مقدمه‌ای بر سرطان پوست سلول بازال و سنگفرشی
سرطان پوست سلول بازال و سنگفرشی شایع ترین انواع سرطان پوست هستند. آن‌ها از لایه بالایی پوست (اپیدرم) شروع می‌شوند و اغلب با قرار گرفتن در معرض نور خورشید مرتبط هستند.
سرطان زمانی شروع می‌شود که سلول‌های بدن شروع به رشد خارج از کنترل می‌کنند. سلول‌ها تقریباً در هر قسمت از بدن می‌توانند به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند.
سرطان پوست از کجا شروع می‌شود؟
بیشتر سرطان‌های پوست از لایه بالایی پوست به نام اپیدرم (epidermis) شروع می‌شوند. 3 نوع سلول اصلی در این لایه وجود دارد:
- سلول‌های سنگفرشی (Squamous cells): سلول‌های مسطحی در قسمت فوقانی (خارجی) اپیدرم هستند که با تشکیل سلول‌های جدید دائماً ریزش می‌کنند. هنگامی که این سلول‌ها خارج از کنترل رشد می‌کنند، می‌توانند به سرطان پوست سلول سنگفرشی (که به آن کارسینوم سلول سنگفرشی یا squamous cell carcinoma نیز گفته می‌شود) تبدیل شوند.
- سلول‌های بازال (Basal cells): این سلول‌ها در قسمت تحتانی اپیدرم قرار دارند که به آن لایه سلول بازال می‌گویند. این سلول‌ها دائماً تقسیم می‌شوند تا سلول‌های جدیدی را برای جایگزینی سلول‌های سنگفرشی که سطح پوست را از بین می‌برند، تشکیل دهند. همانطور که این سلول‌ها در اپیدرم به سمت بالا حرکت می‌کنند، صاف تر می‌شوند و در نهایت به سلول‌های سنگفرشی تبدیل می‌شوند. سرطان‌های پوستی که از لایه سلول بازال شروع می‌شوند، سرطان پوست سلول بازال یا کارسینوم سلول بازال (basal cell carcinomas) نامیده می‌شوند.
- ملانوسیت‌ها (Melanocytes): این سلول‌ها رنگدانه قهوه ای به نام ملانین (melanin) را می‌سازند که به پوست رنگ خرمایی یا قهوه ای می‌دهد. ملانین به عنوان ضد آفتاب طبیعی بدن عمل می‌کند و از لایه‌های عمیق تر پوست در برابر برخی از اثرات مضر خورشید محافظت می‌کند. سرطان پوست ملانوما در این سلول‌ها شروع می‌شود.
اپیدرم توسط غشای پایه (basement membrane) از لایه‌های عمیق تر پوست جدا می‌شود. زمانی که سرطان پوست پیشرفته‌تر می‌شود، عموماً از طریق این مانع به لایه‌های عمیق‌تر رشد می‌کند.
کارسینوم سلول بازال (Basal cell carcinoma)
کارسینوم سلول بازال (که به آن سرطان پوست سلول بازال نیز گفته می‌شود) شایع ترین نوع سرطان پوست است. از هر 10 سرطان پوست، 8 مورد سرطان سلول بازال است (که به آن basal cell cancers نیز گفته می‌شود).
این سرطان‌ها از لایه سلول بازال که قسمت پایینی اپیدرم است، شروع می‌شود.
این سرطان‌ها معمولاً در نواحی در معرض آفتاب به ویژه صورت، سر و گردن ایجاد می‌شوند. آن‌ها تمایل به رشد آهسته دارند. بسیار نادر است که سرطان سلول بازال به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند اما اگر درمان نشود، سرطان سلول بازال می‌تواند در نواحی مجاور رشد کرده و به استخوان یا سایر بافت‌های زیر پوست حمله کند.
اگر این نوع به طور کامل برداشته نشود، می‌تواند در همان محل روی پوست عود کند (بازگردد). افرادی که به سرطان پوست سلول بازال مبتلا بوده اند نیز احتمال بیشتری دارد که در مکان‌های دیگر به سرطان‌های جدید مبتلا شوند.
سرطان سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma)
حدود 2 مورد از هر 10 سرطان پوست، سرطان سلول سنگفرشی (که به آن quamous cell cancers نیز گفته می‌شود) است. این سرطان‌ها از سلول‌های مسطح در قسمت فوقانی (خارجی) اپیدرم شروع می‌شوند.
این سرطان‌ها معمولاً در نواحی در معرض آفتاب بدن مانند صورت، گوش‌ها، گردن، لب‌ها و پشت دست‌ها ظاهر می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند در جای زخم یا زخم‌های مزمن پوستی ایجاد شوند. آن‌ها گاهی اوقات در کراتوزهای اکتینیک (actinic keratoses، که در مباحث زیر توضیح داده شده است) شروع می‌شوند. این نوع کمتر در پوست ناحیه تناسلی تشکیل می‌شوند.
سرطان‌های سلول سنگفرشی معمولاً می‌توانند به طور کامل حذف شوند (یا به روش‌های دیگر درمان شوند)، اگرچه احتمال بیشتری نسبت به سرطان‌های سلول بازال برای رشد در لایه‌های عمیق‌تر پوست و انتشار به سایر قسمت‌های بدن وجود دارد.
حالات پیش سرطانی و سایر بیماری‌های پوستی مرتبط با کارسینوم سلول سنگفرشی
کراتوز اکتینیک (کراتوز خورشیدی یا actinic keratoses)
کراتوز اکتینیک (AK) که همچنین به عنوان کراتوز خورشیدی (solar keratosis) شناخته می‌شود، یک بیماری پوستی پیش سرطانی است که در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود.
AKها معمولا کوچک (کمتر از ۴/۱ اینچ عرض)، لکه‌های خشن یا پوسته پوسته هستند که ممکن است صورتی مایل به قرمز یا گوشتی باشند. معمولاً روی صورت، گوش‌ها، پشت دست‌ها و بازوهای افراد میانسال یا مسن‌تر با پوست روشن شروع می‌شوند، اگرچه می‌توانند در سایر نواحی در معرض آفتاب نیز رخ دهند. در بدن افرادی که آن‌ها را دارند معمولاً بیش از یک مورد از آن‌ها دیده می‌شود.
AKها به کندی رشد کرده و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند (اگرچه برخی ممکن است خارش یا درد داشته باشند). آن‌ها گاهی اوقات خود به خود از بین می‌روند اما ممکن است دوباره برگردند.
درصد کمی از AKها ممکن است به سرطان پوست سلول سنگفرشی تبدیل شوند. اکثر AKها به سرطان تبدیل نمی‌شوند اما گاهی اوقات تشخیص آن‌ها از سرطان‌های واقعی پوست دشوار است، بنابراین پزشکان اغلب درمان آن‌ها را توصیه می‌کنند. اگر آن‌ها درمان نشدند، شما و پزشکتان باید آن‌ها را به طور منظم برای تغییراتی که ممکن است نشانه سرطان پوست باشد بررسی کنید.
کارسینوم سلول سنگفرشی درجا (بیماری بوون)
کارسینوم سلول سنگفرشی درجا (Squamous cell carcinoma in situ) که بیماری بوون (Bowen disease) نیز نامیده می‌شود، اولیه ترین شکل سرطان پوست سلول سنگفرشی است. “درجا” به این معنی است که سلول‌های این سرطان‌ها هنوز فقط در اپیدرم (لایه بالایی پوست) هستند و به لایه‌های عمیق تر حمله نکرده اند.
بیماری بوون به صورت لکه‌های قرمز رنگ ظاهر می‌شود. در مقایسه با AKها، لکه‌های بیماری بوون بزرگتر، قرمزتر، پوسته پوسته تر و گاهی اوقات شکسته شکسته می‌شوند. مانند AK، بیماری بوون معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند، اگرچه ممکن است خارش یا درد داشته باشد. مانند بسیاری از سرطان‌های پوست دیگر (و AKs)، این لکه‌ها اغلب در نواحی در معرض آفتاب ظاهر می‌شوند.
بیماری بوون همچنین می‌تواند در پوست ناحیه مقعد و تناسلی (جایی که به عنوان erythroplasia of Queyrat یا Bowenoid papulosis شناخته می‌شود) رخ دهد. این اغلب مربوط به عفونت‌های مقاربتی با ویروس‌های پاپیلومای انسانی (HPV) است، ویروس‌هایی که می‌توانند باعث زگیل تناسلی نیز شوند.
بیماری بوون گاهی اوقات می‌تواند به سرطان پوست سلول سنگفرشی مهاجم تبدیل شود، بنابراین پزشکان معمولاً درمان آن را توصیه می‌کنند. افرادی که این موارد را دارند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سایر سرطان‌های پوست هستند، بنابراین پیگیری دقیق با پزشک مهم است.
کراتوآکانتوما (Keratoacanthoma)
کراتوآکانتوما تومورهای گنبدی شکلی هستند که بر روی پوست در معرض آفتاب یافت می‌شوند. آن‌ها ممکن است شروع به رشد سریع کنند اما رشد آن‌ها معمولا کند می‌شود.
بسیاری از کراتوآکانتوماها به مرور زمان بدون هیچ درمانی کوچک می‌شوند یا حتی به خودی خود از بین می‌روند اما برخی از آن‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند و تعدادی حتی ممکن است به سایر قسمت‌های بدن سرایت کنند. تشخیص آن‌ها از سرطان پوست سلول سنگفرشی دشوار است و رشد آن‌ها اغلب به سختی قابل پیش بینی است، بنابراین بسیاری از متخصصان سرطان پوست درمان آن‌ها را (معمولاً با جراحی) توصیه می‌کنند.
انواع دیگر سرطان پوست
ملانوما (Melanoma)
این سرطان‌ها از ملانوسیت‌ها، سلول‌های رنگدانه ساز موجود در اپیدرم، ایجاد می‌شوند. ملانوما بسیار نادرتر از سرطان سلول‌های بازال و سلول سنگفرشی است اما در صورت عدم درمان احتمال رشد و گسترش آن‌ها بیشتر است. ملانوما در مطلب سرطان پوست ملانوما به طور جداگانه مورد بحث قرار می‌گیرد.
انواع کمتر شایع سرطان پوست
انواع دیگر سرطان پوست بسیار کمتر شایع هستند و روش درمان متفاوتی نیز دارند. این أنواع شامل:
- کارسینوم سلول مرکل (Merkel cell carcinoma)
- سارکوم کاپوزی (Kaposi sarcoma)
- لنفوم جلدی یا پوستی (Cutaneous lymphoma)
- تومورهای آدنکس پوست (Skin adnexal tumors، تومورهایی که از فولیکول‌های مو یا غدد پوست شروع می‌شوند)
- انواع سارکوم (sarcomas)
این انواع روی هم کمتر از 1 درصد از کل سرطان‌های پوست را تشکیل می‌دهند.
تومورهای خوش خیم پوست
بیشتر تومورهای پوستی خوش خیم هستند (غیر سرطانی) و به ندرت تبدیل به سرطان می‌شوند. انواع مختلفی از تومورهای خوش خیم پوست وجود دارد، از جمله:
- بیشتر انواع خال‌ها
- کراتوزهای سبورئیک (Seborrheic keratoses): لکه‌های برآمده قهوه‌ای مایل به زرد، قهوه‌ای یا سیاه با بافت مومی شکل یا گاهی اوقات سطح کمی خشن و شکننده زمانی که روی پاها قرار دارند (همچنین به عنوان stucco keratosis نیز شناخته می‌شود)
- همانژیوم (Hemangiomas): رشد خوش خیم عروق خونی که اغلب به آن لکه‌های توت فرنگی (strawberry spots) می‌گویند.
- لیپوم‌ها (Lipomas): تومورهای نرمی که از سلول‌های چربی تشکیل شده اند.
