نزدیک به دو سال است که کرونا به یک بیماری همه گیر جهانی تبدیل شده است و زندگی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار داده است ، با این حال یک معما وجود دارد ؛ معمای پروتئینهای موجود در ویروس کرونا که عامل آسیبهای شدید عروقی هستند ، این عوامل حتی میتوانند منجر به حمله قلبی یا سکته شوند ، با این حال بعد از گذشت دوسال همچنان این معما حل نشده است.
اکنون برای اولین بار تیمی از متخصصان با مدیریت و حمایت دانشگاه تل آویو توانستهاند 5 پروتئین از 29 پروتئین سازنده ویروس کرونا را شناسایی کنند که عامل آسیب رساندن به رگهای خونی هستند. محققان امیدوارند که شناسایی این پروتئینها به تولید داروهای کارآمد برای کووید-۱۹ کمک کند و از جهتی آسیب عروقی را کاهش میدهد.
این تحقیق توسط دکتر بن مائوز از دپارتمان مهندسی زیست پزشکی و دانشکده علوم اعصاب ساگول، پروفسور اوری اشری از دانشکدۀ علوم زیستی و دانشکده علوم اعصاب ساگول و پروفسور رود شاران از دانشکده علوم کامپیوتر بلاواتنیک مدیریت شد. همه محققان دانشگاه تل آویو، همچنین دکتر روسانا راوتی، دکتر یائل باردوگو و دانشجوی دکترا میشار شاهوآه از دانشگاه تل آویو و پروفسور یاکوف نهمیاس از دانشکده علوم زندگی در دانشگاه تل آویو در این تحقیق مشارکت کردند.
نتایج این تحقیقات در مجله eLife منتشر شد.
دکتر بن مائوز اشاره کرد: « ما شاهد شیوع بسیار بالای بیماریهای عروقی و لخته شدن خون، به عنوان مثال سکته مغزی و حمله قلبی، در بین بیماران کووید-۱۹ هستیم». ما ترجیح میدهیم که کووید-۱۹ را در ابتدا یک بیماری تنفسی بدانیم، اما حقیقت این است که بیماران مبتلا به کرونا نسبت به دیگران سه برابر بیشتر در معرض سکته مغزی یا حمله قلبی هستند. همه شواهد نشان میدهند که ویروس به شدت به رگهای خونی یا اندوتلیال آسیب میزند. در واقع ویروس کرونا به سلولهایی که رگهای خونی را میپوشانند آسیب میرساند. با این حال، تا به امروز ویروس کرونا بهعنوان یک عامل بیماری در نظر گرفته میشود. ما در تلاش هستیم تا به این مهم پی ببریم که کدام پروتئینهای ویروس کرونا مسئول این نوع آسیبها به عروق قلبی انسان هستند.
ویروس کرونا جدید یک ویروس نسبتا ساده است. در مجموع از 29 پروتئین مختلف (در مقایسه با ده ها هزار پروتئین تولید شده توسط بدن انسان) تشکیل شده است. محققان دانشگاه تلآویو از RNA هر یک از پروتئینهای ویروس کرونا استفاده کردند و در آزمایشگاه واکنشهایی را که هنگام قرار دادن توالیهای مختلف RNA در سلولهای عروق خونی انسان رخ میداند، بررسی کردند.
محققان با این روش توانستند پنج پروتئین کروناویروس را شناسایی کنند که به رگهای خونی آسیب میرسانند.
زمانی که ویروس کرونا وارد بدن انسان میشود، این ویروس شروع به تولید 29 نوع پروتئین میکند، در ادامه یک ویروس جدید تشکیل میشود، و در مرحله بعدی آن ویروس 29 پروتئین جدید تولید می کند و…
در این فرآیند، رگهای خونی انسان شبیه یک تکه پارچه غیرقابل نفوذ میشود و به موازات این رخداد لخته شدن خون افزایش مییابد. ما به طور کامل اثر هر یک از 29 پروتئین بیان شده توسط ویروس را بررسی کردیم و در آخر پنج پروتئین خاص که بیشترین آسیب را به سلولهای اندوتلیال و در نتیجه به ثبات و عملکرد عروق وارد میکنند، شناسایی کردیم.
علاوه بر این روش، ما از یک مدل محاسباتی پیشرفته که توسط پروفسور شاران ابداع شده بود استفاده کردیم که این مدل به ما این امکان را میدهد بدون اینکه موارد بالینی را در آزمایشگاه ببینیم، ارزیابی و شناسایی کنیم که کدام پروتئینهای کرونا بیشترین تأثیر را بر سایر بافتها دارند.
به گفته دکتر مائوز، شناسایی این نوع پروتئینها میتواند پیشرفت قابل توجهی در مبارزه با ویروس ایجاد کند. تحقیقات ما میتواند به یافتن دارویی کمک کند که برای مبارزه با ویروس کرونا و متوقف کردن فعالیت آن استفاده شود یا حداقل آسیب به رگهای خونی را به حداقل برساند.