درجه سرطان سینه (Breast Cancer Grade) قسمت دوم

درجه سرطان سینه (Breast Cancer Grade)

دانستن درجه سرطان سینه برای درک سرعت رشد و گسترش آن مهم است.

درجه سرطان سینه چیست؟

سلول‌های سرطانی زمانی که از پستان خارج شده و در آزمایشگاه بررسی می‌شوند، درجه داده می‌شوند. درجه بر اساس این است که سلول‌های سرطانی چقدر شبیه سلول‌های طبیعی هستند. درجه برای کمک به پیش ‌بینی نتیجه شما (چشم انداز) و کمک به تشخیص اینکه چه درمان‌هایی ممکن است بهترین کارایی را داشته باشند، استفاده می‌شود.

یک عدد درجه پایین (درجه 1) معمولاً به این معنی است که سرطان کندتر رشد می‌کند و احتمال انتشار آن کمتر است.

یک عدد درجه بالا (درجه 3) به معنای سرطان با رشد سریع‌تر بوده که احتمال گسترش آن بیشتر است.

یک عدد درجه متوسط ​​(درجه 2) به این معنی است که سرطان سریع تر از سرطان درجه 1 اما کندتر از سرطان درجه 3 رشد می‌کند.

درجه بندی سلول‌های سرطان سینه مهاجم

سه ویژگی سلول سرطان سینه مهاجم مورد مطالعه قرار گرفته و به هر یک امتیاز داده می‌شود. سپس امتیازها به یکدیگر اضافه می‌شوند تا عددی بین 3 تا 9 بدست آید که برای گرفتن نمره 1، 2 یا 3 استفاده می‌شود که در گزارش آسیب شناسی شما ذکر شده است. گاهی اوقات به جای اعداد، از اصطلاحات خوب متمایز شده، با تمایز متوسط و کم تمایز یافته برای توصیف نمره استفاده می‌شود:

• درجه 1 یا به خوبی متمایز شده (نمره 3، 4 یا 5): سلول‌ها کندتر رشد می‌کنند و بیشتر شبیه سلول‌های طبیعی پستان هستند.
• درجه 2 یا با تمایز متوسط ​​(نمره 6 و 7): سلول‌ها با سرعت رشد می‌کنند و شبیه سلول‌ها در حالتی بین درجه 1 و 3 هستند.
• درجه 3 یا دارای تمایز ضعیف (نمره 8 و 9): سلول‌های سرطانی بسیار متفاوت از سلول‌های طبیعی به نظر می‌رسند و احتمالاً سریع تر رشد و گسترش خواهند یافت.

داشتن اطلاعات در مورد گزارش‌های پاتولوژی می‌تواند به شما در درک جزئیات سرطان سینه کمک کند.

درجه بندی کارسینوم مجرای درجا (DCIS)

DCIS همچنین بر اساس غیر طبیعی بودن سلول‌های سرطانی درجه بندی شده و دارای سیستم درجه بندی مشابهی است که برای سرطان مهاجم سینه استفاده می‌شود (به مباحث بالا مراجعه کنید).

• DCIS درجه 1 یا درجه پایین: سلول‌ها کندتر رشد می‌کنند و بیشتر شبیه سلول‌های طبیعی پستان هستند. این سلول‌ها تمایل دارند گیرنده‌های استروژن و پروژسترون (ER-مثبت و PR مثبت) داشته باشند.
• درجه 2 یا متوسط: سلول‌ها با سرعت رشد می‌کنند و شبیه سلول‌ها در حالتی بین درجه 1 و 3 هستند.
• درجه 3 یا درجه بالا: سلول‌های سرطانی بسیار متفاوت از سلول‌های طبیعی به نظر می‌رسند و سریع تر رشد می‌کنند. این سلول‌ها تمایل دارند گیرنده‌های استروژن و پروژسترون (ER-منفی و PR-منفی) نداشته باشند. اغلب احتمال بیشتری وجود دارد که DCIS درجه بالا به سرطان سینه مهاجم تبدیل شود.

نکروز (نواحی سلول‌های سرطانی مرده یا در حال مرگ) نیز ذکر شده است. اگر نکروز وجود داشته باشد، به این معنی است که تومور به سرعت در حال رشد است. اگر مجرای سینه با سلول‌های مرده و در حال مرگ پر شده باشد، ممکن است اصطلاح کمدونکروز (comedo necrosis) به کار رود. comedo necrosis اغلب با درجه بالایی از DCIS مرتبط است و شانس بیشتری برای تبدیل شدن به سرطان مهاجم پستان دارد.

پلوئیدی سرطان سینه (Breast Cancer Ploidy) و تکثیر سلولی

یافتن اطلاعات بیشتر در مورد DNA در سلول‌های سرطان سینه می‌تواند به پیش بینی سرعت تقسیم و رشد سلول‌های سرطانی کمک کند.

پلوئیدی چیست و به چه معناست؟

پلوئیدی سلول‌های سرطانی به مقدار DNA موجود در‌ آن‌ها اشاره دارد.

• اگر مقدار طبیعی DNA در سلول‌ها وجود داشته باشد، گفته می‌شود که‌ آن‌ها دیپلوئید (diploid) هستند. این سرطان‌ها تمایل به رشد و انتشار کندتری دارند.
• اگر مقدار DNA غیر طبیعی باشد، به سلول‌ها آنیوپلوئید (aneuploid) می‌گویند. این سرطان‌ها تهاجمی تر هستند.‌ آن‌ها همچنین تمایل به رشد و گسترش سریع تری دارند.

آزمایشات پلوئیدی ممکن است به پی بردن به نتایج دراز مدت کمک کند اما به ندرت دوره درمان را تغییر می‌دهند و اختیاری در نظر گرفته می‌شوند.‌ آن‌ها معمولاً به عنوان بخشی از روند یک فرآیند معمول سرطان سینه توصیه نمی‌شوند.

تکثیر سلولی چیست؟

تکثیر سلولی سرعتی است که یک سلول سرطانی DNA خود را کپی می‌کند و به 2 سلول تقسیم می‌شود. اگر سلول‌های سرطانی با سرعت بیشتری تقسیم شوند، به این معنی است که سرطان سریع تر رشد می‌کند یا تهاجمی تر است.

با انجام تست Ki-67 می‌توان میزان تکثیر سلول‌های سرطانی را تخمین زد. در برخی موارد، آزمایش Ki-67 برای اندازه گیری تکثیر سلولی ممکن است برای کمک به برنامه ریزی روند درمان یا تخمین نتایج  دوره درمان استفاده شود. اما نتایج آزمایش بسته به مواردی مانند آزمایشگاهی که آزمایش را انجام می‌دهد، روش آزمایش و قسمتی از تومور که تحت آزمایش قرار می‌گیرد،‌ می‌تواند متفاوت باشد.

روش دیگر برای تعیین تقسیم سلولی، کسر فاز S است که درصد سلول‌های موجود در یک نمونه است که در آن زمان DNA خود را هنگام آماده شدن برای تقسیم به 2 سلول جدید کپی می‌کنند.

اگر کسر فاز S یا شاخص نشانه گذاری Ki-67 بالا باشد، به این معنی است که سلول‌های سرطانی با سرعت بیشتری تقسیم می‌شوند.

وضعیت گیرنده هورمون سرطان سینه

سلول‌های سرطان سینه که در طی بیوپسی یا جراحی خارج می‌شوند، برای بررسی اینکه آیا پروتئین‌های خاصی دارند – که گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون هستند – آزمایش می‌شوند. هنگامی که هورمون‌های استروژن و پروژسترون به این گیرنده‌ها متصل می‌شوند، سرطان را تحریک می‌کنند تا رشد کند. سرطان‌ها را بر اساس داشتن یا نداشتن این گیرنده‌ها (پروتئین‌ها) گیرنده هورمونی مثبت یا گیرنده هورمونی منفی می‌نامند. دانستن وضعیت گیرنده هورمونی در تصمیم گیری برای انتخاب گزینه‌های درمانی مهم است.

از پزشک خود در مورد وضعیت گیرنده هورمونی خود و معنای آن برای شما سوال کنید.

گیرنده‌های استروژن و پروژسترون چیستند؟

گیرنده‌ها پروتئین‌هایی در داخل یا روی سلول‌ها هستند که می‌توانند به مواد خاصی در خون بچسبند. سلول‌های طبیعی سینه و برخی از سلول‌های سرطان سینه گیرنده‌هایی دارند که به هورمون‌های استروژن و پروژسترون متصل می‌شوند و برای رشد خود به این هورمون‌ها نیاز دارند.

سلول‌های سرطان سینه ممکن است یکی، هر دو یا هیچ یک از این گیرنده‌ها را نداشته باشند.

• ER مثبت: سرطان‌های سینه که گیرنده‌های استروژن دارند، سرطان‌های ER مثبت (یا ER+) نامیده می‌شوند.
• PR مثبت: سرطان‌های سینه با گیرنده‌های پروژسترون را سرطان‌های PR مثبت (یا PR+) می‌نامند.
• گیرنده هورمونی مثبت: اگر سلول سرطانی دارای یک یا هر دو گیرنده فوق باشد، ممکن است از اصطلاح سرطان پستان مثبت گیرنده هورمونی (که هورمون مثبت یا HR+ نیز نامیده می‌شود) استفاده شود.
• گیرنده هورمونی منفی: اگر سلول سرطانی گیرنده استروژن یا پروژسترون نداشته باشد، گیرنده هورمون منفی نامیده می‌شود (همچنین به آن هورمون منفی یا HR– می‌گویند).

جلوگیری از اتصال هورمون‌های استروژن و پروژسترون به گیرنده‌ها می‌تواند به جلوگیری از رشد و گسترش سرطان کمک کند. داروهایی هستند که می‌توان از آن‌ها برای این کار استفاده کرد.

چرا دانستن وضعیت گیرنده هورمونی مهم است؟

دانستن وضعیت گیرنده‌های هورمونی سرطان به پزشکان کمک می‌کند تا در مورد نحوه درمان آن تصمیم بگیرند. اگر سرطان شما دارای یک یا هر دوی این گیرنده‌های هورمونی باشد، می‌توان از داروهای هورمون درمانی برای کاهش سطح استروژن یا جلوگیری از اثر استروژن بر روی سلول‌های سرطان سینه استفاده کرد. این نوع درمان برای سرطان سینه با گیرنده هورمونی مثبت مفید است اما روی تومورهایی که گیرنده هورمونی منفی هستند (هر دو ER و PR منفی) کار نمی‌کند.

همه سرطان‌های تهاجمی پستان باید برای هر دوی این گیرنده‌های هورمونی روی نمونه بیوپسی یا زمانی که تومور با جراحی برداشته می‌شود، آزمایش شوند. حدود 3 مورد از 4 مورد سرطان سینه حداقل یکی از این گیرنده‌ها را دارند. این درصد در زنان مسن بیشتر از زنان جوان است. DCIS نیز باید از نظر گیرنده‌های هورمونی بررسی شود.

چگونه تومورهای سینه از نظر گیرنده‌های هورمونی آزمایش می‌شوند؟

آزمایشی به نام تست ایمونوهیستوشیمی (IHC یا immunohistochemistry) اغلب برای تعیین اینکه آیا سلول‌های سرطانی گیرنده‌های استروژن و پروژسترون دارند یا خیر استفاده می‌شود. نتایج آزمایش به شما و تیم مراقبت از سرطان در اتخاذ بهترین تصمیمات درمانی کمک می‌کند.

نتایج آزمایش گیرنده هورمونی به چه معناست؟

نتایج آزمایش وضعیت گیرنده هورمونی شما را نشان می‌دهد. اگر حداقل 1 درصد از سلول‌های آزمایش شده دارای گیرنده‌های استروژن و یا پروژسترون باشند، می‌گوید تومور گیرنده هورمونی مثبت است. در غیر این صورت، آزمایش نشان می‌دهد که تومور گیرنده هورمونی منفی است.

سلول‌های سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت (یا هورمون مثبت) دارای گیرنده‌های استروژن (ER) یا پروژسترون (PR) یا هر دو هستند. این سرطان سینه را می‌توان با داروهای هورمون درمانی که سطح استروژن را کاهش می‌دهد یا گیرنده‌های استروژن را مسدود می‌کند، درمان کرد. سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت نسبت به سرطان‌هایی که گیرنده‌های هورمونی منفی هستند کندتر رشد می‌کنند. زنان مبتلا به سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت در کوتاه مدت چشم انداز بهتری دارند اما این سرطان‌ها گاهی ممکن است سال‌ها پس از درمان دوباره عود کنند.

سرطان پستان گیرنده هورمونی منفی (یا هورمون منفی) هیچ گیرنده استروژن یا پروژسترونی ندارد. درمان با داروهای هورمون درمانی برای این سرطان‌ها مفید نیست. این سرطان‌ها سریع تر از سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت رشد می‌کنند. اگر بعد از درمان دوباره عود کنند، این اتفاق اغلب در چند سال اول رخ می‌دهد. سرطان‌های گیرنده هورمونی منفی در زنانی که هنوز یائسگی را سپری نکرده اند بیشتر دیده می‌شود.

سلول‌های سرطان سینه سه گانه منفی گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون نداشته و همچنین پروتئینی به نام HER2 یا مقدار زیادی از آن را نمی‌سازند. این سرطان‌ها در زنان کمتر از 40 سال، سیاه پوست یا دارای جهش در ژن BRCA1 شایع تر هستند. سرطان سینه سه گانه منفی سریع تر از سایر انواع سرطان سینه رشد و گسترش می‌یابد. از آن جایی که سلول‌های سرطانی گیرنده‌های هورمونی ندارند، هورمون درمانی برای درمان این سرطان‌ها مفید نیست و از آن جایی که‌ آن‌ها HER2 زیادی ندارند، داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند نیز مفید نیستند. شیمی درمانی هنوز هم می‌تواند برای این بیماران مفید باشد. برای اطلاعات بیشتر به مبحث سرطان سینه سه گانه منفی مراجعه کنید.

سرطان‌های سه گانه مثبت، ER مثبت، PR مثبت و HER2 مثبت هستند. این سرطان‌ها را می‌توان با داروهای هورمونی و همچنین داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند، درمان کرد.

وضعیت سرطان سینه HER2

برخی از زنان دارای تومورهای سینه با سطوح بالاتر پروتئینی به نام HER2 هستند. این سرطان‌ها سرطان سینه HER2 مثبت نامیده می‌شوند. از پزشک خود در مورد وضعیت HER2 خود و معنای آن برای شما سوال کنید.

HER2 چیست و به چه معناست؟

HER2 پروتئینی است که به رشد سریع سلول‌های سرطان سینه کمک می‌کند. سلول‌های سرطان سینه با سطوح بالاتر از حد طبیعیHER2 ، HER2 مثبت نامیده می‌شوند. این سرطان‌ها نسبت به سرطان‌های پستانی که HER2 منفی هستند، تمایل به رشد و گسترش سریع ‌تر دارند اما احتمال بیشتری دارد که به درمان با داروهایی که پروتئین HER2 را هدف قرار می‌دهند، پاسخ دهند.

همه سرطان‌های تهاجمی پستان باید از نظر HER2 روی نمونه بیوپسی یا زمانی که تومور با جراحی برداشته می‌شود، آزمایش شوند.

چگونه تومورهای سینه برای HER2 آزمایش می‌شوند؟

یا آزمایشی به نام تست ایمونوهیستوشیمی (IHC) یا آزمایش هیبریداسیون درجا فلورسانس (FISH یا fluorescence in situ hybridization) برای تعیین اینکه آیا سلول‌های سرطانی دارای سطح بالایی از پروتئین HER2 هستند یا خیر، استفاده می‌شود.

نتایج آزمایش به چه معناست؟

نتایج آزمایش HER2 شما و تیم مراقبت از سرطان را در اتخاذ بهترین تصمیمات درمانی راهنمایی می‌کند.

مشخص نیست که آیا یکی از آزمایش‌ها دقیق تر از دیگری است یا خیر اما FISH گران تر است و برای دریافت نتایج زمان بیشتری می‌برد. اغلب آزمایش IHC ابتدا انجام می‌شود.

• اگر نتیجه IHC 0 یا 1+ باشد، سرطان HER2 منفی در نظر گرفته می‌شود. این سرطان‌ها به درمان با داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند، پاسخ نمی‌دهند.
• اگر نتیجهIHC 3+ باشد، سرطان HER2 مثبت است. این سرطان‌ها معمولا با داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند درمان می‌شوند.
• اگر نتیجهIHC 2+ باشد، وضعیت HER2 تومور مشخص نیست و «ابهام» نامیده می‌شود. این بدان معناست که وضعیت HER2 باید با FISH آزمایش شود تا نتیجه به طور قطعی تعیین شود.

تومورهای سه گانه منفی سینه، HER2 زیادی ندارند و همچنین گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون ندارند.‌ آن‌ها HER2-، ER– و PR منفی هستند. هورمون درمانی و داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند در درمان این سرطان‌ها مفید نیستند. برای اطلاعات بیشتر به مبحث سرطان سینه سه گانه منفی مراجعه کنید.

تومورهای سینه سه گانه مثبت HER2-، ER– و PR مثبت هستند. این سرطان‌ها با داروهای هورمونی و همچنین داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند، درمان می‌شوند.

آزمایشات بیان ژن سرطان سینه

آزمایش‌های بیان ژن نوعی پزشکی شخصی ‌سازی شده است – راهی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان و تنظیم روند درمان شما.

این آزمایش‌ها بر روی سلول‌های سرطان سینه پس از جراحی یا بیوپسی انجام می‌شوند تا الگوهای تعدادی از ژن‌های مختلف را بررسی کنند. این فرآیند یا آزمایش گاهی اوقات پروفایل بیان ژن (gene expression profiling) نامیده می‌شود.

نتایج آزمایش به چه معناست؟

الگوهای یافت شده می‌توانند به پیش بینی اینکه آیا برای سرطان پستان در مراحل اولیه احتمال بازگشت پس از درمان اولیه وجود دارد یا خیر، کمک می‌کند.

برخی از آزمایش‌ها یا پروفایل ‌سازی بیان ژن می‌تواند به پیش‌ بینی اینکه چه زنانی به احتمال زیاد از شیمی ‌درمانی پس از جراحی پستان سود می‌برند (شیمی ‌درمانی کمکی) کمک کند. این تست‌ها می‌توانند به تصمیم گیری شما نیز کمک کنند. با این حال، این آزمایشات نمی‌توانند به هیچ یک از زنان به طور قطعی بگوید که آیا سرطان او با شیمی درمانی یا بدون آن عود می‌کند.

این آزمایش‌ها همچنان در آزمایش‌های بالینی بزرگ مورد مطالعه قرار می‌گیرند تا درک بهتری از نحوه و زمان بهترین استفاده از‌ آن‌ها داشته باشیم. در ضمن، از پزشک خود بپرسید که آیا این آزمایشات ممکن است برای شما مفید باشد یا خیر.

آزمایشاتی که می‌توانند برای شما یک گزینه باشند

Oncotype DX، MammaPrint و Prosigna نمونه‌هایی از آزمایش‌هایی هستند که مجموعه‌های مختلف ژن‌های سرطان سینه را بررسی می‌کنند تا ببینند آیا شیمی‌ درمانی برای کمک به کاهش خطر بازگشت سرطان (عود) لازم است یا خیر. تست‌های بیشتری در حال توسعه هستند. نوع آزمایشی که استفاده می‌شود به وضعیت شما بستگی دارد. به خاطر داشته باشید که این آزمایش‌ها برای سرطان‌های قرار گرفته در مراحل اولیه استفاده می‌شوند و این آزمایشات در همه موارد مورد نیاز نیست. به عنوان مثال، اگر سرطان سینه پیشرفته باشد، ممکن است واضح باشد که شیمی درمانی نیاز است، حتی بدون آزمایش بیان ژن.

اونکوتایپ DX (Oncotype DX)

تست Oncotype DX برای تومورهای مثبت گیرنده هورمونی مرحله I، II یا IIIa استفاده می‌شود که به بیش از 3 غدد لنفاوی گسترش نیافته و HER2 منفی هستند. همچنین می‌تواند برای DCIS (کارسینوم مجرای در جا یا مرحله صفر سرطان پستان) استفاده شود.

این آزمایش مجموعه‌ای از 21 ژن را در سلول‌های سرطانی از نمونه‌های بیوپسی تومور یا جراحی بررسی می‌کند تا “امتیاز عود” را که عددی بین 0 تا 100 است به دست آورد. این امتیاز نشان ‌دهنده خطر بازگشت سرطان سینه (عود) در 9 سال آینده است – اگر تنها با هورمون درمانی درمان می‌شوید – و همچنین تعیین می‌کند که احتمال اینکه بعد از جراحی از شیمی درمانی بهره مند شوید چقدر است.

برای زنانی که بیش از 50 سال سن دارند و غدد لنفاوی مبتلا به سرطان ندارند:

• نمره پایین (0-25) به معنی خطر کم عود است. اکثر زنان با نمرات عود کم از شیمی درمانی سود نمی‌برند و در صورت درمان با هورمون درمانی نتایج خوبی دارند.
• نمره بالا (26-100) به معنی خطر بالاتر عود است. زنانی که نمرات عود بالایی دارند، احتمالاً از افزودن شیمی درمانی به هورمون درمانی برای کمک به کاهش احتمال عود سرطان سود می‌برند.

برای زنان 50 ساله یا کمتر که غدد لنفاوی مبتلا به سرطان ندارند:

• نمره پایین (0-15) به معنای خطر کم عود است. اکثر این زنان با نمرات عود کم از شیمی درمانی سود نمی‌برند و در صورت درمان با هورمون درمانی نتایج خوبی دارند.
• نمره متوسط ​​(25-16) به این معنی است که برخی از زنان در این گروه ممکن است از افزودن شیمی درمانی به هورمون درمانی برای کاهش خطر عود سرطان سود کمی داشته باشند. در مورد این گزینه‌ها با پزشک خود صحبت کنید.
• نمره بالا (26-100) به معنی خطر بالاتر عود است. زنانی که نمرات عود بالایی دارند، احتمالاً از افزودن شیمی درمانی به هورمون درمانی برای کمک به کاهش احتمال عود سرطان سود می‌برند.

برای زنان 50 ساله یا کمتر که سرطان غدد لنفاوی دارند:

• نمره پایین (0-25) به معنای خطر کمتر عود است، اما زنان در این گروه ممکن است از افزودن شیمی درمانی به هورمون درمانی سود ببرند. گزینه دیگر ممکن است سرکوب تخمدان همراه با تاموکسیفن (tamoxifen) یا یک مهارکننده آروماتاز (aromatase) باشد.
• نمره بالا (26-100) به معنی خطر بالاتر عود است. زنان این گروه احتمالاً از افزودن شیمی درمانی به هورمون درمانی برای کمک به کاهش احتمال بازگشت سرطان سود می‌برند.

MammaPrint

تست MammaPrint می‌تواند برای کمک به تعیین میزان احتمال عود سرطان سینه در نقاط دورتر بدن پس از روند درمان استفاده شود. این می‌تواند برای هر نوع سرطان تهاجمی سینه که 5 سانتی متر (حدود 2 اینچ) یا کوچکتر است و به بیش از 3 غدد لنفاوی گسترش نیافته است، استفاده شود. این آزمایش را می‌توان بدون توجه به سن زن یا هورمون سرطان یا وضعیت HER2 انجام داد.

این آزمایش 70 ژن مختلف را بررسی می‌کند تا مشخص کند سرطان در خطر کم یا خطر زیاد بازگشت (عود) در 10 سال آینده است یا خیر. نتایج آزمایش به صورت «کم خطر» یا «خطر زیاد» نشان داده می‌شود. این آزمایش همچنین به عنوان راهی برای تعیین اینکه آیا زنان خاصی ممکن است از شیمی درمانی سود ببرند، مورد مطالعه قرار گرفته است.

پروسینا (Prosigna)

تست Prosigna می‌تواند برای پیش بینی خطر عود در 10 سال آینده در زنانی که یائسگی  را پشت سر گذاشته اند (پس از یائسگی) و سرطان‌های مهاجم سینه‌ آن‌ها دارای گیرنده هورمونی مثبت و HER2 منفی است، استفاده شود. می‌توان از آن برای آزمایش سرطان‌های قرار گرفته در مرحله اولیه که به غدد لنفاوی گسترش نیافته‌ اند یا سرطان‌های اولیه ای که بیش از ۳ غدد لنفاوی مثبت ندارند، استفاده کرد.

این آزمایش 50 ژن را بررسی می‌کند و نتایج را به عنوان کم، متوسط ​​یا پرخطر طبقه بندی می‌کند.

شاخص سرطان سینه (Breast Cancer Index)

آزمایش شاخص سرطان سینه از زمانی که برای اولین بار تشخیص داده شدید، روی نمونه تومور شما انجام می‌شود. می‌توان از آن برای پیش بینی خطر عود در 5 تا 10 سال پس از تشخیص در زنانی استفاده کرد که سرطان سینه مهاجم‌ آن‌ها گیرنده هورمونی مثبت است و به غدد لنفاوی مجاور گسترش نیافته یا به بیش از 3 غدد لنفاوی گسترش نیافته است. همچنین می‌تواند به پیش ‌بینی اینکه چه کسی ممکن است از هورمون درمانی برای بیش از 5 سال سود ببرد کمک کند.

این آزمایش 11 ژن را بررسی می‌کند و نتایج را به عنوان کم خطر یا پرخطر طبقه بندی می‌کند.

سایر آزمایشات ژنی سرطان سینه، پروتئین و خون

نمونه‌هایی که در طول بیوپسی، آزمایش خون یا سایر آزمایش‌ها جمع ‌آوری شده ‌اند به آزمایشگاه آسیب‌ شناسی فرستاده می‌شوند. یک پاتولوژیست – پزشکی که از آزمایش‌های آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری‌هایی مانند سرطان استفاده می‌کند – به نمونه‌ها نگاه می‌کند و ممکن است آزمایش‌های ویژه دیگری را برای کمک به طبقه ‌بندی بهتر سرطان انجام دهد. این آزمایش‌ها همچنین می‌توانند به انتخاب داروهای خاصی کمک کنند که ممکن است برای سرطان شما بهتر عمل کنند. این روش گاهی اوقات پزشکی دقیق یا شخصی (precision or personalized medicine) نامیده می‌شود زیرا بر اساس ویژگی‌های سرطان شما یک روش دقیق (یا خاص) است.

نتایج این آزمایشات در یک گزارش پاتولوژی توضیح داده می‌شود که معمولاً ظرف یک یا دو هفته در دسترس است. اگر در مورد نتایج پاتولوژی یا هر آزمایش تشخیصی سؤالی دارید، با پزشک خود صحبت کنید. در صورت نیاز، می‌توانید با فرستادن نمونه‌های بافت خود به پاتولوژیستی در آزمایشگاه دیگر، نظر دومی را درباره گزارش آسیب ‌شناسی خود دریافت کنید.

آزمایش در رابطه با پروتئین‌های خاص روی سلول‌های تومور

همچنین ممکن است آزمایش‌های آزمایشگاهی برای جستجوی پروتئین‌های خاصی روی سلول‌های سرطانی انجام شود.

پروتئین‌های گیرنده هورمونی: همه سرطان‌های سینه برای گیرنده‌های هورمونی (پروتئین‌ها) آزمایش می‌شوند. به طور خاص، سرطان برای گیرنده استروژن (ER) و گیرنده پروژسترون (PR) آزمایش می‌شود. در مبحث وضعیت گیرنده‌های هورمونی سرطان پستان بیشتر اطلاعات کسب کنید.

پروتئین HER2: همه سرطان‌های مهاجم سینه برای پروتئین HER2 آزمایش می‌شوند تا بفهمیم آیا مقدار زیادی از آن ساخته شده است یا خیر. اگر مشخص نباشد که چه مقدار پروتئین HER2 وجود دارد، سلول‌های سرطانی پستان ممکن است تحت آزمایش مولکولی برای تغییرات ژنی قرار گیرند تا ببینند چند نسخه از ژن HER2 ساخته می‌شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد ژن و پروتئین HER2 به مبحث وضعیت سرطان پستان HER2 مراجعه کنید.