- زگیل (Warts): زائدات با سطح ناهموار ناشی از برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
آمارهای کلیدی برای سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی
سرطان‌های پوست (که اکثر آن‌ها سرطان‌های پوستی سلول‌های بازال و سنگفرشی هستند) تا حد زیادی شایع‌ترین سرطان‌ها در بین همه انواع سرطان هستند. بر اساس یک تخمین، حدود 5.4 میلیون سرطان پوست سلول بازال و سلول سنگفرشی هر ساله در ایالات متحده تشخیص داده می‌شود (که در حدود 3/3 میلیون آمریکایی رخ می‌دهد زیرا برخی افراد بیش از یک مورد دارند). از هر 10 مورد از این موارد 8 مورد سرطان سلول بازال است. سرطان سلول سنگفرشی کمتر اتفاق می‌افتد.
تعداد این سرطان‌ها سال‌هاست که در حال افزایش است. این افزایش احتمالاً ناشی از ترکیبی از روش‌های بهتر تشخیص سرطان پوست، افرادی که بیشتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرند و افرادی که عمر طولانی تری دارند، است.
مرگ ناشی از سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی غیر معمول است. تصور می‌شود که سالانه حدود 2000 نفر در ایالات متحده بر اثر این سرطان‌ها جان خود را از دست می‌دهند و این میزان در سال‌های اخیر در حال کاهش بوده است. اکثر افرادی که در اثر این سرطان‌ها می‌میرند، مسن هستند و ممکن است تا زمانی که سرطان کاملاً بزرگ نشده باشد، به پزشک مراجعه نکرده باشند. سایر افرادی که احتمال مرگ در اثر این سرطان‌ها در آن‌ها بیشتر است، افرادی هستند که سیستم ایمنی آن‌ها سرکوب شده است، مانند افرادی که پیوند عضو داشته اند.
تعداد دقیق افرادی که هر ساله به سرطان پوست سلول‌های بازال و سلول سنگفرشی مبتلا می‌شوند یا می‌میرند به طور قطعی مشخص نیست. آمار اکثر سرطان‌های دیگر شناخته شده است زیرا آن‌ها به ثبت سرطان گزارش شده و ردیابی می‌شوند اما سرطان‌های پوست سلول‌های بازال و سلول سنگفرشی این گونه نیستند.
علائم و نشانه‌های سرطان پوست سلول بازال و سنگفرشی
سرطان‌های پوست اغلب تا زمانی که بزرگ نشده باشند علائم آزاردهنده ای ایجاد نمی‌کنند. سپس ممکن است خارش، خونریزی یا حتی درد داشته باشند. اما معمولاً آن‌ها را می‌توان خیلی قبل از رسیدن به این نقطه مشاهده یا احساس کرد.
کارسینوم سلول بازال
سرطان سلول‌های بازال معمولاً در نواحی در معرض نور خورشید، به ویژه صورت، سر و گردن ایجاد می‌شوند اما می‌توانند در هر جایی از بدن بوجود آیند.
این سرطان‌ها می‌توانند به صورت‌های زیر ظاهر شوند:
- نواحی صاف، سفت، کم رنگ یا زرد، شبیه به جای زخم
- لکه‌های قرمز رنگ برجسته که ممکن است خارش داشته باشند.
- برآمدگی‌های کوچک، صورتی یا قرمز، نیمه شفاف، براق، مرواریدی که ممکن است دارای نواحی آبی، قهوه ای یا سیاه باشند.
- ضایعات صورتی با لبه‌های برجسته و ناحیه پایین‌تری در مرکز آن‌ها که ممکن است حاوی رگ‌های خونی غیر طبیعی باشد که مانند پره‌های چرخ پخش می‌شوند.
- زخم‌های باز (که ممکن است دارای نواحی تراوش یا پوسته پوسته باشند) که بهبود نمی‌یابند یا این که بهبود می‌یابند و دوباره باز می‌گردند.
سرطان سلول‌های بازال اغلب شکننده هستند و ممکن است پس از اصلاح یا پس از یک آسیب جزئی خونریزی کنند. گاهی اوقات افراد به دلیل داشتن زخم یا بریدگی در اثر تراشیدن به پزشک مراجعه می‌کنند که فقط بهبود نمی‌یابد و در نهایت معلوم می‌شود که یک سرطان سلول بازال است. یک قانون ساده این است که اکثر بریدگی‌های اصلاح ظرف یک هفته یا بیشتر بهبود می‌یابند.
کارسینوم سلول سنگفرشی
سرطان سلول سنگفرشی در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند مانند صورت، گوش، گردن، لب‌ها و پشت دست‌ها بروز می‌کند. کمتر در پوست ناحیه تناسلی تشکیل می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند در جای زخم یا زخم‌های پوستی ایجاد شوند.
این سرطان‌ها می‌توانند به صورت زیر ظاهر شوند:
- لکه‌های قرمز خشن یا پوسته پوسته که ممکن است پوسته پوسته شده یا خونریزی کنند.
- توده‌ها یا توده‌های برجسته، گاهی اوقات با ناحیه پایین تر در مرکز
- زخم‌های باز (که ممکن است دارای نواحی تراوش یا پوسته پوسته باشند) که بهبود نمی‌یابند یا این که بهبود می‌یابند و دوباره باز می‌گردند.
- رشد زگیل مانند
هر دو سرطان پوست سلول بازال و سنگفرشی نیز می‌توانند به صورت یک ناحیه مسطح ایجاد شوند که فقط تغییرات جزئی را نسبت به پوست معمولی نشان می‌دهد.
این و سایر انواع سرطان‌های پوست نیز می‌توانند متفاوت از توضیحات بالا به نظر برسند. به همین دلیل مهم است که پزشک هرگونه رشد جدید یا در حال تغییر پوست، زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند یا سایر نواحی که شما را نگران می‌کند را بررسی کند.
چه چیزی باعث سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی می‌شود؟
در حالی که بسیاری از عوامل خطرزا برای سرطان‌های سلول‌های بازال و سنگفرشی پوست یافت شده‌اند، همیشه دقیقاً مشخص نیست که این عوامل چگونه ممکن است باعث سرطان شوند.
بیشتر سرطان‌های پوست سلول بازال و سلول سنگفرشی در اثر قرار گرفتن مکرر و محافظت نشده پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) نور خورشید و همچنین از منابع مصنوعی مانند دستگاه‌های برنزه کننده ایجاد می‌شوند.
اشعه ماوراء بنفش می‌تواند به DNA داخل سلول‌های پوست آسیب برساند. DNA ماده شیمیایی موجود در هر یک از سلول‌های ما است که ژن‌های ما را می‌سازد و عملکرد سلول‌های ما را کنترل می‌کند. ما معمولا شبیه والدین خود هستیم زیرا آن‌ها منبع DNA ما هستند اما DNA چیزی بیش از ظاهر ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برخی از ژن‌ها به کنترل زمان رشد سلول‌های ما، تقسیم به سلول‌های جدید و مرگ کمک می‌کنند:
- ژن‌هایی که به رشد، تقسیم و زنده ماندن سلول‌ها کمک می‌کنند، انکوژن (oncogenes) نامیده می‌شوند.
- ژن‌هایی که با کاهش سرعت تقسیم سلولی یا مرگ سلول‌ها در زمان مناسب رشد سلولی را کنترل می‌کنند، ژن‌های سرکوب کننده تومور (tumor suppressor genes) نامیده می‌شوند.
سرطان‌ها می‌توانند ناشی از تغییرات DNA باشند که انکوژن‌ها را روشن نگه می‌دارد یا ژن‌های سرکوب کننده تومور را خاموش می‌کند. این نوع تغییرات ژنی می‌توانند منجر به رشد خارج از کنترل سلول‌ها شود.
محققان هنوز تمام تغییرات DNA را که منجر به سرطان پوست سلول‌های بازال یا سنگفرشی می‌شود، نمی‌دانند اما آن‌ها دریافته اند که در بسیاری از سرطان‌های پوست، سلول‌ها تغییراتی در ژن‌های سرکوب کننده تومور دارند.
ژنی که اغلب در سرطان‌های سلول سنگفرشی تغییر می‌کند، ژن سرکوبگر تومور TP53 است. این ژن به طور معمول باعث مرگ سلول‌های دارای DNA آسیب دیده می‌شود. وقتی TP53 تغییر می‌کند، این سلول‌های غیر طبیعی ممکن است طولانی‌تر زندگی کنند و حتی ممکن است سرطانی شوند.
ژن‌هایی که اغلب در سرطان‌های سلول بازال جهش یافته‌اند شامل ژن‌های PTCH1 یا PTCH2 هستند که بخشی از مسیر سیگنال‌دهی “جوجه تیغی یا hedgehog” در داخل سلول‌ها هستند. این‌ها ژن‌های سرکوب‌کننده توموری هستند که به طور معمول به کنترل رشد سلولی کمک می‌کنند، بنابراین تغییرات در یکی از این ژن‌ها می‌تواند به سلول‌ها اجازه رشد خارج از کنترل را بدهد.
افرادی که سندرم خال سلول بازال (سندرم گورلین یا Gorlin syndrome یا basal cell nevus syndrome) دارند – که اغلب از والدین به ارث می‌رسد و منجر به ابتلا به بسیاری از سرطان‌های سلول بازال می‌شود – ژن PTCH1 تغییر یافته در تمام سلول‌های بدن خود را دارند.
این‌ها تنها تغییرات ژنی نیستند که در ایجاد سرطان پوست نقش دارند. بسیاری دیگر از این جهش‌ها نیز وجود دارد.
افراد مبتلا به گزرودرما پیگمنتوزوم (XP یا xeroderma pigmentosum) در معرض خطر بالایی برای ابتلا به سرطان پوست هستند. XP یک بیماری نادر و ارثی ناشی از تغییر در یکی از ژن‌های XP (ERCC) است که منجر به نقص در یکی از پروتئین‌هایی می‌شود که به طور معمول به ترمیم آسیب DNA کمک می‌کند. از آن جایی که افراد مبتلا به XP کمتر قادر به ترمیم آسیب DNA ناشی از نور خورشید هستند، اغلب سرطان‌های زیادی را در نواحی در معرض آفتاب پوست خود ایجاد می‌کنند.
ارتباط بین سرطان پوست سلول سنگفرشی و عفونت با برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) همچنین شامل DNA و ژن‌ها می‌شود. این ویروس‌ها دارای ژن‌هایی هستند که بر پروتئین‌های تنظیم کننده رشد سلول‌های پوستی آلوده تأثیر می‌گذارند. این امر می‌تواند باعث شود که سلول‌های پوست بیش از حد رشد کنند و در زمانی که قرار باشد، نمی‌میرند.
دانشمندان در حال بررسی سایر پیوندهای بین تغییرات DNA و سرطان پوست هستند. درک بهتر این که چگونه DNA آسیب دیده منجر به سرطان پوست می‌شود، ممکن است برای طراحی درمان‌هایی برای غلبه یا ترمیم آن آسیب استفاده شود.
عوامل خطرزا سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی
عامل خطرزا هر چیزی است که خطر ابتلا به بیماری مانند سرطان را افزایش دهد. سرطان‌های مختلف عوامل خطرزای متفاوتی دارند. برخی از عوامل خطرزا مانند سیگار کشیدن و قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید را می‌توان تغییر داد. موارد دیگر، مانند سن یا سابقه خانوادگی شما، قابل تغییر نیستند.
داشتن یک عامل خطرزا یا حتی بسیاری از این عوامل، به این معنی نیست که شما به سرطان پوست مبتلا خواهید شد. بسیاری از افرادی که عوامل خطرزا سرطان پوست را دارند هرگز به آن مبتلا نمی‌شوند. برخی از افرادی که به آن مبتلا می‌شوند ممکن است عوامل خطرزای شناخته شده کمی داشته باشند یا اصلاً چنین عواملی در آن‌ها وجود نداشته باشند.
با این حال، مهم است که در مورد عوامل خطرزای سرطان پوست اطلاعاتی را داشته باشید زیرا ممکن است کارهایی وجود داشته باشد که می‌تواند خطر ابتلا به آن را کاهش دهد. اگر به دلیل وجود برخی عوامل در معرض خطر بالاتری هستید، کارهایی نیز وجود دارد که می‌توانید انجام دهید که ممکن است به یافتن زود هنگام آن کمک کند، زمانی که احتمالاً درمان آن آسان تر است.
