تکنیک ها
تست کاریوتایپ
فهرست مطالب
نمایش
مقدمه‌ای بر تست کاریوتایپ
کاریوتایپینگ فرایندی است که در آن از کروموزوم ها عکس برداری می شود تا مکمل کروموزوم های فرد مشخص شود همچنین تعداد کروموزوم ها و هرگونه ناهنجاری کروموزومی نیز در این تکنیک مشخص می شود. اصطلاح کاریوتایپ، همچنین برای مجموعه کاملی از کروموزوم ها در یک گونه یا موجود زنده خاص نیز به کار می رود. کاریوتایپ ها تعداد کروموزوم های موجود زنده و شکل ظاهری این کروموزوم ها را در زیر میکروسکوپ نوری به تصویر می کشد. در این تکنیک؛ طول کروموزوم ها ، موقعیت سانترومر ، الگوی باند آن ها ، هرگونه تفاوت بین کروموزوم های جنسی و سایر خصوصیات فیزیکی آن ها مشخص می شود. تهیه و بررسی کاریوتیپ، بخشی از سیتوژنتیک است. مطالعه مجموعه کامل کروموزوم ها بعضاً به عنوان کاریولوژی نیز شناخته می شود. تعداد اصلی کروموزوم ها در سلول های سوماتیک یک فرد یا یک گونه ، عدد سوماتیک نامیده می شود و 2n نامیده می شود. در سلول های جنسی، تعداد کروموزوم ها n است (انسان: n = 23). بنابراین ، در انسان 2n = 46. بنابراین ، در ارگانیسم های نرمال دیپلوئید ، کروموزوم های اتوزومی در دو نسخه وجود دارد. سلول های پلی پلوئید دارای کپی های متعدد از کروموزوم ها و سلول های هاپلوئید دارای یک نسخه از آن ها هستند. از کاریوتایپ ها می توان برای اهداف مختلفی استفاده کرد. مانند بررسی اختلالات کروموزومی ، عملکرد سلولی ، پزشکی و جمع آوری اطلاعات در مورد رویدادهای تکاملی گذشته (کاریوسیستماتیک).
بررسی کاریوتایپ ها
رنگ آمیزی
مطالعه کاریوتیپ ها با رنگ آمیزی آن امکان پذیر است. معمولاً پس از تثبیت سلول ها در حین تقسیم سلولی توسط محلول کلشی سین در مرحله ی متافاز یا پرومتافاز – هنگامی که سلول ها متراکم شده اند، رنگی مانند Giemsa استفاده می شود تا کروموزوم ها رنگ آمیزی شوند. برای اینکه رنگ Giemsa به درستی متصل شود ، باید تمام پروتئین های کروموزومی هضم و حذف شوند. برای انسان ، به منظور تهیه کاریوتایپ، بیشتر از گلبول های سفید استفاده می شود زیرا به راحتی در کشت بافت تقسیم می شوند و رشد می کنند. گاهی اوقات ممکن است مشاهدات بر روی سلول های غیر تقسیم شونده (بین فازهای تقسیم) انجام شود. جنسیت جنین متولد نشده را می توان با مشاهده سلول های اینترفاز تعیین کرد.
مشاهدات
شش ویژگی مختلف را می توان به کمک کاریوتیپ مشاهده و مقایسه کرد:- تفاوت در اندازه کروموزوم ها. اندازه کروموزوم ها می توانند در اندازه مطلق تا بیست برابر آن، بین جنس های مختلف از یک خانواده متفاوت باشند. به عنوان مثال ، در حبوبات Lotus tenuis و Vicia faba هر کدام شش جفت کروموزوم دارند ، با این حال کروموزوم های faba چندین برابر بزرگ تر هستند. این اختلافات احتمالاً نشان دهنده مقادیر مختلفی از تکثیر DNA است.
- تفاوت در موقعیت سانترومرها. این اختلافات احتمالاً از طریق فرآیند ترانسلوکیشن به وجود آمده است.
- تفاوت در اندازه نسبی کروموزوم ها. این اختلافات احتمالاً ناشی از تبادل قطعه هایی با طول های نابرابر است.
- تفاوت در تعداد کروموزوم ها. این اختلافات می تواند ناشی از جابجایی های نابرابر پی در پی باشد. کروموزوم انسان ها یک جفت کمتر از شامپانزه های بزرگ است.
- تفاوت در تعداد و موقعیت نواحی Satellites. ماهواره ها اجسام کوچکی هستند که توسط یک ریسمان نازک به کروموزوم متصل می شوند.
- تفاوت در درجه و نحوه توزیع مناطق هتروکروماتیک. رنگ نواحی هتروکروماتین تیره تر از نواحی یوکروماتین است. هتروکروماتین فشرده تر است. هتروکروماتین عمدتا از توالی DNA غیر فعال و تکراری ژنتیکی تشکیل شده است و همچنین حاوی مقادیر بیشتری از جفت باز های آدنین-تیمین است. یوکروماتین دارای نواحی ای است که تحت رونویسی فعال هستند و چون این نواحی میل کمتری به رنگ giemsa دارند ، رنگ پذیری آن بسیار سبک تر است. مناطق یوکروماتین حاوی مقادیر بیشتری از جفت باز های گوانین – سیتوزین است. روش رنگ آمیزی آن با استفاده از رنگ giemsa است و G banding نامیده می شود و باند های تولید شده در آن، “G-Bands” نام دارد.
کاریوتایپ انسانی
کاریوتایپ های معمولی انسان حاوی 22 جفت کروموزوم اتوزومی و یک جفت کروموزوم جنسی (آلوزوم) است. رایج ترین کاریوتیپ ها برای زنان شامل دو کروموزوم X هستند و 46 عدد کروموزوم دارند که به صورت ، XX نشان داده می شوند. در مردان، معمولاً دو کروموزوم X و Y وجود دارد که 46 ، XY است. برخی از تغییرات کاریوتیپ ، چه در کروموزوم های اتوزوم و چه در آلوزوم ، باعث ناهنجاری های رشد می شود.دوره کارآموزی سیتوژنتیک و کاریوتایپ
یک گزارش کامل کاریوتیپ می تواند شامل تعداد ، نوع ، شکل و باند کروموزوم ها است؛ همچنین می تواند سایر اطلاعات سیتوژنتیکی را نیز داشته باشد.
مطالعه مجموعه کامل کروموزوم ها بعضاً به عنوان کاریولوژی نیز شناخته می شود
یک گزارش کامل کاریوتیپ می تواند شامل تعداد ، نوع ، شکل و باند کروموزوم ها باشد که در این دوره ها خیلی خوب آموزش میدن
من در رشته پزشکی تحصیل میکنم و در این دوره شرکت کردم و سطح علمی و متدها هم پیشرفته بوده و هم برخورد و اخلاق خوبی اساتید داشتند
سلام دوست عزیز ممنون از دیدگاه شما