پروتئین PD-L1: افراد مبتلا به سرطان سینه سه گانه منفی پیشرفته یا متاستاتیک ممکن است بافت سرطانی خود را برای پروتئین PD-L1 آزمایش کنند که می‌تواند نشان دهد که آیا سرطان به درمان با داروهای ایمونوتراپی (immunotherapy drugs) خاص همراه با شیمی درمانی پاسخ می‌دهد یا خیر.

آزمایشات مولکولی برای تغییرات ژنی

در برخی موارد، پزشکان ممکن است تغییرات ژنی خاصی را در سلول‌های سرطان سینه آزمایش کنند که می‌تواند به این معنی باشد که داروهای هدفمند خاص یا داروهای ایمونوتراپی ممکن است به درمان سرطان کمک کنند.

این آزمایشات مولکولی را می‌توان بر روی بافتی که در طی بیوپسی یا جراحی سرطان سینه گرفته شده است، انجام داد. اگر نمونه بیوپسی خیلی کوچک باشد و تمام آزمایشات مولکولی را نتوان انجام داد، آزمایش ممکن است روی خونی که از ورید گرفته شده است – درست مانند خون گیری معمولی – انجام شود.

این خون حاوی DNA سلول‌های تومور مرده است که در جریان خون افراد مبتلا به سرطان سینه پیشرفته یافت می‌شود. به دست آوردن DNA تومور از طریق خون گیری گاهی اوقات “بیوپسی مایع یا liquid biopsy” نامیده می‌شود و می‌تواند مزایایی نسبت به نمونه برداری سوزنی استاندارد داشته باشد که ممکن است خطراتی را ایجاد کند.

برخی از ژن‌هایی که ممکن است برای‌ آن‌ها آزمایش شوید عبارتند از:

• جهش‌های BRCA1 و BRCA2: برای زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته HER2 منفی، پزشک ممکن است شما (و نه سلول‌های سرطانی شما) را برای جهش ارثی BRCA1 یا BRCA2 (تغییر ژن) آزمایش کند. اگر یکی از این تغییرات ژنی را دارید، درمان با داروهای هدفمند، اولاپاریب (Lynparza) یا تالازوپاریب (Talzenna) ممکن است گزینه‌های مناسبی باشد.
• جهش ژن PIK3CA: سلول‌های سرطانی که فرم خاصی از پروتئین PI3K دارند می‌توانند به رشد‌ آن‌ها کمک کنند. این پروتئین از یک تغییر غیر طبیعی ژن PIK3CA ناشی می‌شود. اگر سرطان سینه شما دارای گیرنده هورمونی مثبت و HER2 منفی است و سلول‌های سرطان سینه این تغییر ژنی خاص را نشان می‌دهند، ممکن است از داروی هدفمند آلپلیسیب (Piqray) همراه با داروی هورمونی فولوسترانت (Faslodex) استفاده شود.
• آزمایش MSI و MMR: سلول‌های سرطان سینه ممکن است برای بررسی اینکه آیا سطوح بالایی از تغییرات ژنی به نام ناپایداری ریز ماهواره ای (microsatellite instability یا MSI) را نشان می‌دهند، آزمایش شوند. همچنین ممکن است آزمایشاتی برای بررسی اینکه آیا سلول‌های سرطانی در هر یک از ژن‌های ترمیم عدم تطابق (MMR یا mismatch repair) (MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2) تغییراتی دارند یا خیر، انجام شود. سلول‌های سرطان سینه ای که سطح بالایی از ناپایداری ریز ماهواره ای (MSI-H) یا نقص در ترمیم ناهماهنگی ژن (defect in a mismatch repair gene یا dMMR) دارند، ممکن است با داروهای ایمونوتراپی، پمبرولیزوماب (Ketruda) یا دوستارلیزوماب-gxly (Jemperli) درمان شوند.
• بار جهشی تومور (TMB): TMB اندازه گیری تعداد جهش‌های ژنی (تغییرات) در داخل سلول‌های سرطانی است. سلول‌های سرطان سینه که دارای جهش‌های ژنی زیادی هستند (TMB بالا) ممکن است بیشتر به عنوان یک عامل غیر طبیعی شناخته شده و توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار گیرند. اگر بافت سرطان سینه شما آزمایش شود و مشخص شود که TMB (TMB-H) بالایی دارد، درمان با پمبرولیزوماب (Keytruda) ممکن است یک گزینه باشد.
• ژن‌های همجوشی NTRK: برخی از سلول‌های سرطان سینه ممکن است تغییراتی در یکی از ژن‌های NTRK داشته باشند. این تغییرات ژنی گاهی می‌تواند منجر به رشد سرطان شود. Larotrectinib (Vitrakvi) و entrectinib (Rozlytrek) داروهایی هستند که پروتئین‌های ساخته شده توسط ژن‌های غیر طبیعی NTRK را هدف قرار می‌دهند و ممکن است گزینه‌هایی برای افراد مبتلا به سرطان پستان پیشرفته باشند.

آزمایشات خون

آزمایش خون برای تشخیص سرطان سینه استفاده نمی‌شود اما می‌تواند به درک سلامت کلی فرد کمک کند. به عنوان مثال،‌ این آزمایش‌ها می‌توانند برای کمک به تعیین اینکه آیا فرد به اندازه کافی سالم است که بتواند جراحی یا انواع خاصی از شیمی درمانی را انجام دهد یا خیر، استفاده شوند.

شمارش کامل خون (complete blood count یا CBC) نشان می‌دهد که آیا خون شما دارای تعداد طبیعی انواع مختلف سلول‌های خونی است یا خیر. برای مثال، می‌تواند نشان دهد که آیا شما کم خونی دارید (تعداد گلبول‌های قرمز خونتان کم است)، آیا ممکن است با خونریزی (به دلیل تعداد کم پلاکت‌های خون) مشکل داشته باشید یا در معرض خطر ابتلا به عفونت‌ها هستید (زیرا تعداد گلبول‌های سفیدتان کم است). این آزمایش می‌تواند به طور منظم در طول روند درمان تکرار شود زیرا بسیاری از داروهای سرطان می‌توانند سلول‌های خون ساز مغز استخوان را تحت تاثیر قرار دهند.

آزمایش‌های شیمی خون می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید آیا برخی از اندام‌های شما مانند کبد یا کلیه‌ها به خوبی کار می‌کنند یا خیر. به عنوان مثال، اگر سرطان به استخوان‌ها گسترش یافته باشد، ممکن است باعث ایجاد سطوح بالاتر از حد طبیعی کلسیم و آلکالین فسفاتاز (alkaline phosphatase) شود. اگر سرطان سینه به کبد سرایت کند، گاهی اوقات می‌تواند باعث بروز سطوح بالایی از تست‌های عملکرد کبدی مانند آسپارتات آمینوترانسفراز (aspartate aminotransferase یا AST) یا آلانین آمینوترانسفراز (alanine aminotransferase یا ALT) شود. سرطان سینه به کلیه‌ها سرایت نمی‌کند اما اگر آزمایش خون شما نشان دهد که کلیه‌های شما خوب کار نمی‌کنند، ممکن است از داروهای شیمی درمانی خاصی مانند سیس پلاتین (cisplatin) استفاده نشود.

سلول‌های سرطان سینه گاهی اوقات موادی به نام تومور مارکر (tumor markers، نشانگر تومور) می‌سازند که در خون یافت می‌شود. برای سرطان سینه ای که به سایر اندام‌ها گسترش یافته است، نشانگرهای توموری که ممکن است بررسی شوند عبارتند از آنتی ژن کارسینومبریونیک (CEA یا carcinoembryonic antigen)، آنتی ژن سرطانی 15-3 (CA 15-3) و آنتی ژن سرطانی 27-29 (CA 27-29). آزمایش خون برای این نشانگرهای تومور به تنهایی برای تشخیص یا پیگیری وضعیت سرطان سینه استفاده نمی‌شود.

مراحل و چشم انداز (وضعیت آتی)

اگر سرطان سینه در شما تشخیص داده شده باشد، آزمایشاتی برای تعیین میزان (مرحله) سرطان انجام می‌شود. مرحله سرطان به تعیین اینکه سرطان چقدر جدی است و بهترین روش درمان آن کمک می‌کند.

تست‌های تصویر برداری برای جستجوی گسترش سرطان سینه

اگر سرطان سینه برای شما تشخیص داده شده است، ممکن است به آزمایش‌های تصویر برداری بیشتری نیاز داشته باشید. پزشک شما در مورد اینکه به کدام یک از این آزمایشات ممکن است نیاز داشته باشید با شما صحبت خواهد کرد.

تست‌های تصویر برداری از اشعه ایکس، میدان‌های مغناطیسی، امواج صوتی یا مواد رادیو اکتیو برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده می‌کنند. آزمایش‌های تصویر برداری ممکن است به دلایلی انجام شوند از جمله:

• برای بررسی نواحی مشکوک که ممکن است سرطانی باشند.
• برای فهم میزان گسترش سرطان
• برای کمک به تعیین اینکه آیا روند درمان موثر است یا خیر.
• برای جستجوی علائم احتمالی عود سرطان پس از دوره درمان

اشعه ایکس قفسه سینه (Chest x-ray)

ممکن است برای بررسی اینکه آیا سرطان به ریه‌های شما سرایت کرده است یا خیر، رادیوگرافی قفسه سینه انجام شود.

اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT یا Computed tomography)

سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از بدن شما استفاده می‌کند. به جای گرفتن 1 یا 2 عکس، مانند یک اشعه ایکس معمولی، یک سی تی اسکنر عکس‌های زیادی می‌گیرد و سپس یک کامپیوتر‌ آن‌ها را با هم ترکیب می‌کند تا برشی از قسمتی از بدن شما را که در حال مطالعه است نشان دهد. این آزمایش اغلب برای بررسی قفسه سینه و یا شکم (abdomen) استفاده می‌شود تا بررسی کند که آیا سرطان سینه به سایر اندام‌ها مانند ریه‌ها یا کبد گسترش یافته است یا خیر.

بیوپسی سوزنی با هدایت CT (CT-guided needle biopsy): اگر ناحیه مشکوک به سرطان در اعماق بدن شما باشد، ممکن است از سی تی اسکن برای هدایت سوزن بیوپسی به این ناحیه استفاده شود تا نمونه بافتی برای بررسی وجود سرطان دریافت شود.

اسکن تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI یا Magnetic resonance imaging)

مانند سی تی اسکن، اسکن ام آر آی تصاویر دقیقی از بافت‌های نرم بدن نشان می‌دهد. اما در اسکن MRI به جای اشعه ایکس از امواج رادیویی و آهنرباهای قوی استفاده می‌شود. از این آزمایش می‌توان برای بررسی سینه‌ها یا سایر قسمت‌های بدن مانند مغز یا نخاع برای بررسی گسترش احتمالی سرطان استفاده کرد.

سونوگرافی (Ultrasound)

اولتراسوند (سونوگرافی) از امواج صوتی برای ایجاد تصویر بر روی صفحه ویدئویی استفاده می‌کند. یک ابزار کوچک میکروفون مانند به نام مبدل که امواج صوتی را منتشر می‌کند، روی سطح پوست حرکت کرده و پژواک‌ها را در حین پرش از بافت‌ها دریافت می‌کند. یک کامپیوتر این پژواک‌ها را به یک تصویر روی صفحه تبدیل می‌کند. سونوگرافی را می‌توان روی سینه یا ناحیه زیر بغل یا حتی کبد انجام داد.

اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (Positron emission tomography یا PET)

برای اسکن PET، نوعی قند (معروف به FDG) با خاصیت کمی رادیواکتیو به خون تزریق می‌شود و عمدتاً در سلول‌های سرطانی تجمع می‌یابد.

اسکن PET/CT: غالباً اسکن PET با استفاده از دستگاه خاصی با سی تی اسکن ترکیب می‌شود که می‌تواند هر دو را همزمان انجام دهد. این کار به پزشک اجازه می‌دهد مناطق دارای پرتوزایی بالاتر را در اسکن PET با تصویر دقیق ‌تری در سی ‌تی اسکن مقایسه کند.

اسکن استخوان

اسکن استخوان می‌تواند نشان دهد که آیا سرطان به استخوان‌های شما سرایت کرده است یا خیر. مقدار کمی از مواد رادیواکتیو سطح پایین به خون تزریق شده و عمدتاً در نواحی غیر طبیعی استخوان جمع می‌شود. این کار می‌تواند تمام استخوان‌های بدن شما را به طور همزمان نشان دهد و می‌تواند مناطق کوچکی از سرطان را پیدا کند که در اشعه ایکس ساده دیده نمی‌شوند.

مراحل سرطان سینه

پس از تشخیص سرطان سینه در فردی، پزشکان سعی می‌کنند بفهمند که آیا این سرطان گسترش یافته است یا خیر و اگر چنین است، این گسترش تا چه حد است. این فرآیند مرحله بندی (staging) نامیده می‌شود. مرحله سرطان، میزان سرطان در بدن را توصیف می‌کند. این کار به تعیین اینکه سرطان چقدر جدی است و بهترین روش درمان آن کمک می‌کند. پزشکان همچنین هنگام صحبت در مورد آمار بقا و زنده مانی از مرحله سرطان استفاده می‌کنند.

مراحل اولیه سرطان سینه مرحله 0 (سرطان در جا یا در محل) است. سپس از مرحله I (1) تا IV (4) متغیر است. به عنوان یک قاعده، هرچه این عدد کمتر باشد، سرطان کمتر گسترش یافته است. عدد بزرگتر، مانند مرحله IV، به معنای گسترش بیشتر سرطان است. در یک مرحله، حرف قبل به معنای مرحله پایین تر است. اگرچه تجربه سرطان هر فرد منحصر به ‌فرد است اما سرطان‌هایی که مراحل مشابهی دارند، چشم ‌انداز مشابهی نیز داشته و اغلب به روش مشابهی درمان می‌شوند.

مرحله چگونه تعیین می‌شود؟

سیستم مرحله بندی که اغلب برای سرطان سینه استفاده می‌شود، سیستم TNM کمیته مشترک آمریکایی سرطان (AJCC) است. جدید ترین سیستم AJCC که در ژانویه 2018 اجرا شد، دارای سیستم‌های مرحله بندی بالینی (clinical) و پاتولوژیک (pathologic) برای سرطان پستان است:

• مرحله پاتولوژیک (که مرحله جراحی نیز نامیده می‌شود) با بررسی بافت برداشته شده در طی عمل تعیین می‌شود.
• گاهی اوقات، اگر جراحی بلافاصله یا اصلاً امکان پذیر نباشد، به جای آن به سرطان یک مرحله بالینی داده می‌شود. این مرحله بر اساس نتایج یک معاینه فیزیکی، بیوپسی و آزمایشات تصویر برداری است. مرحله بالینی برای کمک به برنامه ریزی روند درمان استفاده می‌شود. با این حال، گاهی اوقات سرطان فراتر از تخمین‌های مرحله بالینی گسترش یافته است و ممکن است چشم انداز بیمار را به دقت یک مرحله پاتولوژیک پیش بینی نکند.

در هر دو سیستم مرحله ‌بندی، از 7 اطلاعات کلیدی استفاده می‌شود:

• وسعت (اندازه) تومور (T): اندازه سرطان چقدر است؟ آیا در مناطق مجاور رشد کرده است؟
• گسترش به غدد لنفاوی مجاور (N): آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور سرایت کرده است؟ اگر چنین است، میزان این گسترش چقدر است؟
• گسترش (متاستاز) به نقاط دور دست (M): آیا سرطان به اندام‌های دور مانند ریه یا کبد گسترش یافته است؟
• وضعیت گیرنده استروژن (ER): آیا سرطان پروتئینی به نام گیرنده استروژن دارد؟
• وضعیت گیرنده پروژسترون (PR): آیا سرطان پروتئینی به نام گیرنده پروژسترون دارد؟
• وضعیت HER2: آیا سرطان بیش از حد پروتئینی به نام HER2 می‌سازد؟
• درجه سرطان (G): سلول‌های سرطانی چقدر شبیه سلول‌های طبیعی هستند؟

علاوه بر این، نتایج امتیاز عود Oncotype Dx نیز ممکن است در شرایط خاص در تعیین مرحله در نظر گرفته شود.

هنگامی که همه این عوامل مشخص شدند، این اطلاعات در فرآیندی به نام گروه بندی مرحله ای (stage grouping) با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا یک مرحله کلی را به بیماری اختصاص دهند.

جزئیات در مورد سه عامل اول (دسته‌های TNM) در زیر آمده است. با این حال، افزودن اطلاعات در مورد وضعیت ER، PR، و HER2 همراه با درجه، گروه بندی مرحله ای را برای سرطان پستان پیچیده تر از سایر سرطان‌ها کرده است.

به همین دلیل، بهتر است از پزشک خود در مورد مرحله خاص خود و معنای آن سوال کنید.

جزئیات سیستم مرحله بندی TNM

اعداد یا حروف بعد از T، N و M جزئیات بیشتری در مورد هر یک از این عوامل ارائه می‌دهند. اعداد بالاتر به معنای پیشرفته تر بودن سرطان است. دسته‌های زیر از تعاریف پاتولوژیک (جراحی) استفاده می‌کنند.

دسته بندی T برای سرطان سینه

T و به دنبال آن عددی از 0 تا 4 اندازه تومور اصلی (اولیه) و اینکه آیا به پوست یا دیواره قفسه سینه زیر سینه گسترش یافته است را توصیف می‌کند. اعداد T بالاتر به معنای تومور بزرگتر و یا گسترش وسیع تر به بافت‌های نزدیک سینه است.

TX: تومور اولیه قابل ارزیابی نیست.

T0: شواهدی از تومور اولیه وجود ندارد.

Tis: کارسینوم در جا (DCIS یا بیماری پاژه پستان بدون توده تومور مرتبط)

T1 (شامل T1a، T1b و T1c): عرض تومور 2 سانتی متر (3/4 اینچ) یا کمتر است.

T2: تومور بیش از 2 سانتی متر است اما عرض آن از 5 سانتی متر (2 اینچ) بیشتر نیست.

T3: عرض تومور بیش از 5 سانتی متر است.

T4 (شامل T4a، T4b، T4c و T4d): تومور با هر اندازه ای که در دیواره قفسه سینه یا پوست رشد می‌کند. این مورد شامل سرطان سینه التهابی است.

دسته N برای سرطان سینه

N و به دنبال آن عددی از 0 تا 3 نشان می‌دهد که آیا سرطان به غدد لنفاوی نزدیک پستان گسترش یافته است یا خیر و اگر چنین است، چند غدد لنفاوی درگیر شده است.

مرحله بندی غدد لنفاوی برای بررسی وجود سرطان سینه بر اساس نحوه ظاهر گره‌ها در زیر میکروسکوپ است و با پیشرفته تر شدن فناوری‌ها تغییر کرده است. روش‌های جدیدتر امکان یافتن گروه‌های کوچک‌تر و کوچک‌تری از سلول‌های سرطانی را فراهم کرده ‌اند اما کارشناسان مطمئن نیستند که این ذخایر کوچک سلول‌های سرطانی چقدر بر چشم‌ انداز فرد بیمار تأثیر می‌گذارند.

هنوز مشخص نیست که چه مقدار سرطان در غدد لنفاوی برای مشاهده تغییر در دیدگاه یا روند درمان مورد نیاز است. این موضوع هنوز در حال مطالعه است اما در حال حاضر، یک رسوب از سلول‌های سرطانی باید حداقل شامل 200 سلول یا حداقل 0/2 میلی متر (کمتر از 1/100 اینچ) باشد تا بتواند مرحله N را تغییر دهد. ناحیه گسترش سرطان که کوچکتر از 0/2 میلی متر (یا کمتر از 200 سلول) است، مرحله را تغییر نمی‌دهد اما با اختصارات (i+ یا mol+) ثبت می‌شود که نشان دهنده نوع آزمایش ویژه مورد استفاده برای یافتن گسترش است.

اگر ناحیه گسترش سرطان حداقل  0/2میلی متر (یا 200 سلول) باشد، اما باز هم بیشتر از 2 میلی متر نباشد، به آن میکرومتاستاز (Micrometastases) می‌گویند (یک میلی متر به اندازه عرض یک دانه برنج است). میکرومتاستازها تنها در صورتی شمارش می‌شوند که مناطق وسیع تری از گسترش سرطان وجود نداشته باشد. مناطقی از سرطان که بزرگتر از 2 میلی‌متر پخش می‌شوند، بر چشم‌ انداز تأثیر می‌گذارند و مرحله N را تغییر می‌دهند. این مناطق بزرگتر گاهی اوقات ماکروماتاستاز (macrometastase) نامیده می‌شوند اما اغلب فقط به صورت متاستاز نام برده می‌شوند.

NX: غدد لنفاوی مجاور را نمی‌توان ارزیابی کرد (مثلاً اگر قبلاً برداشته شده باشند).

N0: سرطان به غدد لنفاوی مجاور سرایت نکرده است.

N0(i+): ناحیه گسترش سرطان شامل کمتر از 200 سلول و کوچکتر از 0/2 میلی متر است. مخفف “i+” به این معنی است که تعداد کمی از سلول‌های سرطانی (به نام سلول‌های توموری ایزوله) در رنگ‌های معمولی یا زمانی که نوع خاصی از تکنیک رنگ ‌آمیزی به نام ایمونوهیستوشیمی استفاده می‌شود، دیده می‌شوند.

N0(mol+): سلول‌های سرطانی را نمی‌توان در غدد لنفاوی زیر بغل دید (حتی با استفاده از رنگ‌های خاص)، اما ردپای سلول‌های سرطانی با استفاده از تکنیکی به نام RT-PCR شناسایی شده است. RT-PCR یک آزمایش مولکولی است که می‌تواند تعداد بسیار کمی از سلول‌های سرطانی را پیدا کند.

N1: سرطان به 1 تا 3 غدد لنفاوی زیر بغل گسترش یافته است و یا سرطان در غدد لنفاوی پستانی داخلی (آن‌هایی که نزدیک استخوان سینه هستند) در بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان یافت می‌شود.

N1mi: میکرومتاستازها (نواحی کوچک گسترش سرطان) در غدد لنفاوی زیر بازو هستند. نواحی گسترش سرطان در غدد لنفاوی حداقل 0/2 میلی متر عرض دارند اما بزرگتر از 2 میلی متر نیستند.

N1a: سرطان به 1 تا 3 غدد لنفاوی زیر بازو با حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیش از 2 میلی متر گسترش یافته است.

N1b: سرطان به غدد لنفاوی پستانی داخلی در همان سمت سرطان گسترش یافته است اما این گسترش فقط در بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان یافت می‌شود (این امر باعث بزرگ شدن غدد لنفاوی نمی‌شود).

N1c: هر دو N1a و N1b اعمال می‌شوند.

N2: سرطان به 4 تا 9 غدد لنفاوی زیر بازو گسترش یافته است یا سرطان غدد لنفاوی پستانی داخلی را بزرگ کرده است.

N2a: سرطان به 4 تا 9 غدد لنفاوی زیر بازو گسترش یافته است که حداقل به یک ناحیه سرطانی با عرض بزرگتر از 2 میلی متر گسترش یافته است.

N2b: سرطان به یک یا چند غدد لنفاوی پستانی داخلی گسترش یافته و باعث بزرگ شدن‌ آن‌ها شده است.

N3: هر یک از موارد زیر:

N3a:

سرطان به 10 مورد یا بیشتر غدد لنفاوی زیر بغل با حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیش از 2 میلی متر گسترش یافته است.

یا

سرطان به غدد لنفاوی زیر استخوان ترقوه (گره‌های زیر ترقوه) گسترش یافته است و حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیش از 2 میلی ‌متر وجود دارد.

N3b:

سرطان حداقل در یک غدد لنفاوی زیر بغل (با حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیشتر از 2 میلی متر) یافت می‌شود و غدد لنفاوی پستانی داخلی را بزرگ کرده است.

یا

سرطان به 4 مورد یا بیشتر غدد لنفاوی زیر بغل (با حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیش از 2 میلی متر) و در بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان به غدد لنفاوی پستانی داخلی گسترش یافته است.

N3c: سرطان به غدد لنفاوی بالای استخوان ترقوه (گره‌های فوق ترقوه) در همان سمت سرطان با حداقل یک ناحیه سرطانی با عرض بیش از 2 میلی متر گسترش یافته است.

دسته‌های M برای سرطان سینه

M به دنبال 0 یا 1 نشان می‌دهد که آیا سرطان به اندام‌های دور گسترش یافته است – به عنوان مثال، ریه‌ها، کبد یا استخوان‌ها – یا خیر.

M0: در اشعه ایکس (یا سایر آزمایش‌های تصویر برداری) یا معاینه فیزیکی، هیچ گسترش دوری یافت نمی‌شود.

cM0(i+): تعداد کمی از سلول‌های سرطانی در خون یا مغز استخوان (فقط با آزمایش‌های ویژه یافت می‌شوند) یا مناطق کوچک گسترش سرطان (حداکثر 0/2 میلی ‌متر) در غدد لنفاوی دور از زیر بغل، استخوان ترقوه، یا نواحی داخلی پستان یافت می‌شوند.

M1: سرطان به اندام‌های دور (اغلب به استخوان‌ها، ریه‌ها، مغز یا کبد) گسترش یافته است، همان طور که در آزمایش‌های تصویر برداری یا معاینه فیزیکی مشاهده می‌شود. یا نمونه ‌برداری از یکی از این نواحی ثابت می‌کند که سرطان گسترش یافته و بزرگ ‌تر از 0.2 میلی متر است.

نمونه‌هایی با استفاده از سیستم مرحله بندی کامل

از آن جایی که عوامل بسیار زیادی در گروه بندی مرحله ای سرطان سینه وجود دارد، نمی‌توان در اینجا هر ترکیبی را که ممکن است در هر مرحله گنجانده شود، توصیف کرد. ترکیب‌های مختلف ممکن به این معنی است که دو زن که در همان مرحله از سرطان سینه قرار دارند، ممکن است عوامل متفاوتی را دارا باشند که مرحله‌ آن‌ها را تشکیل می‌دهد.

در اینجا 3 مثال از نحوه استفاده از تمام عوامل ذکر شده در بالا برای تعیین مرحله پاتولوژیک (جراحی) سرطان پستان آورده شده است:

مثال شماره 1

اگر اندازه سرطان بین 2 تا 5 سانتی‌متر باشد (T2) اما به غدد لنفاوی مجاور (N0) یا اندام‌های دور دست (M0) گسترش نیافته باشد:

• درجه 3
• HER2 منفی
• ER مثبت
• PR مثبت

مرحله سرطان IB است.

مثال شماره 2

اگر سرطان بزرگتر از 5 سانتی متر (T3) باشد و به 4 تا 9 غدد لنفاوی زیر بازو یا به هر غدد لنفاوی پستانی داخلی (N2) گسترش یافته باشد اما به اندام‌های دور دست (M0) گسترش یافته باشد:

• درجه 2
• HER2 مثبت
• ER مثبت
• PR مثبت

مرحله سرطان IB است.

مثال شماره 3

اگر سرطان بزرگتر از 5 سانتی متر (T3) باشد و به 4 تا 9 غدد لنفاوی زیر بازو یا به هر غدد لنفاوی پستانی داخلی (N2) گسترش یافته باشد اما به اندام‌های دور دست (M0) گسترش یافته باشد:

• درجه 2
• HER2 منفی
• ER منفی
• PR منفی

مرحله سرطان IIIB است.

این‌ها تنها 3 نمونه از بسیاری از ترکیبات احتمالی از عوامل هستند. برای درک اینکه مرحله سرطان سینه شما چیست و به چه معناست، با پزشک خود صحبت کنید.