چندین عامل خطرزا احتمال ابتلای فرد به سرطان سلول بازال یا سلول سنگفرشی پوست را افزایش می‌دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV)
تصور می‌شود قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) عامل خطرزای اصلی برای اکثر سرطان‌های پوست است. نور خورشید منبع اصلی اشعه ماوراء بنفش است. دستگاه‌های برنزه کننده یکی دیگر از منابع اشعه ماوراء بنفش هستند.
در حالی که اشعه ماوراء بنفش تنها بخش بسیار کمی از پرتوهای خورشید را تشکیل می‌دهد، آن‌ها عامل اصلی اثرات مخرب خورشید بر روی پوست هستند. اشعه ماوراء بنفش به DNA (ژن‌ها) داخل سلول‌های پوست آسیب می‌رساند. سرطان‌های پوست زمانی شروع می‌شوند که این آسیب بر روی DNA ژن‌هایی که رشد سلول‌های پوست را کنترل می‌کنند تأثیر بگذارد.
داشتن پوستی به رنگ روشن
هر کسی ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود اما افرادی که رنگ پوست روشن دارند نسبت به افرادی که به طور طبیعی رنگ پوست تیره‌تری دارند، در معرض خطر بسیار بیشتری هستند. این موضوع به این دلیل است که رنگدانه پوست ملانین در افرادی که پوست تیره‌تری دارند، اثر محافظتی دارد. افراد سفید پوست با پوست روشن (رنگ روشن) که به راحتی کک و مک می‌شوند یا می‌سوزند، چشمان آبی یا سبز و به طور طبیعی موهای قرمز یا بلوند دارند به ویژه در معرض خطر هستند.
آلبینیسم (Albinism) کمبود ارثی رنگدانه محافظ پوست است. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است پوست صورتی مایل به سفید و موهای سفید داشته باشند. خطر آفتاب سوختگی و سرطان پوست در آن‌ها بسیار بالاست، بنابراین باید مراقب محافظت از پوست خود باشند.
سن بیشتر
خطر ابتلا به سرطان‌های پوستی سلول‌های بازال و سنگفرشی با افزایش سن افراد افزایش می‌یابد. این احتمالاً به دلیل انباشته شدن اثرات نور خورشید در طول زمان است اما این سرطان‌ها در افراد جوان‌تر نیز شایع‌تر می‌شوند که احتمالاً به این دلیل است که زمان بیشتری را در معرض نور خورشید می‌گذرانند.
مرد بودن
مردان بیشتر از زنان به سرطان سلول‌های بازال و سنگفرشی پوست مبتلا می‌شوند. تصور می‌شود که این عمدتا به دلیل قرار گرفتن بیشتر در معرض نور خورشید باشد.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص
قرار گرفتن در معرض مقادیر زیادی آرسنیک (arsenic) خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. آرسنیک عنصری است که به طور طبیعی در آب چاه در برخی مناطق یافت می‌شود. همچنین در ساخت برخی آفت کش‌ها و در برخی صنایع دیگر کاربرد دارد.
کارگرانی که در معرض قطران زغال سنگ، پارافین و انواع خاصی از فرآورده‌های نفتی هستند نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند.
قرارگیری در معرض تشعشع
افرادی که تحت پرتو درمانی قرار گرفته اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست در ناحیه ای هستند که تحت درمان قرار گرفته است. این امر به ویژه در کودکانی که تحت پرتو درمانی سرطان قرار گرفته اند، نگران کننده است.
سرطان پوست قبلی
افرادی که سرطان سلول‌های بازال یا سنگفرشی داشته اند، شانس بسیار بیشتری برای ابتلا به سرطان‌های دیگر دارند.
التهاب یا آسیب پوستی طولانی مدت یا شدید
اسکارهای (جای زخم) ناشی از سوختگی‌های شدید، نواحی پوست روی عفونت‌های جدی استخوانی و پوست آسیب دیده در اثر برخی بیماری‌های التهابی شدید پوستی، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند، اگرچه این خطر عموماً کوچک است.
درمان پسوریازیس (Psoriasis)
درمان پسورالن (Psoralens) و اشعه ماوراء بنفش (PUVA) که به برخی از بیماران مبتلا به پسوریازیس (یک بیماری التهابی پوستی مزمن) داده می‌شود، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست سلول سنگفرشی و احتمالاً سایر سرطان‌های پوست را افزایش دهد.
زیرادرما پیگمنتوزوم (Xeroderma pigmentosum یا XP)
این بیماری ارثی بسیار نادر توانایی سلول‌های پوست را برای ترمیم آسیب DNA ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید کاهش می‌دهد. افراد مبتلا به این اختلال اغلب از دوران کودکی به سرطان‌های پوست زیادی مبتلا می‌شوند.
سندرم خال سلول بازال (Basal cell nevus syndrome)
در این بیماری نادر مادرزادی (که در بدو تولد وجود دارد)، افراد در طول زندگی خود به بسیاری از سرطان‌های سلول بازال مبتلا می‌شوند. افراد مبتلا به این سندرم همچنین ممکن است ناهنجاری‌هایی در فک (و سایر استخوان‌ها)، چشم‌ها و بافت عصبی داشته باشند.
بیشتر اوقات این بیماری از والدین به ارث می‌رسد. در خانواده‌های مبتلا به این سندرم، افراد مبتلا اغلب در کودکی یا نوجوانی شروع به ابتلا به سرطان سلول‌های بازال می‌کنند. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش می‌تواند تعداد تومورهای این افراد را افزایش دهد.
سیستم ایمنی ضعیف شده
سیستم ایمنی بدن به مبارزه با سرطان‌های پوست و سایر اندام‌ها کمک می‌کند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (به دلیل برخی بیماری‌ها یا درمان‌های پزشکی) بیشتر در معرض ابتلا به بسیاری از انواع سرطان پوست از جمله سرطان سلول سنگفرشی، ملانوم و انواع کمتر شایع مانند سارکوم کاپوزی و کارسینوم سلول مرکل هستند.
به عنوان مثال، به افرادی که پیوند عضو انجام داده اند معمولاً داروهایی داده می‌شود که سیستم ایمنی آن‌ها را تضعیف می‌کند تا از رد عضو جدید توسط بدنشان جلوگیری کند. این امر خطر ابتلا به سرطان پوست را در آن‌ها افزایش می‌دهد. سرطان‌های پوست در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، سریع‌تر رشد می‌کنند و به احتمال زیاد کشنده هستند.
درمان با دوزهای زیاد داروهای کورتیکواستروئیدی (corticosteroid) نیز می‌تواند سیستم ایمنی را تضعیف کند. این همچنین ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را در افراد افزایش دهد.
افراد آلوده به HIV، ویروسی که باعث ایدز می‌شود، اغلب سیستم ایمنی ضعیفی داشته و همچنین در معرض خطر ابتلا به سرطان سلول‌های بازال و سلول سنگفرشی قرار دارند.
عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV یا Human papillomavirus)
ویروس‌های پاپیلوم انسانی (HPVs) گروهی از بیش از 150 ویروس هستند که بسیاری از آن‌ها می‌توانند باعث پاپیلوم یا زگیل شوند. زگیل‌هایی که افراد معمولا روی دست‌ها و پاهای خود می‌زنند به هیچ نوع سرطان مربوط نمی‌شود اما برخی از انواع HPV، به ویژه آن‌هایی که نواحی تناسلی و مقعدی و پوست اطراف ناخن را تحت تاثیر قرار می‌دهند، به نظر می‌رسد با سرطان پوست در این نواحی مرتبط باشند.
سیگار کشیدن
افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست سلول سنگفرشی، به ویژه روی لب‌ها هستند. سیگار یک عامل خطرزای شناخته شده برای سرطان سلول بازال نیست.
آیا می‌توان از سرطان‌های پوستی سلول‌های بازال و سنگفرشی پیشگیری کرد؟
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از همه سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی وجود ندارد. برخی از عوامل خطرزا مانند سن، جنس، نژاد و سابقه خانوادگی قابل کنترل نیستند اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید که می‌توانند خطر ابتلا به این سرطان‌ها و سایر سرطان‌های پوست را کاهش دهند.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) را محدود کنید
مهم‌ترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های سلول‌های بازال و سنگفرشی پوست، محدود کردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش است. هنگامی که در فضای باز هستید ایمنی در برابر نور خورشید را در نظر بگیرید.
به دنبال سایه باشید
صرفاً در سایه ماندن یکی از بهترین راه‌ها برای محدود کردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش است.
اگر قرار است زیر نور خورشید باشید:
- پیراهن بپوشید.
- کرم ضد آفتاب بزنید.
- کلاه بپوشید.
- برای محافظت از چشم‌ها و پوست حساس اطراف عینک آفتابی بزنید.
از تخت‌های برنزه کننده و لامپ‌های آفتابی خودداری کنید
بسیاری از مردم بر این باورند که اشعه ماوراء بنفش تخت‌های برنزه بی ضرر هستند. این درست نیست. لامپ‌های برنزه کننده اشعه ماوراء بنفش منتشر می‌کنند که می‌تواند باعث آسیب طولانی مدت پوست شود و به بروز سرطان پوست کمک کند. اکثر پزشکان پوست و سازمان‌های بهداشتی توصیه می‌کنند از تخت‌های برنزه کننده و لامپ‌های آفتاب استفاده نکنید.
از کودکان در برابر نور خورشید محافظت کنید
کودکان نیاز به توجه ویژه دارند زیرا تمایل دارند زمان بیشتری را در خارج از منزل سپری کنند و می‌توانند راحت تر بسوزند. والدین و سایر مراقبان باید با استفاده از مراحل بالا از کودکان در برابر قرار گرفتن بیش از حد در معرض خورشید محافظت کنند. به کودکان باید در مورد خطرات قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید آموزش داده شو، زیرا آن‌ها مستقل تر می‌شوند.
از مواد شیمیایی مضر اجتناب کنید
قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی، مانند آرسنیک، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در افراد افزایش دهد. مردم می‌توانند در برخی مناطق در معرض آرسنیک آب چاه، آفت کش‌ها و علف کش‌ها، برخی داروها و داروهای گیاهی سنتی وارداتی و در مشاغل خاص (مانند معدن و ذوب) قرار گیرند.
پوست خود را به طور مرتب چک کنید
بررسی منظم پوست ممکن است به شما کمک کند تا هر گونه رشد جدید یا نواحی غیر طبیعی را شناسایی کرده و قبل از اینکه فرصتی برای تبدیل شدن به سرطان پوست داشته باشد، آن‌ها را به پزشک خود نشان دهید؟
سیگار نکشید
سیگار کشیدن با افزایش خطر سرطان پوست سلول سنگفرشی و همچنین بسیاری از انواع دیگر سرطان مرتبط است.
از تضعیف سیستم ایمنی خود (در صورت امکان) خودداری کنید
داشتن سیستم ایمنی ضعیف خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد و اگر به آن مبتلا شوید، ممکن است درمان آن سخت تر باشد.
عفونت HIV – ویروسی که باعث ایدز می‌شود – می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. اجتناب از عوامل خطرزای شناخته شده برای عفونت HIV، مانند مصرف مواد مخدر داخل وریدی (IV) و داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با بسیاری از شرکا، همچنین می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست و بسیاری از انواع دیگر سرطان را کاهش دهد.
برخی از افراد برای سرکوب سیستم ایمنی خود نیاز به مصرف دارو دارند. این شامل افرادی می‌شود که پیوند عضو داشته اند و برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های خود ایمنی. افراد مبتلا به سرطان همچنین گاهی اوقات نیاز به مصرف داروهایی مانند شیمی درمانی دارند که می‌تواند عملکرد ایمنی آن‌ها را کاهش دهد. برای این افراد، فواید مصرف این داروها احتمالاً بسیار بیشتر از افزایش اندک خطر ابتلا به سرطان پوست است.
