اطلاعات عمومی
اتوآنتی بادی چه هستند؟
اتوآنتی‌بادی چیست؟ از دست دادن توانایی سیستم ایمنی برای تمایز بین آنتی ژن های خودی و غیر خودی علت اصلی ایجاد اتوآنتی‌بادی است. خود آنتی‌ژن‌هایی که بر علیه آنها اتوآنتی‌بادی‌ها تولید میشوند، عمدتاً شامل پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها یا اسیدهای نوکلئیک هستند. این آنتی ژن‌ها می‌توانند سلول‌های یک بافت باشند یا در همه انواع سلولی یافت شوند.
در نگاه بالینی، سطح اتوآنتی‌بادی سرم به یک نشانگر تشخیصی قوی برای بیماری‌های خودایمنی تبدیل شده است. علاوه بر بیماری‌های خودایمنی، اتوآنتی‌بادی‌ها را می‌توان در نمونه سرم افرادی که از سرطان رنج می‌برند یا آسیب بافتی شدید دارند، شناسایی کرد.
متداول‌ترین روش‌هایی که برای تشخیص سطوح اتوآنتی‌بادی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از: سنجش ایمونوفلورسانس غیرمستقیم، رادیوایمونواسی، سنجش ایمونوسوربنت متصل به آنزیم، ایمونواسی کمی لومینسانس و ایمونوبلات.
اتوآنتی‌بادی‌ها را می‌توان در افراد سالم نیز یافت، جایی که مستقل از تقویت سیستم ایمنی در برابر آنتی‌ژن‌ها ساخته میشوند. به همین دلیل، این آنتی‌بادی‌ها، اتوآنتی‌بادی طبیعی نامیده میشوند که دارای طیف وسیعی از واکنش پذیری در برابر مهاجمان خارجی (میکروارگانیسم‌ها) و خود آنتی ژن هستند.
در بخش بسیار کوچکی از افراد سالم، این اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی در نهایت باعث ایجاد بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید میشوند.
اتوآنتی بادی
اتوآنتی‌بادی‌ها چگونه تولید میشوند؟
اتوآنتی‌بادی‌ها در نتیجه اختلال در سیستم‌های تحمل مرکزی و محیطی تولید میشوند که در نهایت منجر به بلوغ و تمایز لنفوسیت‌های B که مولد آنتی‌بادی می‌شود.
لنفوسیت‌های B که اتوآنتی‌بادی‌هایی با میل بالای اتصال به آنتی ژن تولید می‌کنند یا حذف میشوند یا از نظر عملکردی غیرفعال میشوند، در حالی که لنفوسیت‌های B که اتوآنتی‌بادی‌هایی با میل اتصال کمی تولید می‌کنند از فرآیند انتخاب فرار کرده و به فرآیند بلوغ ادامه می‌دهند.
اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی عمدتاً از لنفوسیت‌های B-1 (CD5+) که فراوان‌ترین سلول‌های B در مجموعه نوزادان هستند، و لنفوسیت‌های B بالغ غیر گردشی (لنفوسیت‌های ناحیه B حاشیه‌ای) تولید میشوند. لنفوسیت‌های B-1 با توانایی ارائه آنتی ژن موثر می‌توانند نقش مهمی در تولید اتوآنتی‌بادی‌های بیماری زا در بیماری‌های خود التهابی مختلف ایفا کنند.
وظایف اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی چیست؟
اتوآنتی‌بادی های طبیعی در درجه اول IgM چند واکنشی با میل ترکیبی کم تا متوسط در برابر انواع آنتی ژن‌های بیگانه هستند. به دلیل طیف وسیعی از واکنش در برابر آنتی ژن‌های میکروبی، اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی اولین خط دفاعی در برابر عفونت را فراهم می‌کنند. علاوه بر این، با از بین بردن پروتئین‌ها و لیپیدهای اکسید شده و سلول‌های مرده از التهاب جلوگیری می‌کنند.
با اتصال غیر اختصاصی خود آنتی‌ژن‌ها و با میل ترکیبی کم، اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی می‌توانند از واکنش قوی کلون‌های واکنش‌پذیر خود با خود آنتی‌ژن جلوگیری کنند. به این ترتیب اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی می‌توانند هموستاز سیستم ایمنی را حفظ کنند.
توالی‌های DNA نوترکیب V(D)J بدون جهش یا با حداقل جهش، اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی را کد گذاری می‌کنند. به دلیل توانایی آنها در واکنش با آنتی ژن‌های خودی، اتوآنتی‌بادی‌های طبیعی می‌توانند پاسخ‌های خودایمنی را آغاز کنند و الگوهایی برای ایجاد اتوآنتی‌بادی‌های بیماری زا با میل ترکیبی بالا از طریق هیپر جهش سوماتیک و DNA نوترکیب ارائه دهند.