روش‌های درمانی محلی (Local treatments)

برخی از روش‌های درمانی، مانند جراحی و پرتو درمانی، موضعی هستند، به این معنی که تومور را بدون تأثیر بر بقیه بدن درمان می‌کنند.

اکثر زنان مبتلا به سرطان سینه نوعی جراحی برای برداشتن تومور انجام می‌دهند. بسته به نوع سرطان سینه و میزان پیشرفته بودن آن، ممکن است قبل یا بعد از جراحی، یا گاهی أوقات در هر دو زمان به انواع دیگری از روش‌های درمانی نیز نیاز داشته باشید.

جراحی (Surgery) برای سرطان سینه

اکثر زنان مبتلا به سرطان سینه، نوعی جراحی را به عنوان بخشی از روند درمان خود انجام می‌دهند. جراحی سینه انواع مختلفی دارد و بسته به شرایط ممکن است به دلایل مختلفی انجام شود. به عنوان مثال، ممکن است جراحی برای موارد زیر انجام شود:

• برای اینکه تا حد امکان سرطان را بردارید (جراحی حفظ پستان یا ماستکتومی یا mastectomy)
• بررسی کنید که آیا سرطان به غدد لنفاوی زیر بازو گسترش یافته است یا خیر (بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان یا تشریح غدد لنفاوی زیر بغل)
• بازیابی شکل سینه پس از برداشتن سرطان (بازسازی سینه یا breast reconstruction)
• علائم سرطان پیشرفته را از بین ببرید.

پزشک شما ممکن است بر اساس ویژگی‌های سرطان سینه و سابقه پزشکی شما، عمل خاصی را توصیه کند یا ممکن است قدرت انتخابی در مورد نوع جراحی داشته باشید. مهم است که گزینه‌های مناسب خود را بدانید تا بتوانید در مورد‌ آن‌ها با پزشک خود صحبت کنید و انتخاب مناسب خود را انجام دهید.

جراحی برای برداشتن سرطان سینه

دو نوع جراحی اصلی برای برداشتن سرطان سینه وجود دارد:

• جراحی حفظ پستان (Breast-conserving surgery) جراحی برای برداشتن سرطان و همچنین برخی از بافت‌های طبیعی اطراف آن است. در این عمل فقط قسمتی از پستان که حاوی سرطان است برداشته می‌شود. میزان برداشتن سینه به مکان و اندازه تومور و همچنین عوامل دیگر بستگی دارد. این جراحی را لامپکتومی (lumpectomy)، کوادرانکتومی (quadrantectomy)، ماستکتومی جزئی (partial mastectomy) یا ماستکتومی سگمنتال (segmental mastectomy) نیز می‌نامند.
• ماستکتومی (mastectomy) جراحی است که در آن کل سینه شامل تمام بافت سینه و گاهی دیگر بافت‌های مجاور برداشته می‌شود. انواع مختلفی از ماستکتومی وجود دارد. در برخی از زنان نیز ممکن است هر دو سینه در ماستکتومی دوبل (double mastectomy) برداشته شوند.

انتخاب بین جراحی حفظ پستان و ماستکتومی

بسیاری از زنان مبتلا به سرطان در مراحل اولیه می‌توانند بین انجام جراحی حفظ پستان (BCS) و ماستکتومی یکی را انتخاب کنند. مزیت اصلی BCS این است که یک زن بیشتر سینه خود را نگه می‌دارد. اما اغلب، او به دریافت تشعشع و پرتو درمانی نیز نیاز دارد. زنانی که برای سرطان‌های اولیه ماستکتومی انجام می‌دهند، کمتر به دریافت اشعه نیاز دارند.

برای برخی از زنان، ماستکتومی به دلیل نوع سرطان سینه، اندازه بزرگ تومور، درمان قبلی با پرتو یا برخی عوامل دیگر، ممکن است گزینه بهتر یا تنها گزینه باشد.

برخی از زنان ممکن است نگران این باشند که انجام یک جراحی کمتر گسترده ممکن است خطر عود سرطان را افزایش دهد.

اما مطالعات بر روی هزاران زن در بیش از 20 سال نشان می‌دهد که وقتی BCS با پرتو درمانی انجام می‌شود، در افراد مبتلا به سرطان در مراحل اولیه که کاندیدای هر دو نوع جراحی هستند، میزان بقا و زنده مانی مانند ماستکتومی است.

جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی مجاور

برای فهمیدن اینکه آیا سرطان سینه به غدد لنفاوی زیر بغل (axillary) سرایت کرده است، یک یا چند مورد از این غدد لنفاوی برداشته شده و در آزمایشگاه بررسی می‌شوند. این کار برای تعیین مرحله (میزان گسترش و محل گسترش) سرطان مهم است. برداشتن غدد لنفاوی ممکن است به عنوان بخشی از جراحی برای برداشتن سرطان سینه یا به عنوان یک عمل جداگانه انجام شود.

دو نوع اصلی جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی عبارتند از:

• بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB یا Sentinel lymph node biopsy) روشی است که در آن جراح رنگ را تزریق می‌کند و سپس تنها گره(های) لنفاوی زیر بازو که رنگ را گرفته اند، خارج می‌کند. این غدد لنفاوی محل‌هایی هستند که سرطان احتمالاً در ابتدا به آن‌ها گسترش می‌یابد. برداشتن تنها یک یا چند غدد لنفاوی خطر عوارض جانبی را که ممکن است پس از تشریح غدد لنفاوی زیر بغل رخ دهد، کاهش می‌دهد، مانند تورم بازو که به عنوان ادم لنف (lymphedema) نیز شناخته می‌شود.
• تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (Axillary lymph node dissection یا ALND) روشی است که از رنگ استفاده نمی‌کند و در آن جراح بسیاری از (معمولاً کمتر از 20 عدد) غدد لنفاوی زیر بغل را بر می‌دارد. ALND همانند دفعات قبلی و مانند گذشته انجام نمی‌شود اما ممکن است در برخی شرایط بهترین راه برای بررسی غدد لنفاوی باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این روش‌ها، به مبحث جراحی غدد لنفاوی برای سرطان سینه مراجعه کنید.

در محلی سازی سیم برای هدایت جراحی (Wire localization to guide surgery)

گاهی اوقات، اگر سرطان در سینه شما قابل احساس نباشد، به سختی پیدا شود و یا دسترسی به آن دشوار باشد، جراح ممکن است از ماموگرافی (mammogram) یا سونوگرافی برای هدایت سیم به نقطه مناسب استفاده کند. به این حالت محلی سازی سیم یا سوزن (wire localization or needle localization) می‌گویند. اگر از ماموگرافی استفاده می‌شود، ممکن است اصطلاح محلی سازی سیم استریوتاکتیک (stereotactic wire localization) را نیز بشنوید. اگر استفاده از ماموگرافی یا سونوگرافی موفقیت آمیز نباشد، به ندرت ممکن است از MRI ​​استفاده شود.

پس از تزریق دارو به سینه برای بی حس کردن ناحیه، از ماموگرافی یا سونوگرافی برای هدایت یک سوزن توخالی نازک به ناحیه غیر طبیعی استفاده می‌شود. هنگامی که نوک سوزن در نقطه مناسب قرار گرفت، یک سیم نازک از وسط سوزن وارد می‌شود. یک قلاب کوچک در انتهای سیم آن را در جای خود نگه می‌دارد. سپس سوزن خارج می‌شود. هنگامی که در اتاق عمل قرار می‌گیرد، جراح از سیم به عنوان راهنما برای یافتن قسمتی از سینه که باید برداشته شود استفاده می‌کند.

جراحی انجام شده به عنوان بخشی از محلی سازی سیم ممکن است به اندازه ای باشد که اگر تمام سرطان خارج شود و حاشیه آن منفی باشد، به عنوان جراحی حفظ سینه به حساب بیاید. اگر سلول‌های سرطانی در لبه بافت برداشته شده یا نزدیک به آن (که حاشیه مثبت یا نزدیک نیز نامیده می‌شود) یافت شوند، ممکن است به جراحی بیشتری نیاز باشد.

لازم به ذکر است که گاهی اوقات از روش محلی سازی سیمی برای انجام بیوپسی جراحی از ناحیه مشکوک در پستان استفاده می‌شود تا مشخص شود که عارضه سرطان است یا خیر.

راه‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند جراح را به سمت تومور راهنمایی کند اما این تکنیک‌ها جدیدتر هستند و در همه امکانات در دسترس عموم مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.

بازسازی سینه (Breast reconstruction) بعد از جراحی

بسیاری از زنانی که برای سرطان سینه جراحی می‌کنند، ممکن است گزینه بازسازی سینه را داشته باشند. زنی که ماستکتومی می‌کند ممکن است بخواهد که سینه خود را بازسازی کند تا ظاهر سینه پس از جراحی بازیابی شود. در برخی از جراحی‌های حفظ سینه، یک زن ممکن است برای اصلاح هر گونه گودی باقی مانده از جراحی، پیوند چربی را در سینه آسیب ‌دیده در نظر بگیرد. گزینه‌های مناسب هر فرد به موقعیت هر زن بستگی دارد.

انواع مختلفی از جراحی ترمیمی وجود دارد اما گزینه‌های مناسب شما به وضعیت پزشکی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. شما ممکن است بین انجام بازسازی سینه همزمان با جراحی سرطان سینه (بازسازی فوری یا immediate reconstruction) یا در زمان بعدی (بازسازی تاخیری یا delayed reconstruction) قدرت انتخاب داشته باشید.

اگر به فکر انجام جراحی ترمیمی هستید، ایده خوبی است که قبل از ماستکتومی یا BCS در مورد آن با جراح سینه و جراح پلاستیک صحبت کنید. این کار به تیم جراحی زمان می‌دهد تا برای گزینه‌های درمانی که ممکن است برای شما بهترین باشند، برنامه‌ ریزی کنند، حتی اگر صبر کنید و بعداً جراحی ترمیمی انجام دهید.

برای آشنایی با گزینه‌های مختلف بازسازی سینه، به مبحث جراحی بازسازی سینه مراجعه کنید.

جراحی سرطان سینه پیشرفته

اگرچه جراحی برای درمان سرطان سینه که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است بسیار بعید است اما همچنان می‌تواند در برخی شرایط مفید باشد یا به عنوان راهی برای کاهش سرعت گسترش سرطان یا کمک به پیشگیری یا تسکین علائم آن مد نظر قرار گیرد. به عنوان مثال، ممکن است در شرایط زیر از جراحی استفاده شود:

• هنگامی که تومور سینه باعث ایجاد زخم باز در سینه (یا قفسه سینه) می‌شود.
• برای درمان تعداد کمی از نواحی متاستاز سرطان در قسمت خاصی از بدن مانند مغز.
• هنگامی که ناحیه ای از سرطان به نخاع یا استخوان فشار می‌آورد که آن را ضعیف کرده یا باعث شکستن آن می‌شود.
• برای درمان انسداد در کبد
• برای تسکین درد یا علائم دیگر

اگر پزشک شما جراحی را برای سرطان پیشرفته سینه توصیه می‌کند، مهم است که بدانید آیا این عمل برای درمان سرطان یا پیشگیری از آن یا درمان علائم است.

پرتو درمانی (Radiation therapy) برای سرطان سینه

پرتو درمانی درمان با پرتوهای پرانرژی (یا ذرات) است که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. برخی از زنان مبتلا به سرطان سینه، علاوه بر روش‌های درمانی دیگر، نیاز به پرتو درمانی نیز دارند.

بسته به مرحله سرطان سینه و سایر عوامل، پرتو درمانی را می‌توان در چندین موقعیت استفاده کرد:

• پس از جراحی حفظ پستان (BCS)، برای کمک به کاهش احتمال بازگشت سرطان در همان پستان یا غدد لنفاوی مجاور.
• پس از ماستکتومی، به خصوص اگر سرطان بزرگتر از 5 سانتی متر (حدود 2 اینچ) باشد، اگر سرطان در بسیاری از غدد لنفاوی یافت شود یا اگر اطراف محل‌های خاصی از جراحی مانند پوست یا ماهیچه دارای سلول‌های سرطانی باشد.
• اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها، نخاع یا مغز گسترش یافته باشد.

انواع پرتو درمانی برای سرطان سینه

انواع اصلی پرتو درمانی که می‌توانند برای درمان سرطان سینه استفاده شوند عبارتند از:

• پرتو درمانی خارجی (External beam radiation therapy)
• براکی تراپی (Brachytherapy)

پرتو درمانی خارجی (EBRT یا External beam radiation therapy)

EBRT رایج ترین نوع پرتو درمانی برای زنان مبتلا به سرطان سینه است. دستگاهی در خارج از بدن، تشعشعات را روی ناحیه تحت تاثیر سرطان متمرکز می‌کند.

اینکه کدام نواحی نیاز به اشعه دارند بستگی به این دارد که آیا ماستکتومی یا جراحی حفظ پستان (BCS) انجام داده اید و اینکه سرطان به غدد لنفاوی مجاور رسیده است یا خیر.

• اگر ماستکتومی انجام داده اید و هیچ یک از غدد لنفاوی دارای سلول‌های سرطانی نیستند، تابش بر روی دیواره قفسه سینه، اسکار (زخم) ماستکتومی و مکان‌هایی که در آن‌ها هر گونه درن (drain) پس از جراحی از بدن خارج می‌شود متمرکز می‌شود.
• اگر BCS داشتید، به احتمال زیاد به کل پستان تابش خواهید داشت (به نام پرتو درمانی کل پستان یا whole breast radiation). در صورت وجود خطر بالای عود سرطان، تشعشع اضافی به ناحیه‌ای در پستان که در آن سرطان برداشته شده است (به نام بستر تومور) داده می‌شود. مرحله تقویتی اغلب پس از پایان دوره درمان برای کل پستان انجام می‌شود. این مرحله از همان دستگاه با مقادیر کمتری از تشعشعات به سمت بستر تومور استفاده می‌کند. بیشتر زنان متوجه عوارض جانبی متفاوتی از پرتوهای تقویت کننده نسبت به پرتو درمانی کل سینه نمی‌شوند.
• اگر سرطان در غدد لنفاوی زیر بازو (غدد لنفاوی زیر بغل) یافت شد، ممکن است به این ناحیه نیز پرتو داده شود. گاهی اوقات، ناحیه تحت درمان ممکن است شامل گره‌های بالای استخوان ترقوه (غدد لنفاوی فوق ترقوه) و گره‌های زیر استخوان سینه در مرکز قفسه سینه (غدد لنفاوی پستانی داخلی) باشد.

اگر بعد از جراحی به پرتو درمانی خارجی نیاز داشته باشید، این دوره معمولاً تا زمانی که محل جراحی شما بهبود نیافته است، شروع نمی‌شود که اغلب یک ماه یا بیشتر طول می‌کشد. اگر شیمی درمانی هم می‌کنید، پرتو درمانی معمولاً تا انجام کامل شیمی درمانی به تعویق می‌افتد. برخی از روش‌های درمانی بعد از جراحی، مانند هورمون درمانی (hormone therapy) یا درمان هدفمند (targeted therapy) HER2، می‌توانند همزمان با پرتو درمانی انجام شوند.

انواع و برنامه‌های پرتو درمانی‌های خارجی برای سرطان سینه

پرتو درمانی کل سینه (Whole breast radiation)

تابش به کل سینه آسیب دیده را پرتو درمانی کل سینه (Whole breast radiation) می‌گویند.

• برنامه استاندارد برای دریافت پرتو درمانی کامل پستان 5 روز در هفته (دوشنبه تا جمعه) برای حدود 6 تا 7 هفته است.
• گزینه دیگر پرتو درمانی هیپوفرکشن شده (hypofractionated radiation) است که در آن نیز پرتو به کل پستان داده می‌شود اما در دوزهای روزانه بیشتر (دوشنبه تا جمعه) با استفاده از دوره‌های درمانی کمتر (معمولاً فقط برای 3 تا 4 هفته). برای زنانی که تحت عمل جراحی حفظ پستان (BCS) قرار گرفته ‌اند و سرطان‌ آن‌ها به غدد لنفاوی زیر بغل سرایت نکرده است، نشان داده شده است که این برنامه در جلوگیری از عود سرطان در همان پستان به همان اندازه تابش طولانی ‌مدت، خوب است. این کار همچنین ممکن است منجر به عوارض جانبی کوتاه مدت کمتری شوند.

تشدید تابش جزئی پستان

پس از تابش کامل پستان یا حتی پس از انجام جراحی به تنهایی، اکثر سرطان‌های سینه تمایل دارند در قسمت بسیار نزدیک به ناحیه‌ای که تومور برداشته شده است (بستر تومور) برگردند. به همین دلیل، برخی از پزشکان از تابش جزئی پستان تسریع شده (accelerated partial breast irradiation یا APBI) در برخی زنان استفاده می‌کنند تا دوزهای بزرگ ‌تری را در مدت زمان کوتاه ‌تری تنها به یک قسمت از سینه (بستر تومور) در مقایسه با کل پستان (پرتو درمانی کل پستان) بدهند. از آن جایی که برای دانستن اینکه آیا این روش‌های جدیدتر نتایج طولانی‌ مدتی مشابه پرتوهای استاندارد خواهند داشت یا خیر، به تحقیقات بیشتری نیاز است، همه پزشکان از‌ آن‌ها استفاده نمی‌کنند. انواع مختلفی از تابش جزئی سریع پستان وجود دارد:

• پرتو درمانی حین عمل (IORT یا Intraoperative radiation therapy): در این روش، یک دوز بزرگ پرتو به ناحیه ای که تومور برداشته شده است (بستر تومور) در اتاق عمل درست بعد از BCS (قبل از بسته شدن برش سینه) داده می‌شود. IORT به تجهیزات خاصی نیاز دارد و به طور گسترده در دسترس نیست.
• رادیوتراپی 3D-conformal (3D-CRT): در این روش پرتو درمانی با دستگاه‌های خاصی داده می‌شود تا بهتر به سمت بستر تومور نشانه گیری شود. این روش بیشتر از بافت طبیعی سینه اطراف محافظت می‌کند. دوره‌های درمانی دو بار در روز به مدت 5 روز یا روزانه به مدت 2 هفته انجام می‌شوند.
• رادیوتراپی تعدیل شده با شدت (IMRT یا Intensity-modulated radiotherapy): IMRT مانند 3D-CRT است اما همچنین قدرت برخی از پرتوها را در مناطق خاصی تغییر می‌دهد. این روش دوزهای قوی‌ تری را به قسمت‌های خاصی از بستر تومور می‌رساند و به کاهش آسیب به بافت‌های طبیعی بدن کمک می‌کند.
• براکی تراپی (Brachytherapy): به مبحث براکی تراپی در زیر مراجعه کنید.

زنانی که به این روش‌ها علاقه مند هستند ممکن است بخواهند از پزشک خود در مورد شرکت در کارآزمایی‌های بالینی پرتو درمانی جزئی سریع پستان سوالاتی را بپرسند.

پرتو درمانی دیواره قفسه سینه (Chest wall radiation)

اگر ماستکتومی انجام داده اید و در هیچ یک از غدد لنفاوی سرطان نداشته اید، پرتو به تمام دیواره قفسه سینه، اسکار ماستکتومی و نواحی دارای درن‌های جراحی تابیده می‌شود. معمولاً این روش هر روز برای 5 روز در هفته و به مدت 6 هفته انجام می‌شود.

پرتو درمانی غدد لنفاوی (Lymph node radiation)

چه BCS یا ماستکتومی انجام داده باشید یا نه، اگر سرطان در غدد لنفاوی زیر بازو (غدد لنفاوی زیر بغل) یافت شود، ممکن است به این ناحیه پرتو داده شود. در موارد خاص، غدد لنفاوی بالای استخوان ترقوه (غدد لنفاوی فوق ترقوه) و پشت استخوان سینه در مرکز قفسه سینه (غدد لنفاوی پستانی داخلی) نیز همراه با غدد زیر بغل تشعشع دریافت خواهند کرد. این کار به طور معمول روزانه و به صورت 5 روز در هفته به مدت 6 هفته همزمان با پرتودهی به سینه یا دیواره قفسه سینه داده می‌شود.

عوارض جانبی احتمالی تابش پرتو خارجی

عوارض جانبی اصلی کوتاه مدت پرتو درمانی خارجی سینه عبارتند از:

• تورم در سینه
• تغییرات پوستی در ناحیه تحت درمان مشابه آفتاب سوختگی (قرمزی، پوسته پوسته شدن، تیره شدن پوست)
• خستگی

تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی شما ممکن است به شما توصیه کند که از قرار دادن پوست تحت درمان در معرض نور خورشید خودداری کنید زیرا این کار ممکن است تغییرات پوستی را بدتر کند. اکثر تغییرات پوستی در عرض چند ماه بهتر می‌شوند. تغییرات در بافت سینه معمولاً در عرض 6 تا 12 ماه از بین می‌رود اما این بهبودی ممکن است بیشتر طول بکشد.

پرتو درمانی خارجی نیز می‌تواند بعداً عوارض جانبی ایجاد کند:

• برخی از زنان ممکن است متوجه شوند که پرتو درمانی باعث کوچکتر شدن سینه و سفت تر یا متورم شدن پوست آن می‌شود.
• تابش ممکن است گزینه‌های مناسب شما را برای بازسازی سینه در آینده تحت تأثیر قرار دهد. همچنین اگر این کار پس از بازسازی انجام شود – به‌ویژه روش‌های فلپ بافتی (tissue flap procedures) – می‌تواند خطر مشکلات ظاهری و بهبودی را افزایش دهد.
• زنانی که تابش سینه داشته اند ممکن است نتوانند از پستان پرتودهی شده شیر دهند.
• تابش به پستان گاهی اوقات می‌تواند به برخی از اعصاب بازو آسیب برساند. این وضعیت پلکسوپاتی بازویی (brachial plexopathy) نامیده می‌شود و می‌تواند منجر به بی حسی، درد و ضعف در شانه، بازو و دست شود.
• تابش به غدد لنفاوی زیر بغل ممکن است باعث ایجاد ادم لنف، نوعی درد و تورم در بازو یا قفسه سینه شود.
• در موارد نادر، پرتو درمانی ممکن است دنده‌ها را ضعیف کند که همین امر می‌تواند منجر به شکستگی شود.
• در گذشته قسمت‌هایی از ریه‌ها و قلب بیشتر در معرض اشعه قرار می‌گرفتند که می‌توانست منجر به آسیب طولانی ‌مدت این اندام‌ها در برخی از زنان شود. تجهیزات پرتو درمانی مدرن پرتوها را بهتر از دستگاه‌های قدیمی متمرکز می‌کنند، بنابراین امروزه این مشکلات نادر هستند.
• یک عارضه بسیار نادر تابش به پستان، ایجاد سرطان دیگری به نام آنژیوسارکوم (angiosarcoma) است.

براکی تراپی (Brachytherapy)

براکی تراپی که به عنوان پرتو درمانی داخلی نیز شناخته می‌شود، روش دیگری برای ارائه پرتو درمانی است. به جای هدف گیری پرتوها از خارج از بدن، دستگاهی حاوی دانه‌ها یا گلوله‌های رادیو اکتیو برای مدت کوتاهی در ناحیه ای که سرطان از آن برداشته شده است (بستر تومور) در بافت پستان قرار می‌گیرد.

برای زنان خاصی که تحت عمل جراحی حفظ پستان (BCS) قرار گرفته ‌اند، براکی ‌تراپی می‌تواند به تنهایی (به‌ جای پرتودهی به کل پستان) به‌عنوان شکلی از تابش جزئی سینه تسریع ‌شده استفاده شود. اندازه تومور، محل و سایر عوامل ممکن است افرادی را که می‌توانند براکی تراپی انجام دهند، محدود کنند.

انواع براکی تراپی

براکی تراپی داخل حفره ای (Intracavitary brachytherapy)

این نوع رایج ترین نوع براکی تراپی برای زنان مبتلا به سرطان سینه است. یک دستگاه در فضای باقی مانده از BCS قرار داده می‌شود و تا پایان روند درمان در آن جا می‌ماند. چندین دستگاه مختلف در دسترس هستند که اکثر‌ آن‌ها برای قرار دادن مناسب در بدن نیاز به آموزش جراحی دارند. همه‌ آن‌ها به عنوان یک کاتتر (catheter، لوله) کوچک به سینه می‌روند. سپس انتهای دستگاه در داخل سینه مانند یک بالون منبسط می‌شود تا برای کل دوره درمان در جای خود ثابت بماند. انتهای دیگر کاتتر از سینه خارج می‌شود. در هر دوره درمانی، یک یا چند منبع تابش (اغلب گلوله‌ها) برای مدت کوتاهی از طریق لوله در داخل دستگاه قرار می‌گیرند و سپس خارج می‌شوند. جلسات دوره درمانی معمولا دو بار در روز به مدت 5 روز در یک محیط سرپایی انجام می‌شود. پس از آخرین جلسه دوره درمان، دستگاه تخلیه شده و خارج می‌شود.

براکی تراپی بینابینی (Interstitial brachytherapy)

در این روش، چندین لوله کوچک و توخالی به نام کاتتر در سینه و در اطراف ناحیه ای که سرطان از آن برداشته شده است وارد می‌شود و برای چند روز در جای خود باقی می‌ماند. گلوله‌های رادیو اکتیو هر روز برای مدت کوتاهی وارد کاتتر شده و سپس خارج می‌شوند. این روش براکی تراپی برای مدت طولانی تری وجود داشته است (و شواهد بیشتری برای کارایی آن وجود دارد) اما آن قدر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

مطالعات اولیه براکی ‌تراپی داخل حفره‌ای به‌عنوان تنها روش پرتو درمانی پس از BCS، نتایج امیدوار کننده‌ای داشته است تا جایی که حداقل کنترل سرطان در این حالت برابر با پرتو درمانی استاندارد کل پستان داشته باشد اما ممکن است عوارض بیشتری از جمله نتایج ضعیف از نظر زیبایی ظاهری داشته باشد. مطالعات در رابطه با این روش درمانی در حال انجام است و نیاز به پیگیری بیشتری دارد.

عوارض جانبی احتمالی براکی تراپی داخل حفره ای

همانند پرتو درمانی‌های خارجی، براکی تراپی داخل حفره ای نیز می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، از جمله:

• قرمزی و یا کبودی در محل درمان
• درد سینه
• عفونت
• آسیب به بافت چربی در پستان
• ضعف و شکستگی دنده‌ها در موارد نادر
• جمع شدن مایع در پستان (سروما یا seroma)

روش های درمانی سیستمیک

داروهایی که برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شوند، جزو درمان‌های سیستمیک محسوب می‌شوند زیرا می‌توانند تقریباً در هر نقطه از بدن به سلول‌های سرطانی برسند. برخی از‌ آن‌ها را می‌توان از طریق دهان، تزریق به عضله دریافت کرده یا مستقیماً وارد جریان خون کرد. بسته به نوع سرطان سینه، انواع مختلفی از درمان دارویی ممکن است استفاده شود، از جمله:

شیمی درمانی (Chemotherapy) برای سرطان سینه

شیمی درمانی (chemo) از داروهای ضد سرطانی استفاده می‌کند که ممکن است به صورت داخل وریدی (تزریق در رگ شما) یا از طریق دهان به شما داده شوند. این داروها از طریق جریان خون حرکت می‌کنند تا به سلول‌های سرطانی در بیشتر قسمت‌های بدن برسند. گاهی اوقات، اگر سرطان به مایع نخاعی که مغز و نخاع را احاطه کرده و از آن‌ها محافظت می‌کند گسترش یابد، شیمی ‌درمانی ممکن است مستقیماً در این ناحیه تجویز شود (به نام شیمی‌ درمانی داخل نخاعی یا intrathecal chemotherapy).