داروهایی برای کاهش خطر ابتلا
برخی از افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند، مانند افرادی که شرایط ارثی خاصی دارند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است داروهایی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهند (به عنوان پیشگیری از شیمی درمانی) را مصرف کنند. پزشکان در حال مطالعه داروهای مختلفی هستند که ممکن است خطر را کاهش دهند، اگرچه در حال حاضر معمولاً از آن‌ها استفاده نمی‌شود.
آیا سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی زود هنگام یافت می‌شود؟
سرطان پوست سلول بازال و سلول سنگفرشی اغلب در مراحل اولیه یافت می‌شود، زمانی که احتمالاً درمان آن‌ها آسان تر است.
خودآزمایی پوست
اگرچه انجمن سرطان آمریکا دستورالعملی برای تشخیص زود هنگام سرطان پوست ندارد اما شناخت پوست خود برای یافتن زود هنگام سرطان پوست مهم است. الگوهای خال‌ها، لک‌ها، کک و مک و سایر علائم روی پوست خود را به یاد بسپارید تا هر گونه تغییری را متوجه شوید.
بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند پوست خود را ترجیحاً ماهی یک بار بررسی کنید.
خودآزمایی پوست بهتر است در اتاقی با نور مناسب در مقابل آینه تمام قد انجام شود. برای جاهایی که به سختی دیده می‌شوند، مانند پشت ران، از آینه دستی استفاده کنید.
تمام نواحی از جمله کف دست و کف پا، پوست سر، گوش‌ها، ناخن‌ها و پشت باید مورد بررسی قرار گیرند. دوستان و اعضای خانواده نیز می‌توانند در این بررسی‌ها به شما کمک کنند، مخصوصاً برای مناطقی که به سختی قابل مشاهده هستند، مانند پوست سر و پشت کمر شما.
حتماً هر ناحیه ای را که به شما مربوط می‌شود به پزشک خود نشان دهید و از پزشک خود بخواهید که به مناطقی که دیدن آن‌ها برای شما سخت است، نگاهی کند.
هر نقطه روی پوست که جدید است یا تغییر اندازه، شکل یا رنگ دارد باید توسط پزشک بررسی شود. هر گونه زخم، توده، لکه، علامت گذاری یا تغییر در ظاهر یا احساس ناحیه ای از پوست غیر معمول ممکن است نشانه سرطان پوست یا هشداری برای بروز آن باشد. این ناحیه ممکن است قرمز، متورم، پوسته پوسته، شکسته شکسته شود یا شروع به ترشح یا خونریزی کند. ممکن است احساس خارش، حساسیت یا درد داشته باشد.
سرطان پوست سلول بازال و سلول سنگفرشی می‌تواند مانند انواع مختلفی از علائم روی پوست باشد. علائم هشدار دهنده کلیدی رشد جدید، لکه یا برآمدگی است که با گذشت زمان بزرگتر می‌شود یا زخمی که ظرف چند هفته بهبود نمی‌یابد. (مبحث علائم و نشانه‌های سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی را برای توضیح دقیق‌تر آن چه باید به دنبال آن باشید، ببینید.)
معاینه توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی
برخی از پزشکان و سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی معاینات پوستی را به عنوان بخشی از معاینات معمول سلامت انجام می‌دهند.
انجام معاینات منظم پوست به ویژه برای افرادی که در معرض خطر بالای سرطان پوست هستند، مانند افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (به عنوان مثال، کسانی که پیوند عضو داشته اند) یا افرادی که دارای بیماری‌هایی مانند سندرم خال سلولی بازال (سندرم گورلین) یا خشکی پیگمنتوزوم (XP) هستند، مهم است. با پزشک خود در مورد اینکه چند بار باید پوست خود را معاینه کنید، صحبت کنید.
آزمایشات سرطان پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی
بیشتر سرطان‌های پوست به دلیل ایجاد علائم یا نشانه‌هایی که فرد دارد مورد توجه پزشک قرار می‌گیرد.
اگر ناحیه غیر طبیعی دارید که ممکن است سرطان پوست باشد، پزشک شما آن را معاینه می‌کند و ممکن است آزمایشاتی را انجام دهد تا بفهمد بیماری سرطان یا سایر بیماری‌های پوستی است. اگر سرطان باشد و احتمال انتشار آن به سایر نواحی بدن وجود داشته باشد، ممکن است آزمایش‌های دیگری نیز انجام شود.
سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی
معمولاً اولین قدم این است که پزشک در مورد علائم شما بپرسد، مانند زمانی که علامت برای اولین بار روی پوست ظاهر شد، آیا اندازه یا ظاهر آن تغییر کرده است و اگر دردناک، خارش یا خونریزی بوده است. همچنین ممکن است از شما در مورد عوامل خطرزای ابتلا به سرطان پوست (از جمله آفتاب سوختگی و برنزه کردن)، سؤال شود که آیا شما یا هرکسی از اعضای خانواده‌تان سرطان پوست داشته است و آیا شما هر گونه بیماری پوستی دیگری دارید.
در طول معاینه فیزیکی، پزشک به اندازه، شکل، رنگ و بافت ناحیه(های) مورد نظر و خونریزی، ترشح یا پوسته پوسته شدن آن توجه می‌کند. بقیه بدن شما ممکن است برای خال‌ها و سایر نقاطی که می‌تواند به سرطان پوست (یا سایر بیماری‌های پوستی) مرتبط باشد، بررسی شود.
پزشک همچنین ممکن است غدد لنفاوی مجاور را که مجموعه‌ای به اندازه یک لوبیا از سلول‌های سیستم ایمنی زیر پوست در نواحی خاص هستند را معاینه کند. برخی از سرطان‌های پوست می‌توانند به غدد لنفاوی سرایت کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، غدد لنفاوی ممکن است به صورت توده‌هایی در زیر پوست احساس شوند.
اگر توسط پزشک اصلی خود ویزیت می‌شوید و مشکوک به سرطان پوست هستید، ممکن است به یک متخصص پوست (پزشکی که در بیماری‌های پوستی تخصص دارد) ارجاع داده شوید که این ناحیه را با دقت بیشتری بررسی می‌کند.
همراه با یک معاینه فیزیکی استاندارد، برخی از متخصصان پوست از تکنیکی به نام درموسکوپی (dermoscopy، همچنین به عنوان درماتوسکوپی، میکروسکوپ اپی لومینسانس [ELM] یا میکروسکوپ سطحی شناخته می‌شود) استفاده می‌کنند تا لکه‌های روی پوست را واضح‌تر ببینند. پزشک از یک درماتوسکوپ (dermatoscope) استفاده می‌کند که یک لنز بزرگ‌نمایی خاص و منبع نوری است که در نزدیکی پوست نگه داشته می‌شود. گاهی اوقات یک لایه نازک الکل یا روغن با این وسیله استفاده می‌شود. پزشک ممکن است یک عکس دیجیتالی از این نقطه بگیرد.
بیوپسی پوست (Skin biopsy)
اگر پزشک فکر کند که یک ناحیه مشکوک ممکن است سرطان پوست باشد، آن ناحیه (یا بخشی از آن) برداشته شده و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا زیر میکروسکوپ بررسی شود. به این کار بیوپسی (نمونه برداری) پوست می‌گویند. اگر بیوپسی کل تومور را از بین ببرد، اغلب برای درمان سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی بدون درمان بیشتر کافی است.
انواع مختلفی از بیوپسی پوست وجود دارد. پزشک بر اساس نوع مشکوک سرطان پوست، جایی که بر روی بدن شما است، اندازه آن و سایر عوامل، یکی را انتخاب می‌کند. هر بیوپسی احتمالاً حداقل یک اسکار (جای زخم) کوچک بر جای خواهد گذاشت. روش‌های مختلف می‌توانند باعث ایجاد اسکارهای متفاوتی شوند، بنابراین اگر این مورد نگران کننده است، قبل از انجام بیوپسی از پزشک خود در مورد اسکار احتمالی سوال کنید.
بیوپسی پوست با استفاده از یک بی حس کننده موضعی (داروی بی حسی) انجام می‌شود که با یک سوزن بسیار کوچک به آن ناحیه تزریق می‌شود. احتمالاً هنگام تزریق دارو، احساس سوزش کوچک و کمی درد خواهید داشت اما در طول بیوپسی نباید دردی احساس کنید.
بیوپسی اصلاح (مماسی یا tangential)
در بیوپسی اصلاح (Shave biopsy)، پزشک با یک تیغ جراحی کوچک، لایه‌های بالایی پوست را می‌تراشد. سپس با استفاده از یک پماد یا ماده شیمیایی که خونریزی را متوقف می‌کند یا با استفاده از یک جریان الکتریکی کوچک برای سوزاندن زخم، خونریزی از محل بیوپسی متوقف می‌شود.
بیوپسی پانچ (Punch biopsy)
در بیوپسی پانچ، پزشک از ابزاری استفاده می‌کند که شبیه یک کاتر کوکی گرد کوچک است تا نمونه عمیق‌تری از پوست را خارج کند. پزشک ابزار بیوپسی پانچ را روی پوست می‌چرخاند تا زمانی که تمام لایه‌های پوست را برش دهد. نمونه برداشته می‌شود و لبه‌های محل بیوپسی اغلب به هم بخیه می‌شود.
بیوپسی اکسیزیونال (Excisional biopsies) و برشی (incisional biopsies)
برای بررسی توموری که ممکن است به لایه‌های عمیق‌تر پوست رشد کرده باشد، پزشک ممکن است از بیوپسی اکسیزیونال (یا در موارد کمتر، یک برش) استفاده کند.
- بیوپسی اکسیزیونال کل تومور را برمی‌دارد.
- بیوپسی برشی تنها بخشی از تومور را برمی‌دارد.
برای این نوع بیوپسی‌ها، از چاقوی جراحی برای برش کامل پوست استفاده می‌شود. یک تکه یا برش پوست برای معاینه برداشته می‌شود و معمولاً لبه‌های زخم به هم بخیه می‌شود.
بررسی نمونه‌های بیوپسی
تمام نمونه‌های بیوپسی پوست به آزمایشگاه فرستاده شده و در آن جا توسط یک دکتر به نام پاتولوژیست با میکروسکوپ بررسی می‌شوند. اغلب، نمونه‌ها به یک متخصص پوست فرستاده می‌شوند، پزشکی که آموزش‌های ویژه‌ای در بررسی نمونه‌های پوست دارد.
بیوپسی غدد لنفاوی (Lymph node biopsy)
شایع نیست که سرطان سلول قاعده ای یا سنگفرشی فراتر از پوست گسترش یابد اما اگر گسترش یابد معمولاً ابتدا به غدد لنفاوی مجاور می‌رود که مجموعه ای به اندازه یک لوبیا از سلول‌های ایمنی هستند. اگر پزشک احساس کند که غدد لنفاوی زیر پوست نزدیک تومور خیلی بزرگ یا خیلی سفت هستند، بیوپسی غدد لنفاوی ممکن است برای بررسی اینکه آیا سرطان به آن‌ها سرایت کرده است یا خیر، انجام شود.
بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA یا Fine needle aspiration)
برای بیوپسی FNA، پزشک از سرنگی با سوزن نازک و توخالی برای برداشتن قطعات بسیار کوچک غدد لنفاوی استفاده می‌کند. این سوزن کوچکتر از سوزنی است که برای آزمایش خون استفاده می‌شود. گاهی اوقات از یک بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن ناحیه اولیه استفاده می‌شود. این آزمایش به ندرت باعث ناراحتی زیادی می‌شود و جای زخم باقی نمی‌گذارد.
نمونه‌برداری‌های FNA به اندازه برخی دیگر از انواع بیوپسی تهاجمی نیستند اما ممکن است همیشه نمونه بزرگی برای یافتن سلول‌های سرطانی ارائه نکنند.
بیوپسی غدد لنفاوی جراحی یا Surgical lymph node biopsy (برشی excisional lymph node biopsy)
اگر FNA سرطان را در یک غدد لنفاوی پیدا نکند اما پزشک همچنان مشکوک باشد که سرطان در آن جا گسترش یافته است، غدد لنفاوی ممکن است با جراحی برداشته شده و معاینه شود. اگر غدد لنفاوی درست زیر پوست باشد، اغلب می‌توان این کار را در مطب پزشک یا مرکز جراحی سرپایی با استفاده از بی حسی موضعی انجام داد. در این روش یک اسکار کوچک باقی خواهد ماند.
