جراحی موش
معرفی و مقدمه :
در آزمایشگاه تشریح موش ، شما بسیاری از ویژگی‌های آناتومی موش را بررسی خواهید کرد. کالبد شکافی به محققان کمک می‌کند تا تصویری سه بعدی از نحوه عملکرد سیستم‌های بدن با یکدیگر بدست آورند. با تشریح موش این فرصت را خواهید داشت تا مشاهده کنید که چگونه سیستم تنفسی ، گوارشی و گردش خون از نظر جایگاه و عملکرد مرتب شده‌اند.
طبقه بندی موش صحرایی (Rattus norvegicus) :
- دسته: حیوانات
- رده : Chordata
- زیر رده: Vertebrata
- طبقه: پستانداران
- مرتبه : رودنتیا
- خانواده: Muridae
- جنس: Rattus
- گونه ها: Norvegicus
نکته :
توجه داشته باشید کالبد شکافی به معنای “قطع کردن یا برش دادن” نیست. بلکه به معنای “افشا کردن برای مشاهده” است. بنابراین ، لطفاً دستورالعمل‌های ذکر شده در این آزمایشگاه را برای تکنیک مناسب کالبد شکافی دنبال کنید و هرگز تا حد امکان برای مشاهده یک عضو اعضای دیگر را قطع نکنید . اندام‌هایی را که می‌خواهید با پانس برش دهید بالا بیاورید تا بتوانید آنچه در زیر آن قرار دارد را ببینید. تا زمانی که تمام بخش‌ها تکمیل نشده‌اند هیچ اندامی را دور نیندازی.
لوازم مورد نیاز :
- موش استریل
- تشت کالبد شکافی
- قیچی
- چاقوی کوچک جراحی
- پنس
- سوآپ
- نخ
دستورالعمل:
بخش اول: آناتومی خارجی
1- موش خود را تهیه کرده و ویژگی های کلی را رعایت کنید. نواحی کلیدی در ادامه ذکر شده‌اند.
- بدن موش به شش ناحیه تشریحی تقسیم می‌شود:
- ناحیه جمجمه – سر
- ناحیه گردن – گردن
- ناحیه سینه – ناحیه‌ای که پاهای جلویی به آن متصل می‌شوند
- ناحیه قفسه سینه
- شکم
- ناحیه لگن – ناحیه‌ای که پاهای عقب متصل می‌شوند
2- به پوشش مویی که بدن موش را پوشانده و موهای حسی (سبیل) واقع در صورت موش به نام vibrissae توجه کنید.
3- دهان دارای شکاف بزرگی در لب فوقانی است که دندان‌های پیشین بزرگ را در معرض دید قرار می‌دهد. موش‌ها پستاندارانی هستند که قدرت جویدن دارند و این دندان‌های برنده تا زمانی که موش زنده است به رشد خود ادامه می‌دهند.
4- به چشم‌هایی که مردمک بزرگ چشم و غشای چشمک زننده در گوشه داخلی چشم وجود دارد توجه کنید. این غشا را می‌توان برای محافظت در سراسر چشم کشید. پلک آنها شبیه پلک‌های انسان است.
- 5. گوش‌ها از یک قسمت خارجی به نام پینا ، یک قسمت به نام گوش شنوایی و یک مجرای گوش تشکیل شده‌اند.
6- پستان‌ها روی سطح شکمی موش قرار دارد. جنس‌های مختلف موش را بررسی کنید و مشخص کنید که آیا هر دو جنس دارای پستان هستند یا خیر.
- 7. دم را بررسی کنید. دم موش‌ها مو ندارد.
- 8. محل مقعد را که در قسمت انتهایی دم قرار دارد ، مشخص کنید.
- با بررسی اندام‌های تناسلی نر یا ماده نزدیک دم ، موش نر یا ماده را تشخیص دهید.