در این مطلب به مباحث زیر پرداخته می‌شود:

• چه زمانی از شیمی درمانی برای سرطان سینه استفاده می‌شود؟
• داروهای شیمی درمانی که برای سرطان سینه استفاده می‌شود، کدام اند؟
• شیمی درمانی برای سرطان سینه چگونه انجام می‌شود؟
• عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی برای سرطان سینه

 

چه زمانی از شیمی درمانی برای سرطان سینه استفاده می‌شود؟

همه زنان مبتلا به سرطان سینه به شیمی درمانی نیاز ندارند اما چندین موقعیت وجود دارد که ممکن است شیمی درمانی در آن ها توصیه شود.

بعد از جراحی (شیمی درمانی کمکی یا adjuvant chemotherapy)

شیمی درمانی کمکی ممکن است برای از بین بردن سلول‌های سرطانی که ممکن است باقی مانده یا گسترش یافته باشند – حتی در آزمایش‌های تصویر برداری قابل مشاهده نیستند – داده شود. این سلول‌ها میکروسکوپی در نظر گرفته می‌شوند زیرا با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند. اگر به این سلول‌ها اجازه رشد داده شود، می‌توانند تومورهای جدیدی را در سایر نقاط بدن تشکیل دهند. شیمی درمانی کمکی می‌تواند خطر عود سرطان سینه را کاهش دهد. گاهی اوقات مشخص نیست که آیا شیمی درمانی مفید خواهد بود یا خیر. آزمایش‌هایی مانند Oncotype DX وجود دارد که می‌تواند به تعیین اینکه کدام زنان به احتمال زیاد از شیمی درمانی پس از جراحی سینه سود می‌برند، کمک می‌کند. برای اطلاعات بیشتر به مبحث تست‌های بیان ژن سرطان سینه مراجعه کنید.

قبل از جراحی (شیمی درمانی نئوادجوانت یا neoadjuvant chemotherapy)

ممکن است برای کوچک کردن تومور از شیمی درمانی نئوادجوانت استفاده شود تا بتوان مقدار کم تری از آن را با جراحی برداشت. به همین دلیل، شیمی ‌درمانی نئوادجوانت اغلب برای درمان سرطان‌هایی استفاده می‌شود که در زمان تشخیص برای اولین بار خیلی بزرگ هستند، غدد لنفاوی زیادی درگیر سرطان است یا از نوع سرطان‌های التهابی سینه هستند.

اگر پس از شیمی درمانی نئوادجوانت، سلول‌های سرطانی هنوز هم در هنگام انجام جراحی یافت می‌شوند (که به آن بیماری باقی مانده یا residual disease نیز گفته می‌شود)، ممکن است به شما شیمی درمانی بیشتری (شیمی درمانی کمکی) برای کاهش شانس بازگشت سرطان (عود) پیشنهاد شود.

برخی از دلایل دیگری که ممکن است به شیمی درمانی نئوادجوانت نیاز داشته باشید:

• با دادن شیمی درمانی قبل از برداشتن تومور، پزشکان می‌توانند نحوه واکنش سرطان به آن را ببینند. اگر اولین مجموعه از داروهای شیمی درمانی تومور را کوچک نکند، پزشک متوجه می‌شود که به داروهای دیگری نیز نیاز است. همچنین باید هر سلول سرطانی را که ممکن است گسترش یافته باشد اما با چشم غیر مسلح یا در آزمایشات تصویر برداری قابل مشاهده نیست، از بین ببرد. درست مانند شیمی درمانی کمکی، شیمی درمانی نئوادجوانت می‌تواند خطر عود سرطان سینه را کاهش دهد.
• برخی از افراد مبتلا به سرطان در مراحل اولیه که شیمی درمانی نئوادجوانت را دریافت می‌کنند – اگر سرطان به طور کامل با آن درمان برطرف شود – ممکن است عمر طولانی تری داشته باشند. این حالت اغلب در زنانی دیده می‌شود که سرطان سینه سه گانه منفی یا سرطان سینه HER2 مثبت دارند.
• همچنین انجام شیمی درمانی قبل از جراحی می‌تواند به برخی افراد زمان بیشتری برای انجام آزمایش ژنتیکی یا برنامه ریزی برای جراحی ترمیمی بدهد.

به خاطر داشته باشید که همه زنان مبتلا به سرطان سینه کاندیدای خوبی برای شیمی درمانی نئوادجوانت نیستند.

برای سرطان سینه متاستاتیک

شیمی درمانی می‌تواند به عنوان روش درمانی اصلی برای زنانی استفاده شود که سرطان‌ آن‌ها به خارج از سینه و ناحیه زیر بغل و به اندام‌های دور مانند کبد یا ریه‌ها گسترش یافته است. شیمی درمانی را می‌توان در صورت تشخیص سرطان سینه یا پس از انجام روش‌های درمانی اولیه تجویز کرد. طول درمان بستگی به عملکرد شیمی درمانی و میزان تحمل شما دارد.

داروهای شیمی درمانی که برای سرطان سینه استفاده می‌شود

در بیشتر موارد، شیمی درمانی زمانی بیشترین اثر را دارد که بیش از یک دارو در یک زمان استفاده شود. اغلب، ترکیبی از 2 یا 3 دارو استفاده می‌شود. پزشکان از ترکیبات مختلفی استفاده می‌کنند و مشخص نیست که کدام ترکیب دارویی خاصی بهترین آن‌ها باشد.

داروهای شیمی درمانی کمکی و نئوادجوانت

• آنتراسایکلین‌ها (Anthracyclines)، مانند دوکسوروبیسین (آدریامایسین یا doxorubicin) و اپی روبیسین (epirubicin یا Ellence)
• تاکسان‌ها (Taxane)، مانند پاکلیتاکسل (تاکسول یا paclitaxel) و دوستاکسل (تاکسوتر یا docetaxel)
• 5-فلوئورواوراسیل (5-FU) یا کپسیتابین (capecitabine یا Xeloda)
• سیکلوفسفامید (سیتوکسان یا Cyclophosphamide)
• کربوپلاتین (پاراپلاتین یا Carboplatin)

داروهای شیمی درمانی برای سرطان پستانی که گسترش یافته است (سرطان متاستاتیک پستان)

• تاکسان‌ها: پاکلیتاکسل (تاکسول)، دوستاکسل (تاکسوتر) و پاکلیتاکسل متصل به آلبومین (آبراکسان یا Abraxane)
• Ixabepilone (Ixempra)
• Eribulin (Halaven)
• آنتراسایکلین‌ها: دوکسوروبیسین (آدریامایسین)، دوکسوروبیسین لیپوزومی (دوکسیل یا liposomal doxorubicin) و اپی روبیسین (Ellence)
• عوامل پلاتین (سیس پلاتین یا Cisplatin، کربوپلاتین یا carboplatin)
• Vinorelbine (Navelbine)
• کاپسیتابین (Xeloda)
• جمسیتابین (Gemcitabine یا Gemzar)
• ترکیبات دارویی آنتی بادی (Ado-trastuzumab emtansine [Kadcyla]، Fam-trastuzumab deruxtecan [Enhertu]، Sacituzumab govitecan [Trodelvy])

اگرچه ترکیبات دارویی اغلب برای درمان سرطان پستان اولیه استفاده می‌شوند اما سرطان پیشرفته پستان اغلب با داروهای شیمی درمانی منفرد درمان می‌شود. با این حال، برخی از ترکیبات، مانند پاکلیتاکسل به علاوه جمسیتابین، معمولا برای درمان سرطان سینه متاستاتیک استفاده می‌شود.

برای سرطان‌هایی که HER2 مثبت هستند، یک یا چند دارو که HER2 را هدف قرار می‌دهند ممکن است همراه با شیمی درمانی استفاده شود. (برای اطلاعات بیشتر در مورد این داروها به مبحث درمان هدفمند برای سرطان سینه مراجعه کنید.)

شیمی درمانی برای سرطان سینه چگونه انجام می‌شود؟

داروهای شیمی درمانی برای سرطان سینه معمولاً در ورید (IV)، یا به صورت تزریق در چند دقیقه یا به صورت انفوزیون در مدت زمان طولانی‌تر داده می‌شوند. این کار را می‌توان در مطب پزشک، مراکز تزریق یا در یک محیط بیمارستان انجام داد.

اغلب، یک IV کمی بزرگتر و محکم تر در سیستم ورید برای انجام شیمی درمانی مورد نیاز است. این‌ها به عنوان کاتترهای ورید مرکزی (central venous catheters یا CVCs)، دستگاه‌های دسترسی ورید مرکزی (central venous access devices یا CVAD) یا خطوط مرکزی شناخته می‌شوند.‌ آن‌ها برای قرار دادن داروها، فرآورده‌های خونی، مواد مغذی یا مایعات مستقیماً در خون شما استفاده می‌شوند. همچنین می‌توان از‌ آن‌ها برای خارج کردن خون برای آزمایش نیز استفاده کرد.

انواع مختلفی از CVC‌ها وجود دارد. رایج ترین انواع پورت و خط PICC (port and the PICC line) هستند. برای بیماران مبتلا به سرطان سینه، خط مرکزی معمولاً در سمت مقابل سرطان سینه قرار می‌گیرد. اگر زنی در هر دو سینه سرطان داشته باشد، خط مرکزی به احتمال زیاد در سمتی قرار می‌گیرد که غدد لنفاوی کمتری برداشته شده یا با سرطان درگیر شده است.

شیمی درمانی به صورت چرخه ای تجویز می‌شود و به دنبال آن یک دوره استراحت به شما این فرصت را می‌دهد تا از اثرات داروها خلاصی پیدا کنید. سیکل‌های شیمی درمانی اغلب 2 یا 3 هفته طول می‌کشند. برنامه زمانی بسته به داروهای مورد استفاده متفاوت است. به عنوان مثال، برای برخی داروها، شیمی درمانی فقط در روز اول سیکل انجام می‌شود. برای دیگر دارو‌ها، یک روز در هفته به مدت چند هفته یا هر هفته داده می‌شود. سپس، در پایان چرخه، برنامه شیمی درمانی برای شروع چرخه بعدی تکرار می‌شود.

شیمی درمانی ادجوانت و نئوادجوانت بسته به داروهای مورد استفاده، اغلب برای 3 تا 6 ماه تجویز می‌شود. طول درمان سرطان سینه متاستاتیک (مرحله 4) بستگی به عملکرد خوب و عوارض جانبی شما دارد.

شیمی درمانی با دوز متراکم (Dose-dense chemotherapy)

پزشکان دریافته ‌اند که نزدیک‌تر کردن چرخه‌های داروهای شیمیایی خاص می‌تواند احتمال بازگشت سرطان را کاهش داده و میزان بقای برخی از زنان مبتلا به سرطان سینه را بهبود بخشد. به عنوان مثال، دارویی که معمولاً هر 3 هفته یکبار تجویز می‌شود، ممکن است هر 2 هفته یکبار تجویز شود. این کار را می‌توان هم برای درمان نئوادجوانت و هم برای درمان کمکی انجام داد. این امر می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات بیشتر ناشی از تعداد کم سلول‌های خونی شود، بنابراین برای همه زنان گزینه مناسبی نیست. به عنوان مثال، یک ترکیب شیمیایی که گاهی به این روش داده می‌شود، دوکسوروبیسین (آدریامایسین) و سیکلوفسفامید (سیتوکسان) هر 2 هفته و به دنبال آن پاکلیتاکسل (تاکسول) هر 2 هفته یکبار است.

عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی برای سرطان سینه

داروهای شیمی درمانی بسته به نوع و دوز داروهای داده شده و طول درمان می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. برخی از رایج ترین عوارض جانبی ممکن عبارتند از:

• ریزش مو
• تغییر در ناخن‌ها
• زخم‌های دهانی
• از دست دادن اشتها یا تغییرات وزن
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• خستگی
• گر گرفتگی و یا خشکی واژن ناشی از یائسگی ناشی از شیمی درمانی (به مبحث تغییرات قاعدگی و مشکلات باروری در زیر مراجعه کنید)
• آسیب عصبی (به مبحث آسیب عصبی زیر مراجعه کنید)

شیمی درمانی همچنین می‌تواند سلول‌های خون ساز مغز استخوان را تحت تأثیر قرار دهد که همین امر می‌تواند منجر به بروز موارد زیر شود:

• افزایش احتمال عفونت (ناشی از تعداد کم گلبول‌های سفید خون)
• کبودی یا خونریزی آسان (به دلیل تعداد کم پلاکت خون)
• خستگی (به دلیل کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون و دلایل دیگر)

این عوارض معمولا پس از پایان دوره درمان از بین می‌روند. اغلب راه‌هایی برای کاهش این عوارض وجود دارد. به عنوان مثال، می‌توان داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش تهوع و استفراغ تجویز کرد.

سایر عوارض جانبی نیز ممکن است. برخی از این عوارض با مصرف داروهای شیمی درمانی خاص رایج تر هستند. از تیم مراقبت سرطان خود در مورد عوارض جانبی احتمالی داروهای خاصی که دریافت می‌کنید سوال بپرسید.

تغییرات قاعدگی و مشکلات باروری

برای زنان جوان تر، تغییر در دوره‌های قاعدگی یکی از عوارض جانبی رایج شیمی درمانی است. یائسگی زودرس (عدم قاعدگی بیشتر) و ناباروری (ناتوانی در باردار شدن) ممکن است رخ دهد و دائمی باشد. اگر این اتفاق بیفتد، خطر بیماری قلبی، تحلیل استخوان و پوکی استخوان افزایش می‌یابد. داروهایی وجود دارند که می‌توانند به درمان یا جلوگیری از تحلیل استخوان کمک کنند.

حتی اگر در حین شیمی درمانی قاعدگی شما متوقف شود، باز هم ممکن است بتوانید باردار شوید.

باردار شدن در حین شیمی درمانی می‌تواند منجر به نقایص مادرزادی شود و در روند درمان اختلال ایجاد کند. اگر قبل از درمان یائسگی را پشت سر نگذاشته اید و از نظر جنسی فعال هستید، مهم است که در مورد استفاده از روش‌های کنترل بارداری با پزشک خود صحبت کنید. برای زنان مبتلا به سرطان سینه با گیرنده هورمونی مثبت ایده خوبی نیست که داروهای ضد بارداری هورمونی (مانند قرص‌های ضد بارداری) مصرف کنند، بنابراین مهم است که با متخصص سرطان و متخصص زنان (یا پزشک خانواده) خود در مورد بهترین گزینه‌ها برای شما صحبت کنید. هنگامی که زنان دوره درمانی خود را به پایان رساندند (مانند شیمی درمانی)، می‌توانند با خیال راحت برای بچه دار شدن اقدام کنند اما باردار شدن در حین روند درمان بی خطر نیست.

اگر فکر می‌کنید ممکن است بعد از درمان سرطان سینه بخواهید بچه دار شوید، بلافاصله پس از تشخیص ابتلا به بیماری و قبل از شروع روند درمان با پزشک خود صحبت کنید. برای برخی از زنان، افزودن داروها، مانند تزریق ماهانه با آنالوگ هورمون آزاد کننده هورمون لوتئین کننده (LHRH یا luteinizing hormone-releasing hormone) همراه با شیمی درمانی، می‌تواند به‌ آن‌ها کمک کند تا بارداری موفقی پس از درمان سرطان خود داشته باشند.

اگر زمانی که به سرطان سینه مبتلا می‌شوید باردار هستید، باز هم می‌توانید درمان شوید. برخی از داروهای شیمی درمانی را می‌توان با خیال راحت در طی 2 دوره سه ماهه آخر بارداری مصرف کرد. جزئیات بیشتر در این باره را می‌توان در مبحث درمان سرطان سینه در دوران بارداری یافت.

آسیب قلبی

اگرچه شایع نیست اما دوکسوروبیسین، اپی روبیسین و برخی دیگر از داروهای شیمی درمانی می‌توانند باعث آسیب دائمی قلب شوند (به نام کاردیومیوپاتی یا cardiomyopathy). اگر دارو برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا استفاده شود، این خطر بالاتر است. آسیب ناشی از این داروها همچنین در صورت استفاده از داروهای دیگری که می‌توانند باعث آسیب قلبی شوند (مانند داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند) بیشتر اتفاق می‌افتد. سایر عوامل خطرزای نارسایی قلبی، مانند سابقه خانوادگی مشکلات قلبی، فشار خون بالا و دیابت نیز می‌توانند در صورت دریافت یکی از این داروها، شما را در معرض خطر قرار دهند.

بیشتر پزشکان قبل از شروع مصرف یکی از این داروها، عملکرد قلب شما را با آزمایشی مانند اکوکاردیوگرام (echocardiogram، سونوگرافی قلب که ECHO نیز نامیده می‌شود) یا اسکن MUGA بررسی می‌کنند.‌ آن‌ها همچنین دوزها را به دقت کنترل کرده و علائم مشکلات قلبی را بررسی می‌کنند و ممکن است به طور مرتب آزمایشات قلبی را در طول دوره درمان تکرار کنند. اگر عملکرد قلب شروع به بدتر شدن کند، دوره درمان با این داروها به طور موقت یا دائم متوقف می‌شود. با این حال، در برخی افراد، علائم آسیب ممکن است تا ماه‌ها یا سال‌ها پس از توقف درمان ظاهر نشود.

آسیب عصبی (نوروپاتی یا neuropathy)

بسیاری از داروهایی که برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شوند، از جمله تاکسان‌ها (دوستاکسل، پاکلیتاکسل، و پاکلیتاکسل متصل به پروتئین)، عوامل پلاتین (کاربوپلاتین، سیس‌پلاتین)، وینورلبین (vinorelbine)، اریبولین (eribulin) و ایکسابپیلون (ixabepilone) می‌توانند به اعصاب دست، بازو، پا و ساق آسیب برسانند. این اتفاق گاهی اوقات می‌تواند منجر به بروز علائمی در آن نواحی مانند بی حسی، درد، سوزش یا سوزن سوزن شدن، حساسیت به سرما یا گرما یا ضعف شود. در بیشتر موارد این علائم پس از قطع روند درمان از بین می‌روند اما در برخی از زنان ممکن است برای مدت طولانی ادامه داشته باشد یا دائمی شود. داروهایی وجود دارند که می‌توانند به رفع این علائم کمک کنند.

سندرم دست و پا (Hand-foot syndrome)

برخی از داروهای شیمی درمانی، مانند کپسیتابین (Xeloda) و لیپوزومال دوکسوروبیسین (Doxil) می‌توانند کف دست‌ها و کف پا را تحریک کنند. به این وضعیت سندرم دست و پا (Hand-foot syndrome) می‌گویند. علائم اولیه شامل بی حسی، سوزن سوزن شدن و قرمزی است. اگر این عارضه بدتر شود، دست‌ها و پاها می‌توانند متورم و ناراحت کننده یا حتی دردناک شوند. ممکن است پوست تاول بزند که همین موضوع می‌تواند منجر به پوسته پوسته شدن یا حتی بروز زخم‌های باز شود. هیچ درمان خاصی وجود ندارد، اگرچه برخی از کرم‌ها یا استروئیدهایی که قبل از شیمی درمانی داده می‌شوند ممکن است کمک کننده باشند. این علائم با قطع دارو یا کاهش دوز به تدریج بهتر می‌شوند. بهترین راه برای پیشگیری از سندرم شدید دست و پا این است که در اولین فرصت به پزشک خود بگویید که چنین علائمی در شما ظاهر می‌شود تا بتوان دوز دارو را تغییر داده یا داروهای دیگری را تجویز کرد.

شیمی درمانی مغز (Chemo brain)

بسیاری از زنانی که برای درمان سرطان سینه تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند، کاهش جزئی عملکرد ذهنی را گزارش می‌دهند.‌ آن‌ها ممکن است مشکلاتی در تمرکز و حافظه داشته باشند که می‌تواند مدت زیادی طول بکشد. اگرچه بسیاری از زنان این علائم را با شیمی درمانی مرتبط می‌دانند اما این عارضه در زنانی که به عنوان بخشی از درمان خود شیمی درمانی نکرده اند نیز دیده شده است. با این حال، اکثر زنان پس از روند درمان عملکرد خوبی دارند. در مطالعاتی که شیمی‌ درمانی مغز را به عنوان یک عارضه جانبی روند درمان نشان داده ‌اند، علائم اغلب چند سال طول می‌کشد.

افزایش خطر ابتلا به سرطان خون

به ندرت، داروهای شیمی درمانی خاص، مانند دوکسوروبیسین (آدریامایسین)، می‌توانند باعث بیماری‌های مغز استخوان، مانند سندرم‌های میلودیسپلاستیک (myelodysplastic syndromes) یا حتی لوسمی میلوئید حاد (acute myeloid leukemia) – سرطان گلبول‌های سفید – شوند. اگر این اتفاق بیفتد، معمولاً 10 سال از روند درمان گذشته است. برای اکثر زنان، مزایای شیمی درمانی در کمک به جلوگیری از عود سرطان سینه یا افزایش طول عمر، بسیار بیشتر از خطر این عارضه نادر اما جدی است.

احساس ناخوشی یا خستگی (fatigue)

بسیاری از زنان بعد از شیمی درمانی به اندازه قبل احساس سلامتی نمی‌کنند. اغلب یک احساس باقی مانده از درد یا درد بدن و از دست دادن خفیف عملکرد فیزیکی وجود دارد. این تغییرات ممکن است بسیار ظریف باشند و به آرامی در طول زمان اتفاق بیفتند.

خستگی یکی دیگر از مشکلات رایج زنانی است که شیمی درمانی دریافت کرده اند. این حالت ممکن است از چند ماه تا چندین سال طول بکشد. اغلب می‌توان به بهبود آن کمک کرد، بنابراین مهم است که پزشک یا پرستار خود را در رابطه با آن آگاه کنید. ممکن است ورزش، چرت زدن و صرفه جویی در مصرف انرژی توصیه شود. اگر مشکلات خواب دارید، می‌توان‌ آن‌ها را نیز درمان کرد. گاهی اوقات خستگی می‌تواند نشانه افسردگی باشد، که ممکن است مشاوره و یا دارو به رفع آن کمک کند.

هورمون درمانی (Hormone Therapy) برای سرطان سینه

برخی از انواع سرطان سینه تحت تاثیر هورمون‌ها مانند استروژن و پروژسترون قرار می‌گیرند. سلول‌های سرطان سینه گیرنده‌هایی (پروتئین) دارند که به استروژن و پروژسترون متصل می‌شوند و به رشد‌ آن‌ها کمک می‌کنند. درمان‌هایی که مانع از اتصال این هورمون‌ها به این گیرنده‌ها می‌شوند، هورمون درمانی یا غدد درون ریز درمانی (endocrine therapy) نامیده می‌شوند.

هورمون درمانی می‌تواند تقریباً در هر نقطه از بدن و نه فقط در سینه به سلول‌های سرطانی برسد. این روش برای زنان مبتلا به تومورهایی که گیرنده هورمونی مثبت هستند توصیه می‌شود اما به زنانی که تومورهایشان گیرنده‌های هورمونی ندارند کمکی نمی‌کند (این تومورها گیرنده هورمونی منفی نامیده می‌شوند).

چه زمانی از هورمون درمانی برای سرطان سینه استفاده می‌شود؟

هورمون درمانی اغلب پس از جراحی (به عنوان درمان کمکی) برای کمک به کاهش خطر عود سرطان استفاده می‌شود. این روش گاهی اوقات قبل از جراحی (به عنوان درمان نئوادجوانت) شروع می‌شود.

این دارو‌ها معمولا برای حداقل 5 سال مصرف می‌شوند. دوره درمانی بیش از 5 سال ممکن است برای زنانی که سرطان‌ آن‌ها شانس بیشتری برای عود دارد ارائه شود. آزمایشی به نام شاخص سرطان سینه (Breast Cancer Index) ممکن است برای کمک به تصمیم گیری در مورد اینکه آیا یک زن با بیش از 5 سال هورمون درمانی سود می‌برد، استفاده می‌شود.

هورمون درمانی همچنین می‌تواند برای درمان سرطانی که پس از دوره درمان عود کرده یا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است، استفاده شود.

هورمون درمانی چگونه کار می‌کند؟

حدود 2 مورد از هر 3 سرطان سینه گیرنده هورمونی مثبت هستند. سلول‌های‌ آن‌ها گیرنده‌هایی (پروتئین‌ها) برای استروژن (سرطان‌های ER مثبت) و یا پروژسترون (سرطان‌های مثبت PR) دارند که به رشد و گسترش سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند.

انواع مختلفی از هورمون درمانی برای سرطان سینه وجود دارد. اکثر انواع هورمون درمانی یا سطح استروژن را در بدن کاهش می‌دهند یا مانع از کمک استروژن به رشد سلول‌های سرطان سینه می‌شوند.

داروهایی که گیرنده‌های استروژن را مسدود می‌کنند

این داروها با متوقف کردن استروژن از سوخت رسانی به سلول‌های سرطان سینه برای رشد کار می‌کنند.

تاموکسیفن (Tamoxifen)

تاموکسیفن از اتصال استروژن به سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند و به‌ آن‌ها می‌گوید رشد و تقسیم شوند. در حالی که تاموکسیفن مانند یک ضد استروژن در سلول‌های سینه عمل می‌کند اما در بافت‌های دیگر مانند رحم و استخوان‌ها مانند استروژن عمل می‌کند. به همین دلیل، آن را تعدیل کننده گیرنده استروژن انتخابی (SERM یا selective estrogen receptor modulator) می‌نامند. می‌توان از آن برای درمان زنان مبتلا به سرطان سینه که یائسگی را سپری کرده یا نکرده اند استفاده کرد.

تاموکسیفن را می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده کرد:

• در زنان در معرض خطر بالای سرطان سینه، تاموکسیفن می‌تواند برای کمک به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه استفاده شود.
• برای زنانی که با عمل جراحی حفظ پستان برای کارسینوم مجرای در جا (DCIS) که گیرنده هورمونی مثبت است تحت درمان قرار گرفته‌ اند، مصرف تاموکسیفن به مدت 5 سال احتمال بازگشت DCIS در همان سینه را کاهش می‌دهد. این دارو همچنین احتمال ابتلا به سرطان سینه مهاجم یا DCIS دیگری را در هر دو پستان کاهش می‌دهد.
• برای زنان مبتلا به سرطان سینه تهاجمی گیرنده هورمونی که با جراحی درمان می‌شوند، تاموکسیفن می‌تواند به کاهش شانس بازگشت سرطان و افزایش شانس داشتن زندگی طولانی‌تر کمک کند. همچنین می‌تواند خطر ابتلا به سرطان جدید در سینه دیگر را کاهش دهد. تاموکسیفن را می‌توان بعد از جراحی (درمان کمکی) یا قبل از جراحی (درمان نئوادجوانت) شروع کرد. هنگامی که این دارو بعد از جراحی تجویز می‌شود، معمولاً برای 5 تا 10 سال باید مصرف شود. این دارو عمدتاً برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه که هنوز یائسگی را طی نکرده اند استفاده می‌شود. اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید، اغلب به جای آن از مهار کننده‌های آروماتاز ​​(به مباحث زیر مراجعه کنید) استفاده می‌شود.
• برای زنان مبتلا به سرطان سینه با هورمون مثبت که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است، تاموکسیفن اغلب می‌تواند به کاهش یا توقف رشد سرطان کمک کرده و حتی ممکن است برخی از تومورها را کوچک کند.

تورمیفن (Toremifene یا Fareston)

این دارو SERM دیگری است که به روشی مشابه کار می‌کند اما کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و فقط برای درمان زنان یائسه مبتلا به سرطان سینه متاستاتیک تایید شده است. اگر تاموکسیفن قبلاً استفاده شده باشد و اثر آن متوقف شده باشد، احتمالاً مؤثر نیست. این داروها قرص‌هایی هستند که از راه دهان مصرف می‌شوند.

