بلاستوسیست چیست؟ مراحل تشکیل و تفاوت آن با جنین

فهرست مطالب نمایش

بلاستوسیست چیست؟

توده سلولی توخالی تشکیل شده در طول رشد اولیه متشکل از سلول‌های سازنده تروفکتودرم (Trophectoderm)، توده سلولی درونی (Inner cell mass) و حفره پر از مایع یا بلاستوکول (Blastocoel) به عنوان بلاستوسیست شناخته می‌شود.
این توده در فرآیندی به نام بلاستولاسیون (Blastulation) بین 5 تا 14 روز پس از لقاح تشکیل می‌شود.
خارجی‌ترین لایه، جفت جنین و سایر بافت‌های پشتیبان که برای رشد جنین ضروری هستند، را تشکیل می‌دهد. توده سلولی درونی باعث ایجاد بافت‌های بدن می‌شود.

سلول‌های بنیادی جنینی جدا شده از توده سلولی درونی در جایگزینی بافت پس از آسیب و در پزشکی بازساختی (Regenerative medicine) استفاده می‌شود.
بلاستوسیست فقط در پستانداران یافت می‌شود.

تشکیل بلاستوسیست

پس از لقاح یک ساختار تک سلولی به نام زیگوت (Zygote) تشکیل می‌شود. زیگوت تحت یک سری تقسیمات سلولی قرار می‌گیرد که منجر به تشکیل یک توده سلولی توخالی به نام بلاستوسیست می‌شود.

مراحل تشکیل بلاستوسیست به شرح ذیل می‌باشد:

زیگوت محصور در زونا پلوسیدا (Zona pellucida) به گونه‎ای تقسیم می‌شود که کل فرآیند در مراحل 2 سلولی، 4 سلولی، 8 سلولی و 16 سلولی پیش می‌رود. سلول‌ها در مرحله کلیواژ (Cleavage stage) به عنوان بلاستومر (Blastomere) شناخته می‌شود. بلاستومرها در مرحله 2 سلولی به طور همزمان دچار میتوز (Mitosis) و سیتوکینز (Cytokinesis) می‌شوند.
پس از رشد جنین 8 یا 16 سلولی، بلاستومرها اتصالات محکمی با یکدیگر ایجاد می‌کنند. این امر منجر به تغییر شکل از حالت گرد مانند و تشکیل یک دسته سلولی توت شکل به نام مورولا (Morula) می‌شود.
محل اتصال بین بلاستومرها یک توده سلولی بیرونی و یک توده سلولی درونی جنین را تشکیل می‌دهد.
مایع در داخل زیگوت شروع به تجمع می‌کند که این امر منجر به تشکیل بلاستوسیست می‌شود. هنگامی که مایع شروع به تجمع می‌کند، بلاستوسیست منبسط می‌شود و یک بلاستوسیست تشکیل می‌دهد.
بلاستوسیست تشکیل شده از دو بافت متمایز یعنی تروفوبلاست بیرونی (Outer trophoblast) و توده سلولی درونی تشکیل شده است.
در نهایت، زونا پلوسیدای منبسط می‌شکند و بلاستوسیست را آزاد می‌کند. این امر به عنوان هچینگ (Hatching) شناخته می‌شود. سپس بلاستوسیست در رحم کاشته می‌شود.

بلاستوسیست به دیواره آندومتر (Endometrial) رحم می‌چسبد. این فرآیند اتصال بلاستوسیست به دیواره رحم به عنوان لانه گزینی (Implantation) شناخته می‌شود.

بلاستوسیست در مقایسه با جنین

بلاستوسیست	جنین
این توده یک ساختار توخالی و دیواره نازک است که در طول فرایند رشد اولیه جنین ایجاد شده است.	یک مرحله ابتدایی از یک موجود زنده با پتانسیل رشد است.
فرآیند شکل گیری را بلاستولاسیون می‌گویند.	فرآیندهای تشکیل عبارتند از: گاسترولاسیون (Gastrulation)، عصب سازی (Neurulation) و اندام‌زایی (Organogenesis).
از تقسیم زیگوت تشکیل شده است.	از توده سلولی درونی بلاستوسیست تشکیل شده است.
بعد از 5 تا 14 روز پس از لقاح تشکیل می‌شود.	بعد از 2 تا 11 هفته پس از لقاح تشکیل می‌شود.
در لقاح آزمایشگاهی، انتقال بلاستوسیست نرخ بارداری بالایی را نشان می‌دهد.	در لقاح آزمایشگاهی، انتقال جنین نرخ بارداری پایینی را نشان می‌دهد.
فقط در پستانداران یافت می‌شود.	هم در گیاهان و هم در حیوانات یافت می‌شود.

شباهت بین بلاستوسیست و جنین

جنین و بلاستوسیست، ساختارهای دیپلوئیدی (Diploid) هستند.
هر دو پس از لقاح گامت‌ها (Gamete) در حیوانات تشکیل می‌شوند.
هر دو ساختار دارای سلول‌های پرتوان هستند و از این رو می‌توان از آن‌ها در تشخیص استفاده کرد.
هر دو در درون مادر شکل می‌گیرند.

همچنین بخوانید:

منبع

مترجم: صادق حسینی‌کیا

از این مطلب چقدر راضی بودید؟

روی ستاره کلیک کنید تا نظرتون ثبت بشه