بخش دوم: سیستم تنفسی
دستگاه تنفسی مسئول تبادل گازها است. موش باید برای تنفس اکسیژن دریافت کند و دی اکسیدکربن را به محیط پس دهد.
1- پوست و ماهیچه‌های موش را با دقت بردارید تا اندام‌های زیر آن نمایان شود.
با قیچی دیواره شکم موش را برش دهید.
2- به آرامی و با دقت برش دهید. برای جلوگیری از آسیب رساندن به ساختارهای زیرین ، خیلی عمیق برش نزنید. نوک ابزار کالبد شکافی خود را به سمت بالا نگه دارید.
توجه: وقتی حفره قفسه سینه را قطع می‌کنید ، با استخوان روبرو می شوید.
3- پس از ایجاد برش، هر دو فلپ پوست موش را به سمت کناره‌ها سنجاق کنید.
4- نای را پیدا کنید. نای لوله‌ای است که از گردن تا قفسه سینه امتداد دارد. سفید است و با غضروف پوشیده شده‌است. دهانه نای گلوت است. قسمت متورم انتهای قدامی نای حنجره است که حاوی تار‌های صوتی است.
5- نای در حفره قفسه سینه به دو نایژه تقسیم می‌شود. هر یک از این لوله‌های هوا به ریه‌ها گسترش یافته و به لوله‌های کوچکتری به نام برونشیول تقسیم می‌شوند. با استفاده از این اطلاعات ، دو ریه را که در دو طرف قلب قرار دارند ، پیدا کنید.
۶- دیافراگم عضله‌ای نازک درست در بالای کبد قرار دارد. این ماهیچه مسئول جذب هوا به داخل حفره قفسه سینه است.
قسمت سوم: دستگاه گوارش
1- اندام بزرگ قهوه‌ای مایل به قرمز به نام کبد را که بیشتر فضای شکم را اشغال می‌کند ، پیدا کنید. درست در قسمت زیرین دیافراگم است. کبد عملکردهای زیادی دارد ، یکی از آنها تولید صفرا است که به هضم چربی‌ها کمک می‌کند. کبد همچنین گلیکوژن را ذخیره می‌کند و ضایعات را به مواد کم ضررتر تبدیل می‌کند. موش‌ها کیسه صفرا ندارند (که برای ذخیره صفرا در سایر حیوانات استفاده می‌شود).
توجه: شما می توانید از شکل دو برای شناسایی اندام‌های تشکیل دهنده دستگاه گوارش استفاده کنید.
2- مری را که از دیافراگم عبور می‌کند و غذا را از دهان به معده منتقل می‌کند ، پیدا کنید. مری به دلیل نداشتن حلقه‌های غضروفی از نای متمایز می شود.
3- معده در سمت راست و درست در قسمت زیرین کبد قرار دارد. عملکرد معده شامل ذخیره مواد غذایی ، تجزیه فیزیکی غذا و هضم پروتئین است. به دهانه بین مری و معده اسفنکتر قلب می‌گویند. حاشیه خمیده خارجی شکم را انحنای بزرگ می‌نامند. حاشیه داخلی نیز انحنای کوچک نامیده می‌شود.
4- طحال را که تقریباً هم رنگ کبد است و به انحنای بزرگ معده متصل است ، پیدا کنید. شکل آن شبیه موز است و با سیستم گردش خون و در عمل تخریب سلول های خونی و ذخیره خون همکاری می‌کند. طحال به عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. ممکن است فردی بدون طحال زندگی کند اما احتمال بیماری آن بیشتر است.
5- لوزالمعده را که غشای نازکی دارد و ممکن است سفید و دانه دانه باشد ، پیدا کنید. زیر شکم قرار دارد. لوزالمعده آنزیم‌های گوارشی تولید می‌کند که از طریق مجرای پانکراس به روده ارسال می‌شود.