تست‌های تصویر برداری
گسترش سرطان در اعماق پوست یا سایر قسمت‌های بدن برای سرطان‌های سلول سنگفرشی غیر معمول و برای سرطان‌های سلول بازال نادر است، بنابراین اکثر افراد مبتلا به یکی از این سرطان‌های پوستی نیازی به آزمایش تصویر برداری ندارند اما اگر پزشک فکر می‌کند که ممکن است در معرض خطر گسترش سرطان به خارج از پوست باشید، ممکن است آزمایش‌های تصویر برداری مانند MRI یا سی‌تی اسکن از ناحیه انجام شود.
مراحل سرطان پوست سلول بازال و سنگفرشی
پس از تشخیص سرطان در فردی، پزشکان سعی می‌کنند بفهمند که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر و اگر چنین است، این گسترش تا کجاست. این فرآیند مرحله بندی (staging) نامیده می‌شود. مرحله سرطان، میزان سرطان در بدن را توصیف می‌کند. این به تعیین اینکه سرطان چقدر جدی است و بهترین روش درمان آن کمک می‌کند.
این مرحله بر اساس نتایج معاینه فیزیکی، بیوپسی پوست (و هر نمونه برداری دیگر) و نتایج آزمایشات تصویر برداری در صورت انجام است. این معاینات و آزمایش‌ها در مبحث تست‌های سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی توضیح داده شده اند.
تعیین مرحله سرطان‌های سلول بازال پوست به ندرت مورد نیاز است زیرا این سرطان‌ها تقریباً همیشه قبل از گسترش به سایر قسمت‌های بدن درمان می‌شوند.
سرطان پوست سلول سنگفرشی بیشتر احتمال دارد گسترش یابد (اگرچه این خطر هنوز کوچک است)، بنابراین تعیین مرحله می‌تواند مهم تر باشد، به خصوص در افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند. این شامل افرادی می‌شود که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند کسانی که پیوند عضو داشته اند و افراد آلوده به HIV، ویروسی که باعث ایدز می‌شود. بیشتر سرطان‌های پوست سلول سنگفرشی در ناحیه سر و گردن رخ می‌دهند و در مقایسه با سرطان‌های دیگر در معرض خطر بیشتری برای عود (بازگشت) یا گسترش هستند.
مرحله چگونه تعیین می‌شود؟
سیستمی که اغلب برای مرحله‌بندی سرطان‌های پوست سلول‌های بازال و سنگفرشی استفاده می‌شود، سیستم TNM کمیسیون مشترک سرطان آمریکا (AJCC) است. جدیدترین نسخه که از سال 2018 قابل اجرا است، فقط برای سرطان‌های پوست سلول‌های سنگفرشی و سلول‌های بازال ناحیه سر و گردن (لب، گوش، صورت، پوست سر و گردن) کاربرد دارد. این مرحله بر اساس 3 اطلاعات کلیدی است:
- اندازه تومور (T) و اگر در ساختارها یا بافت‌های مجاور رشد کرده باشد، مانند استخوان
- اگر سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته باشد (N)
- اگر سرطان به نقاط دور دست بدن گسترش یافته است (متاستاز) (M)
اعداد یا حروف بعد از T، N و M جزئیات بیشتری در مورد هر یک از این عوامل ارائه می‌دهند. اعداد بالاتر به معنای پیشرفته تر بودن سرطان است.
هنگامی که دسته بندی‌های T، N و M یک فرد مشخص شد، این اطلاعات در فرآیندی به نام گروه بندی مرحله ای (stage grouping) با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا یک مرحله کلی را تعیین کنند. اولیه ترین مرحله سرطان پوست مرحله 0 است (که به آن کارسینوم درجا یا CIS یا carcinoma in situ نیز می‌گویند). سایر مراحل از I (1) تا IV (4) متغیر است. به عنوان یک قاعده، هرچه این عدد کمتر باشد، سرطان کمتر گسترش یافته است. عدد بالاتر، مانند مرحله IV، به معنای گسترش بیشتر سرطان است.
اگر سرطان پوست شما در ناحیه سر و گردن است، در مورد مرحله خاص خود با پزشک صحبت کنید. مرحله بندی سرطان می‌تواند پیچیده باشد، بنابراین از پزشک خود بخواهید آن را به گونه ای که شما درک می‌کنید برایتان توضیح دهد.
عوامل دیگری که می‌توانند بر روی چشم انداز و گزینه‌های درمانی تأثیر بگذارند
مرحله سرطان پوست می‌تواند به ایجاد ایده ای در مورد احتمال جدی بودن سرطان کمک کند، از جمله اینکه چقدر احتمال دارد پس از درمان عود کند اما عوامل دیگری نیز باید در نظر گرفته شوند. برخی از این موارد عبارتند از:
- محل تومور
- با چه سرعتی تومور در حال رشد بوده است
- مرزهای تومور چقدر مشخص است
- آیا تومور علائمی مانند درد یا خارش ایجاد کرده است
- چگونه سلول‌های سرطانی زیر میکروسکوپ به نظر می‌رسند
- اگر سلول‌های سرطانی به اعصاب کوچک یا عروق خونی داخل و اطراف تومور حمله کرده باشند
- اگر سرطان در محلی است که قبلاً با پرتو درمانی درمان شده است
- اگر فرد دارای سیستم ایمنی ضعیف است
پزشک می‌تواند توضیح دهد که آیا هر یک از این عوامل ممکن است بر درمان یا چشم انداز شما تأثیر بگذارد.
جراحی (Surgery) برای سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی
جراحی یک درمان رایج برای سرطان پوست سلول بازال و سلول سنگفرشی است. برای این کار می‌توان از تکنیک‌های مختلف جراحی استفاده کرد. گزینه‌ها به نوع سرطان پوست، بزرگی سرطان، محل قرارگیری آن در بدن و عوامل دیگر بستگی دارد. اغلب جراحی را می‌توان در مطب پزشک یا کلینیک بیمارستان با استفاده از یک بی حس کننده موضعی (داروی بی حسی) انجام داد. برای سرطان‌های پوستی که خطر انتشار بالایی دارند، گاهی اوقات جراحی با درمان‌های دیگری مانند پرتو درمانی یا شیمی درمانی انجام می‌شود.
برداشتن (Excision)
این کار شبیه به بیوپسی اکسیزیونال است اما در این مورد تشخیص از قبل مشخص شده است. برای این روش ابتدا پوست با یک بی حس کننده موضعی بی حس می‌شود. سپس تومور با یک چاقوی جراحی به همراه مقداری پوست طبیعی اطراف آن بریده می‌شود. در اغلب موارد، پوست باقی مانده با دقت به هم بخیه می‌شود. این نوع جراحی جای زخم بر جای خواهد گذاشت.
کورتاژ (Curettage) و الکترودیکاسیون (electrodesiccation)
در این روش درمانی، پزشک سرطان را با خراش دادن آن با یک ابزار بلند و نازک با لبه حلقه‌ای تیز در یک انتهای آن (به نام کورت یا curette) از بین می‌برد. سپس این ناحیه با یک سوزن الکتریکی (الکترود) درمان می‌شود تا سلول‌های سرطانی باقی مانده را از بین ببرد. این فرآیند اغلب یک یا دو بار در طول یک ملاقات تکرار می‌شود. کورتاژ و الکترودیکاسیون یک درمان خوب برای سرطان‌های سلول‌های بازال و سلول سنگفرشی سطحی (محدود به لایه بالایی پوست) است. این روش جای زخم بر جای خواهد گذاشت.
جراحی موهس (Mohs surgery)
جراحی Mohs (همچنین به عنوان جراحی میکروگرافیک Mohs یا MMS شناخته می‌شود) گاهی اوقات زمانی استفاده می‌شود که احتمال بازگشت سرطان پوست پس از درمان وجود دارد، زمانی که وسعت سرطان پوست مشخص نیست یا زمانی که هدف حفظ سلامت پوست تا حد ممکن است، مانند سرطان‌های نزدیک چشم یا سایر نواحی حیاتی مانند قسمت مرکزی صورت، گوش‌ها یا انگشتان دست.
عمل Mohs توسط جراح با آموزش خاص انجام می‌شود. ابتدا جراح یک لایه بسیار نازک از پوست (از جمله تومور) را برمی‌دارد و سپس نمونه برداشته شده را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند.
در صورت مشاهده سلول‌های سرطانی، لایه دیگری برداشته شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کار تا زمانی تکرار می‌شود که نمونه‌های پوست عاری از سلول‌های سرطانی باشند. این یک فرآیند آهسته است که اغلب چندین ساعت طول می‌کشد اما به این معنی است که می‌توان پوست طبیعی بیشتری در نزدیکی تومور را نجات داد. این کار می‌تواند به ایجاد ظاهر بهتر ناحیه بعد از جراحی کمک کند.
Mohs اغلب نتایج بهتری نسبت به سایر اشکال جراحی و سایر درمان‌ها دارد اما معمولاً پیچیده‌تر و زمان‌برتر از روش‌های دیگر است. در سال‌های اخیر، متخصصان سرطان پوست دستورالعمل‌هایی را برای بهترین زمان استفاده از این روش بر اساس نوع و اندازه سرطان پوست، جایی که روی بدن است و سایر ویژگی‌های مهم ایجاد کرده‌اند.
جراحی غدد لنفاوی
اگر غدد لنفاوی در نزدیکی سرطان پوست سلول سنگفرشی یا سلول قاعده ای بزرگ شده باشند، پزشک ممکن است آن‌ها را بیوپسی کند تا سلول‌های سرطانی را بررسی کند
گاهی اوقات، بسیاری از گره‌ها ممکن است در یک عمل گسترده تر به نام دیسکسیون غدد لنفاوی (lymph node dissection) برداشته شوند. سپس گره‌ها زیر میکروسکوپ برای یافتن نشانه‌های سرطان بررسی می‌شوند. این نوع عمل گسترده تر از جراحی روی پوست است و معمولاً در حالی که تحت بیهوشی عمومی هستید (در خواب عمیق) انجام می‌شود.
ادم لنفاوی (Lymphedema) – وضعیتی که در آن مایع اضافی در پاها یا بازوها جمع می‌شود – یک عارضه جانبی احتمالی درازمدت تشریح غدد لنفاوی است. اگر به اندازه کافی شدید باشد، می‌تواند باعث مشکلات پوستی و افزایش خطر عفونت در اندام شود.
در مورد خطر ابتلا به ادم لنفاوی با پزشک خود صحبت کنید. مهم است که بدانید چه چیزی را باید مشاهده کنید و چه اقداماتی را برای کمک به کاهش خطر انجام دهید.
پیوند پوست (Skin grafting) و جراحی ترمیمی (reconstructive surgery)
پس از جراحی برای برداشتن سرطان پوست سلول بازال یا سنگفرشی بزرگ، ممکن است نتوان پوست مجاور را به اندازه کافی کشش داد تا لبه‌های زخم را به هم بخیه زد. در این موارد می‌توان پوست سالم را از قسمت دیگری از بدن گرفته و روی زخم پیوند زد تا به بهبود آن کمک کرده و ظاهر ناحیه آسیب دیده را بازیابی کند. سایر روش‌های جراحی ترمیمی، مانند جابجایی فلپ‌های پوست مجاور بر روی زخم نیز می‌تواند در برخی موارد مفید باشد.