عوارض جانبی تاموکسیفن و تورمیفن

شایع ترین عوارض جانبی تاموکسیفن و تورمیفن عبارتند از:

• گر گرفتگی
• خشکی یا ترشح واژن
• تغییرات در چرخه قاعدگی

هنگامی که دوره درمان با تاموکسیفن شروع می‌شود، تعداد کمی از زنان مبتلا به سرطان که به استخوان‌ها گسترش یافته است ممکن است تحریک شدن تومور شوند (تومور برای مدت کوتاهی بزرگتر می‌شود) که می‌تواند باعث درد استخوان شود. این عارضه معمولاً به سرعت کاهش می‌یابد اما در برخی موارد نادر ممکن است یک زن سطح کلسیم خون بالایی داشته باشد که کنترل آن سخت است. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است لازم باشد روند درمان برای مدتی متوقف شود.

عوارض جانبی نادر، اما جدی تر نیز ممکن است رخ دهند:

• اگر خانمی یائسه شده باشد، SERM‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان آندومتر (endometrial cancer) و سارکوم رحم (uterine sarcoma) را در او افزایش دهند. فوراً به پزشک خود در مورد هر گونه خونریزی غیر معمول واژنی (یکی از علائم رایج این سرطان) اطلاع دهید. بیشتر خونریزی‌های رحمی ناشی از سرطان نیست اما این علامت همیشه نیاز به رسیدگی سریع دارد.
• لخته شدن خون یکی دیگر از عوارض جانبی غیر معمول اما جدی است.‌ این لخته‌ها معمولاً در پاها تشکیل می‌شوند (به نام ترومبوز ورید عمقی یا DVT یا deep vein thrombosis) اما گاهی اوقات ممکن است یک قطعه لخته در پا شکسته شود و در نهایت منجر به مسدود شدن یک شریان در ریه‌ها شود (آمبولی ریوی یا PE یا pulmonary embolism). اگر دچار درد، قرمزی یا تورم در ساق پا، تنگی نفس یا درد قفسه سینه شدید، فوراً با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید، زیرا این‌ها می‌توانند علائم DVT یا PE باشند. به ندرت، تاموکسیفن با سکته مغزی در زنان یائسه همراه بوده است، بنابراین اگر سر درد شدید، گیجی یا مشکل در صحبت کردن یا حرکت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
• مشکلات چشمی – مانند آب مروارید یا cataracts – گاهی در هنگام مصرف تاموکسیفن دیده می‌شود. اگر مشکل جدیدی در بینایی خود دارید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• استخوان‌ها می‌توانند تحت تأثیر قرار گیرند. بسته به وضعیت یائسگی یک زن، تاموکسیفن می‌تواند اثرات متفاوتی روی استخوان‌ها داشته باشد. در زنان قرار گرفته در دوران قبل از یائسگی، تاموکسیفن می‌تواند باعث نازک شدن استخوان شود اما در زنان یائسه اغلب تا حدی استخوان‌ها را تقویت می‌کند. مزایای مصرف این داروها برای تقریباً همه زنان مبتلا به سرطان سینه با گیرنده هورمون مثبت بیشتر از خطرات آن است.

فولوسترانت (Fulvestrant یا Faslodex)

Fulvestrant دارویی است که به گیرنده‌های استروژن متصل شده و‌ آن‌ها را تجزیه می‌کند. این دارو یک SERM نیست و به عنوان یک تجزیه کننده انتخابی گیرنده استروژن (SERD یا selective estrogen receptor degrader) شناخته شده و مانند یک ضد استروژن در سراسر بدن عمل می‌کند. هنگامی که به زنان قرار گرفته در دوران قبل از یائسگی داده می‌شود باید با آگونیست هورمون لوتئینیزه کننده هورمون آزاد کننده (LHRH یا luteinizing-hormone releasing hormone) ترکیب شود تا تخمدان‌ها خاموش شوند (به مبحث سرکوب تخمدان در زیر مراجعه کنید).

فولوسترانت می‌تواند تجویز شود:

• به تنهایی برای درمان سرطان پستان پیشرفته که با هورمون درمانی دیگری درمان نشده است.
• به تنهایی برای درمان سرطان پستان پیشرفته پس از توقف سایر داروهای هورمونی (مانند تاموکسیفن و اغلب یک مهارکننده آروماتاز).
• در ترکیب با یک مهارکننده CDK 4/6 یا مهارکننده PI3K برای درمان سرطان سینه متاستاتیک به عنوان هورمون درمانی اولیه یا پس از آزمایش سایر درمان‌های هورمونی.

با 2 تزریق به باسن (bottom) به فرد داده می‌شود. در ماه اول، 2 دوز به فاصله 2 هفته تزریق می‌شود و پس از آن ماهی یک بار داده می‌شود.

عوارض جانبی فولوسترانت

عوارض جانبی کوتاه مدت رایج می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• گر گرفتگی و یا تعریق شبانه
• سر درد
• حالت تهوع خفیف
• درد استخوان
• درد در محل تزریق

داروهایی که سطح استروژن را کاهش می‌دهند

از آن جایی که استروژن باعث تحریک سرطان سینه با گیرنده هورمونی مثبت می‌شود، کاهش سطح استروژن می‌تواند به کند کردن رشد سرطان یا جلوگیری از عود آن کمک کند.

مهار کننده‌های آروماتاز ​​( Aromatase inhibitorsیا AIs)

مهار کننده‌های آروماتاز ​​(AIs) داروهایی هستند که بیشتر تولید استروژن را در بدن متوقف می‌کنند. قبل از یائسگی، بیشتر استروژن توسط تخمدان‌ها ساخته می‌شود. اما در زنانی که تخمدان‌هایشان کار نمی‌کند، چه به دلیل یائسگی یا به دلیل دوره‌های  درمانی خاص، استروژن هنوز در چربی بدن توسط آنزیمی به نام آروماتاز (aromatase) ​​ساخته می‌شود. AIs با جلوگیری از ساخت استروژن آروماتاز ​​عمل می‌کند.

این داروها برای زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند مفید هستند اگرچه می‌توان از‌ آن‌ها در زنان قرار گرفته در دوران پیش از یائسگی نیز استفاده کرد تا با سرکوب تخمدان ترکیب شوند (به مباحث زیر مراجعه کنید).

این AI‌ها قرص‌هایی هستند که هر روز برای درمان سرطان سینه مصرف می‌شوند:

• لتروزول (Letrozole یا Femara)
• آناستروزول (آریمیدکس یا Anastrozole)
• اگزمستان (آروماسین یا Exemestane)

عوارض جانبی احتمالی AI

شایع ترین عوارض جانبی AI عبارتند از:

• گر گرفتگی
• خشکی واژن
• درد استخوان و مفاصل
• درد عضلانی

AIها معمولاً دارای عوارض جانبی متفاوت از تاموکسیفن هستند.‌ آن‌ها باعث سرطان رحم نشده و به ندرت باعث لخته شدن خون می‌شوند. با این حال،‌ آن‌ها می‌توانند باعث درد عضلانی و سفتی مفاصل و یا درد شوند. درد مفاصل ممکن است شبیه به احساس آرتریت در مفاصل مختلف در یک زمان باشد. گزینه‌های درمانی برای این عارضه جانبی عبارتند از: توقف مصرف AI و سپس تغییر به یک AI متفاوت، مصرف دارویی به نام دولوکستین (Cymbalta یا duloxetine) یا انجام ورزش معمولی با مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (onsteroidal anti-inflammatory drugs یا NSAIDs). اما درد عضلانی و مفاصل برخی از زنان را مجبور به توقف روند درمان کرده است. اگر این اتفاق بیفتد، اکثر پزشکان استفاده از تاموکسیفن را برای تکمیل 5 تا 10 سال درمان هورمونی توصیه می‌کنند.

از آن جایی که AI به شدت سطح استروژن را در زنان قرار گرفته در دوران پس از یائسگی کاهش می‌دهد اما همچنین می‌تواند باعث نازک شدن استخوان شود که گاهی منجر به پوکی استخوان و حتی شکستگی می‌گردد. اگر از AI استفاده می‌کنید، تراکم استخوان شما ممکن است به طور مرتب آزمایش شود و همچنین ممکن است برای تقویت استخوان‌های شما بیس فسفونات (برای مثال اسید زولدرونیک [Zometa]) یا دنوزوماب (Xgeva، Prolia) به شما داده شود.

سرکوب تخمدان (Ovarian suppression)

برای زنان قرار گرفته در دوران قبل از یائسگی، برداشتن یا بستن تخمدان‌ها (سرکوب تخمدان) که منبع اصلی استروژن هستند، عملاً‌ آن‌ها را یائسه می‌کند. این ممکن است امکان استفاده از برخی دیگر از درمان‌های هورمونی مانند AI را فراهم کند. سرکوب تخمدان همراه با تاموکسیفن یا AI ممکن است برای زنانی که سرطان سینه‌ آن‌ها در معرض خطر عود مجدد است توصیه شود.

راه‌های مختلفی برای برداشتن یا بستن تخمدان‌ها برای درمان سرطان سینه وجود دارد:

• اوفورکتومی (Oophorectomy): جراحی برای برداشتن تخمدان‌ها. این عمل دائمی است و به آن ابلیشن تخمدان (ovarian ablation) نیز می‌گویند.
• آگونیست‌های هورمون آزاد کننده هورمون لوتئین کننده (LHRH یا Luteinizing hormone-releasing hormone): این داروها بیشتر از اوفورکتومی استفاده می‌شوند.‌ آن‌ها سیگنالی را که بدن برای تولید استروژن به تخمدان‌ها می‌فرستد، متوقف می‌کنند که باعث یائسگی موقت می‌شود. داروهای رایج LHRH عبارتند از گوسرلین (goserelin یا Zoladex) و لوپرولید (leuprolide یا Lupron).‌ آن‌ها را می‌توان به تنهایی یا همراه با سایر داروهای هورمونی (تاموکسیفن، مهار کننده‌های آروماتاز، فولوسترانت) به عنوان هورمون درمانی در زنان یائسه نشده استفاده کرد.
• داروهای شیمی درمانی: برخی از داروهای شیمی درمانی می‌توانند به تخمدان زنان قرار گرفته در دوران پیش از یائسگی آسیب برسانند بنابراین‌ آن‌ها دیگر استروژن نمی‌سازند. عملکرد تخمدان می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها بعد در برخی از زنان بازگردد اما در برخی دیگر آسیب به تخمدان‌ها دائمی است و منجر به یائسگی می‌شود.

همه این روش‌ها می‌توانند علائم یائسگی، از جمله گر گرفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن و تغییرات خلقی را ایجاد کنند.

هورمون درمانی بعد از جراحی سرطان سینه

پس از جراحی، هورمون درمانی می‌تواند برای کاهش خطر عود سرطان انجام شود. نشان داده شده است که مصرف AI، چه به تنهایی یا بعد از تاموکسیفن، بهتر از مصرف تاموکسیفن به مدت 5 سال است.

این برنامه‌های هورمون ‌درمانی برای زنانی که در دوران پس از یائسگی به‌ سر می‌برند، در صورت تشخیص مفید هستند:

• تاموکسیفن به مدت 2 تا 3 سال، به دنبال آن AI برای 2 تا 3 سال (در کل 5 سال دوره درمانی)
• تاموکسیفن به مدت 2 تا 3 سال و به دنبال آن AI به مدت 5 سال (7 تا 8 سال دوره درمانی)
• تاموکسیفن به مدت 4 و نیم تا 6 سال و به دنبال آن AI به مدت 5 سال (9 و نیم تا 11 سال دوره درمانی)
• تاموکسیفن به مدت 5 تا 10 سال
• AI برای 5 تا 10 سال
• AI به مدت 2 تا 3 سال، به دنبال آن تاموکسیفن برای 2 تا 3 سال (در کل 5 سال دوره درمانی)
• برای زنانی که قادر به مصرف AI نیستند، تاموکسیفن برای 5 تا 10 سال یک گزینه است.

برای اکثر زنان یائسه که سرطان‌ آن‌ها گیرنده هورمونی مثبت است، اکثر پزشکان مصرف AI را در مرحله ای از درمان کمکی (پس از جراحی) توصیه می‌کنند. درمان استاندارد مصرف این داروها برای حدود 5 سال یا مصرف متوالی تاموکسیفن به مدت 5 تا 10 سال است. برای زنانی که در معرض خطر بالاتر عود بیماری هستند، درمان هورمونی برای بیش از 5 سال ممکن است توصیه شود. تاموکسیفن یک گزینه برای برخی از زنانی است که نمی‌توانند AI مصرف کنند. مصرف تاموکسیفن به مدت 10 سال موثرتر از مصرف آن به مدت 5 سال است اما شما و پزشکتان بهترین برنامه درمانی را برای شما تعیین می‌کنید.

این برنامه‌های درمانی برای زنانی که در دوران پیش از یائسگی هستند مفید است:

• تاموکسیفن (با سرکوب تخمدان یا بدون آن) به مدت 5 تا 10 سال.
• تاموکسیفن (با سرکوب تخمدان یا بدون آن) به مدت 5 سال و سپس در صورت گذراندن دوره یائسگی، AI به مدت 5 سال.
• AI به همراه نوعی سرکوب تخمدان به مدت 5 تا 10 سال.

اگر سرطان سینه در مراحل اولیه دارید و زمانی که برای اولین بار تشخیص داده شدید  یائسگی را سپری نکرده‌ بودید، ممکن است پزشک ابتدا مصرف تاموکسیفن و سپس اگر در طول درمان یائسگی را تجربه کردید، بعداً AI را تجویز کند. گزینه دیگر سرکوب تخمدان با دریافت دارویی به نام آگونیست هورمون آزاد کننده هورمون لوتئین کننده (LHRH) است که تخمدان‌ها را همراه با AI خاموش می‌کند. زنان قرار گرفته در دوران قبل از یائسگی نباید AI را به تنهایی برای درمان سرطان سینه مصرف کنند زیرا ایمن نیست و می‌تواند سطح هورمون را افزایش دهد.

اگر سرطان عود کرده یا گسترش یافته باشد

AI، تاموکسیفن و فولوسترانت را می‌توان برای درمان سرطان‌های پیشرفته‌تر سینه با هورمون مثبت، به‌ ویژه در زنان یائسه استفاده کرد.‌ مصرف آن‌ها اغلب تا زمانی که مفید باشند ادامه می‌یابد. به زنان یائسه نشده ممکن است تاموکسیفن به تنهایی یا با AI در ترکیب با آگونیست LHRH برای بیماری پیشرفته پیشنهاد شود.

انواع کمتر رایج هورمون درمانی

برخی از انواع دیگر هورمون درمانی که در گذشته بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما اکنون به ندرت انجام می‌شوند عبارتند از:

• مژسترول استات (Megestrol acetate یا Megace)، یک داروی پروژسترون مانند
• آندروژن‌ها (Androgens، هورمون‌های مردانه)، مانند تستوسترون (testosterone)
• استرادیول (Estradiol،‌ نوعی استروژن)

اگر سایر اشکال هورمون درمانی دیگر کار ساز نباشند، ممکن است این‌ها گزینه‌هایی باشند که مد نظر قرار گیرند اما اغلب می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند.

درمان دارویی هدفمند (Targeted Drug Therapy) برای سرطان سینه

دارو درمانی هدفمند از داروهایی استفاده می‌کند که به سمت پروتئین‌های (هدف) سلول‌های سرطان سینه هدایت می‌شوند که به رشد، گسترش و عمر طولانی‌تر‌ آن‌ها کمک می‌کنند. داروهای هدفمند برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا کاهش سرعت رشد‌ آن‌ها کار می‌کنند.‌ آن‌ها دارای عوارض جانبی متفاوت از شیمی درمانی هستند و می‌توانند در ورید (IV)، به صورت تزریق زیر پوستی یا به صورت قرص تجویز شوند.

برخی از داروهای درمان هدفمند، به عنوان مثال، آنتی بادی‌های مونوکلونال یا monoclonal antibodies، به بیش از یک روش برای کنترل سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند و همچنین ممکن است به عنوان ایمونوتراپی (immunotherapy) در نظر گرفته شوند زیرا سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند.

این داروها مانند شیمی درمانی وارد جریان خون می‌شوند و تقریباً به تمام نقاط بدن می‌رسند و همین امر باعث می‌شود در برابر سرطان‌هایی که به نقاط دور دست بدن گسترش یافته اند مفید باشند. داروهای هدفمند گاهی اوقات در زمانی که داروهای شیمی درمانی موثر نیستند، کار می‌کنند. برخی از داروهای هدفمند می‌توانند به عملکرد بهتر انواع دیگر روش‌های درمانی کمک کنند.

انواع مختلفی از داروهای درمان هدفمند را می‌توان برای درمان سرطان سینه استفاده کرد.

• درمان هدفمند برای سرطان پستان HER2 مثبت
• درمان هدفمند برای سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت
• درمان هدفمند برای زنان مبتلا به جهش ژن BRCA
• درمان هدفمند برای سرطان سینه سه گانه منفی

درمان هدفمند برای سرطان پستان HER2 مثبت

در حدود 1 زن از هر 5 زن مبتلا به سرطان سینه، سلول‌های سرطانی بیش از حد پروتئین محرک رشد به نام HER2 تولید می‌کنند. این سرطان‌ها که به عنوان سرطان‌های پستان HER2 مثبت شناخته می‌شوند، نسبت به سرطان‌های پستان HER2 منفی تمایل به رشد و گسترش تهاجمی‌تری دارند. انواع مختلفی از داروها ساخته شده اند که پروتئین HER2 را هدف قرار می‌دهند.

آنتی بادی‌های مونوکلونال (Monoclonal antibodies)

آنتی بادی‌های مونوکلونال نسخه‌های ساخته شده توسط انسان از پروتئین‌های سیستم ایمنی (آنتی بادی‌ها) هستند که برای اتصال به یک هدف خاص طراحی شده اند. در این مورد،‌ آن‌ها به پروتئین HER2 روی سلول‌های سرطانی متصل می‌شوند که می‌تواند به توقف رشد سلول‌ها کمک کند.

تراستوزوماب (Trastuzumab، Herceptin و سایر نام‌های تجاری): تراستوزوماب را می‌توان برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه و پیشرفته استفاده کرد. این دارو اغلب همراه با شیمی درمانی تجویز می‌شود اما ممکن است به تنهایی نیز استفاده شود (مخصوصاً اگر شیمی درمانی به تنهایی قبلاً آزمایش شده باشد). هنگامی که مصرف این دارو درمانی قبل (نئوادجوانت) یا بعد از جراحی (کمکی) برای درمان سرطان پستان اولیه شروع می‌شود، معمولاً به مدت 6 ماه تا یک سال ادامه می‌یابد. برای سرطان پیشرفته پستان، دوره درمان اغلب تا زمانی که دارو مفید باشد انجام می‌شود. این دارو را می‌توان به صورت ورید (IV) یا به صورت تزریق زیر پوستی (زیر جلدی) تجویز کرد.

Herceptin نام تجاری اصلی تراستوزوماب بود اما چندین نسخه مشابه (به نام بیوسیمیلار یا biosimilars) نیز در حال حاضر موجود است، از جمله Ogivri، Herzuma، Ontruzant، Trazimera و Kanjinti. تزریق تراستوزوماب و هیالورونیداز (Herceptin Hylecta) به صورت زیر جلدی (زیر پوستی) و طی چند دقیقه انجام می‌شود.

Pertuzumab (Perjeta): این آنتی بادی مونوکلونال HER2 را می‌توان با تراستوزوماب و شیمی درمانی، قبل یا بعد از جراحی برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه یا برای درمان سرطان پیشرفته پستان تجویز کرد. این دارو به صورت وریدی (IV) تجویز می‌شود.

تزریق تراستوزوماب، پرتوزوماب و هیالورونیداز (Phesgo): این روش ترکیبی از این داروها است که به صورت تزریق زیر جلدی (زیر پوست) طی چند دقیقه داده می‌شود.

مارگتوکسیماب (Margenza یا Margetuximab): این آنتی بادی مونوکلونال HER2 را معمولاً پس از آزمایش حداقل 2 داروی دیگر که HER2 را هدف قرار می‌دهند، می‌توان همراه با شیمی درمانی برای درمان سرطان پستان پیشرفته استفاده کرد. این دارو به صورت وریدی (IV) تجویز می‌شود.

ترکیبات آنتی بادی-دارو

کنژوگه آنتی بادی-دارو (ADC یا Antibody-drug conjugates) یک آنتی بادی مونوکلونال است که به یک داروی شیمی درمانی مرتبط می‌باشد. در این مورد، آنتی بادی ضد HER2 با اتصال به پروتئین HER2 روی سلول‌های سرطانی، مانند یک سیگنال بازگشتی عمل می‌کند و دارو را مستقیماً به‌ آن‌ها می‌رساند.

Ado-trastuzumab emtansine (Kadcyla): این ترکیب آنتی بادی-دارو، آنتی بادی HER2 را به داروی شیمی درمانی امتانسین (emtansine) که دارویی شبیه پاکلی تاکسل (paclitaxel) است، متصل می‌کند. این دارو به خودی خود برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه بعد از جراحی (زمانی که شیمی درمانی و تراستوزوماب قبل از جراحی تجویز شد و هنوز سرطان در زمان جراحی وجود داشت) یا برای درمان سرطان پستان پیشرفته در زنانی که قبلاً تحت درمان قرار گرفته‌ اند همراه با تراستوزوماب و شیمی درمانی استفاده می‌شود. این دارو در ورید (IV) تجویز می‌شود.

Fam-trastuzumab deruxtecan (Enhertu): این ترکیب آنتی بادی-دارو، آنتی بادی HER2 را به داروی شیمی درمانی deruxtecan متصل می‌کند که دارویی شبیه به irinotecan است. این ترکیب می‌تواند به تنهایی برای درمان سرطان سینه ای که با جراحی قابل برداشتن نیست یا به قسمت دیگری از بدن گسترش یافته است (متاستاز)، معمولاً پس از آزمایش حداقل 2 داروی دیگر هدفمند ضد HER2 استفاده ‌شود. این دارو در ورید (IV) تجویز می‌شود.

مهار کننده‌های کیناز (Kinase inhibitors)

HER2 نوعی پروتئین است که به عنوان یک کیناز (kinase) شناخته می‌شود. کینازها پروتئین‌هایی در سلول‌ها هستند که به طور معمول سیگنال‌ها را ارسال می‌کنند (مانند رشد سلولی). داروهایی که کینازها را مسدود می‌کنند، مهار کننده‌های کیناز نامیده می‌شوند.

لاپاتینیب (Lapatinib یا Tykerb): این دارو قرصی است که به صورت روزانه مصرف می‌شود. لاپاتینیب برای درمان سرطان سینه پیشرفته استفاده می‌شود. این دارو معمولاً همراه با تراستوزوماب و داروی شیمی درمانی کپسیتابین تجویز می‌شود.

Neratinib (Nerlynx): این مهارکننده کیناز قرصی است که به صورت روزانه مصرف می‌شود. Neratinib برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه پس از دوره درمانی یک ساله با تراستوزوماب توسط یک زن بیمار استفاده شده و معمولاً به مدت یک سال تجویز می‌شود. همچنین می‌توان آن را همراه با داروی شیمی درمانی کپسیتابین برای درمان افراد مبتلا به بیماری متاستاتیک، معمولاً پس از آزمایش حداقل 2 داروی دیگر هدفمند ضد HER2 تجویز کرد.

توکاتینیب (Tucatinib یا Tukysa): این مهار کننده کیناز معمولاً دو بار در روز به صورت قرص مصرف می‌شود. توکاتینیب برای درمان سرطان پستان پیشرفته، پس از آزمایش حداقل یک داروی دیگر هدفمند ضد HER2 استفاده می‌شود. این دارو معمولاً همراه با تراستوزوماب و داروی شیمی درمانی کپسیتابین تجویز می‌شود.

عوارض جانبی درمان دارویی هدفمند HER2

عوارض جانبی داروهای هدفمند HER2 اغلب خفیف هستند اما برخی می‌توانند جدی باشند. آنچه را که ممکن است انتظار داشته باشید با پزشک خود در میان بگذارید. اگر باردار هستید، نباید از این داروها استفاده کنید.‌ آن‌ها می‌توانند به جنین آسیب برسانند و حتی باعث مرگ آن شوند. اگر ممکن است باردار شوید، با پزشک خود در مورد استفاده از روش‌های کنترل بارداری موثر در حین مصرف این داروها صحبت کنید.

آنتی بادی‌های مونوکلونال و ترکیبات آنتی بادی-دارو گاهی اوقات می‌توانند باعث آسیب قلبی در طول دوره درمان یا بعد از آن شوند. این امر می‌تواند منجر به نارسایی احتقانی قلب شود. برای اکثر (و نه همه) زنان، این اثر مدت کوتاهی باقی می‌ماند و با قطع دارو بهتر می‌شود. خطر مشکلات قلبی زمانی بیشتر است که این داروها با داروهای شیمی درمانی خاصی که همچنین می‌توانند باعث آسیب قلبی شوند، مانند دوکسوروبیسین (آدریامایسین) و اپی روبیسین (Ellence) به بیمار داده شوند. عوامل دیگری که می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات قلبی را افزایش دهند عبارتند از: سن بالای 50 سال، اضافه وزن یا چاقی، مشکلات قلبی و مصرف داروهای مرتبط با فشار خون بالا.

از آن جایی که این داروها می‌توانند باعث آسیب قلبی شوند، پزشکان اغلب قبل از دورهد درمان و به طور منظم در حین مصرف دارو، عملکرد قلب شما را (با اکوکاردیوگرام یا اسکن MUGA) بررسی می‌کنند. در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس، ضربان قلب سریع، تورم پا و خستگی شدید به پزشک خود اطلاع دهید.

لاپاتینیب، نراتینیب، توکاتینیب و ترکیب پرتوزوماب با تراستوزوماب می‌تواند باعث اسهال شدید شود، بنابراین بسیار مهم است که به محض وقوع هر گونه تغییر در عادات روده‌ای خود به تیم مراقبت بهداشتی و پزشکی خود اطلاع دهید.

لاپاتینیب و توکاتینیب همچنین می‌توانند باعث سندرم دست و پا شوند که در آن دست‌ها و پاها زخم و قرمز می‌شوند و ممکن است تاول و پوسته پوسته شدن نیز ایجاد شود.

لاپاتینیب، نراتینیب و توکاتینیب می‌توانند باعث مشکلات کبدی شوند. پزشک برای بررسی عملکرد کبد شما در طول درمان آزمایش خون انجام می‌دهد. اگر علائم یا نشانه‌های احتمالی مشکلات کبدی مانند خارش پوست، زرد شدن پوست یا قسمت‌های سفید چشم، ادرار تیره یا درد در ناحیه بالای شکم را دارید، فوراً به تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی خود اطلاع دهید.

Fam-trastuzumab deruxtecan (Enhertu) می‌تواند باعث بیماری جدی ریوی در برخی از زنان شود. در برخی موارد این عارضه ممکن است حتی تهدید کننده زندگی باشد. بسیار مهم است که اگر علائمی مانند سرفه، خس خس سینه، مشکل تنفسی یا تب دارید، فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

درمان هدفمند برای سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت

حدود 3 مورد از 4 مورد سرطان سینه گیرنده هورمونی (استروژن یا پروژسترون) مثبت هستند. برای زنان مبتلا به این سرطان‌ها، درمان با هورمون درمانی اغلب مفید است. برخی از داروهای هدفمند درمانی می‌توانند هورمون درمانی را حتی موثرتر کنند، اگرچه این داروهای هدفمند نیز ممکن است مواردی را به عوارض جانبی اضافه کنند.

مهار کننده‌های CDK4/6

Palbociclib (Ibrance)، ribociclib (Kisqali) و abemaciclib (Verzenio) داروهایی هستند که پروتئین‌های موجود در سلول به نام کینازهای وابسته به سیکلین (CDKs یا cyclin-dependent kinases)، به‌ ویژه CDK4 و CDK6 را مسدود می‌کنند. مسدود کردن این پروتئین‌ها در سلول‌های سرطان سینه با گیرنده هورمونی مثبت به توقف تقسیم سلول‌ها کمک می‌کند. این امر می‌تواند رشد سرطان را کند کند.

