بحران جهانی نزدیک بینی
شیوع نزدیکبینی (myopia) در کودکان و نوجوانان از سال 1990 سه برابر شده و پیشبینی میشود تا سال 2050 به 40 درصد برسد. عواملی مانند جنسیت، شهرنشینی و سطح تحصیلات، نرخهای بالاتر این بیماری را تشدید میکنند. همهگیری COVID-19 ممکن است این روند را بدتر کرده باشد، بهویژه در آسیا که انتظار میرود بالاترین شیوع را داشته باشد.
یکی از دلایل اصلی افزایش شیوع نزدیک بینی در این مناطق، افزایش زمان صرف شده برای فعالیتهای داخل خانه و استفاده طولانی مدت از وسایل دیجیتال است. این موضوع به دلیل فشار زیاد به چشمها هنگام کار با صفحه نمایشهای الکترونیکی، بهویژه در میان جوانان، تشدید میشود.
این وضعیت در حال حاضر حدود یک سوم از کودکان و نوجوانان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. عوامل تأثیرگذار اصلی شامل جنسیت زن، زندگی در آسیای شرقی یا مناطق شهری و سطح تحصیلات هستند. علاوه بر این، دسترسی کمتر به فعالیتهای بیرون از خانه و فضای باز در این مناطق نیز ممکن است به تشدید این مشکل کمک کند.
بر اساس یک تحلیل جامع از دادههای موجود که در British Journal of Ophthalmology منتشر شده است، انتظار میرود تعداد موارد نزدیک بینی در میان کودکان و نوجوانان تا سال 2050 از 740 میلیون نفر فراتر رود. یافتهها نشان میدهند که جنسیت زن، زندگی در مناطق شهری یا آسیای شرقی و سطح تحصیلات همه بهعنوان عوامل کلیدی در شیوع این بیماری نقش دارند.
نزدیکبینی: یک نگرانی رو به رشد برای سلامت عمومی
نزدیکبینی (myopia)، که به معنای مشکل در دیدن اشیاء از فاصله دور است، معمولاً از اوایل کودکی شروع میشود و با افزایش سن بدتر میشود، محققان توضیح میدهند. این مشکل بهویژه در جنوب شرق آسیا بهعنوان یک نگرانی بزرگ برای سلامت عمومی مطرح شده است. همچنین افزایش استفاده از وسایل دیجیتال مانند تلفنهای هوشمند و تبلتها در میان کودکان و نوجوانان، بهویژه در مناطق شهری، ممکن است یکی از عوامل مؤثر در افزایش شیوع نزدیکبینی باشد. مدت زمان زیاد سپری شده در داخل خانه و کاهش فعالیتهای خارج از منزل نیز به تشدید این مشکل کمک میکند.
اما آخرین بررسی جهانی از شیوع این بیماری فقط تا سال 2015 انجام شده بود. برای بهدست آوردن تصویری بهروزتر و با هدف اطلاعرسانی به سیاستهای بهداشتی و تلاشهای پیشگیرانه، محققان شیوع کنونی و آینده نزدیکبینی تا سال 2050 در میان کودکان 5 تا 19 ساله را تخمین زدند. این نوع تحقیقات میتواند به دولتها و مؤسسات بهداشتی در تدوین راهبردهایی برای کاهش شیوع این بیماری کمک کند.
آنها از تمامی تحقیقات و گزارشهای دولتی مرتبط، که تا ژوئن 2023 منتشر شده بودند، استفاده کردند. مجموعاً 276 مطالعه، شامل 5,410,945 کودک و نوجوان و 1,969,090 مورد نزدیکبینی، از 50 کشور در آسیا، اروپا، آفریقا، اقیانوسیه، آمریکای شمالی و لاتین را بررسی کردند.
آنها دادهها را از تمام این مطالعات جمعآوری کرده و متغیرهای جغرافیایی، زمانی و دیگر عوامل را در نظر گرفتند. تحلیل آنها نشان داد که شیوع کلی نزدیکبینی از 1990 تا 2023 بیش از سه برابر شده است، بهطوری که از 24٪ در سالهای 1990-2000 به 25٪ در 2001-10، سپس با افزایش شدیدتری به 30٪ در 2011-19 و 36٪ در 2020-23 رسیده است، معادل با تقریباً 1 کودک یا نوجوان از هر 3 نفر. این روند رو به افزایش احتمالاً ادامه خواهد یافت، مگر اینکه اقدامات پیشگیرانه مناسبی اتخاذ شود.
در حالی که شیوع در نوجوانان بیشتر از کودکان بود و در سالهای 2020–23 به 54٪ رسید، افزایش مطلق نزدیکبینی در میان کودکان از 1990 تا 2023 تقریباً دو برابر نوجوانان بود. این نشاندهنده نیاز فوری به مداخلات در دوران کودکی است تا از بدتر شدن شرایط جلوگیری شود.
شیوع نزدیکبینی بهطور قابل توجهی در کشورهای با درآمد پایین تا متوسط بیشتر از کشورهای با درآمد بالا بود و بین سالهای 1990 تا 2023، بیشترین شیوع در ژاپن و کمترین در پاراگوئه ثبت شد.