6- روده کوچک را که یک لوله پیچ خورده باریک است و غذای تا حدی هضم شده از معده از طریق اسفنکتر پیلور دریافت می‌کند ، پیدا کنید. اصطلاح “کوچک” به قطر آن اشاره دارد ، نه طول آن. روده کوچک شامل سه بخش است: اثنی عشر ، ایلئوم و ژژونوم. روده کوچک به سکوم منتهی می شود( همچنین caecum ، در لاتین به معنای “کور” گفته می‌شود). توجه داشته باشید که روده کوچک در حفره شکم شل نشده‌اند بلکه توسط مزانتری در جای خود نگه داشته شده است. رگ‌ها و شریان‌ها را در مزانتری شفاف بررسی و جستجو کنید. آنها مواد مغذی را منتقل می‌کنند.
7- محل سکوم را که کیسه‌ای است که روده بزرگ و کوچک را به هم متصل می‌کند ، پیدا کنید. غذا بطور موقت در سکوم ذخیره می‌شود و در آن باکتری‌های مفید سلولز موجود در سلول‌های گیاهی را هضم می‌کنند. اکثر گیاه‌خواران دارای سکوم بزرگ هستند. در انسان‌ها و دیگر همه چیزخوارها ، سکوم کوچکتر است و به آن آپاندیس گفته می‌شود.
8- روده بزرگ را که لوله بزرگ و احتمالاً سبز رنگ است و از روده باریک امتداد یافته و به مقعد منتهی می‌شود ، پیدا کنید. مرحله نهایی هضم و جذب آب در روده بزرگ رخ می‌دهد و شامل انواع باکتری‌ها برای هضم است.
۹- راست روده را که بخش کوتاه و انتهایی روده بزرگ است بین کولون نزولی و مقعد قرار دارد. راست روده مدفوع را قبل از دفع از بدن ذخیره می‌کند.
قسمت چهارم: سیستم گردش خون
ساختار کلی سیستم گردش خون موش تقریباً شبیه انسان است. گردش خون ریوی ، خون را از طریق ریه‌ها برای اکسیژن رسانی و سپس دوباره به قلب منتقل می‌کند. گردش منظم خون، خون اکسیژن‌دار را پس از خروج از قلب به داخل بدن منتقل می‌کند.
1- به ساختار رگ‌ها و عروق داخل موش توجه کنید. رگ‌ها خون دی‌اکسیدکربن‌دار (آبی) را به قلب و ریه‌ها برمی‌گردانند. شریان‌ها خون اکسیژن‌دار را به ماهیچه‌ها و اندام‌های مورد نیاز منتقل می‌کنند. برای تشخیص آسان ، شریان‌های موش صحرایی باید قرمز رنگ شوند.
2- قلب را که در غشای نازک و محکمی به نام پریکارد پوشانده شده‌است ، پیدا کنید.
3- از این مرحله به بعد به آرامی و با احتیاط پیش بروید. قلب را از کیسه پریکارد خارج کنید. شما باید شریان‌ها و وریدهای قلب را به سیستم گردش خون متصل کنید. تا آنجا که ممکن است رگ‌ها و شریان‌ها را به قلب متصل کنید.
4-آئورت ، ورید فوقانی و شریان ریوی را مشخص کنید.
۵- با استفاده از یک تیغ تیز قلب را از طریق سطح جلویی به دو قسمت تقسیم کنید. قلب از چهار حفره تشکیل شده است. از شکل پنج برای پیدا کردن دو دهلیز و دو بطن استفاده کنید. همچنین ممکن است متوجه سپتوم شوید. این ساختار دو بطن را از هم جدا می کند.
قسمت پنجم: سیستم ادراری تناسلی
این بخش مطالعه سیستم ادراری تناسلی (urogenital system) است. سیستم ادراری/دفعی و دستگاه تناسلی از نظر ساختاری با هم ارتباط دارند.
1- کلیه‌هایی را که اندام‌های اولیه دستگاه دفع هستند، پیدا کنید. این اندام‌ها ساختارهای بزرگ لوبیایی شکل هستند که در پشت حفره شکمی در دو طرف ستون فقرات قرار گرفته‌اند.