چگونه اتوآنتی‌بادی‌های بیماری زا باعث ایجاد بیماری‌های خود ایمنی میشوند؟
حدود 2.5 درصد از بیماری‌های خودایمنی بخاطر اتوآنتی‌بادی‌ها ایجاد می‌شود. اتوآنتی‌بادی‌های بیماری زا از مکانیسم‌های خاص و متمایز مختلفی برای ایجاد پاتوژنز بیماری استفاده می‌کنند.
تحریک گیرنده با واسطه اتوآنتی‌بادی
در بیماری گریوز، اتوآنتی‌بادی‌های ایجاد شده علیه گیرنده هورمون محرک تیروئید (TSH) عملکرد TSH را تقلید و تولید هورمون‌های تیروئید (T3 و T4) را تحریک کرده که منجر به پرکاری تیروئید می‌شود. در گواتر آتروفیک، به جای تحریک گیرنده TSH، اتوآنتی‌بادی‌ها می‌توانند از طریق مهار رقابتی از اتصال TSH به گیرنده آن جلوگیری کرده و منجر به کم کاری تیروئید شود.
در اسکلروز سیستمیک، اتوآنتی‌بادی‌های تولید شده علیه گیرنده آنژیوتانسین II نوع 1 و گیرنده اندوتلین-1 نوع A حساسیت گیرنده را به لیگاندهای مربوطه افزایش داده که منجر به افزایش فعال شدن مولکول‌های سیگنالینگ (ERK1/2، PKC-alpha، AP1 و NFkB) می‌شود.
اختلال در انتقال عصبی با اتوآنتی‌بادی
در میاستنی گراویس، اتوآنتی‌بادی‌های تولید شده علیه گیرنده استیل کولین روی غشای عضلانی پس سیناپسی باعث فعال شدن آبشار سیگنالی و تشکیل کمپلکس حمله غشایی شده که منجر به آسیب به غشای پس سیناپسی می‌شود.
در انسفالیت گیرنده ضد N-متیل D-آسپارتات (NMDA)، بیان گیرنده‌های NMDA در تراتوم تخمدان به همراه سایر آبشارهای سیگنالینگ منجر به تشکیل اتوآنتی‌بادی علیه گیرنده از طریق لنفوسیت‌های B و T اختصاصی آنتی ژن می‌شود. با این حال، این اتوآنتی‌بادی‌ها به دلیل وجود سد خونی مغزی نمی‌توانند به سیستم عصبی مرکزی برسند.
در عوض، سایر محرک‌های ثانویه، مانند عفونت سیستمیک، در نهایت باعث انتقال لنفوسیت‌های B و T در مغز میشوند. در نتیجه، غلظت اتوآنتی‌بادی به طور قابل توجهی در مغز افزایش می‌یابد که منجر به اختلال در مکانیسم جبران عصبی، از دست دادن گیرنده NMDA سطحی و به دنبال آن باعث بروز علائم عصبی می‌شود.
مرگ سلولی ناشی از اتوآنتی‌بادی
در کم خونی همولیتیک خودایمنی، تخریب گلبول‌های قرمز یا پلاکت‌ها توسط اتوآنتی‌بادی‌ها به ترتیب باعث ایجاد کم خونی یا کمبود پلاکت می‌شود.
التهاب به دلیل اتوآنتی‌بادی
در بیماری‌های پمفیگوئید، اتوآنتی‌بادی‌های تولید شده علیه پروتئین‌های پیوند پوستی-اپیدرمی باعث جدا شدن درم و اپیدرم و انتشار واسطه‌های پیش التهابی میشوند. این واسطه‌ها از طریق یک سری از آبشارهای سیگنالی، تولید گونه‌های فعال اکسیژن را القا کرده که متعاقباً باعث تشکیل تاول و التهاب پوست می‌شود.
در آرتریت روماتوئید، اتوآنتی‌بادی‌ها در مفاصل رسوب کرده که به نوبه خود ماکروفاژها و ماست سل‌های ساکن بافت را فعال کرده و منجر به ترشح سیتوکین‌ها و کموکاین‌های التهابی می‌شود. این واسطه‌های پیش التهابی بیشتر باعث جذب نوتروفیل‌ها و مونوسیت‌ها از گردش خون شده که منجر به التهاب مفرط مفاصل می‌شود.
مترجم: امید آهنگریان ابهری
مطالعه صدها مطلب علمی در حوزه بیولوژی
آرشیو جدیدترین خبرهای روز دنیای بیولوژی