درمان‌های موضعی غیر از جراحی برای سرطان‌های پوستی سلول‌های بازال و سنگفرشی
چندین تکنیک غیر از جراحی را می‌توان برای درمان سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی (یا پیش سرطانی) که فراتر از پوست گسترش نیافته اند، استفاده کرد. این روش‌ها شامل:
- سرما درمانی (Cryotherapy)
- درمان فتودینامیک (PDT یا Photodynamic therapy)
- شیمی درمانی موضعی (Topical chemotherapy)
- اصلاح کننده‌های پاسخ ایمنی (Immune response modifiers)
- جراحی لیزر (Laser surgery)
- لایه برداری شیمیایی (Chemical peeling)
این روش‌ها درمان‌های موضعی نامیده می‌شوند و برخی از آن‌ها حتی به عنوان انواع جراحی توصیف می‌شوند زیرا ناحیه مورد نظر بافت بدن را از بین می‌برند اما این تکنیک‌ها با جراحی متفاوت هستند زیرا از چاقوی جراحی استفاده نمی‌کنند یا پوست را نمی‌برند. (پرتو درمانی نیز نوعی درمان موضعی است.)
کرایوتراپی (کرایوسرجری یا cryosurgery)
کرایوتراپی (Cryotherapy) اغلب برای شرایط پیش سرطانی مانند کراتوز اکتینیک و کارسینوم سلول‌های بازال کوچک و سلول سنگفرشی استفاده می‌شود.
در این روش درمانی، پزشک از نیتروژن مایع برای تومور استفاده می‌کند تا سلول‌ها را منجمد کرده و از بین ببرد. این کار اغلب چند بار در همان جلسه تکرار می‌شود. پس از آب شدن ناحیه مرده پوست، متورم می‌شود، تاول می‌زند و پوسته پوسته می‌شود.
ممکن است برای مدتی مایعی از زخم خارج شود و یک یا دو ماه طول بکشد تا بهبود یابد. جای زخم باقی خواهد ماند و ناحیه تحت درمان ممکن است پس از درمان رنگ کمتری داشته باشد.
درمان فوتودینامیک (Photodynamic therapy یا PDT)
PDT می‌تواند برای درمان کراتوز اکتینیک استفاده شود اما نقش دقیق آن در درمان سرطان‌های سلول‌های بازال و سنگفرشی پوست هنوز باید مشخص شود.
در این روش درمانی از دارویی استفاده می‌شود که به صورت ژل یا مایع روی پوست اعمال می‌شود. این دارو طی چند ساعت یا چند روز در سلول‌های تومور جمع‌آوری می‌شود و در آن جا به یک ماده شیمیایی متفاوت تبدیل می‌شود که سلول‌ها را به انواع خاصی از نور بسیار حساس می‌کند. سپس یک منبع نور ویژه روی تومور(ها) متمرکز می‌شود که سلول‌ها را می‌کشد. یکی دیگر از گزینه‌های فعال کردن دارو، به‌ویژه زمانی که نواحی بزرگ نیاز به درمان دارند، این است که فرد را برای مدت زمان مشخصی زیر نور خورشید قرار دهید (این روش به عنوان PDT در نور روز یا daylight PDT شناخته می‌شود).
PDT می‌تواند باعث قرمزی و تورم در پوست محل استفاده شود. یکی دیگر از عوارض جانبی احتمالی PDT این است که می‌تواند پوست فرد را برای مدتی به نور خورشید بسیار حساس کند، بنابراین ممکن است اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از سوختگی شدید لازم باشد.
شیمی درمانی موضعی (Topical chemotherapy)
شیمی درمانی از داروهایی استفاده می‌کند که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. شیمی درمانی موضعی به این معنی است که یک داروی ضد سرطان مستقیماً روی پوست (معمولاً به صورت کرم یا پماد) به جای تزریق خوراکی یا تزریق داخل رگ، روی پوست اعمال می‌شود.
5-فلوئورواوراسیل (5-FU): دارویی که بیشتر در درمان موضعی کراتوزهای اکتینیک و همچنین برخی از سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی استفاده می‌شود، 5-FU (با نام‌های تجاری مانند Efudex، Carac و Fluoroplex) است. معمولاً یک یا دو بار در روز به مدت چند هفته روی پوست استفاده می‌شود.
وقتی 5-FU مستقیماً روی پوست قرار می‌گیرد، سلول‌های تومور را روی سطح پوست یا نزدیک آن می‌کشد اما نمی‌تواند به سلول‌های سرطانی در عمق پوست یا آن‌هایی که به سایر اندام‌ها گسترش یافته‌اند برسد. به همین دلیل، 5-FU به طور کلی فقط برای شرایط پیش سرطانی مانند کراتوز اکتینیک و برای برخی از سرطان‌های پوست بسیار سطحی استفاده می‌شود.
از آن جایی که این دارو فقط روی پوست اعمال می‌شود، در سراسر بدن پخش نمی‌شود، بنابراین عوارض جانبی مشابه شیمی درمانی سیستمیک (درمانی که کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد) ایجاد نمی‌کند. اما پوست درمان شده را برای چند هفته قرمز و بسیار حساس می‌کند. در صورت نیاز می‌توان از سایر داروهای موضعی برای کمک به تسکین آن استفاده کرد. 5-FU همچنین می‌تواند پوست را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کند، بنابراین برای جلوگیری از آفتاب سوختگی تا چند هفته پس از استفاده از این کرم، نواحی تحت درمان باید در برابر نور خورشید محافظت شوند.
بخش بسیار کوچکی از افراد دارای وضعیتی به نام کمبود DPD هستند که شکستن و خلاص شدن از 5-FU را برای بدن آن‌ها دشوار می‌کند. این می‌تواند منجر به عوارض جانبی جدی یا حتی تهدید کننده زندگی شود. اگر از 5-FU استفاده می‌کنید و واکنشی فراتر از آن چه به شما گفته شده بود روی پوست خود دارید، فوراً با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید.
دیکلوفناک (سولاراز یا Solaraze): ژل حاوی داروی دیکلوفناک (Diclofenac) گاهی اوقات برای درمان کراتوز اکتینیک استفاده می‌شود. این دارو بخشی از گروهی از داروها به نام داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) است که شامل آسپرین و ایبوپروفن است. ژل معمولاً دو بار در روز به مدت 2 یا 3 ماه استفاده می‌شود. ممکن است واکنش‌های پوستی کمتری نسبت به 5-FU ایجاد کند اما ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا اثر کند.
اصلاح کننده‌های پاسخ ایمنی
برخی داروها می‌توانند پاسخ ایمنی بدن را در برابر سرطان تقویت کرده و باعث کوچک شدن و از بین رفتن آن شوند.
ایمیکیمود (Imiquimod یا Zyclara) کرمی است که می‌تواند برای کراتوزهای اکتینیک و برخی سرطان‌های سلول بازال بسیار اولیه استفاده شود. این دارو باعث می‌شود سیستم ایمنی به ضایعه پوستی واکنش نشان داده و آن را از بین ببرد. معمولاً حداقل چند بار در هفته به مدت چند هفته اعمال می‌شود، اگرچه برنامه‌ها می‌توانند متفاوت باشند. مانند سایر محصولات موضعی، می‌تواند باعث واکنش‌های پوستی شدید در برخی افراد شود. همچنین می‌تواند علائمی شبیه آنفولانزا ایجاد کند.
اینترفرون (Interferon) یک نسخه مصنوعی از پروتئین سیستم ایمنی است. می‌توان آن را مستقیماً به تومور تزریق کرد تا پاسخ ایمنی در برابر آن را تقویت کند. ممکن است این دارو زمانی که جراحی امکان پذیر نباشد، گزینه مناسبی باشد اما ممکن است به اندازه سایر درمان‌ها موثر نباشد.
جراحی لیزری (Laser surgery)
این روش از یک پرتو نور لیزر برای تبخیر سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. گاهی اوقات برای کراتوز اکتینیک، کارسینوم سلول سنگفرشی درجا (بیماری بوون) و برای کارسینوم‌های سلول بازال بسیار سطحی (آن‌هایی که فقط در سطح پوست هستند) استفاده می‌شود. هنوز مشخص نیست که آیا این نوع درمان به اندازه روش‌های استاندارد درمانی موثر است یا خیر و به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
لایه برداری شیمیایی (Chemical peeling)
برای این روش، پزشک از یک ماده شیمیایی مانند اسید تری کلرواستیک (trichloroacetic acid یا TCA) روی تومور پوست استفاده می‌کند و سلول‌های تومور را در طی چند روز از بین می‌برد. گاهی اوقات از این روش برای درمان کراتوز اکتینیک استفاده می‌شود.
پرتو درمانی (Radiation Therapy) برای سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی
پرتو درمانی از پرتوهای پر انرژی (مانند اشعه ایکس) یا ذرات (مانند فوتون، الکترون یا پروتون) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
چه زمانی از پرتو درمانی استفاده می‌شود؟
اگر تومور بسیار بزرگ باشد یا در ناحیه‌ای از پوست باشد که برداشتن آن با جراحی دشوار است، ممکن است از پرتو درمانی به عنوان درمان اصلی استفاده شود. پرتو درمانی همچنین می‌تواند برای برخی از بیمارانی که به دلیل وجود مشکلات سلامتی دیگر نمی‌توانند جراحی کنند، مفید باشد. پرتو درمانی اغلب می‌تواند سرطان‌های پوست سلول بازال یا سنگفرشی کوچک را درمان کند و رشد سرطان‌های پیشرفته‌تر را به تأخیر بیندازد.
پرتو درمانی در صورت ترکیب شدن با سایر درمان‌ها نیز مفید است. به عنوان مثال، پرتو درمانی را می‌توان پس از جراحی به عنوان یک درمان کمکی (اضافی) برای از بین بردن هر ناحیه کوچکی از سلول‌های سرطانی باقی مانده که ممکن است در طول جراحی قابل مشاهده نبوده اند، استفاده کرد. این امر خطر عود سرطان پس از جراحی را کاهش می‌دهد. همچنین ممکن است از پرتو درمانی برای کمک به درمان سرطان پوست که به غدد لنفاوی یا سایر اندام‌ها گسترش یافته است، استفاده شود.
پرتو درمانی چگونه انجام می‌شود؟
هنگامی که پرتو درمانی برای درمان سرطان پوست استفاده می‌شود، پرتو از خارج از بدن بر روی تومور متمرکز می‌شود. این کار اغلب با استفاده از پرتوهای ایکس کم انرژی (پرتو درمانی سطحی یا superficial radiation therapy) یا الکترون‌ها (تابش پرتو الکترونی یا electron beam radiation) انجام می‌شود. این نوع پرتوها به مناطق عمیق تر پوست نمی‌روند. این به محدود کردن عوارض جانبی به سایر اندام‌ها و بافت‌های بدن کمک می‌کند.
انجام پرتو درمانی بسیار شبیه به عکس برداری با اشعه ایکس است اما پرتو قوی‌تر است و دقیقاً سرطان را هدف قرار می‌دهد. این روش به خودی خود بدون درد است. هر جلسه درمانی فقط چند دقیقه طول می‌کشد، اگرچه زمان تنظیم – قرار دادن شما در وضعیت مناسب برای روند درمان – بیشتر طول می‌کشد.
عوارض جانبی احتمالی پرتو درمانی
عوارض جانبی تشعشع معمولاً محدود به ناحیه ای است که پرتو درمانی می‌شود و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تحریک پوست، از قرمزی تا تاول و لایه برداری
- تغییر در رنگ پوست
- ریزش مو در ناحیه تحت درمان
- آسیب به غدد بزاق ساز و دندان‌ها هنگام درمان سرطان‌های نزدیک به این ساختارها
در روند‌های درمانی طولانی تر، این عوارض جانبی ممکن است بدتر شوند.
پس از سال‌ها، گاهی اوقات سرطان‌های پوست جدیدی در مناطقی ایجاد می‌شوند که قبلاً توسط اشعه درمان شده‌اند. به همین دلیل معمولاً از اشعه برای درمان سرطان پوست در جوانان استفاده نمی‌شود. همچنین برای افراد مبتلا به برخی بیماری‌های ارثی (مانند سندرم خال سلولی بازال یا گزرودرم پیگمنتوزوم)، که ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سرطان‌های جدید باشند یا برای افراد مبتلا به بیماری‌های بافت همبند (مانند لوپوس یا اسکلرودرمی) که پرتو درمانی ممکن است آن‌ها را بدتر کند، پرتو درمانی توصیه نمی‌شود.