تفاوتهای منطقهای و جمعیتی
برخی عوامل با شیوع بیشتر نزدیکبینی مرتبط بودند، بهویژه اقامت در شرق آسیا (35%) یا مناطق شهری (29%)، جنسیت زن (34%)، نوجوانی (47%) و تحصیلات دبیرستانی (46%). بر اساس ارقام و روندها تا سال 2023، شیوع جهانی نزدیکبینی تا سال 2050 پیشبینی میشود که به حدود 40% برسد، که معادل بیش از 740 میلیون مورد است، در حالی که این عدد برای سال 2030 حدود 600 میلیون مورد تخمین زده میشود.
انتظار میرود که این شیوع در میان دختران و زنان جوان بیشتر از پسران و مردان جوان باشد: 33% در مقابل 31% در سال 2030؛ 40% در مقابل 35.5% در سال 2040؛ و 42% در مقابل 37.5% در سال 2050. همچنین انتظار میرود که شیوع نزدیکبینی در نوجوانان 13 تا 19 سال بیشتر از کودکان 6 تا 12 سال باشد، با نرخهای پیشبینی شده 43% در مقابل 21% در سال 2030، 49% در مقابل 24% در سال 2040، و 52.5% در مقابل 27.5% در سال 2050.
انتظار میرود که کشورهای با درآمد پایین و متوسط شیوع بالاتری نسبت به کشورهای با درآمد بالا داشته باشند، با نرخ پیشبینی شده 41% تا سال 2050. بهویژه، انتظار میرود که آسیا بالاترین شیوع را داشته باشد، با نرخهای 52% در سال 2030، 62% در سال 2040 و 69% در سال 2050. محققان پیشنهاد میدهند که همهگیری COVID-19 ممکن است نقشی در افزایش شدید پس از سال 2020 داشته باشد. آنها مینویسند: «شواهد جدید نشان میدهد که ممکن است ارتباطی بین همهگیری و تسریع در وخامت بینایی در میان جوانان وجود داشته باشد.»
بهعنوان توضیحی برای تفاوتهای جغرافیایی، آنها پیشنهاد میکنند که مردم در شرق و جنوب آسیا رشد اقتصادی سریعی را تجربه کردهاند که با افزایش شدید شیوع نزدیکبینی همراه بوده است. آنها مینویسند: «شیوع بالای نزدیکبینی که در جمعیت آسیایی، بهویژه در میان کودکان مشاهده شده، ممکن است به نابرابریهای نژادی دیده شده کمک کند.»
آنها اضافه میکنند: «علاوه بر این، همبستگی بین مدت زمان تحصیل و بروز نزدیکبینی مشاهده شده است، و این نشان میدهد که شروع زودهنگام آموزش رسمی در برخی از کشورهای شرق آسیا میتواند بهعنوان یک عامل مؤثر عمل کند.»
«از طرف دیگر، جمعیتهای آفریقایی شیوع کمتری از نزدیکبینی دارند که احتمالاً به دلیل نرخ پایینتر سواد و شروع دیرتر آموزش رسمی است که معمولاً بین سنین 6 تا 8 سال برای بیشتر کودکان رخ میدهد».
تفاوتهای جنسیتی و توصیههای بهداشتی عمومی
محققان همچنین پیشنهاد میکنند که تفاوتهای جنسی در شیوع ممکن است به این دلیل باشد که دختران سریعتر از پسران به بلوغ میرسند و تمایل دارند زمان کمتری را در فضای باز بگذرانند و بیشتر در فعالیتهای نزدیکبرد مشغول شوند. این عوامل ممکن است به افزایش نزدیکبینی در میان دختران کمک کند.
علاوه بر این، تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی، از جمله تاکید بر تحصیلات و استفاده بیشتر از دستگاههای دیجیتالی، ممکن است نقش مهمی در شیوع بالاتر نزدیکبینی در میان زنان داشته باشد. آنها توصیه میکنند که همه کودکان و نوجوانان باید فعالیت بدنی بیشتری داشته باشند و زمان استفاده از وسایل الکترونیکی کاهش یابد تا از پیشرفت نزدیکبینی جلوگیری شود.
محققان به محدودیتهای مختلف در یافتههای خود اذعان دارند، از جمله کیفیت متغیر و تفاوتهای قابل توجه در طراحی و روششناسی مطالعاتی که در تحلیل آنها مورد استفاده قرار گرفتهاند. همچنین تعاریف و ارزیابیهای نزدیکبینی بهطور گستردهای متفاوت بود و این میتواند نتایج نهایی را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو، تاکید بر یکپارچهسازی روشهای ارزیابی و پژوهشهای بیشتر در این حوزه ضروری است.
آنها مینویسند: «با وجود این محدودیتهای شناخته شده، با توجه به اندازه بزرگ نمونهها، تخمینهای ما از شیوع نزدیکبینی نزدیک به ارقام دقیق است»، و اضافه میکنند: «ضروری است که به این نکته توجه کنیم که نزدیکبینی ممکن است در آینده به یک معضل بهداشت جهانی تبدیل شود و باید تدابیری برای مقابله با آن اندیشیده شود، از جمله اقدامات پیشگیرانه و آموزش عمومی درباره اهمیت مراقبتهای چشمی.»
همچنین بخوانید:
- مراقب نور آبی باشید، آسیبهای آن با افزایش سن بیشتر خواهد شد
- سرطان چشم (Eye Cancer) چیست؟ علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری
- نگاه به آینده: اسکن چشم نشانگرهای بیماری پارکینسون را 7 سال زودتر آشکار میکند
- ایمپلنتهای چشمی با قدرت بازگرداندن بینایی!
مترجم: محمد صادق محمودی لرد