این داروها برای زنان مبتلا به سرطان سینه HER2 منفی با گیرنده‌های هورمونی پیشرفته تایید شده اند و معمولاً یک یا دو بار در روز به صورت قرص مصرف می‌شوند.

روش‌های مختلفی برای استفاده از این داروها وجود دارد.

• هر یک از این سه دارو را می‌توان همراه با یک مهار کننده آروماتاز ​​(AI) یا فولوسترانت را برای زنانی که یائسه شده اند تجویز کرد.
• هر یک از این سه دارو را می‌توان همراه با فولوسترانت یا یک مهار کننده آروماتاز ​​برای زنانی که هنوز دوره‌های منظمی دارند (پیش از یائسگی) یا تقریباً در دوران یائسگی (پس از یائسگی) تجویز کرد. با این حال، این زنان همچنین باید از داروهایی مانند آنالوگ‌های هورمون آزاد کننده هورمون لوتئین کننده (LHRH) استفاده کنند که مانع از تولید استروژن در تخمدان‌ها می‌شود یا تخمدان‌های‌ آن‌ها را با جراحی خارج ‌کنند.
• Abemaciclib همچنین می‌تواند به تنهایی در زنانی که قبلا تحت دوره درمانی هورمون درمانی و شیمی درمانی قرار گرفته اند استفاده شود.

برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه که گیرنده هورمونی مثبت، HER2 منفی است و به غدد لنفاوی گسترش یافته است و شانس بازگشت بالایی دارد، آبماسیکلیب را می‌توان بعد از جراحی همراه با تاموکسیفن یا AI تجویز کرد. این دارو معمولاً به مدت 2 سال به صورت قرص دو بار در روز تجویز می‌شود.

شایع ترین عوارض جانبی کاهش تعداد سلول‌های خون و خستگی است. تهوع و استفراغ، زخم‌های دهانی، ریزش مو، اسهال و سردرد عوارض جانبی کمتر رایج هستند. تعداد بسیار کم گلبول‌های سفید می‌تواند خطر ابتلا به عفونت جدی را افزایش دهد. یک عارضه جانبی نادر که ممکن است تهدید کننده زندگی باشد، التهاب ریه‌ها است که به آن بیماری بینابینی ریه (interstitial lung disease) یا پنومونیت (pneumonitis) نیز می‌گویند.

مهار کننده mTOR

Everolimus (Afinitor)، mTOR را مسدود می‌کند، پروتئینی در سلول‌ها که به طور معمول به رشد و تقسیم‌ آن‌ها کمک می‌کند. Everolimus همچنین ممکن است تومورها را از ایجاد رگ‌های خونی جدید باز بدارد که می‌تواند به محدود کردن رشد‌ آن‌ها کمک کند. در درمان سرطان سینه به نظر می‌رسد که این دارو به داروهای هورمون درمانی کمک می‌کند تا بهتر عمل کنند. اورولیموس قرصی است که یک بار در روز مصرف می‌شود.

این دارو برای زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند و سرطان سینه HER2 منفی پیشرفته گیرنده هورمونی مثبت دارند، استفاده می‌شود. این دارو همراه با مهار کننده آروماتاز ​​اگزمستان (Aromasin) برای زنانی که سرطان‌ آن‌ها در حین درمان با لتروزول یا آناستروزول رشد کرده است (یا اگر سرطان مدت کوتاهی پس از توقف درمان با این داروها شروع به رشد کرد) استفاده می‌شود. همچنین ممکن است این دارو با فولوسترانت، یک داروی هورمون درمانی استفاده شود.

عوارض جانبی رایج اورولیموس شامل زخم‌های دهانی، زوائد پوستی، اسهال، حالت تهوع، احساس ضعف یا خستگی، شمارش خون پایین، تنگی نفس و سرفه است. اورولیموس همچنین می‌تواند لیپیدهای خون (کلسترول و تری گلیسیرید) و قند خون را افزایش دهد، بنابراین پزشک در حین مصرف این دارو، عملکرد خون شما را به طور منظم بررسی می‌کند. همچنین این دارو می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های جدی را افزایش دهد، بنابراین پزشک شما را از نزدیک برای بررسی ابتلا یه عفونت زیر نظر خواهد گرفت.

مهار کننده PI3K

Alpelisib (Piqray) شکلی از پروتئین PI3K را در سلول‌های سرطانی مسدود می‌کند که می‌تواند به توقف رشد‌ آن‌ها کمک کند. این دارو یک قرص است که یک بار در روز مصرف می‌شود.

این دارو می‌تواند همراه با فولوسترانت برای درمان زنان یائسه مبتلا به سرطان پستان HER2 منفی با گیرنده‌های هورمونی پیشرفته و دارای جهش ژن PIK3CA که در طول درمان با مهار کننده آروماتاز یا بعد از آن ​​رشد کرده است، استفاده شود. حدود 30 تا 40 درصد از سرطان‌های سینه دارای ژن PIK3CA جهش یافته هستند. پزشک قبل از شروع درمان با این دارو، خون یا تومور شما را برای وجود این جهش آزمایش می‌کند.

عوارض جانبی می‌تواند شامل زوائد پوستی، سطوح بالای قند خون، علائم مشکلات کلیوی، کبدی یا پانکراس، اسهال، شمارش خون پایین، حالت تهوع و استفراغ، خستگی، کاهش اشتها، زخم‌های دهانی، کاهش وزن، سطوح پایین کلسیم، مشکلات لخته شدن خون و ریزش مو باشد. واکنش‌های پوستی بسیار شدید، مانند زوائد همراه با پوسته پوسته شدن و تاول، ممکن است رخ دهند و باید به پزشک گزارش شوند. بیمارانی که سابقه واکنش‌های پوستی شدید دارند باید قبل از مصرف آلپلیزیب به پزشک خود اطلاع دهند. تیم مراقبت از سرطان شما ممکن است به شما توصیه کند که از داروهای ضد هیستامین برای جلوگیری از بروز زوائد پوستی و همچنین بررسی منظم سطح قند خون خود استفاده کنید.

درمان هدفمند برای زنان مبتلا به جهش ژن BRCA

اولاپاریب (Lynparza) و تالازوپاریب (Talzenna) داروهایی هستند که به عنوان مهار کننده‌های PARP شناخته می‌شوند. پروتئین‌های PARP به طور معمول به ترمیم DNA آسیب دیده در داخل سلول‌ها کمک می‌کنند. ژن‌های BRCA (BRCA1 و BRCA2) نیز به ترمیم DNA (به روشی کمی متفاوت) کمک می‌کنند اما جهش در یکی از این ژن‌ها می‌تواند مانع از وقوع این اتفاق شود. مهار کننده‌های PARP با مسدود کردن پروتئین‌های PARP کار می‌کنند. از آن جایی که سلول‌های تومور دارای ژن جهش یافته BRCA، در حال حاضر در ترمیم DNA آسیب دیده مشکل دارند، مسدود کردن پروتئین‌های PARP اغلب منجر به مرگ این سلول‌ها می‌شود. این داروها به شکل قرص هستند و یک یا دو بار در روز مصرف می‌شوند.‌ آن‌ها را می‌توان به روش‌های مختلف برای درمان سرطان سینه استفاده کرد.

• Olaparib را می‌توان به زنان مبتلا به جهش BRCA با سرطان پستان HER2 منفی در مراحل اولیه بعد از جراحی داد که تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند (قبل یا بعد از جراحی) و در معرض خطر بالای عود سرطان هستند. این دارو معمولا برای یک سال داده می‌شود. هنگامی که به این روش تجویز می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.
• Olaparib و talazoparib را می‌توان برای درمان سرطان پستان پیشرفته یا متاستاتیک HER2 منفی در زنان مبتلا به جهش BRCA که قبلا شیمی درمانی کرده اند استفاده کرد. اگر سرطان گیرنده هورمونی مثبت باشد، اولاپاریب را می‌توان در زنانی که قبلا هورمون درمانی را دریافت کرده اند نیز استفاده کرد.

تنها بخش کوچکی از زنان مبتلا به سرطان سینه با ژن جهش یافته BRCA متولد می‌شوند که در تمام سلول‌های بدن وجود دارد. این موضوع با تغییر ژنی که پس از تولد شما اتفاق می‌افتد و فقط در سلول‌های سرطانی یافت می‌شود متفاوت است. اگر مشخص نیست که جهش BRCA دارید، پزشک قبل از شروع روند درمان با این داروها، خون شما را آزمایش می‌کند تا مطمئن شود که شما این جهش را دارید.

عوارض جانبی می‌تواند شامل تهوع، استفراغ، اسهال، خستگی، از دست دادن اشتها، تغییرات چشایی، تعداد کم گلبول‌های قرمز خون (کم خونی)، تعداد کم پلاکت‌ها و کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون باشد. به ندرت، برخی از افرادی که تحت درمان با مهارکننده‌های PARP قرار می‌گیرند، به سرطان خون، مانند سندرم میلودیسپلاستیک (myelodysplastic syndrome) یا لوسمی میلوئید حاد (acute myeloid leukemia یا AML) مبتلا شده اند.

درمان هدفمند برای سرطان سینه سه گانه منفی

در سرطان سینه سه گانه منفی (triple-negative breast cancer یا TNBC)، سلول‌های سرطانی گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون ندارند و پروتئین HER2 را بسیار کم می‌سازند یا هیچ کدام را تولید نمی‌کنند.

کونژوگه آنتی بادی-دارو

کنژوگه آنتی بادی-دارو (ADC) یک آنتی بادی مونوکلونال است که به یک داروی شیمی درمانی متصل می‌شود.

Sacituzumab govitecan (Trodelvy): در مورد این ADC، قسمت آنتی بادی مونوکلونال به پروتئین Trop-2 روی سلول‌های سرطان سینه می‌چسبد و داروی شیمی‌ درمانی، شبیه به irinotecan را مستقیماً به‌ آن‌ها می‌آورد. (برخی از سلول‌های سرطان سینه مقدار زیادی تروپ-2 دارند که به رشد و گسترش سریع‌ آن‌ها کمک می‌کند.)

این ترکیب آنتی بادی-دارو می‌تواند به تنهایی برای درمان TNBC پیشرفته، پس از آزمایش حداقل 2 برنامه دوره‌ای شیمی درمانی دیگر استفاده شود. این دارو به صورت وریدی (IV) به صورت هفتگی به مدت 2 هفته تجویز می‌شود و پس از آن یک هفته استراحت داده می‌شود و سپس مجدداً دوره از سر گرفته می‌شود.

برخی از عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از: تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست، احساس خستگی، زوائد پوستی، کاهش اشتها، ریزش مو، کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون و درد شکم. تعداد بسیار کم گلبول‌های سفید و اسهال شدید نیز ممکن است رخ دهد و همچنین واکنش‌هایی هم در زمانی که دارو تزریق می‌شود ممکن است ایجاد شود. داروهایی برای کاهش احتمال واکنش آلرژیک معمولاً قبل از دوره درمان با این دارو تجویز می‌شود.

ایمونوتراپی (Immunotherapy) برای سرطان سینه

ایمونوتراپی استفاده از داروها برای تقویت سیستم ایمنی بدن فرد برای شناسایی و تخریب موثرتر سلول‌های سرطانی است. ایمونوتراپی معمولاً روی پروتئین‌های خاصی که در سیستم ایمنی دخیل هستند و برای تقویت پاسخ ایمنی کار می‌کند. این داروها عوارض جانبی متفاوتی نسبت به شیمی درمانی دارند.

برخی از داروهای ایمونوتراپی، به عنوان مثال، آنتی بادی‌های مونوکلونال، به بیش از یک روش برای کنترل سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند و همچنین ممکن است به عنوان درمان هدفمند در نظر گرفته شوند زیرا‌ آن‌ها پروتئین خاصی را روی سلول سرطانی مسدود می‌کنند تا از رشد آن جلوگیری کنند.

ایمونوتراپی برای درمان برخی از انواع سرطان سینه استفاده می‌شود.

مهار کننده‌های ایست بازرسی ایمنی (Immune checkpoint inhibitors) برای سرطان سینه

بخش مهمی از سیستم ایمنی توانایی آن در جلوگیری از حمله به سلول‌های طبیعی بدن است. برای انجام این کار، از پروتئین‌ها (یا «نقاط بازرسی یا checkpoints») روی سلول‌های ایمنی استفاده می‌کند که برای شروع پاسخ ایمنی باید روشن یا خاموش شوند. سلول‌های سرطان سینه گاهی اوقات از این نقاط بازرسی برای جلوگیری از حمله سیستم ایمنی استفاده می‌کنند. داروهایی که این پروتئین‌های نقطه بازرسی را هدف قرار می‌دهند، به بازیابی پاسخ ایمنی در برابر سلول‌های سرطان سینه کمک می‌کنند.

مهار کننده PD-1

پمبرولیزوماب (Pembrolizumab یا Keytruda) برای سرطان سینه

پمبرولیزوماب (Keytruda) دارویی است که PD-1 (پروتئینی روی سلول‌های T سیستم ایمنی که به طور معمول به‌ آن‌ها در حمله به سایر سلول‌های بدن کمک می‌کند) را هدف قرار می‌دهد. این داروها با مسدود کردن PD-1، پاسخ ایمنی را در برابر سلول‌های سرطان سینه تقویت می‌کنند. این کار اغلب می‌تواند تومورها را کوچک کند.

می‌توان از این دارو با شیمی درمانی برای درمان سرطان سینه سه گانه منفی استفاده کرد:

• قبل و بعد از جراحی برای مرحله 2 یا 3 سرطان
• سرطان به صورت موضعی عود کرده است اما با جراحی قابل برداشتن نیست.
• سرطانی که به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده است.

این دارو به صورت انفوزیون داخل وریدی (IV) معمولاً هر 3 یا 6 هفته تجویز می‌شود. در شرایط خاص، پزشک ممکن است سلول‌های سرطانی شما را برای پروتئین PD-L1 آزمایش کند تا نشان دهد سرطان به احتمال زیاد به درمان با پمبرولیزوماب پاسخ می‌دهد.

عوارض جانبی احتمالی مهار کننده‌های ایست بازرسی ایمنی

عوارض جانبی این داروها می‌تواند شامل خستگی، سرفه، حالت تهوع، زوائد پوستی، کم اشتهایی، یبوست و اسهال باشد.

سایر عوارض جانبی جدی تری که کمتر رخ می‌دهند.

واکنش‌های انفوزیون (Infusion reactions): برخی از افراد ممکن است در حین مصرف این داروها واکنش انفوزیون داشته باشند. این حالت مانند یک واکنش آلرژیک است و می‌تواند شامل تب، لرز، برافروختگی صورت، زوائد پوستی، خارش پوست، احساس سرگیجه، خس خس سینه و مشکل در تنفس باشد. مهم است که در صورت داشتن هر یک از این علائم در حین مصرف این داروها فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.

واکنش‌های خود ایمنی (Autoimmune reactions): این داروها یکی از محافظت‌های سیستم ایمنی بدن را از بین می‌برند. گاهی اوقات سیستم ایمنی شروع به حمله به سایر قسمت‌های بدن می‌کند که می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی یا حتی تهدید کننده زندگی در ریه‌ها، روده‌ها، کبد، غدد هورمون ساز، کلیه‌ها یا سایر اندام‌ها شود.

بسیار مهم است که هر گونه عوارض جانبی جدید را به سرعت به تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی خود گزارش دهید. در صورت بروز عوارض جانبی جدی، ممکن است لازم باشد درمان قطع شود و ممکن است دوزهای بالایی از کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) را برای سرکوب سیستم ایمنی خود دریافت کنید.

رویکردهای درمانی رایج

به طور معمول، روش درمان بر اساس نوع سرطان سینه و مرحله آن است. سایر عوامل، از جمله سلامت کلی، وضعیت یائسگی و ترجیحات شخصی نیز در نظر گرفته می‌شوند.

درمان سرطان سینه بر اساس مرحله

این اطلاعات بر اساس سیستم‌های مرحله بندی AJCC قبل از سال 2018 است که اساساً بر اساس اندازه تومور و وضعیت غدد لنفاوی بود. از آن جایی که سیستم مرحله ‌بندی به ‌روز رسانی شده سرطان سینه اکنون شامل گیرنده استروژن (ER)، گیرنده پروژسترون (PR) و وضعیت HER2 نیز می‌شود، ممکن است مراحل بالاتر یا پایین‌تر از سیستم‌های مرحله ‌بندی قبلی باشند. این که آیا استراتژی‌های درمانی با این سیستم مرحله بندی جدید تغییر خواهد کرد یا خیر، هنوز مشخص نشده است. شما باید مرحله و گزینه‌های درمانی خود را با پزشک خود در میان بگذارید.

مرحله سرطان سینه شما عامل مهمی در تصمیم گیری در مورد گزینه‌های درمانی شما است. به طور کلی، هرچه سرطان سینه بیشتر گسترش یافته باشد، احتمالاً به دوره درمان بیشتری نیاز خواهید داشت. اما عوامل دیگری نیز می‌توانند مهم باشند، مانند:

• اگر سلول‌های سرطانی گیرنده‌های هورمونی داشته باشند (یعنی اگر سرطان ER مثبت یا PR مثبت باشد)
• اگر سلول‌های سرطانی دارای مقادیر زیادی پروتئین HER2 باشند (یعنی اگر سرطان HER2 مثبت باشد)
• اگر سلول‌های سرطانی دارای جهش ژنی خاصی باشند (تغییر)
• سلامت کلی و ترجیحات شخصی شما
• اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید یا خیر
• سرعت رشد سرطان (بر اساس درجه یا سایر معیارها) و اینکه آیا سرطان روی اندام‌های اصلی مانند ریه یا کبد تأثیر گذاشته است.

با پزشک خود در مورد اینکه چگونه این عوامل می‌توانند بر موارد موجود در گزینه‌های درمانی شما تأثیر بگذارند صحبت کنید.

درمان سرطان پستان مراحل I-III

مرحله سرطان سینه شما عامل مهمی در تصمیم گیری در مورد روش درمان شما است.

اکثر زنان مبتلا به سرطان سینه در مراحل I، II یا III با جراحی درمان می‌شوند که اغلب با پرتو درمانی دنبال می‌شود. بسیاری از زنان نیز نوعی دارو درمانی سیستمیک (دارویی که تقریباً به تمام نقاط بدن انتقال می‌یابد) دریافت می‌کنند. به طور کلی، هرچه سرطان سینه بیشتر گسترش یافته باشد، احتمالاً به دوره درمانی بیشتری نیاز خواهید داشت. اما گزینه‌های درمانی شما تحت تأثیر ترجیحات شخصی و سایر اطلاعات در مورد سرطان سینه شما قرار می‌گیرد، مانند:

• اگر سلول‌های سرطانی گیرنده‌های هورمونی داشته باشند. یعنی اگر سرطان گیرنده استروژن (ER) مثبت یا گیرنده پروژسترون (PR) مثبت باشد.
• اگر سلول‌های سرطانی دارای مقادیر زیادی پروتئین HER2 باشند (یعنی اگر سرطان HER2 مثبت باشد)
• سرعت رشد سرطان (با درجه یا Ki-67 اندازه گیری می‌شود)
• سلامت کلی شما
• اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید یا خیر

با پزشک خود در مورد اینکه چگونه این عوامل می‌توانند بر گزینه‌های درمانی شما تأثیر بگذارند صحبت کنید.

چه نوع درمان دارویی ممکن است دریافت کنم؟

اکثر زنان مبتلا به سرطان سینه در مراحل I، II یا III نوعی درمان سیستمیک را به عنوان بخشی از درمان خود دریافت می‌کنند. این نوع درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شیمی درمانی
• هورمون درمانی (تاموکسیفن، یک مهارکننده آروماتاز، یا دریافت یکی پس از دیگری)
• داروهای هدفمند، مانند تراستوزوماب (Herceptin)، pertuzumab (Perjeta)، یا abemaciclib (Verzenio)
• ایمونوتراپی
• ترکیبی از این روش‌ها

انواع داروهایی که ممکن است بهترین عملکرد را داشته باشند به وضعیت گیرنده هورمونی تومور، وضعیت HER2 و سایر عوامل بستگی دارند.

درمان سرطان سینه مرحله اول

این سرطان‌های سینه هنوز نسبتاً کوچک هستند و یا به غدد لنفاوی گسترش نیافته ‌اند یا فقط به یک ناحیه کوچک در غدد لنفاوی نگهبان (نخستین گره لنفاوی که احتمال گسترش سرطان به آن وجود دارد) گسترش یافته‌ اند.

درمان موضعی (جراحی و پرتو درمانی)

جراحی، روش درمانی اصلی سرطان سینه مرحله اول است. این سرطان‌ها را می‌توان با جراحی حفظ پستان (BCS؛ گاهی اوقات لامپکتومی یا ماستکتومی جزئی نامیده می‌شود) یا ماستکتومی درمان کرد. غدد لنفاوی مجاور نیز باید بررسی شوند – یا با بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB) یا تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND).

برخی از زنان می‌توانند همزمان با جراحی برای برداشتن سرطان، بازسازی سینه را انجام دهند. اما اگر بعد از جراحی نیاز به پرتو درمانی دارید، بهتر است تا پایان کامل شدن پرتو درمانی برای انجام بازسازی صبر کنید.

اگر BCS انجام شود، پرتو درمانی معمولاً پس از عمل جراحی انجام می‌شود تا احتمال بازگشت سرطان در پستان کاهش یابد و همچنین به افراد کمک کند عمر طولانی‌تری داشته باشند.

در یک گروه جداگانه از زنانی که حداقل 65 سال سن دارند، اگر همه موارد زیر برای آن‌ها درست باشد، ممکن است BCS را بدون پرتو درمانی انجام دهند:

• عرض تومور 3 سانتی متر (کمی بیشتر از 1 اینچ) یا کمتر بوده و به طور کامل برداشته شده است.
• هیچ یک از غدد لنفاوی برداشته شده حاوی سرطان نبوده است.
• سرطان ER مثبت یا PR مثبت است و هورمون درمانی انجام خواهد شد.

پرتو درمانی که به زنانی با این ویژگی‌ها داده می‌شود، هنوز هم احتمال عود سرطان را کاهش می‌دهد اما نشان داده نشده است که به‌ آن‌ها کمک می‌کند تا بیشتر عمر کنند.

اگر ماستکتومی انجام داده اید، احتمال کمتری دارد که به پرتو درمانی نیاز داشته باشید اما ممکن است بسته به جزئیات نوع سرطان خاص شما انجام شود. در صورت نیاز به پرتو درمانی باید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است برای ارزیابی نزد یک دکتر متخصص در پرتو درمانی (یک متخصص رادیوتراپی) فرستاده شوید.

درمان سیستمیک (شیمی درمانی و سایر داروها)

اگر خانمی مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت (ER مثبت یا PR مثبت) باشد، اکثر پزشکان هورمون درمانی (تاموکسیفن یا مهارکننده آروماتاز ​​یا دریافت یکی پس از دیگری) را به عنوان درمان کمکی (پس از جراحی) توصیه می‌کنند. مهم نیست که تومور چقدر کوچک است. زنان با تومورهای بزرگتر از 0/5 سانتی متر (حدود یک چهارم اینچ) ممکن است بیشتر از آن سود ببرند. هورمون درمانی معمولاً حداقل به مدت 5 سال انجام می‌شود.

اگر قطر تومور بزرگتر از 0/5 سانتی متر (حدود 1/4 اینچ) باشد، گاهی اوقات شیمی درمانی پس از جراحی (شیمی درمانی کمکی) توصیه می‌شود. سن یک زن در هنگام تشخیص ممکن است در تصمیم گیری در مورد اینکه آیا شیمی درمانی باید به وی ارائه شود یا خیر کمک کند. برخی از پزشکان ممکن است شیمی درمانی را برای تومورهای کوچکتر نیز پیشنهاد کنند، به خصوص اگر دارای ویژگی‌های نامطلوب باشند (سرطانی که به سرعت در حال رشد است، گیرنده هورمونی منفی، HER2 مثبت یا داشتن امتیاز بالا در پانل ژنی مانند Oncotype DX).

پس از جراحی، برخی از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت تا 1 سال با تراستوزوماب (همراه با پرتوزوماب یا بدون آن) درمان خواهند شد.

بسیاری از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت با شیمی درمانی نئوادجوانت (قبل از جراحی) و تراستوزوماب (با پرتوزوماب یا بدون آن) و سپس جراحی و تراستوزوماب بیشتر (با پرتوزوماب یا بدون آن) تا 1 سال تحت درمان قرار خواهند گرفت.

اگر پس از درمان نئوادجوانت، سرطان باقی مانده در طول جراحی یافت شود، تراستوزوماب ممکن است به داروی دیگری به نام آدو-تراستوزوماب امتانسین (ado-trastuzumab emtansine) تغییر یابد، که هر 3 هفته یک بار برای 14 دوز تجویز می‌شود.

برای زنان مبتلا به جهش BRCA و سرطان پستان HER2 مثبت که شیمی درمانی نئوادجوانت دریافت کرده اند اما هنوز سرطان باقی مانده در زمان جراحی دارند، داروی هدفمند اولاپاریب (olaparib) ممکن است پس از جراحی تجویز شود. این دارو معمولا برای یک سال داده می‌شود. هنگامی که این دارو به این روش داده می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

درمان سرطان سینه مرحله دوم

سرطان سینه مرحله دوم بزرگتر از سرطان مرحله اول است و یا به چند غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.

درمان موضعی (جراحی و پرتو درمانی)

سرطان‌های مرحله دوم یا با جراحی حفظ پستان (BCS؛ گاهی اوقات لامپکتومی یا ماستکتومی جزئی نامیده می‌شود) یا ماستکتومی درمان می‌شوند. غدد لنفاوی مجاور نیز با بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB) یا تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND) بررسی خواهند شد.

زنانی که BCS دارند پس از جراحی با پرتو درمانی درمان می‌شوند. در زنانی که ماستکتومی می‌کنند اگر سرطان در غدد لنفاوی پیدا شود، معمولاً با پرتو درمانی درمان می‌شوند. برخی از بیمارانی که دارای SLNB هستند و سرطان را در چند غدد لنفاوی نشان می‌دهند، ممکن است بقیه غدد لنفاوی خود را برای بررسی وجود سرطان بیشتر خارج نکنند. در این بیماران، پرتو درمانی ممکن است به عنوان یک گزینه درمانی پس از ماستکتومی مورد بحث قرار گیرد.

اگر در ابتدا سرطان پستان مرحله دوم برای شما تشخیص داده شد و قبل از جراحی تحت درمان سیستمیک مانند شیمی درمانی یا هورمون درمانی قرار گرفتید یا اگر سرطان در غدد لنفاوی در طول ماستکتومی یافت شود، ممکن است پرتو درمانی توصیه شود. یک انکولوژیست پرتو درمانی ممکن است با شما صحبت کند تا بررسی کند آیا پرتو درمانی مفید است یا خیر.

اگر پس از جراحی نیز به شیمی درمانی نیاز باشد، پرتو درمانی تا پایان شیمی درمانی به تعویق می‌افتد.

در برخی از زنان، بازسازی سینه می‌تواند در حین جراحی برای برداشتن سرطان انجام شود. اما اگر بعد از جراحی نیاز به پرتو درمانی دارید، بهتر است تا پایان کامل شدن پرتو برای بازسازی صبر کنید.

درمان سیستمیک (شیمی درمانی و سایر داروها)

درمان سیستمیک (داروهایی که تقریباً به تمام قسمت‌های بدن انتقال می‌‌یابند) برای برخی از زنان مبتلا به سرطان سینه مرحله دوم توصیه می‌شود. برخی از درمان‌های سیستمیک قبل از جراحی (درمان نئوادجوانت) و برخی دیگر بعد از جراحی (درمان کمکی) انجام می‌شود. برای برخی از زنان، درمان سیستمیک قبل از جراحی شروع می‌شود و پس از جراحی ادامه می‌یابد. درمان‌های Neoadjuvant گزینه خوبی برای زنان مبتلا به تومورهای بزرگ هستند زیرا می‌توانند تومور را قبل از جراحی کوچک کنند، احتمالاً به اندازه ای که BCS را به یک گزینه مناسب تبدیل کنند.

