آزمایش سنجش تری گلیسرید در خون

تری گلیسرید ها همانطور که از نامشان پیداست ترکیبی از گلیسرول و سه اسید چرب هستند. اگر به جای یکی از اسیدهای چرب در ساختار یک مولکول فسفات متصل باشد، آن وقت فسفاتیدیل دی گلیسرول تشکیل میشود که عمدتاً در تشکیل غشاهای سلول نقش دارند. اما، خود تری گلیسرید، بیشتر نقش ذخیرهای دارد و بعنوان منبع اسیدهای چرب و گلیسرول در بدن در سلولهای موجود در هر بافت ذخیره میشود. تری گلیسریدهای موجود در بدن یا از طریق روده بصورت اسید چب و گلیسرول وارد بدن میشوند یا اینکه توسط بافتهایی مثل روده، بافت چربی و کبد سنتز میگردند. گلیسرول یا از طریق مواد غذایی یا از طریق واسطه های مسیر گلیکولیز درون بدن برای تولید تری گلیسریدها تامین میشود. اسیدهای چرب نیز یا از طریق غذا وارد بدن میشوند یا اینکه توسط کمپلکس آنزیمی اسیدچرب سنتاز درون سلولها تولید میشوند. تری گلیسریدها عمدتاً درون سلولهای بافت چربی ذخیره میشوند و هرگاه نیاز باشد، تحت تاثیر آنزیم لیپازیا تجزیه کننده لیپیدها به اسیدهای چرب و تری گلیسرید تجزیه میشوند.

اسیدهای چرب در میتوکندری سلولهایی که به انرژی نیاز دارند در مسیر بتااکسیداسیون، اکسید شده و تولید ATP میکنند. بطور کلی گفته میشود که اسیدهای چرب بیش از مولکول گلوکز انرژی تولید میکنند که این ویژگی به دلیل تعداد کرین بیشتر و بعضاً نوع پیوندهای موجود در ساختار اسیدهای چرب است.

گلیسرول نیز میتواند برای تولید مجدد تری گلیسریدها مصرف شود یا اینکه آن هم برای تولید انرژی وارد مسیرهای کاتابولیسمی گردد. تری گلیسریدها برای اینکه بتوانند از بافت چربی به سایر بافتها، مثل کبد، انتقال پیدا کنند باید از طریق جریان خون به سایر بافتها برسند. لیکن، تری گلیسریدها در آب نا محلول هستند و برای انتقال آنها از بافت چربی به بافتهای دیگر لازم است تا با پروتئینها پیوند برقرار نمایند. لذا، تری گلیسریدها نیز همانند کلسترول بصورت لیپوپروتئینها در خون نقل و انتقال مییابند. غلظت بالای تری گلیسریدها در خون که عمدتاً بصورت لیپوپروتئین هستند نشان دهنده اختالل در مسیر متابولیسم چربی هاست.یعنی، اگر تولید این چربیها در بدن بالا باشد یا مصرف آنها کم بوده و درنتیجه غلظت آنها در جریان خون بالا باقی مانده باشد، این امر نشاندهنده اختالل متابولیسم چربیهاست.

اندازه گیری غلظت تری گلیسریدها شاخصی از وضعیت متابولیسم چربیها در بدن است. هرقدر غلظت این نوع چربیها در جریان خون باالتر باشد، فرد به میزان بیشتری در معرض خطر بیماریهای قلبی-عروقی خواهد بود. لذا، سنجش تری گلیسریدها، در کنار سنجش کلسترول و لیپوپروتئینها شاخصی برای تعیین میزان خطر بیماریهای قلبی-عروقی و اختالل متابولیسم چربیها میباشد. غلظت بالای تری گلیسریدها در خون را اصطالحاً هیپرتریگلیسریدمی، و غلظت بیش از حد پائین تری گلیسریدها در خون را اصطالحاً هیپوتری گلیسریدمی میگویند. در حالت هیپرتری گلیسریدمی فرد نیازمند رعایت رژیم غذایی و در موارد بسیار شدید نیازمند دریافت داروهای کاهش دهنده چربی خون است. در افراد دیابتی ممکن است اختالل متابولیسم چربیها نیز مشاهده شود که این امر ناشی از عدم تامین انرژی توسط قند و بعوض آن سوخت هرچه بیشتر اسیدهای چرب حاصل از تری گلیسریدهاست. در موارد شدید ممکن است در بیمار دیابتی حالت اسیدوز ایجاد میشود و حیات فرد را تهدید نماید، زیرا، اکسیداسیون اسیدهای چرب میتواند منجر به تولید کتواسیدها شود.

روش کار آزمایش سنجش تری گلیسرید ها:

امروزه برای سنجش تری گلیسریدها نیز از روشهای آنزیم استفاده میشود. شکل زیر روند و واکنشهای بیوشیمیایی سنجش تری گلیسریدها را نشان میدهد. هر مولکول تری گلیسرید که کمپلکس گلیسرول با 0 اسید چرب است تحت تاثیر آنزیم لیپاز به گلیسرول و 0 اسید چرب تجزیه میشود. سپس، گلیسرول تحت تاثیر آنزیم گلیسرول کیناز به گلیسرول 0-فسفات تبدیل میشود. آنزیم دیگری بنام گلیسرول 0-فسفات اکسیداز، گلیسرول -0- فسفات را اکسید کرده وایجاد دی هیدروکسی استون فسفات و H2O2 مینماید. ادامه واکنش، همانند واکنشهای ذکر شده برای گلوکز و کلسترول است.

مطالعات بیشتر در بخش راهنمای علمی سایت