رک رنگی قرار دهید.
- محلول رنگ آمیزی آلبرت 1 را به اسمیر اضافه کنید و بگذارید 3-5 دقیقه بماند.
- اسلاید باید با فشار ملایمی از آب تمیز شود.
ب. تثبیت
- محلول رنگ آمیزی 2 را اضافه کنید و اجازه دهید 1 دقیقه بماند.
- اسلاید را می‌توان با آب ملایم تمیز کرد.
- لکه را خشک کنید تا لام خشک شود.
- روغن چوب سدر را روی اسمیر بمالید.
- سپس، زیر میکروسکوپ به کمک روغن، نمونه را در 1000x مشاهده کنید.
تفسیر نتایج
گرانول‌های متاکروماتیک به صورت سیاه مایل به آبی رنگ می‌شوند، در حالی که سلول‌های باقی مانده میکروبیوم به رنگ سبز رنگ می‌شوند.
غشای سیتوپلاسمی کورینه باکتریوم دیفتری حاوی گرانول‌های ولوتین معروف به متاکروماتیک است که از ویژگی‌های متمایز این باکتری است. فرآیند رنگ آمیزی که بر پایه محلول‌های آلبرت است، گرانول‌ها را رنگ‌‌دار می‌کند و در نتیجه آنها به صورت نقاط سیاهی به شکل گرد در پایین یک باسیل سبز L یا V شکل ظاهر می‌شوند.
کاربردها
- معمولاً برای شناسایی گرانول‌های متاکروماتیک موجود در میکروارگانیسم‌های عامل ایجاد بیماری مانند کورینه باکتریوم دیفتری استفاده می‌شود.
- به عنوان نوعی رنگ آمیزی افتراقی، به تشخیص کورینه باکتریوم دیفتری از دیفتروئیدهای غیربیماری‌زا بدون گرانول متاکروماتیک کمک می‌کند.
محدودیت‌ها
- برای رنگ آمیزی گرانول متاکروماتیک و تشخیص عدم وجود اجسام انکلوزیونی در غشای سیتوپلاسمی استفاده می‌شود.
سوالات متداول
رنگ آمیزی آلبرت چیست؟
رنگ آمیزی آلبرت نوعی تکنیک رنگ آمیزی است که در میکروبیولوژی برای شناسایی و تمایز بین باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت استفاده می‌شود.
مراحل رنگ آمیزی آلبرت چیست؟
مراحل رنگ آمیزی آلبرت شامل تثبیت حرارتی، رنگ آمیزی اولیه، رنگ زدایی و مشاهده زیر میکروسکوپ است.
رنگ آمیزی آلبرت چگونه انجام می‌شود؟
رنگ آمیزی آلبرت با استفاده از دو رنگ و نوعی رنگ آمیزی اولیه کار می‌کند. رنگ آمیزی اولیه برای رنگ آمیزی سلول‌های باکتریایی استفاده می‌شود.
هدف از رنگ آمیزی آلبرت چیست؟
هدف از رنگ آمیزی آلبرت شناسایی و تمایز بین باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت بر اساس ویژگی‌های رنگ آمیزی آنها است.
رنگهای مورد استفاده در رنگ آمیزی آلبرت چیست؟
رنگهای مورد استفاده در رنگ آمیزی آلبرت معمولاً کریستال ویوله برای رنگ آمیزی اولیه و سافرانین است.
رنگ آلبرت در مقایسه با سایر تکنیک‌های رنگ آمیزی چگونه است؟
رنگ آمیزی آلبرت مشابه سایر تکنیک‌های رنگ آمیزی افتراقی مانند رنگ آمیزی گرم است، اما تفاوت‌های کلیدی دارد. در مقایسه با رنگ آمیزی گرم، راحت‌تر است و به زمان کمتری نیاز دارد، اما اختصاصی نیست و ممکن است اطلاعات زیادی در مورد باکتری مورد مطالعه ارائه ندهد.
مزایای رنگ آمیزی آلبرت چیست؟
از مزایای رنگ آمیزی آلبرت می‌توان به سادگی، هزینه کم و توانایی تمایز بین باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت اشاره کرد.
آیا می‌توان از رنگ آلبرت در کنترل کیفیت آب و غذا استفاده کرد؟
بله، رنگ آلبرت را می‌توان در کنترل کیفیت آب و غذا برای شناسایی وجود باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت که می‌تواند نشان دهنده آلودگی باشد استفاده کرد.
کاربردهای رنگ آمیزی آلبرت در تحقیقات باکتریایی چیست؟
کاربردهای رنگ آمیزی آلبرت در تحقیقات باکتریایی شامل مطالعه مورفولوژی، طبقه بندی و شناسایی باکتری‌ها و همچنین بررسی رشد باکتری و فرآیندهای متابولیک است.
هنگام انجام رنگ آمیزی آلبرت چه اقداماتی باید رعایت شود؟
اقدامات احتیاطی که باید هنگام انجام رنگ آمیزی آلبرت انجام شود شامل پوشیدن دستکش و لباس مناسب، استفاده از هود برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی و دور ریختن مواد استفاده شده برای جلوگیری از آلودگی است.
همچنین بخوانید:
- انواع رنگ‌آمیزی مورد استفاده در میکروبیولوژی
- کورینه باکتریوم دیفتری (C. Diphtheriae): زیستگاه، مورفولوژی، ویژگی‌ها و بیماری‌زایی
- محیط کشت لوفلر (Loeffler Medium): ترکیب، اصول، روش آماده‌سازی، نتایج و موارد استفاده
- رنگ آمیزی تریکروم ویتلی (Wheatley Trichrome Staining): تعریف، اصول، روش و تفسیر نتایج
مترجم: معصومه قریبی ششده