درمان نئوادجوانت همچنین برای زنان مبتلا به سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC) یا سرطان سینه HER2 مثبت یک گزینه ارجح است زیرا درمان پس از جراحی اغلب بسته به میزان سرطان پستان و یا غدد لنفاوی در پستان انتخاب می‌شود. برخی از زنان مبتلا به سرطان در مراحل اولیه که تحت درمان نئوادجوانت قرار می‌گیرند، ممکن است عمر طولانی تری داشته باشند اگر سرطان به طور کامل در طول جراحی از بین برود.

برای کمک به تصمیم گیری در مورد اینکه کدام زنان مبتلا به سرطان پستان HER2 منفی گیرنده هورمونی مرحله دوم از شیمی درمانی سود خواهند برد، ممکن است یک آزمایش پانل ژنی مانند Oncotype DX روی نمونه تومور انجام شود.

داروهای مورد استفاده به وضعیت یائسگی زن و همچنین نتایج آزمایش تومور بستگی دارد. روند درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شیمی درمانی: شیمی درمانی را می‌توان قبل و یا بعد از جراحی انجام داد.
• داروهای هدفمند HER2: برخی از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت با شیمی درمانی کمکی (پس از جراحی) با تراستوزوماب با پرتوزوماب یا بدون آن تا 1 سال تحت درمان قرار خواهند گرفت. بسیاری از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت ابتدا با تراستوزوماب (با یا بدون پرتوزوماب) و سپس جراحی و سپس تراستوزوماب بیشتر (با پرتوزوماب یا بدون آن) تا یک سال درمان می‌شوند. اگر پس از درمان نئوادجوانت، سرطان باقی مانده در زمان جراحی پیدا شد، داروی مورد نظر، آدو-تراستوزوماب امتانسین، ممکن است به جای تراستوزوماب استفاده شود. این دارو هر 3 هفته به مدت 14 دوز تجویز می‌شود. برای زنان مبتلا به سرطان گیرنده هورمونی مثبت که در غدد لنفاوی پس از اتمام یک سال مصرف تراستوزوماب یافت می‌شود، پزشک ممکن است روند درمان اضافی را با یک داروی خوراکی هدفمند به نام نراتینیب (neratinib) به مدت یک سال توصیه کند.
• هورمون درمانی: اگر سرطان گیرنده هورمونی مثبت باشد، معمولاً از هورمون درمانی (تاموکسیفن، یک مهارکننده آروماتاز ​​(AI)، یا دریافت یکی پس از دیگری) استفاده می‌شود. می‌توان مصرف آن را قبل از جراحی شروع کرد اما به دلیل اینکه حداقل 5 سال ادامه دارد، باید بعد از جراحی نیز تجویز شود.
• درمان دارویی هدفمند: برای زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه که گیرنده هورمونی مثبت، HER2 منفی است، سرطان در غدد لنفاوی و شانس بازگشت بالایی وجود دارد، داروی هدفمند آبماسیکلب را با تاموکسیفن یا AI می‌توان پس از جراحی به همراه داشت. این دارو یک قرص است که معمولاً به مدت 2 سال و دو بار در روز تجویز می‌شود.

برای زنانی که دارای جهش BRCA با یک تومور گیرنده هورمونی مثبت و HER2 منفی هستند که هنوز سرطان در بافت برداشته شده‌شان در جراحی پس از شیمی درمانی نئوادجوانت وجود دارد، داروی هدفمند اولاپاریب ممکن است به مدت یک سال تجویز شود تا به کاهش احتمال بروز سرطان مکرر کمک کند. هنگامی که این دارو به این روش داده می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

• ایمونوتراپی: زنان مبتلا به TNBC ممکن است داروی ایمونوتراپی، پمبرولیزوماب را قبل از جراحی و سپس دوباره بعد از جراحی دریافت کنند. برای جزئیات بیشتر به مبحث درمان سرطان سینه سه گانه منفی مراجعه کنید.

درمان سرطان سینه مرحله سوم

در مرحله سوم سرطان پستان، تومور بزرگ است (بیش از 5 سانتی متر یا حدود 2 اینچ عرض) یا در بافت‌های مجاور رشد می‌کند (پوست روی سینه یا عضله زیر آن) یا سرطان به بسیاری از غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.

اگر سرطان سینه التهابی دارید: سرطان‌های مرحله سوم شامل برخی سرطان‌های التهابی سینه نیز می‌شوند که فراتر از غدد لنفاوی مجاور گسترش نیافته اند. این سرطان‌ها کمی متفاوت از سایر سرطان‌های مرحله سوم پستان درمان می‌شوند. جزئیات بیشتر را می‌توانید در مبحث درمان سرطان سینه التهابی بیابید.

دو رویکرد اصلی برای درمان مرحله سوم سرطان سینه وجود دارد:

شروع با درمان نئوادجوانت

اغلب، این سرطان‌ها با شیمی درمانی نئوادجوانت (قبل از جراحی) درمان می‌شوند. برای تومورهای HER2 مثبت، داروی هدفمند تراستوزوماب نیز اغلب همراه با پرتوزوماب (Perjeta) تجویز می‌شود. این ممکن است به اندازه کافی تومور را کوچک کند تا یک زن جراحی حفظ پستان (BCS) انجام دهد. اگر تومور به اندازه کافی کوچک نشود، ماستکتومی انجام می‌شود. غدد لنفاوی مجاور نیز باید بررسی شوند. بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB) اغلب گزینه ای برای سرطان‌های مرحله III نیست، بنابراین تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND) معمولا انجام می‌شود.

اغلب، پرتو درمانی پس از جراحی مورد نیاز است. اگر بازسازی سینه برنامه ریزی شده باشد، معمولاً تا بعد از انجام پرتو درمانی به تعویق می‌افتد. برای برخی افراد، شیمی درمانی اضافی پس از جراحی نیز انجام می‌شود.

پس از جراحی، برخی از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت تا یک سال با تراستوزوماب (با پرتوزوماب یا بدون آن) درمان خواهند شد. بسیاری از زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت ابتدا با تراستوزوماب (با پرتوزوماب یا بدون آن) و سپس جراحی و سپس تراستوزوماب بیشتر (با پرتوزوماب یا بدون آن) تا یک سال درمان می‌شوند. اگر پس از درمان نئوادجوانت، هر گونه سرطان باقی مانده در زمان جراحی پیدا شد، می‌توان از آدوتراستوزوماب امتانسین به جای تراستوزوماب استفاده کرد. این دارو هر 3 هفته به مدت 14 دوز تجویز می‌شود. برای زنان مبتلا به سرطان گیرنده هورمونی مثبت که در غدد لنفاوی است و یک سال مصرف تراستوزوماب را به پایان رسانده ‌اند، پزشک ممکن است درمان اضافی با یک داروی خوراکی هدفمند به نام نراتینیب را برای یک سال توصیه کند.

زنان مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت (ER مثبت یا PR مثبت) همچنین هورمون درمانی کمکی دریافت خواهند کرد که معمولاً می‌تواند همزمان با تراستوزوماب مصرف شود.

برای زنان مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت، HER2 منفی که در غدد لنفاوی است و احتمال بازگشت بالایی دارد، آبماسیکلیب را می‌توان بعد از جراحی همراه با تاموکسیفن یا AI تجویز کرد. این دارو یک قرص است که معمولاً دو بار در روز به مدت 2 سال تجویز می‌شود.

برای زنانی که دارای جهش BRCA و سرطان سینه HER2 منفی با گیرنده هورمونی مثبت هستند و هنوز سرطان در بافت برداشته شده‌شان در جراحی پس از شیمی درمانی نئوادجوانت وجود دارد، ممکن است داروی هدفمند اولاپاریب به مدت یک سال برای کمک به کاهش احتمال بروز سرطان مکرر تجویز شود. هنگامی که این دارو به این روش داده می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

درمان نئوادجوانت برای زنان مبتلا به سرطان پستان TNBC مرحله III یا HER2 مثبت یک گزینه ارجح است زیرا درمان پس از جراحی بسته به میزان سرطان پستان و یا غدد لنفاوی در زمان جراحی انتخاب می‌شود. برخی از زنان مبتلا به سرطان مرحله III که تحت درمان نئوادجوانت قرار می‌گیرند – اگر سرطان به طور کامل با آن روند درمان از بین برود – ممکن است عمر طولانی تری داشته باشند.

زنان مبتلا به TNBC ممکن است داروی ایمونوتراپی، پمبرولیزوماب را قبل از جراحی و سپس دوباره بعد از جراحی دریافت کنند. برای جزئیات بیشتر به مبحث درمان سرطان سینه سه گانه منفی مراجعه کنید.

شروع با جراحی

در ابتدا جراحی برای برخی از زنان مبتلا به سرطان مرحله III یک گزینه است. از آن جایی که این تومورها نسبتاً بزرگ هستند و یا در بافت‌های مجاور رشد کرده‌ اند، این جراحی معمولاً به معنای انجام ماستکتومی است. برای زنانی که سینه‌های نسبتا بزرگی دارند، اگر سرطان به بافت‌های مجاور رشد نکرده باشد، BCS ممکن است یک گزینه باشد. SLNB ممکن است یک گزینه برای برخی از بیماران باشد اما اکثر‌ آن‌ها به ALND نیاز دارند. جراحی معمولاً با شیمی درمانی کمکی و یا هورمون درمانی و یا درمان دارویی هدفمند و یا درمان HER2 مثبت (تراستوزوماب، پرتوزوماب، یا نراتینیب) بسته به ویژگی‌های سلول‌های سرطانی دنبال می‌شود. پرتو درمانی پس از جراحی توصیه می‌شود.

درمان سرطان پستان مرحله چهارم (متاستاتیک)

سرطان‌های مرحله IV فراتر از سینه و غدد لنفاوی مجاور به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته اند (متاستاز). زمانی که سرطان سینه گسترش می‌یابد، بیشتر به استخوان‌ها، کبد و ریه‌ها می‌رود. همچنین ممکن است به مغز یا سایر اندام‌ها نیز سرایت کند.

برای زنان مبتلا به مرحله چهارم سرطان پستان، درمان‌های دارویی سیستمیک روش‌های درمانی اصلی هستند. این روش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• هورمون درمانی
• شیمی درمانی
• داروهای هدفمند
• ایمونوتراپی
• ترکیبی از این روش‌ها

جراحی و یا پرتو درمانی ممکن است در شرایط خاص مفید باشد (به مباحث زیر مراجعه کنید).

دوره درمان اغلب می‌تواند تومورها را کوچک کند (یا رشد‌ آن‌ها را کند کند)، علائم را بهبود بخشد و به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند. این سرطان‌ها غیر قابل درمان در نظر گرفته می‌شوند.

درمان‌های سیستمیک (دارویی) برای مرحله IV سرطان پستان

روند درمان اغلب تا زمانی که سرطان دوباره شروع به رشد کند یا تا زمانی که عوارض جانبی آن غیر قابل قبول شود ادامه می‌یابد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است داروهای دیگری آزمایش شوند. انواع داروهای مورد استفاده برای مرحله IV سرطان پستان به وضعیت گیرنده هورمونی، وضعیت HER2 سرطان و گاهی اوقات جهش ژنی که ممکن است یافت شود بستگی دارد.

سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت

زنان مبتلا به سرطان‌های گیرنده هورمونی (استروژن یا پروژسترون) گاهی اوقات ابتدا با هورمون درمانی (تاموکسیفن یا مهار کننده آروماتاز) درمان می‌شوند. این روش ممکن است با یک داروی هدفمند مانند یک مهارکننده CDK4/6، اورولیموس یا یک مهارکننده PI3K ترکیب شود.

زنانی که هنوز یائسگی را سپری نکرده ‌اند اغلب با تاموکسیفن یا داروهایی که تخمدان‌ها را از ساختن هورمون‌ها در کنار سایر داروها باز می‌دارند، درمان می‌شوند.

سرطان‌های گیرنده هورمونی منفی

شیمی درمانی اصلی ترین درمان برای زنان مبتلا به سرطان‌های گیرنده هورمونی (استروژن و پروژسترون) است زیرا هورمون درمانی برای این سرطان‌ها مفید نیست.

سرطان‌های HER2 مثبت

اولین روش درمانی که انجام می‌شود معمولاً شیمی درمانی همراه با تراستوزوماب (Herceptin) و پرتوزوماب (Perjeta) است که هر دو داروی هدفمند HER2 هستند. اگر سرطان رشد کند، گزینه‌های دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• ترکیب آنتی بادی-دارو
• یک مهار کننده کیناز با یک داروی ضد HER2 یا با یک داروی شیمی درمانی یا هر دو
• سایر داروهای مورد هدف HER2 با شیمی درمانی

اگر سرطان گیرنده هورمونی مثبت نیز باشد، ممکن است هورمون درمانی به این ترکیبات دارویی اضافه شود.

سرطان‌های HER2 منفی در زنان دارای جهش ژن BRCA

این زنان معمولاً با یک داروی هدفمند به نام مهار کننده PARP مانند اولاپاریب یا تالازوپاریب درمان می‌شوند. داروهای شیمی درمانی و داروهای هورمونی نیز در درمان این سرطان‌ها بسیار مفید هستند.

سرطان سینه HER2 منفی در زنان دارای جهش ژن PIK3CA

حدود 30 تا 40 درصد سرطان‌های سینه با ER مثبت متاستاتیک دارای جهش ژن PIK3CA هستند. Alpelisib یک داروی هدفمند شناخته شده به عنوان یک مهار کننده PIK3 است که می‌تواند همراه با داروی هورمونی fulvestrant برای درمان زنان یائسه مبتلا به سرطان پستان پیشرفته گیرنده هورمونی مثبت استفاده شود. برای اینکه این دارو عمل کند، باید یک جهش PIK3CA در بیوپسی انجام شده روی بافت تومور یا سلول‌های سرطانی خون (بیوپسی مایع) وجود داشته باشد.

سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC)

یک داروی ایمونوتراپی همراه با شیمی درمانی ممکن است در افراد مبتلا به سرطان پستان سه گانه منفی پیشرفته که تومور‌ آن‌ها پروتئین PD-L1 را می‌سازد، استفاده شود. پروتئین PD-L1 تقریباً در 1 مورد از هر 5 زن مبتلا به سرطان سینه سه گانه منفی وجود دارد. برای زنان مبتلا به TNBC و جهش BRCA، داروهایی به نام مهار کننده‌های PARP (مانند اولاپاریب یا تالازوپاریب) ممکن است در نظر گرفته شود.

برای سرطان‌های سینه ای که سلول‌های سرطانی در آن‌ها سطوح بالایی از تغییرات ژنی به نام بی‌ثباتی ریز ماهواره (MSI) یا تغییر در هر یک از ژن‌های ترمیم عدم تطابق (MMR) (MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2) را نشان می‌دهند، ایمونوتراپی با داروی پمبرولیزوماب ممکن است استفاده شود. پمبرولیزوماب همچنین ممکن است گزینه ای برای TNBC باشد که تغییرات ژنی یا پروتئینی دیگری دارد.

برای TNBC که هیچ گونه تغییر ژنی یا پروتئین خاصی ندارد، شیمی درمانی به تنهایی یا ترکیب آنتی بادی ساسیتوزوماب گوویتکان (Trodelvy) ممکن است یک گزینه باشد.

جزئیات بیشتر روند درمان را می‌توانید در مبحث درمان سرطان سینه سه گانه منفی بیابید.

درمان‌های محلی (Local treatments) یا منطقه ای (regional treatments) برای مرحله IV سرطان پستان

اگرچه داروهای سیستمیک روش درمان اصلی برای مرحله چهارم سرطان پستان هستند اما گاهی اوقات از درمان‌های موضعی و منطقه‌ای مانند جراحی، پرتو درمانی یا شیمی ‌درمانی منطقه‌ای نیز استفاده می‌شود. این روش‌ها می‌توانند به درمان سرطان سینه در قسمت خاصی از بدن کمک کنند اما بعید است که از شر تمام سرطان خلاص شوند. این درمان‌ها بیشتر برای کمک به پیشگیری یا درمان علائم یا عوارض سرطان استفاده می‌شوند.

پرتو درمانی و یا جراحی نیز ممکن است در شرایط خاصی استفاده شود، مانند:

• هنگامی که تومور سینه باعث ایجاد زخم باز یا دردناک در سینه (یا قفسه سینه) می‌شود.
• برای درمان تعداد کمی از متاستازها در یک ناحیه خاص مانند مغز
• برای کمک به پیشگیری یا درمان شکستگی استخوان
• زمانی که سرطان بر نخاع فشار می‌آورد.
• برای درمان انسداد رگ خونی در کبد
• برای تسکین درد یا سایر علائم در هر نقطه از بدن

در برخی موارد، شیمی درمانی منطقه ای (که در آن داروها مستقیماً به یک ناحیه خاص مانند مایع اطراف مغز و نخاع وارد می‌شوند و شیمی درمانی داخل نخاعی نامیده می‌شود) نیز ممکن است مفید باشد.

اگر پزشک شما چنین درمان‌های محلی یا منطقه‌ای را توصیه می‌کند، مهم است که هدف انجام این کار را درک کنید – چه هدف تلاش برای درمان سرطان یا برای پیشگیری یا درمان علائم باشد.

تسکین علائم سرطان سینه پیشرفته

دوره درمان برای تسکین علائم بستگی به محل انتشار سرطان دارد. برای مثال، درد ناشی از متاستازهای استخوانی را می‌توان با پرتو درمانی، داروهایی به نام بیس فسفونات‌ها (bisphosphonates) مانند پامیدرونات (Aredia یا pamidronate) یا زولدرونیک اسید (Zometa یا zoledronic acid) یا داروی دنوزوماب (denosumab یا Xgeva) درمان کرد.

سرطان پیشرفته که در طول دوره درمان نیز پیشرفت می‌کند

درمان سرطان پستان پیشرفته اغلب می‌تواند سرطان را کوچک کرده یا رشد آن را کند کند (گاهی اوقات برای چندین سال) اما پس از مدتی، عملکرد خود را متوقف می‌کند. گزینه‌های درمانی بیشتر در این مرحله به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله روش‌های درمانی قبلی، محل سرطان، وضعیت یائسگی زن، سلامت عمومی، تمایل به ادامه درمان و اینکه آیا وضعیت گیرنده هورمونی و وضعیت HER2 روی سلول‌های سرطانی تغییر کرده است یا خیر.

پیشرفت در طول هورمون درمانی

برای سرطان‌های گیرنده هورمونی (استروژن یا پروژسترون) که با هورمون درمانی درمان می‌شدند، تغییر به نوع دیگری از هورمون درمانی در گاهی اوقات کمک می‌کند. برای مثال، اگر لتروزول (Femara) یا آناستروزول (Arimidex) داده شود، استفاده از exemestane، احتمالاً همراه با everolimus (Afinitor)، ممکن است یک گزینه باشد. گزینه دیگر ممکن است استفاده از fulvestrant (Faslodex) یا یک مهار کننده آروماتاز ​​متفاوت، همراه با یک مهارکننده CDK باشد. اگر سرطان دارای جهش PIK3CA باشد و در حین درمان با مهار کننده آروماتاز ​​رشد کرده باشد، ممکن است فولوسترانت با alpelisib در نظر گرفته شود. اگر سرطان دیگر به هیچ داروی هورمونی پاسخ نمی‌دهد، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی یا مهار کننده‌های PARP ممکن است بسته به ویژگی‌های خاص سرطان یا هرگونه تغییر ژنی که ممکن است وجود داشته باشد، گزینه‌های مناسبی باشند.

پیشرفت در طول شیمی درمانی

اگر سرطان دیگر به یک برنامه شیمی درمانی پاسخ نمی‌دهد، آزمایش دیگری ممکن است مفید باشد. بسیاری از داروها و ترکیبات مختلف را می‌توان برای درمان سرطان سینه استفاده کرد. با این حال، هر بار که سرطان در طول دوره درمان پیشرفت می‌کند، احتمال اینکه روند درمانی بعدی تأثیر داشته باشد کمتر می‌شود. گاهی اوقات، گزینه‌های دیگر شامل افزودن یک داروی ایمونوتراپی به شیمی درمانی یا استفاده از یک مهار کننده PARP به تنهایی بسته به ویژگی‌های خاص سرطان یا هر گونه تغییر ژنی است که ممکن است وجود داشته باشد.

پیشرفت در حین درمان با داروهای HER2

سرطان‌های HER2 مثبت که دیگر به تراستوزوماب (Herceptin) پاسخ نمی‌دهند، ممکن است به داروهای دیگری که پروتئین HER2 را هدف قرار می‌دهند پاسخ دهند. گزینه‌ها برای زنان مبتلا به سرطان HER2 مثبت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• Pertuzumab (Perjeta) با شیمی درمانی و تراستوزوماب
• Ado-trastuzumab emtansine (Kadcyla)
• فام تراستوزوماب دروکستکان (Enhertu)
• مارگتوکسیماب (Margenza) با شیمی درمانی
• لاپاتینیب (Tykerb) و داروی شیمی درمانی خوراکی کپسیتابین
• لاپاتینیب و یک مهار کننده آروماتاز ​​(برای سرطان‌های گیرنده هورمونی مثبت)
• Neratinib (Nerlynx) و داروی شیمی درمانی capecitabine (این ترکیب می‌تواند برای سرطان‌هایی که به مغز گسترش یافته اند مفید باشد)
• توکاتینیب (Tukysa)، تراستوزوماب و داروی شیمی درمانی کپسیتابین (این ترکیب نیز می‌تواند برای سرطان‌هایی که به مغز گسترش یافته اند مفید باشد)

از آن جایی که روش‌های درمانی فعلی برای درمان سرطان سینه متاستاتیک بسیار بعید است، اگر از سلامتی خوبی برخوردار هستید، ممکن است بخواهید در مورد شرکت در کارآزمایی بالینی برای آزمایش یک روش درمانی جدیدتر فکر کنید.

درمان سرطان عود کننده سینه

برای برخی از زنان، سرطان سینه ممکن است پس از درمان – گاهی اوقات سال‌ها بعد – عود کند. به این حالت عود مجدد سرطان (recurrence) می‌گویند. عود می‌تواند موضعی (در همان سینه یا در اسکار و جای زخم جراحی)، منطقه ای (در غدد لنفاوی مجاور) یا در یک منطقه دور باشد. سرطانی که در سینه مخالف و بدون وجود هیچ سرطانی در جای دیگری از بدن یافت می‌شود، سرطان عود کرده نیست – سرطان جدیدی است که نیاز به درمان خاص خود دارد.

درمان عود موضعی (Treating local)

برای زنانی که سرطان سینه‌ آن‌ها به صورت موضعی عود کرده است، روش درمانی اتخاذ شده به دوره درمانی اولیه‌ آن‌ها بستگی دارد.

• اگر جراحی حفظ پستان (لومپکتومی) داشته اید، عود موضعی در پستان معمولا با ماستکتومی درمان می‌شود.
• اگر روند درمان اولیه ماستکتومی بود، عود در نزدیکی محل ماستکتومی با برداشتن تومور در صورت امکان درمان می‌شود. اگر این کار قبلا انجام نشده باشد، اغلب با پرتو درمانی دنبال می‌شود.

در هر صورت، هورمون درمانی، درمان هدفمند (مانند تراستوزوماب)، ایمونوتراپی، شیمی درمانی یا ترکیبی از‌ آن‌ها ممکن است بعد از جراحی و یا پرتو درمانی استفاده شود. این داروها همچنین ممکن است در صورتی که جراحی یا پرتو درمانی گزینه‌ مناسبی نباشد، استفاده شوند.

درمان عود منطقه ای (regional recurrence)

هنگامی که سرطان سینه در غدد لنفاوی مجاور عود می‌کند (مانند غدد لنفاوی زیر بازو یا اطراف استخوان یقه)، در صورت امکان با برداشتن آن غدد لنفاوی درمان می‌شود. اگر قبلاً پرتو درمانی انجام نشده باشد، ممکن است تشعشعاتی به سمت منطقه مورد نظر داده شود. درمان سیستمیک (مانند شیمی درمانی، درمان هدفمند یا هورمون درمانی) ممکن است پس از جراحی نیز در نظر گرفته شود.

درمان عود در مناطق دور (distant recurrence)

به طور کلی، زنانی که سرطان سینه‌شان در سایر قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها، ریه‌ها یا مغز عود می‌کند، به همان روشی درمان می‌شوند که در مرحله اول سرطان سینه در این اندام‌ها مشاهده می‌شود. به مبحث درمان سرطان پستان مرحله IV (متاستاتیک) مراجعه کنید. تنها تفاوت این است که روند درمان ممکن است شامل روش‌های درمانی یا داروهایی باشد که یک زن قبلاً مصرف کرده است یا خیر.

عود سرطان سینه گاهی اوقات ممکن است به سختی درمان شود. اگر در غیر این صورت از سلامت خوبی برخوردار هستید، ممکن است بخواهید در مورد شرکت در یک کارآزمایی بالینی برای آزمایش یک روش درمانی جدیدتر نیز فکر کنید.

درمان سرطان سینه سه گانه منفی

سرطان سینه سه گانه منفی (TNBC) گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون ندارد و همچنین پروتئین HER2 را بسیار کم تولید کرده یا به هیچ مقداری تولید نمی‌کند. از آن جایی که سلول‌های سرطانی این پروتئین‌ها را ندارند، هورمون درمانی و داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند مفید نیستند، بنابراین شیمی درمانی گزینه اصلی درمان سیستمیک است. حتی اگر TNBC در ابتدا به خوبی به شیمی درمانی واکنش نشان ‌دهد، نسبت به سایر سرطان‌های سینه نیز تمایل به بازگشت (عود) بیشتری دارد.

مراحل I-III سرطان سینه سه گانه منفی

جراحی اولیه: اگر تومور TNBC در مراحل اولیه به اندازه کافی کوچک باشد که با جراحی برداشته شود – در موارد خاص، مانند داشتن تومور بزرگ یا سرطانی بودن غدد لنفاوی – ممکن است پرتو درمانی پس از جراحی انجام شود. همچنین ممکن است پس از جراحی (شیمی درمانی کمکی) برای کاهش احتمال عود سرطان به شما شیمی درمانی داده شود. برای زنانی که دارای جهش BRCA هستند و در طی عمل جراحی مشخص شده است که:

• تومور بزرگتر از 2 سانتی متر اما کوچکتر از 5 سانتی متر

یا

• داشتن 1 تا 3 مورد غدد لنفاوی زیر بغل مبتلا به سرطان

داروی هدفمند اولاپاریب (Lynparza) ممکن است به مدت یک سال پس از شیمی درمانی کمکی تجویز شود. هنگامی که این دارو به این روش داده می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

جراحی ثانویه: شیمی درمانی اغلب قبل از جراحی (شیمی درمانی نئوادجوانت) به تنهایی یا با پمبرولیزوماب (کیترودا) برای کوچک کردن تومور بزرگ و یا غدد لنفاوی مبتلا به سرطان تجویز می‌شود. اگر پس از تجویز شیمی درمانی نئوادجوانت هنوز در بافتی که با جراحی برداشته شده است، سرطان یافت شود، پزشک ممکن است توصیه کند:

• یک داروی شیمی درمانی خوراکی به نام کپسیتابین (Xeloda) را به مدت 18 تا 24 هفته مصرف کنید. این روش ممکن است به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.
• مصرف پمبرولیزوماب بیشتر پس از جراحی (درمان کمکی) برای کاهش احتمال عود سرطان.
• مصرف داروی هدفمند اولاپاریب برای یک سال برای زنان دارای جهش BRCA برای کمک به کاهش احتمال عود سرطان. هنگامی که این دارو به این روش داده می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

مرحله چهارم سرطان سینه سه گانه منفی

شیمی درمانی اغلب زمانی استفاده می‌شود که سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد (مرحله IV). داروهای شیمی درمانی رایج مورد استفاده عبارتند از: آنتراسایکلین‌ها، تاکسان‌ها، کپسیتابین، جمسیتابین، اریبولین و غیره. داروهای شیمی درمانی ممکن است به تنهایی یا ترکیبی استفاده شوند.