شیمی درمانی سیستمیک (Systemic Chemotherapy) برای سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی
شیمی درمانی سیستمیک (chemo) از داروهای ضد سرطانی استفاده می‌کند که به داخل ورید تزریق شده و یا از طریق خوراکی داده می‌شوند. این داروها از طریق جریان خون به تمام قسمت‌های بدن می‌رسند. برخلاف شیمی درمانی موضعی که روی پوست اعمال می‌شود، شیمی درمانی سیستمیک می‌تواند به سلول‌های سرطانی که به غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها گسترش یافته اند نیز حمله کند.
اگر کارسینوم سلول سنگفرشی گسترش یافته باشد، شیمی درمانی ممکن است یک گزینه باشد، اگرچه ممکن است ابتدا از یک داروی ایمونوتراپی استفاده شود.
در صورت استفاده از شیمی درمانی، داروهایی مانند سیس پلاتین (cisplatin) و 5-فلوئورواوراسیل (5-FU) ممکن است گزینه‌های مناسبی باشند. این داروها معمولاً هر چند هفته یک بار در داخل ورید (به صورت داخل وریدی یا IV) تجویز می‌شوند. آن‌ها اغلب می‌توانند گسترش این سرطان‌ها را کاهش داده و برخی علائم را تسکین دهند. در برخی موارد، آن‌ها ممکن است به اندازه کافی تومورها را کوچک کنند تا بتوان از درمان‌های دیگر مانند جراحی یا پرتو درمانی استفاده کرد.
کارسینوم سلول بازال به ندرت به مرحله پیشرفته می‌رسد، بنابراین شیمی درمانی سیستمیک به طور معمول برای درمان این سرطان‌ها استفاده نمی‌شود. سرطان‌های سلول بازال پیشرفته بیشتر با درمان هدفمند درمان می‌شوند.
عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. این عوارض به نوع و دوز داروهای داده شده و مدت استفاده از آن‌ها بستگی دارد. عوارض جانبی شیمی درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ریزش مو
- زخم‌های دهانی
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- اسهال یا یبوست
- افزایش خطر عفونت (به دلیل داشتن گلبول‌های سفید بسیار کم)
- کبودی یا خونریزی آسان (به دلیل داشتن تعداد بسیار کم پلاکت خون)
- خستگی (به دلیل داشتن گلبول‌های قرمز بسیار کم)
این عوارض معمولاً پس از پایان دوره درمان از بین می‌روند. برخی از داروها می‌توانند اثرات خاصی داشته باشند که در بالا ذکر نشده است، بنابراین مطمئن شوید که با تیم مراقبت از سرطان خود در مورد آن چه که باید انتظار داشته باشید، صحبت کنید.
اغلب راه‌هایی برای کاهش این عوارض وجود دارد. به عنوان مثال، داروها می‌توانند به پیشگیری یا کاهش تهوع و استفراغ کمک کنند. به تیم پزشکی خود در مورد هر گونه عوارض جانبی یا تغییری که در حین انجام شیمی درمانی متوجه می‌شوید، اطلاع دهید تا به سرعت درمان شوید.
درمان هدفمند (Targeted Therapy) برای سرطان‌های پوست سلول بازال و سنگفرشی
این داروها قسمت‌هایی از سلول‌های سرطانی پوست را هدف قرار می‌دهند که آن‌ها را از سلول‌های طبیعی پوست متفاوت می‌کند. داروهای هدفمند متفاوت از داروهای شیمی درمانی استاندارد عمل می‌کنند. آن‌ها ممکن است گاهی اوقات زمانی که داروهای شیمی درمانی موثر نیستند، کار کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند عوارض جانبی متفاوت (و گاهی کمتر شدید) داشته باشند. پزشکان هنوز در حال یادگیری بهترین روش استفاده از این داروها برای درمان سرطان پوست هستند.
مهار کننده‌های مسیر سیگنالینگ جوجه تیغی (Hedgehog pathway inhibitors)
Vismodegib (Erivedge) و sonidegib (Odomzo) داروهای هدفمندی هستند که می‌توانند برای درمان برخی از سرطان‌های پوست سلول بازال پیشرفته یا عود کننده استفاده شوند.
بسیار نادر است که سرطان‌های سلول بازال به مرحله پیشرفته برسند اما اگر به مرحله پیشرفته برسند، درمان این سرطان‌ها دشوار است. بیشتر سرطان‌های سلول بازال دارای جهش (تغییر) در ژن‌هایی هستند که بخشی از مسیر سیگنال‌دهی سلولی به نام جوجه تیغی (Hedgehog) را تشکیل می‌دهند. (مسیرهای سیگنالینگ سلولی نحوه‌ی دادن دستورات سلولی از قسمتی از سلول به قسمت دیگر یا به سلول‌های دیگر است.)
مسیر جوجه تیغی برای رشد جنین و نوزاد بسیار مهم است و در برخی از سلول‌های بالغ نیز اهمیت دارد اما می‌تواند در سلول‌های سرطانی سلول بازال بیش فعال باشد و به رشد آن‌ها کمک کند. این داروها پروتئینی را در این مسیر هدف قرار می‌دهند.
این داروها کپسول‌هایی هستند که یک بار در روز مصرف می‌شوند. نشان داده شده است که برای سرطان‌های سلول بازال که پس از جراحی یا سایر درمان‌های موضعی گسترش یافته یا عود کرده اند، این داروها به کوچک کردن تومورها در برخی افراد کمک می‌کنند، اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا به افراد کمک می‌کنند تا عمر طولانی‌تری نیز داشته باشند یا خیر.
عوارض جانبی می‌تواند شامل اسپاسم عضلانی، درد مفاصل، ریزش مو، خستگی، مشکلات چشایی، کاهش اشتها و کاهش وزن، تهوع و استفراغ، خارش پوست، اسهال و یبوست باشد. این داروها همچنین می‌توانند باعث توقف پریود در زنان شوند.
از آن جا که مسیر جوجه تیغی بر رشد جنین تأثیر می‌گذارد، این داروها نباید توسط زنان باردار یا کسانی که ممکن است باردار شوند، مصرف شوند. این امر هنوز مشخص نیست که اگر این داروها توسط شریک مرد مصرف شود می‌تواند به جنین آسیب برساند یا خیر. هرکسی که این داروها را مصرف می‌کند باید از کنترل بارداری قابل اعتماد در طول درمان و مدتی پس از آن استفاده کند.
مهار کننده‌های EGFR
سلول‌های سرطانی پوست سلول سنگفرشی اغلب پروتئینی به نام EGFR روی سطوح خود دارند که می‌تواند به رشد آن‌ها کمک کند. در مطالعات اولیه نشان داده است که داروهایی که این پروتئین را هدف قرار می‌دهند، مانند cetuximab (Erbitux)، برخی از این سرطان‌ها را کاهش می‌دهد. اگرچه شواهد استفاده از آن‌ها تاکنون محدود است اما ممکن است برای برخی افراد مفید باشد.
عوارض جانبی مهار کننده‌های EGFR می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات پوستی
- اسهال
- زخم‌های دهانی
- از دست دادن اشتها
مشکلات پوستی می‌تواند شامل زوائد آکنه مانند روی صورت و سینه باشد که در برخی موارد می‌تواند منجر به عفونت‌های پوستی شود.
ایمونوتراپی (Immunotherapy) برای سرطان‌های پوستی سلول‌های بازال یا سنگفرشی پیشرفته
سیستم ایمنی به طور معمول به محافظت از بدن در برابر میکروب‌ها کمک کرده و همچنین می‌تواند به تخریب سلول‌های سرطانی کمک کند. ایمونوتراپی استفاده از داروها برای تحریک سیستم ایمنی بدن فرد برای شناسایی و تخریب موثرتر سلول‌های سرطانی است. می‌توان از آن برای درمان برخی از افراد مبتلا به سرطان پوست سلول بازال یا سنگفرشی پیشرفته استفاده کرد.
مهار کننده‌های ایست بازرسی ایمنی (Immune checkpoint inhibitors)
بخش مهمی از سیستم ایمنی، توانایی آن در جلوگیری از حمله به سلول‌های طبیعی است. این سیستم برای انجام این کار، از «نقاط بازرسی یا checkpoints» استفاده می‌کند که پروتئین‌هایی روی سلول‌های ایمنی هستند که برای شروع یک پاسخ ایمنی باید روشن (یا خاموش شوند).
سلول‌های سرطانی گاهی اوقات از این نقاط بازرسی برای جلوگیری از حمله سیستم ایمنی استفاده می‌کنند اما داروهایی که پروتئین‌های ایست بازرسی را هدف قرار می‌دهند، به نام مهار کننده‌های نقطه بازرسی، می‌توانند به بازیابی پاسخ ایمنی در برابر سلول‌های سرطانی کمک کنند.
مهار کننده‌های PD-1
Cemiplimab (Libtayo) و pembrolizumab (Keytruda) داروهایی هستند که PD-1 را هدف قرار می‌دهند، پروتئین ایست بازرسی روی سلول‌های T (نوعی سلول سیستم ایمنی) که به طور معمول به جلوگیری از حمله این سلول‌ها به سایر سلول‌های بدن کمک می‌کند. با مسدود کردن PD-1، این داروها می‌توانند پاسخ ایمنی در برابر سلول‌های سرطانی را تقویت کنند.
این داروها به صورت انفوزیون داخل وریدی (IV) تجویز می‌شوند. Cemiplimab به طور معمول هر 3 هفته یک بار تجویز می‌شود، در حالی که pembrolizumab می‌تواند هر 3 هفته یا هر 6 هفته یکبار تجویز شود.
این داروها در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افرادی که داروهای بیماری‌های خود ایمنی مصرف می‌کنند یا افرادی که پیوند عضو داشته اند، مورد مطالعه قرار نگرفته اند، بنابراین تعادل بین مزایا و خطرات برای مصرف این داروها در این افراد مشخص نیست.
برای سرطان پوست سلول سنگفرشی
Cemiplimab یا Pembrolizumab را می‌توان برای درمان افراد مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی پیشرفته پوست استفاده کرد که با جراحی یا پرتو درمانی قابل درمان نیستند.
برای سرطان پوست سلول بازال
Cemiplimab را می‌توان برای درمان سرطان سلول بازال پیشرفته پوست در افرادی که دیگر با داروهای هدفمند به نام مهار کننده‌های مسیر جوجه تیغی درمان نمی‌شوند (یا نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند) استفاده شود.
عوارض جانبی احتمالی
عوارض جانبی رایج این داروها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس خستگی
- اسهال
- زوائد پوستی
- حالت تهوع
- یبوست
- درد استخوان یا مفاصل
- از دست دادن اشتها
سایر عوارض جانبی جدی تر که کمتر رخ می‌دهد:
واکنش‌های انفوزیونی یا تزریقی (Infusion reactions): برخی از افراد ممکن است در حین مصرف یکی از این داروها، واکنش انفوزیون داشته باشند. این وضعیت مانند یک واکنش آلرژیک است و می‌تواند شامل تب، لرز، برافروختگی صورت، زوائد پوستی، خارش پوست، خس خس سینه و مشکلات تنفسی باشد.
واکنش‌های خود ایمنی (Autoimmune reactions): این داروها اساساً با حذف یکی از محافظ‌هایی که سیستم ایمنی را از حمله به سایر قسمت‌های بدن باز می‌دارد، عمل می‌کنند. این کار گاهی اوقات می‌تواند منجر به مشکلات جدی یا حتی تهدید کننده زندگی در ریه‌ها، روده‌ها، کبد، غدد هورمون ساز، کلیه‌ها یا سایر اندام‌ها شود.
بسیار مهم است که هر گونه عوارض جانبی جدید را فوراً به تیم مراقبت‌های بهداشتی خود گزارش دهید. در صورت بروز عوارض جانبی جدی، ممکن است لازم باشد درمان متوقف شود و ممکن است دوزهای بالایی از کورتیکواستروئیدها برای سرکوب سیستم ایمنی خود دریافت کنید.