- 2. یکی از کلیه‌ها را بردارید و آن را به صورت طولی برش دهید. به رگ‌ها و عروق بسیار ظریف داخل آن توجه کنید.
3- غدد فوق کلیوی را که غدد کوچک زرد رنگی هستند که در چربی بالای کلیه ها تعبیه شده‌اند ، پیدا کنید. آنها در زمان استرس (یعنی دعوا یا گریز) آدرنالین را به خون ترشح می‌کنند
4- موش‌های نر:
الف) اندام‌های اصلی تولید مثل موش نر بیضه‌ها هستند که در کیسه بیضه قرار دارند. کیسه را با دقت برش دهید تا بیضه‌ها نمایان شوند. در سطح بیضه یک لوله پیچ خورده به نام اپیدیدیم وجود دارد که سلول‌های اسپرم را جمع آوری و ذخیره می‌کند. اندامی به نام واز دفرنس (vas deferens ) لوله‌ای است که اسپرم را از اپیدیدیم به مجرای ادراری منتقل می‌کند و در ادامه اسپرم را از طریق آلت تناسلی منتقل و از بدن آن را خارج می‌کند.
ب) غدد برآمده قهوه‌ای رنگی که در سمت چپ و راست مثانه قرار دارند ، وزیکول‌های اسپرم هستند. غده زیر مثانه غده پروستات است و تا حدی در اطراف آلت تناسلی پیچیده شده است. وزیکول‌های اسپرم و غده پروستات موادی را ترشح می‌کنند که اسپرم را تشکیل می‌دهند.
موش‌های ماده:
الف) لوله کوتاه خاکستری که از پشت به مثانه متصل است واژن است. واژن به دو شاخه رحم تقسیم می‌شود که به سمت کلیه‌ها گسترش می‌یابد. این نوع رحم دوطرفه در برخی از حیوانات شایع است و جنین‌های متعدد را در خود جای می‌دهند. در مقابل ، رحمی که در انسان یافت می‌شود دارای یک جایگاه واحد برای رشد یک جنین است.
ب) در قسمت بالای شاخه‌های رحم غدد برآمده کوچکی به نام تخمدان وجود دارد که از طریق لوله‌های تخمدان به شاخه‌های رحم متصل می‌شوند. لوله‌های تخم بسیار ریز هستند و یافتن آنها بدون تشریح ممکن است دشوار باشد.
قسمت ششم: پاکسازی
1- با صابون ، تمام وسایلی را که استفاده کردید بجز چاقوی جراحی ، بشویید.
2- ظرف تشریح را بشویید و کاملاً پاک کنید.
3- موش‌ها را طبق دستور معلم خود دور بیندازید.
4- همه مواد را به سطل مناسب خود برگردانید.
5- فضای کاری خود را پاک کنید.
مطالعه صدها مطلب علمی در حوزه بیولوژی
آرشیو جدیدترین خبرهای روز دنیای بیولوژی
مترجم: مهندس محمد معین باشی
سلام وقت بخیر
برای تشریح یک موش موش رو از کدام قسمت باید بیهوش کنیم و اینکه برای یک تشریح کامل چه لوازمی،نیاز است؟؟؟
سلام، کتامین و زایلازین به شکل درون صفاقی تزریق میگردد.
قیچی، پنس، دسته تیغ، پنس گیره‌ای، سوند شیار دار و غیره
سلام عالی بود ، من روش ارکتومی رو می خواستم میشه آموزش حراجیشو بذارید
ببخشید میگم شکل ها رو کجا باید ببنیم شما فقط شکل های ۱و۲ گذاشتین
سلام دوست عزیز به زودی ویدیو های آموزشی در این باره در سایت قرار خواهد گرفت شما در حال حاضر میتوانید ویدیو زیر را مشاهده کنید که از تصویر سودمند تر است.
کلیک کنید