این روش برای زنان مبتلا به TNBC که دارای جهش BRCA هستند و سرطان‌ آن‌ها دیگر به داروهای شیمی درمانی رایج سرطان سینه، سایر داروهای شیمی درمانی پلاتین (مانند سیس پلاتین یا کربوپلاتین) یا داروهای هدفمند به نام مهار کننده‌های PARP (مانند اولاپاریب [Lynparza] یا تالازوپاریب [Talzenna]) پاسخ نمی‌دهد) ممکن است در نظر گرفته شود.

برای TNBC پیشرفته که در آن سلول‌های سرطانی پروتئین PD-L1 دارند، اولین روش درمانی ممکن است ایمونوتراپی (پمبرولیزوماب) به همراه شیمی درمانی باشد. پروتئین PD-L1 در حدود 1 مورد از 5 مورد TNBC یافت می‌شود.

برای TNBC پیشرفته که در آن حداقل 2 درمان دارویی دیگر قبلاً آزمایش شده است، ترکیب آنتی بادی-دارو ساسیتوزوماب گوویتکان (sacituzumab govitecan یا Trodelvy) ممکن است یک گزینه باشد.

برای TNBC پیشرفته که در آن سلول‌های سرطانی سطوح بالایی از تغییرات ژنی به نام ناپایداری ریز ماهواره (MSI) یا تغییر در هر یک از ژن‌های ترمیم عدم تطابق (MMR) (MLH1، MSH2، MSH6 و PMS2) را نشان می‌دهند، ایمونوتراپی با داروی pembrolizumab ممکن است انجام شود. Pembrolizumab همچنین ممکن است گزینه ای برای TNBC باشد که دارای بار جهش توموری بالا (TMB-H) است که در واقع اندازه گیری تعداد جهش‌های ژنی (تغییرات) در داخل سلول‌های سرطانی است. سلول‌هایی که دارای جهش‌های ژنی زیادی هستند (TMB بالا) ممکن است بیشتر به عنوان سلول‌های غیر طبیعی شناخته شده و توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار گیرند.

جراحی و پرتو درمانی نیز ممکن است در موقعیت‌های خاص گزینه‌های مناسبی باشند.

برای اطلاعات بیشتر به مبحث درمان سرطان پستان مرحله IV (متاستاتیک) مراجعه کنید.

سرطان سینه سه گانه منفی عود کرده (Recurrent triple-negative breast cancer)

اگر TNBC به صورت موضعی عود کند، با جراحی قابل برداشتن نباشد و پروتئین PD-L1 بسازد، ایمونوتراپی با داروی پمبرولیزوماب همراه با شیمی درمانی یک گزینه است. بسته به موقعیت، روش‌های درمانی دیگر نیز ممکن است گزینه‌های مناسبی باشند.

اگر سرطان در سایر قسمت‌های بدن عود کند، گزینه‌های درمانی ممکن است شامل شیمی ‌درمانی یا ترکیب آنتی ‌بادی-دارو ساسیتوزوماب گوویتکان (Trodelvy) باشد.

صرف نظر از مرحله سرطان، شرکت در یک کارآزمایی بالینی روش‌های درمانی جدید برای TNBC نیز گزینه خوبی است زیرا TNBC غیر معمول است و در مقایسه با سایر انواع سرطان پستان چشم انداز (نتیجه) ضعیفی دارد و همچنین این مطالعات اغلب به بیماران امکان دسترسی به داروهایی را که برای درمان استاندارد در دسترس نیستند، می‌دهد.

درمان سرطان سینه التهابی

سرطان سینه التهابی (IBC یا Inflammatory Breast Cancer) یک نوع غیر معمول سرطان تهاجمی پستان است که به طور معمول پوست روی سینه را قرمز و گرم می‌کند. همچنین ممکن است ظاهری ضخیم و حفره‌دار به پوست سینه بدهد که بسیار شبیه پوست پرتقال است. این تغییرات به دلیل مسدود شدن رگ‌های لنفاوی پوست توسط سلول‌های سرطانی ایجاد می‌شوند.

از آن جایی که سرطان سینه التهابی به این رگ‌های لنفاوی رسیده و تغییراتی در پوست ایجاد کرده است، پس از تشخیص حداقل مرحله سوم برای سرطان سینه در نظر گرفته می‌شود. IBC که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است مرحله IV در نظر گرفته می‌شود. این سرطان‌ها معمولاً به سرعت رشد می‌کنند و درمان‌ آن‌ها می‌تواند چالش برانگیز باشد.

صرف نظر از مرحله سرطان، شرکت در کارآزمایی بالینی روش‌های درمانی جدید برای IBC نیز گزینه خوبی است زیرا IBC نادر است، چشم انداز (نتیجه) ضعیفی دارد و این مطالعات اغلب امکان دسترسی به داروهایی را فراهم می‌کند که برای درمان استاندارد در دسترس نیستند.

درمان سرطان سینه التهابی مرحله سوم

IBC که در خارج از پستان یا به غدد لنفاوی مجاور گسترش نیافته است مرحله III است. روند درمان معمولاً با شیمی درمانی (chemo) برای کوچک کردن تومور شروع می‌شود. اگر سرطان HER2 مثبت باشد، درمان هدفمند همراه با شیمی درمانی انجام می‌شود. این روش معمولاً با جراحی (ماستکتومی و تشریح غدد لنفاوی) برای برداشتن سرطان دنبال می‌شود. پرتو درمانی اغلب به دنبال جراحی انجام می‌شود. گاهی ممکن است بعد از جراحی، اما قبل از پرتو درمانی، شیمی درمانی بیشتری به فرد داده شود. اگر سرطان گیرنده هورمونی مثبت باشد، هورمون درمانی نیز انجام می‌شود (معمولاً پس از انجام تمام شیمی درمانی). ترکیب این روش‌های درمانی بقای قابل توجهی را در طول سال‌ها بهبود بخشیده است.

 

شیمی درمانی (احتمالا همراه با درمان هدفمند)

استفاده از شیمی درمانی قبل از جراحی، درمان نئوادجوانت یا قبل از عمل (preoperative treatment) نامیده می‌شود. اکثر زنان مبتلا به IBC دو نوع داروی شیمی درمانی دریافت می‌کنند (البته نه همیشه به طور همزمان):

• یک آنتراسایکلین، مانند دوکسوروبیسین (آدریامایسین) یا اپی روبیسین (Ellence)
• یک تاکسان، مانند پاکلیتاکسل (تاکسول) یا دوستاکسل (تاکسوتر)

سایر داروهای شیمی درمانی نیز ممکن است استفاده شود.

اگر سرطان HER2 مثبت باشد (سلول‌های سرطانی پروتئینی به نام HER2 بیش از حد تولید می‌کنند)، داروی درمانی هدفمند تراستوزوماب (Herceptin) معمولاً همراه با یک داروی هدفمند دیگر، pertuzumab (Perjeta) تجویز می‌شود. این داروها وقتی با آنتراسیکلین تجویز می‌شوند می‌توانند منجر به مشکلات قلبی شوند، بنابراین یک گزینه این است که ابتدا آنتراسایکلین (بدون تراستوزوماب یا پرتوزوماب) داده شود، سپس درمان با تاکسان و تراستوزوماب (با پرتوزوماب یا بدون آن) انجام شود.

برای IBC که سه گانه منفی است، داروی ایمونوتراپی پمبرولیزوماب را می‌توان با شیمی درمانی قبل از جراحی (درمان نئوادجوانت) و سپس به تنهایی پس از جراحی (درمان کمکی) ادامه داد.

برای خانم‌هایی که موارد زیر در رابطه با آن‌ها صدق می‌کند:

• یک جهش BRCA
• IBC سه گانه منفی یا HER2 منفی
• سرطان باقی مانده در بافت که با جراحی پس از شیمی درمانی نئوادجوانت برداشته می‌شود.

داروی هدفمند اولاپاریب (Lynparza) ممکن است برای کاهش خطر عود سرطان تجویز شود. این دارو معمولا برای یک سال داده می‌شود. هنگامی که اولاپاریب به این روش تجویز می‌شود، می‌تواند به برخی از زنان کمک کند تا عمر طولانی تری داشته باشند.

جراحی و روش‌های درمانی بعدی

اگر سرطان با شیمی درمانی بهبود یابد، عمل جراحی معمولاً مرحله بعدی است. عمل استاندارد، ماستکتومی رادیکال اصلاح شده (modified radical mastectomy) است که در آن کل پستان و غدد لنفاوی زیر بازو برداشته می‌شود. از آن جایی که IBC بخش زیادی از پستان و پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد، جراحی حفظ پستان (ماستکتومی جزئی یا لامپکتومی) و ماستکتومی محافظ پوست گزینه‌های مناسبی نیستند. مشخص نیست که بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (که در آن فقط یک یا چند گره برداشته می‌شود) در IBC قابل اعتماد است، بنابراین یک گزینه مناسب نیز محسوب نمی‌شود.

اگر سرطان به شیمی درمانی پاسخ ندهد (و پستان هنوز بسیار متورم و قرمز باشد)، جراحی نمی‌تواند انجام شود. یا سایر داروهای شیمی درمانی آزمایش خواهند شد، یا ممکن است پستان با پرتو درمانی درمان شود. سپس اگر سرطان پاسخ دهد (سینه کوچک شده و دیگر قرمز نمی‌شود)، جراحی ممکن است یک گزینه باشد.

اگر پرتو درمانی پستان قبل از جراحی داده نشود، پس از جراحی داده می‌شود، حتی اگر تصور شود که سرطانی باقی نمانده است. به این روش پرتو درمانی کمکی (adjuvant radiation) می‌گویند. پرتو درمانی کمکی احتمال عود سرطان را کاهش می‌دهد. پرتو درمانی معمولاً 5 روز در هفته به مدت 6 هفته انجام می‌شود اما در برخی موارد می‌توان از درمان شدیدتر (دو بار در روز) به جای آن استفاده کرد. بسته به اینکه چه مقدار تومور در پستان پس از جراحی پیدا شده است، پرتودهی ممکن است تا انجام شیمی درمانی بیشتر و یا درمان هدفمند (مانند تراستوزوماب) به تعویق بیفتد. اگر قرار است بازسازی سینه انجام شود، معمولاً تا پس از روند پرتو درمانی که اغلب پس از جراحی است، به تعویق می‌افتد.

روند درمان پس از جراحی اغلب شامل درمان سیستمیک اضافی (کمکی) است.

این روش می‌تواند شامل شیمی درمانی، درمان هدفمند، هورمون درمانی (تاموکسیفن یا مهار کننده آروماتاز) در صورتی که سلول‌های سرطانی گیرنده‌های هورمونی داشته باشند، داروی شیمی درمانی خوراکی کپسیتابین (Xeloda) اگر سرطان سه گانه منفی باشد، مهار کننده PARP اولاپاریب (Lynparza) در صورتی که سرطان HER2 مثبت باشد، یا تراستوزوماب، پرتوزوماب یا آدوتراستوزوماب امتانسین در صورتی که سرطان دارای جهش BRCA است، باشد.

درمان سرطان سینه التهابی مرحله IV

بیماران مبتلا به IBC متاستاتیک (مرحله IV) با درمان سیستمیک درمان می‌شوند. این روش ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شیمی درمانی
• درمان هورمونی (اگر سرطان گیرنده هورمونی مثبت باشد)
• درمان هدفمند با دارویی که HER2 را هدف قرار می‌دهد (اگر سرطان HER2 مثبت باشد)
• ایمونوتراپی اگر سرطان پروتئینی به نام PD-L1 بسازد
• درمان دارویی هدفمند با یک مهارکننده PARP به نام اولاپاریب اگر زن دارای جهش BRCA باشد.
• 

ممکن است یک یا چند مورد از این روش‌های درمانی استفاده شود. اغلب اوقات، یک داروی هدفمند همراه با شیمی درمانی یا هورمون درمانی تجویز می‌شود. جراحی و پرتو درمانی نیز ممکن است در موقعیت‌های خاص گزینه‌های مناسبی باشند. برای اطلاعات بیشتر به مبحث درمان سرطان پستان مرحله IV (متاستاتیک) مراجعه کنید.

درمان سرطان سینه در دوران بارداری

اگر در دوران بارداری سرطان سینه شما تشخیص داده شود، گزینه‌های درمانی شما پیچیده‌تر خواهد بود زیرا می‌خواهید بهترین درمان را برای سرطان خود داشته باشید و در عین حال از کودکتان نیز محافظت کنید. نوع و زمان درمان باید به دقت برنامه ریزی شود و بین تیم مراقبت از سرطان و متخصص زنان و زایمان شما هماهنگی وجود داشته باشد.

هنگام درمان یک زن باردار مبتلا به سرطان سینه، هدف مانند درمان یک زن غیر باردار است: درمان سرطان در صورت امکان یا کنترل آن و جلوگیری از گسترش آن در صورت عدم درمان. اما نگرانی اضافی برای محافظت از جنین در حال رشد ممکن است درمان را پیچیده تر کند.

آیا انجام درمان سرطان سینه در دوران بارداری بی خطر است؟

اگر باردار هستید و سرطان سینه دارید، ممکن است انتخاب‌های سختی داشته باشید، بنابراین از متخصص کمک بگیرید و مطمئن شوید که همه گزینه‌های مناسب خود را می‌دانید. زنان باردار می‌توانند با خیال راحت دوره‌های درمان سرطان سینه را دریافت کنند، اگرچه نوع درمان مورد استفاده و زمان درمان ممکن است تحت تأثیر بارداری قرار گیرد. اگر باردار هستید و سرطان سینه برای شما تشخیص داده شده است، توصیه‌های درمانی شما به موارد زیر بستگی دارد:

• اندازه تومور
• جایی که تومور در آن قرار دارد
• اینکه آیا سرطان گسترش یافته است و اگر چنین است، این گسترش چقدر است
• چند ماه است در دوران بارداری هستید
• سلامت کلی شما
• ترجیحات شخصی شما

به طور کلی انجام جراحی برای سرطان سینه در دوران بارداری بی خطر است. اگر در سه ماهه دوم یا سوم بارداری انجام شود، شیمی درمانی برای نوزاد بی خطر به نظر می‌رسد اما در سه ماهه اول بی خطر نیست. سایر روش‌های درمانی سرطان سینه، مانند هورمون درمانی، درمان هدفمند و پرتو درمانی، بیشتر به نوزاد آسیب می‌رسانند و معمولاً در دوران بارداری انجام نمی‌شوند.

اگر بین بهترین روش درمانی شناخته شده برای مادر و سلامت نوزاد تضاد وجود داشته باشد، انتخاب‌های درمانی می‌توانند پیچیده شوند. به عنوان مثال، اگر در اوایل بارداری مشخص شد که زنی به سرطان سینه مبتلا شده است و فوراً به شیمی درمانی نیاز دارد، ممکن است به او توصیه شود که در رابطه با پایان بارداری خود فکر کند. یک مشاور یا روانشناس نیز باید بخشی از تیم مراقبت‌های بهداشتی شما باشد تا به شما کمک کند تا حمایت عاطفی که ممکن است به آن نیاز داشته باشید را دریافت کنید.

برخی از مطالعات قدیمی نشان دادند که پایان دادن به بارداری به منظور درمان سرطان، وضعیت آتی (چشم انداز) زن را بهبود نمی‌بخشد. حتی اگر در این مطالعات نقایصی وجود داشت، پایان دادن به بارداری دیگر به طور معمول در صورت یافتن سرطان سینه توصیه نمی‌شود. با این حال، این گزینه ممکن است در هنگام بررسی تمام گزینه‌های درمانی موجود، به ویژه برای سرطان‌های متاستاتیک (مرحله IV) یا تهاجمی که ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشند، مانند سرطان التهابی سینه، مورد بحث قرار گیرد.

جراحی سرطان سینه در دوران بارداری

جراحی برای برداشتن سرطان سینه و غدد لنفاوی مجاور بخش اصلی روند درمان برای هر زن مبتلا به سرطان پستان اولیه است و به طور کلی در بارداری بی خطر است.

گزینه‌های جراحی سرطان سینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برداشتن کل پستان (ماستکتومی)
• فقط قسمتی که حاوی سرطان است را بردارید (لومپکتومی یا جراحی حفظ پستان [BCS])

نوع جراحی که یک زن ممکن است انجام دهد، به وسعت سرطان او و زمان تشخیص سرطان در دوران بارداری بستگی دارد.

بررسی غدد لنفاوی برای گسترش سرطان

علاوه بر برداشتن تومور در پستان، یک یا چند غدد لنفاوی در ناحیه زیر بغل (غدد لنفاوی زیر بغل) نیز باید برداشته شوند تا بررسی شود که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر. یکی از راه‌های انجام این کار، تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND) است. این روش اغلب روش استانداردی برای زنان باردار مبتلا به سرطان سینه است و بسیاری از غدد لنفاوی زیر بازو را از بین می‌برد. روش دیگری که بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB) نامیده می‌شود، ممکن است بسته به مدت بارداری و مرحله سرطان شما یک گزینه باشد. SLNB به پزشک اجازه می‌دهد تا گره‌های کمتری را حذف کند اما نگرانی‌هایی در مورد اثرات رنگ SLNB روی نوزاد وجود دارد.

به دلیل وجود این نگرانی‌ها، اکثر متخصصان توصیه می‌کنند که SLNB فقط در شرایط خاصی مانند اواخر بارداری استفاده شده و از رنگ آبی در طول عمل استفاده نشود.

آیا بیهوشی در بارداری بی خطر است؟

جراحی سرطان سینه به طور کلی خطر کمی را برای نوزاد دارد. اما زمان‌های خاصی در بارداری وجود دارد که بیهوشی (داروهایی که برای بیهوش کردن شما برای جراحی استفاده می‌شود) ممکن است برای کودک خطرناک باشد.

جراح و متخصص بیهوشی شما به همراه یک متخصص زنان و زایمان، باید با هم همکاری کنند تا بهترین زمان در دوران بارداری برای انجام عمل تعیین شود. اگر جراحی در اواخر بارداری انجام شود، ممکن است پزشک زنان و زایمان شما در آن جا حضور داشته باشد تا در حین جراحی مشکلی برای نوزاد ایجاد نشود. پزشکان شما با هم تصمیم خواهند گرفت که کدام داروها و تکنیک‌های بیهوشی هم برای شما و هم برای نوزادتان بی خطرترین نوع هستند.

دوره‌های درمانی بعد از جراحی

بسته به مرحله سرطان، ممکن است به درمان‌های بیشتری مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی، هورمون درمانی و یا درمان هدفمند بعد از جراحی نیاز داشته باشید تا خطر عود سرطان را کاهش دهید. این روش درمان کمکی (adjuvant treatment) نامیده می‌شود. در برخی موارد، این روش درمانی را می‌توان به بعد از زایمان موکول کرد.

شیمی درمانی

شیمی درمانی (Chemotherapy) ممکن است پس از جراحی (به عنوان درمان کمکی) برای برخی از مراحل اولیه سرطان سینه استفاده شود. همچنین این روش می‌تواند به تنهایی برای سرطان‌های پیشرفته تر استفاده شود.

شیمی درمانی در 3 ماه اول (سه ماهه اول) بارداری تجویز نمی‌شود. از آن جایی که بسیاری از رشد نوزاد در این زمان اتفاق می‌افتد، ایمنی شیمی درمانی در سه ماهه اول مورد مطالعه قرار نگرفته است. خطر سقط جنین (از دست دادن نوزاد) نیز در این دوران بیشترین مقدار خود است.

برای سال‌های متمادی، تصور می‌شد که تمام شیمی‌ درمانی‌ها بدون توجه به زمان تزریق، به نوزاد متولد نشده آسیب می‌رسانند. اما مطالعات نشان داده است که برخی داروهای شیمی درمانی (مانند دوکسوروبیسین، سیکلوفسفامید، فلورواوراسیل و تاکسان‌ها) که در سه ماهه دوم و سوم (ماه‌های 4 تا 9 بارداری) استفاده می‌شوند، خطر نقص مادرزادی، مرده زایی یا بروز مشکلات اندکی پس از تولد را افزایش نمی‌دهند، اگرچه ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهند. محققان هنوز نمی‌دانند که آیا این کودکان عوارض طولانی مدتی خواهند داشت یا خیر.

اگر مبتلا به سرطان پستان اولیه هستید و پس از جراحی به شیمی درمانی نیاز دارید (شیمی درمانی کمکی)، معمولاً این روش درمانی حداقل تا سه ماهه دوم بارداری به تعویق می‌افتد. اگر در سه ماهه سوم بارداری هستید و سرطان تشخیص داده شده است، شیمی درمانی ممکن است تا پس از تولد به تعویق بیفتد. زایمان ممکن است در برخی از زنان چند هفته زودتر القاء شود. همین طرح‌های درمانی ممکن است برای زنان مبتلا به سرطان پیشرفته‌تر نیز استفاده شود.

شیمی درمانی معمولاً بعد از هفته 35 بارداری یا در عرض 3 هفته پس از زایمان توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند تعداد سلول‌های خونی مادر را کاهش دهد. این می‌تواند باعث خونریزی و افزایش احتمال عفونت در هنگام تولد شود. متوقف کردن شیمی درمانی در چند هفته آخر قبل از زایمان باعث می‌شود که شمارش خون مادر قبل از زایمان به حالت عادی بازگردد.

روش‌های درمانی که معمولاً تا پس از زایمان متوقف می‌شوند

برخی از روش‌های درمانی سرطان سینه می‌توانند به نوزاد آسیب برسانند و در دوران بارداری بی‌خطر نیستند. اگر این روش‌های درمانی نیاز باشد، معمولاً بعد از تولد نوزاد برنامه ریزی می‌شوند.

پرتو درمانی: پرتو درمانی سینه اغلب پس از جراحی حفظ پستان (لومپکتومی) برای کمک به کاهش خطر عود سرطان استفاده می‌شود. دوزهای بالای اشعه ای که برای این کار استفاده می‌شود می‌تواند در هر زمانی از بارداری به کودک آسیب برساند. این ممکن است باعث سقط جنین، نقایص مادرزادی، رشد آهسته جنین یا افزایش خطر ابتلا به سرطان دوران کودکی شود. به همین دلیل، پزشکان در دوران بارداری از پرتو درمانی استفاده نمی‌کنند.

برای برخی از زنان که سرطان‌ آن‌ها در اواخر بارداری یافت می‌شود، ممکن است در دوران بارداری لامپکتومی انجام شود و سپس برای دریافت پرتو درمانی تا زمان تولد نوزاد منتظر بمانند. اما این رویکرد درمانی به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است. فاصله زمانی بیش از حد برای شروع تابش و پرتو درمانی می‌تواند احتمال عود سرطان را افزایش دهد.

هورمون درمانی: هورمون درمانی اغلب به عنوان درمان پس از جراحی یا به عنوان درمان سرطان پیشرفته پستان در زنان مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمونی مثبت (استروژن یا پروژسترون) استفاده می‌شود. داروهای هورمون درمانی مورد استفاده برای سرطان سینه شامل تاموکسیفن، آناستروزول، لتروزول و اگزمستان است.

هورمون درمانی نباید در دوران بارداری انجام شود زیرا ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد. این دوره درمانی باید تا بعد از زایمان زن به تعویق بیفتد.

درمان هدفمند: داروهایی که HER2 را هدف قرار می‌دهند، مانند تراستوزوماب (Herceptin)، پرتوزوماب (Perjeta)، آدو-تراستوزوماب امتانسین (Kadcyla) و لاپاتینیب (Tykerb)، در درمان سرطان پستان HER2 مثبت مهم هستند. در زنانی که باردار نیستند، تراستوزوماب به عنوان بخشی از روند درمان بعد از جراحی استفاده می‌شود، پرتوزوماب را می‌توان قبل از جراحی با تراستوزوماب استفاده کرد و همه این داروها می‌توانند در درمان سرطان پیشرفته مفید باشند. اما بر اساس مطالعات انجام شده بر روی زنانی که در دوران بارداری تحت درمان قرار گرفتند، هیچ یک از این داروها در صورت مصرف در دوران بارداری برای نوزاد بی خطر تلقی نمی‌شوند.

Everolimus (Afinitor) و palbociclib (Ibrance) نیز داروهای هدفمندی هستند که می‌توانند با هورمون درمانی برای درمان سرطان پیشرفته پستان استفاده شوند. باز هم، تصور می‌شود که این دارو‌ها و سایر داروهای هدفمند برای استفاده در دوران بارداری ناامن هستند.

آیا می‌توانم در طول دوره درمان سرطان به نوزاد خود شیر دهم؟

اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که زنانی که به تازگی بچه دار شده اند و در شرف دوره درمانی سرطان سینه هستند، شیردهی را متوقف کنند (یا شروع نکنند). بسیاری از داروهای شیمی درمانی، هورمونی و هدفمند می‌توانند وارد شیر مادر شده و به نوزاد منتقل شوند. اگر تحت درمان با داروهای سیستمیک هستید، شیردهی توصیه نمی‌شود و گاهی نباید تا ماه‌ها پس از پایان درمان مجدداً نیز شروع شود. گاهی اوقات، اگر زنی سرطان سینه هورمون مثبت داشته باشد، ممکن است داروهایی برای توقف تولید شیر در سینه به او داده شود.

اگر جراحی سینه برنامه ریزی شده باشد، قطع شیردهی به کاهش جریان خون در سینه‌ها و کوچکتر شدن‌ آن‌ها کمک می‌کند. این امر می‌تواند به عملیات درمان کمک کند. این روش همچنین به کاهش خطر عفونت در پستان کمک می‌کند و می‌تواند به جلوگیری از جمع شدن شیر مادر در مناطق بیوپسی یا جراحی منجر شود.

اگر سوالی دارید، مانند اینکه چه زمانی ممکن است شروع شیردهی بی خطر باشد، با تیم مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی خود صحبت کنید. اگر قصد دارید پس از مدتی توقف، شیردهی خود را شروع کنید، از قبل  برای آن برنامه ریزی کنید. متخصصان شیردهی (lactation experts یا Breastfeeding experts) می‌توانند در صورت نیاز به شما کمک بیشتری کنند.

آیا بارداری بر میزان بقای سرطان سینه تأثیر می‌گذارد؟

بارداری می‌تواند یافتن، تشخیص و درمان سرطان سینه را دشوارتر کند. اکثر مطالعات نشان داده اند که نتایج در میان زنان باردار و غیر باردار مبتلا به سرطان سینه برای سرطان‌هایی که در همان مرحله یافت می‌شوند تقریباً یکسان است.

برخی از پزشکان بر این باورند که پایان دادن به بارداری ممکن است به کند کردن روند سرطان‌های پیشرفته‌تر سینه کمک کند و ممکن است این کار را برای برخی از زنان مبتلا به سرطان پستان پیشرفته توصیه کنند. انجام تحقیق در این زمینه سخت است و مطالعات خوب و بی طرفانه وجود ندارد. پایان دادن به بارداری، درمان را ساده‌تر می‌کند اما تاکنون هیچ مدرکی نشان نداده است که پایان دادن به بارداری، بقای کلی زن بیمار یا نتیجه سرطان را بهبود می‌بخشد.

مطالعات نشان نداده اند که تأخیرهای درمانی که گاهی اوقات در دوران بارداری مورد نیاز است تأثیری بر نتیجه سرطان سینه داشته باشد اما ثابت شده است که این زمینه نیز یک موضوع دشوار برای مطالعه است. در نهایت، هیچ گزارشی وجود ندارد که نشان دهد سرطان سینه به خودی خود می‌تواند به نوزاد آسیب برساند.

منبع

مطالعه صدها مطلب علمی در حوزه بیولوژی

آرشیو جدیدترین خبرهای روز دنیای بیولوژی

مترجم: فاطمه فریادرس