درمان کارسینوم سلول بازال
انواع مختلفی از روش‌های درمانی را می‌توان برای حذف یا از بین بردن سرطان‌های سلول بازال پوست استفاده کرد. گزینه‌ها به عواملی مانند اندازه و محل تومور و سن، سلامت عمومی و ترجیحات فرد بستگی دارد. این سرطان‌ها به ندرت به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کنند، اگرچه در صورت عدم درمان می‌توانند به بافت‌های مجاور رشد کنند.
تمام درمان‌های ذکر شده در اینجا می‌توانند زمانی که در موقعیت‌های مناسب استفاده شوند، موثر باشند. احتمال بازگشت سرطان (عود) از کمتر از 5 درصد پس از جراحی Mohs تا 15 درصد یا بیشتر بعد از برخی از موارد دیگر متغیر است اما این بستگی به اندازه تومور دارد. احتمال عود تومورهای کوچک کمتر از تومورهای بزرگتر است. حتی اگر یک تومور عود کند اغلب هنوز می‌توان به طور موثر آن را درمان کرد.
عمل جراحی
برای درمان سرطان سلول‌های بازال می‌توان از انواع مختلف جراحی استفاده کرد.
کورتاژ و الکترودیکاسیون: این یک درمان رایج برای کارسینوم سلول بازال کوچک است. ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که تمام سرطان برداشته شده است.
اکسیزیون: اکسیزیون (برش تومور) اغلب برای از بین بردن کارسینوم سلول بازال، همراه با حاشیه ای از پوست طبیعی استفاده می‌شود.
جراحی Mohs: جراحی Mohs به ویژه در درمان سرطان‌هایی که در معرض خطر بیشتری برای بازگشت هستند، مانند تومورهای بزرگ، تومورهایی که لبه‌های آن به خوبی مشخص نیست، تومورهایی در مکان‌های خاص (مانند روی بینی یا نزدیک آن، چشم‌ها، گوش‌ها، پیشانی، پوست سر، انگشتان دست و ناحیه تناسلی) و مواردی که پس از انجام روش‌های درمانی دیگر برگشته اند، مفید است. با این حال، این روش معمولاً نسبت به روش‌های دیگر پیچیده‌تر و زمان‌برتر است.
پرتو درمانی
پرتو درمانی اغلب گزینه خوبی برای درمان بیمارانی است که یا قادر به انجام عمل جراحی نیستند و یا برای درمان تومورهای روی پلک، بینی یا گوش – نواحی که جراحی آن‌ها دشوار است – به خصوص در بیماران مسن که ممکن است درمان به اندازه کنترل دراز مدت مهم نباشد. در صورتی که مشخص نباشد که تمام سرطان برداشته شده است، گاهی پس از جراحی از پرتو درمانی نیز استفاده می‌شود.
اصلاح کننده‌های پاسخ ایمنی، درمان فتودینامیک یا شیمی درمانی موضعی
این درمان‌ها گاهی اوقات گزینه‌هایی برای درمان تومورهای بسیار سطحی (تومورهایی که خیلی عمیق در پوست رشد نکرده اند) هستند. در این روش‌ها نیاز به پیگیری دقیق وجود دارد زیرا این درمان‌ها هیچ سلول سرطانی را که در اعماق پوست رشد کرده اند را از بین نمی‌برند.
سرما درمانی
کرایوتراپی (کرایوسرجری) را می‌توان برای برخی از کارسینوم‌های سلول بازال کوچک استفاده کرد اما معمولاً برای تومورهای بزرگتر یا آن‌هایی که در قسمت‌های خاصی از بینی، گوش‌ها، پلک‌ها، پوست سر یا پاها هستند، توصیه نمی‌شود.
کرایوتراپی همچنین می‌تواند برای درمان تومورهای بزرگ در یک جلسه درمانی برای تسکین علائم سرطان استفاده شود. اغلب یک یا دو ماه طول می‌کشد تا محل درمان بهبود یابد.
درمان هدفمند یا ایمونوتراپی برای سرطان‌های سلول بازال پیشرفته
در موارد نادری که سرطان سلول بازال به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد یا با جراحی یا پرتو درمانی قابل درمان نیست، یک داروی هدفمند مانند ویسمودگیب (Erivedge) یا سونیدگیب (Odomzo) اغلب می‌تواند رشد آن را کوچک یا کند کند.
اگر این داروها دیگر کار نمی‌کنند (یا اگر به دلایلی نمی‌توان آن‌ها را مصرف کرد)، داروی ایمونوتراپی ceiplimab (Libtayo) گاهی اوقات می‌تواند مفید باشد.
درمان کارسینوم سلول سنگفرشی پوست
گزینه‌های درمانی برای سرطان پوست سلول سنگفرشی به خطر بازگشت سرطان بستگی دارد که بر اساس عواملی مانند اندازه و محل تومور و نحوه ظاهر سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ و همچنین اینکه آیا یک فرد دارای سیستم ایمنی ضعیف است، تعیین می‌شود.
اکثر سرطان‌های سلول سنگفرشی پوست در مراحل اولیه – زمانی که می‌توانند با روش‌های درمانی موضعی حذف یا از بین بروند – پیدا شده و درمان می‌شوند. سرطان‌های سلول سنگفرشی کوچک معمولاً با این روش‌ها قابل درمان هستند. درمان سرطان‌های سلول سنگفرشی بزرگتر سخت تر است و سرطان‌هایی که به سرعت رشد می‌کنند خطر بازگشت بیشتری دارند.
در موارد نادر، سرطان سلول سنگفرشی می‌تواند به غدد لنفاوی یا قسمت‌های دور دست بدن گسترش یابد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است به درمان‌هایی مانند پرتو درمانی، ایمونوتراپی و یا شیمی درمانی نیاز باشد.
عمل جراحی
برای درمان سرطان‌های سلول سنگفرشی پوست می‌توان از انواع مختلف جراحی استفاده کرد.
برداشتن: برش تومور، همراه با حاشیه کوچکی از پوست طبیعی، اغلب برای درمان سرطان سلول سنگفرشی استفاده می‌شود.
کورتاژ و الکترودیکاسیون: این روش گاهی اوقات برای درمان سرطان‌های سلول سنگفرشی نازک (با عرض کمتر از 1 سانتی متر) مفید است اما برای تومورهای بزرگتر توصیه نمی‌شود.
جراحی Mohs: جراحی Mohs به ویژه برای سرطان‌های سلول سنگفرشی که خطر بازگشت بیشتری دارند، مانند تومورهای بزرگتر از 2 سانتی متر (حدود ۵/۴ اینچ) یا با لبه‌های مشخص نشده، سرطان‌هایی که پس از درمان‌های دیگر برگشته اند، سرطان‌هایی که در امتداد اعصاب زیر پوست پخش می‌شوند و سرطان‌هایی در ناحیه تناسلی یا ناحیه خاصی از صورت قرار دارند، مفید است. اگر این روش تمام سرطان را از بین نبرد (اگر حاشیه‌های جراحی مثبت بود) ممکن است جراحی موهس پس از اکسیزیون نیز انجام شود. این روش معمولاً پیچیده‌تر و زمان‌برتر از سایر انواع جراحی است.
پرتو درمانی
پرتو درمانی اغلب گزینه خوبی برای بیماران مبتلا به سرطان‌های بزرگ است، به خصوص در مناطقی که انجام جراحی سخت است (مانند پلک‌ها، گوش‌ها یا بینی) یا برای بیمارانی که نمی‌توانند جراحی کنند. به دلیل خطر احتمالی بروز مشکلات طولانی مدت، اغلب به عنوان اولین درمان برای بیماران جوان استفاده نمی‌شود.
اگر تمام سرطان برداشته نشده باشد (در صورت مثبت بودن حاشیه‌های جراحی)، اگر اعصاب درگیر باشد یا اگر احتمال باقی ماندن برخی سرطان‌ها وجود داشته باشد، گاهی اوقات پس از جراحی (بریدن ساده یا برش غدد لنفاوی) از پرتو درمانی استفاده می‌شود.
همچنین می‌توان از پرتو درمانی برای درمان سرطان‌هایی که پس از جراحی برگشته اند و خیلی بزرگ یا عمیق شده اند، استفاده کرد.
سرما درمانی
کرایوتراپی (کرایوسرجری) برای برخی از سرطان‌های سلول سنگفرشی اولیه، به ویژه در افرادی که نمی‌توانند جراحی کنند، استفاده می‌شود اما برای تومورهای تهاجمی بزرگتر یا آن‌هایی که در قسمت‌های خاصی از بینی، گوش‌ها، پلک‌ها، پوست سر یا پاها قرار دارند توصیه نمی‌شود.
درمان سرطان‌های سلول سنگفرشی پیشرفته
تشریح غدد لنفاوی: برداشتن غدد لنفاوی منطقه ای (در مجاورت) ممکن است برای برخی از سرطان‌های سلول سنگفرشی که بسیار بزرگ هستند یا عمیقاً در پوست رشد کرده اند و همچنین اگر غدد لنفاوی احساس بزرگی و یا سفت شدن داشته باشند، توصیه می‌شود. غدد لنفاوی برداشته شده زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند تا ببینند آیا سلول‌های سرطانی دارند یا خیر. گاهی ممکن است پرتو درمانی پس از جراحی توصیه شود.
ایمونوتراپی: برای سرطان‌های سلول سنگفرشی پیشرفته که با جراحی یا پرتو درمانی قابل درمان نیستند، یک گزینه ممکن است استفاده از داروی ایمونوتراپی مانند ceiplimab (Libtayo) یا pembrolizumab (Keytruda) باشد. با این حال، این داروها در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، مانند افرادی که داروهای بیماری‌های خودایمنی مصرف می‌کنند یا افرادی که پیوند عضو داشته اند، مورد مطالعه قرار نگرفته اند، بنابراین تعادل بین مزایا و خطرات برای این افراد مشخص نیست.
شیمی درمانی سیستمیک و یا درمان هدفمند: شیمی درمانی و داروهای درمان هدفمند (مهار کننده‌های EGFR) ممکن است گزینه‌های دیگری برای بیماران مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی باشند که به غدد لنفاوی یا اندام‌های دور گسترش یافته است. این نوع روش‌های درمانی ممکن است با یکدیگر ترکیب شده یا جداگانه استفاده شوند.
درمان کراتوز اکتینیک و بیماری بوون
کراتوز اکتینیک
کراتوز اکتینیک معمولاً به عنوان یک پیش سرطان در نظر گرفته می‌شود. اغلب درمان می‌شود زیرا ممکن است به سرطان پوست سلول سنگفرشی تبدیل شود. اما از آن جایی که این خطر کم است، درمان‌ها به طور کلی با هدف جلوگیری از اسکار یا سایر علائم مخدوش کننده تا حد امکان انجام می‌شوند.
کراتوز اکتینیک اغلب با کرایوتراپی یا کرم‌ها یا ژل‌های موضعی مانند فلوئورواوراسیل (5-FU)، ایمیکیمود یا دیکلوفناک درمان می‌شود. این درمان‌ها ناحیه آسیب دیده اپیدرم – خارجی ترین لایه پوست را که معمولا کراتوز اکتینیک را درمان می‌کند – را از بین می‌برد.
سایر درمان‌های موضعی (فتودینامیک تراپی، جراحی لیزر، لایه برداری شیمیایی) یا انواع جراحی (برش اصلاح، کورتاژ و الکترودیکاسیون) نیز گاهی استفاده می‌شود.
بیماری بوون
بیماری بوون (کارسینوم سلول سنگفرشی درجا) معمولاً با برداشتن (برش تومور) درمان می‌شود. جراحی Mohs، کورتاژ و الکترودیکاسیون، پرتو درمانی، فلوئورواوراسیل موضعی (5-FU) و کرایوسرجری گزینه‌های دیگری هستند. جراحی لیزر یا سایر درمان‌های موضعی ممکن است در شرایط خاص در نظر گرفته شوند.
همچنین بخوانید:
- لوپوس چیست؟ انواع، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری
- درمان پسوریازیس: انواع درمان خانگی و دارویی
- لیکن پلان چیست؟ انواع، علائم تشخیص و درمان
- سارکوم بافت نرم چیست؟ انواع، علائم، تشخیص و درمان
مترجم: فاطمه فریادرس
